22 zeno.

interview.Roberto Martínez: een Catalaans voetbaldier is bondscoach der Belgen

‘Winnen leren’

kun je

Innemend, vlotte prater, goede communicator, van voetbal doordrongen. Zoals Roberto Martínez (43)bij zijn sollicitatie de Belgische voetbalbobo’scharmeerde, zo pakt hij een maand voor de crucialeinterland tegen Griekenland ook de pers in. Samen iets eten? Waarom ook niet? ‘Voetbal verbindt ons en moet in de eerste plaats gezellig zijn.’ HANS VANDEWEGHE

oberto Martínez kwam uit de PremierLeague aanwaaien met zijn reputatievan naïeveling, nam een valse startmet een vriendschappelijke neder-laag tegen Spanje, maar liet zijn RodeDuivels daarna vrank, vrij en vrolijkvoetballen: 21 doelpunten in vier wed-strijden. Oké, het was tegen Janneke,maar niet altijd tegen Mieke, wantook directe concurrent Bosnië werdmet 4-0 genadeloos afgeserveerd.Was na de mislukte Euro 2016 dehype een beetje gaan liggen, dan keek

de wereld toch weer bewonderend naar de RodeDuivels. En ook het publiek, dat tegen Spanje nietmassaal was komen opdagen en zelfs heel evenafkeurend floot, was na de 0-3 in Cyprus weerhelemaal om.

‘Waar is da feestje?’‘Hier bij Roberto is da feestje.’

R

zaterdag 18/02/2017 23

RobertoMartínezu geboren op 13 juli 1973 inBalaguer inCatalonië.u lanceerde zijnprofessionele carrière als speler bij Real Zaragoza.u trok in 1995 naarGroot-Brittannië,waar hij voor ondermeer Wigan Athleticen Swansea Cityspeelde.u begon zijn trai-nerscarrière in 2007bij Swansea City.u is sinds augustus2016 bondscoachvan België.

© J

ON

AS

LAM

PEN

S

24 zeno.

Mijnheer Martínez, u bent naar analogie metCruijff onze eigen ‘El Salvador’, de gids die de natie en haar Rode Duivels naar succes moetleiden. Verwacht men niet te veel? Dat was watuw voorganger, Marc Wilmots, vond.“Oei oei, El Salvador? Ben ik jullie Johan Cruijff? Bigshoes to fill…, maar wel een uitdaging. Dat is ook dereden waarom ik voor deze job gesolliciteerd heb. Ikben amper 43 en train al een nationaal team, eigen-lijk is dat niet normaal. Ik zie maar zelden spelersop het trainingsveld, maar ik kon deze kans nietlaten liggen. België heeft een onwaarschijnlijke lich-ting, waarmee het plezant werken is. Overigens hebik er nog geen moment spijt van gehad. En watJohan Cruijff betreft: na zes maanden bij Barcelonaals trainer wilden ze hem eruit gooien want zijn systeem sloeg maar traag aan.

“Denkt u dat de Belgische fans realistisch zijn inhun verwachtingen? Is alle verlies slecht en allewinst goed? Ik zag na de wedstrijd tegen Spanjeoprecht treurige gezichten, iets wat ik anders hadingeschat en ook zelden heb gezien in andere lan-den. Als de verwachtingen van het publiek zijn datwe de World Cup winnen, dan moeten we daar slimmee omgaan. Ik zou het niet erg vinden om deWorld Cup te winnen (lacht). Maar het is allereerstzaak zo goed mogelijk te spelen en zo ver mogelijkte geraken.

“Of we te veel verwachten? Als wij al niet mogendromen. De andere landen zullen dat heus niet inonze plaats doen. Als je niet droomt, moet je nietbeginnen aan sport. Verliezen in sport, is niet pro-beren. Verliezen als je hebt geprobeerd, is niet falen.We moeten het zelf waarmaken.”

Wat was het eerste wat u zei na dat kansloze verlies tegen Spanje?“Dat ze moesten werken voor elkaar. De eerste 25 minuten verliepen goed. Die waren intens, maarwe waren de gelijke van Spanje. Daarna viel het uitelkaar. Het niveau waarmee wij ons willen meten,staat dat niet toe. Dat heb ik hen ook gezegd.

“Ik heb nooit de indruk gehad dat de nationaleploeg een soort uitstalraam is of een speeltuin,neen. De spelers weten wat van hen wordt verlangd.Een bewijs daarvan is dat ze hun vijfsterrenhotelhebben opgegeven om hier in Tubeke te slapen ente werken als ze bij de nationale ploeg zijn.Topspelers leveren graag een hotelster in als ze ineen voetbalomgeving kunnen functioneren. Zo’nnationaal trainingscentrum is ongelooflijk belang-rijk voor de hele cultuur rond onze nationale ploegen.”

De laatste wedstrijd spatte het spelplezier er welvan af.“Dat heeft ook te maken met het goede gevoel bij die3-4-3. Daar zie je ook aan dat het topspelers zijn. Ingeen tijd hadden ze de tactiek door en speelden zemet veel flair. Tegelijk legden ze veel discipline aande dag, want dat heb je met moeilijke systemen: jemoet ze goed uitvoeren, anders lukt het niet.

“Ik wil voetbal spelen dat is aangepast aan onzekwaliteiten. Met wat wij voorin hebben lopen –Dries Mertens, Eden Hazard, Romelu Lukaku,Kevin De Bruyne – kun je zo veel kanten uit. Wehebben schitterende spelers voor de kleine ruimte,maar tegelijk hebben we schitterende spelers voorde tegenaanval.

“Of we meer Italiaans moeten worden? Ja, maardan Antonio Conte-stijl. Die koppelt Italiaanse effi-ciëntie aan balbezit, durf en positiespel. Vergis je

niet: de teams van Conte hebben meer balbezit danmen vermoedt. We moeten vooral slimmer worden.Het klopt dat interlandvoetbal zijn beperkingenheeft. Een clubteam is beter ingespeeld, maar datwerkt in twee richtingen. Alle nationale teams heb-ben daar last van en het slimste nationaal teamheeft dan een streepje voor.”

U bent hier nu zes maanden. Hoeveel Belg bent ual?“Ik woon permanent met mijn vrouw en dochtervan drie in Waterloo, en daar is het heel goedwonen. Van Waterloo naar het trainingscentrum inTubeke is het ook perfect rijden, zonder noemens-

waardige problemen met het verkeer.“Hoeveel Belg ik al ben, moet je me later nog eens

vragen, maar ik ben gefascineerd door jullie maniervan leven. Ik bedoel: jullie hebben drie talen. Nietéén, maar drie. En de meeste Michelin-sterren pervierkante kilometer, al doet dat er niet direct toe.(lacht)

“De mensen die ik hier ken, spreken vaak de tweegrote landstalen. Dat maakt van jullie een heel ont-vankelijk volk, maar ik denk dat dat beantwoordtaan een noodzaak. België is een klein land met veelinvloeden van de omliggende landen. Te veel opjezelf terugplooien is dan geen goede optie.

“Ik ben zelf Catalaan, en eens Catalaan, altijd

zaterdag 18/02/2017 25

Catalaan, dat klopt. Maar op jonge leeftijd ben ik inZaragoza in Centraal-Spanje gaan spelen. Ik hebaltijd gezocht naar andere invloeden dan wat ikgewend was. Vandaar dat ik me zo makkelijk hebaangepast toen ik in Engeland ging voetballen. Ikben getrouwd met een Schotse en ken ook deEngelse cultuur. Die verschilt dan weer heel erg vanjullie cultuur.”

Merkt u gelijkenissen tussen Catalonië en Spanjeenerzijds en Vlaanderen en België anderzijds?“De complexiteit van jullie land weerspiegelt zichalleen op positieve wijze in het team. Je hebt deNoord-Afrikaanse invloeden met Fellaini, deCongolese met Lukaku en Benteke, je hebt deFranstaligen en de Nederlandstaligen. Dat deFranstaligen en de Nederlandstaligen meestalelkaar opzoeken, daar stoor ik me niet aan.

“Jullie hebben drie teksten voor het nationaalvolkslied. Wij Spanjaarden hebben dat goed opge-lost: er is gewoon geen tekst en dus ook geen discus-sie over wat er wordt gezongen. Ik zie het positief:de parallel tussen Spanje en Catalonië enerzijds ende twee taalgemeenschappen in België anderzijds isde unificerende factor van sport en in ons gevalvoetbal. Ik weet dat hier soms politieke problemenzijn, maar daar zie je in het nationale team niets vanterug.

“Net zoals ik weet dat een Catalaan als GerardPiqué bekendstaat als een voorvechter van de

Catalaanse zaak en misschien zelfs onafhankelijk-heid, weet ik dat hij tegelijk op het veld de juiste din-gen zal doen voor de nationale ploeg. En dat is watblijft hangen bij mij en bij de sportliefhebber.”

Spanje heeft ondanks zijn verdeeldheid toch eenwinnaarsmentaliteit gekweekt in teamsporten.België heeft nog nooit een groot toernooigewonnen in een teamsport.“Dat is niet aangeboren, maar aangeleerd. Belgiëkan dat ook aanleren. Spanje plukt nog altijd devruchten van de investering in de Spaanse sportvoor de Olympische Spelen van Barcelona 1992.Toen zijn heel veel middelen naar de sport gegaan,naar trainingscentra, naar kennis. In een paar jaaris de hele sfeer rond de Spaanse sport omgeslagen.De successen in het voetbal zijn pas later gekomen.

“Je hebt ook maar één prijs nodig om de hele cul-tuur te zien omslaan. De Belgische sport gaat er inhet algemeen toch op vooruit? Ik was hier pas toende hockeyploeg op de Olympische Spelen in Rioheel wat passie veroorzaakte in het land. Eén vonkjevolstaat en je bent een winnend land.

“Weet je waar ik naar uitkijk, straks? Ik ga kijkennaar de Ronde van Vlaanderen. Ik wil de koers vandichtbij zien om de Belgische sportmentaliteit beterte leren kennen.”

Bent u er al uit waarom wij ineens zoveel voet-baltalent hebben?

“Omdat het systeem hier goed is. Omdat de oplei-ding oké is. Die topsportscholen in Vlaanderen, datwerkt. Daarnaast heb je een rijke omgeving, metveel mogelijkheden. Heel divers, met veel talentdoor elkaar, maar ook qua voetbal, met spelers dievanaf jonge leeftijd wordt geleerd zich aan te pas-sen. Daarom ook zie je Belgische spelers in allecompetities zich uit de slag trekken. Er wordenecht heel goede jonge spelers klaargemaakt voorhet grote werk. Neem nu zo’n Youri Tielemans vanAnderlecht: die is negentien en heeft al 125 wed-strijden in de eerste klasse gespeeld.

“België heeft de laatste jaren gescoord in hetbuitenland. Iedereen let op dit land. Je had al AAGent, dat in de Champions League opviel met datmooie voetbal. Ja, nu is het inderdaad minder. Zemissen toch een Sven Kums met hun dominantespel, maar het blijft een genot om naar te kijken. Ikvind ook die winteraankopen erg goed. Ik speeldevorig jaar met Everton tegen Young Boys Bern entoen viel de Japanner Yuya Kubo me ook al op.”

Wat doet een bondscoach als er geen wedstrij-den zijn?“Ik was onlangs in Rusland op verkenning voor deWorld Cup. De uitdagingen zijn daar dezelfde alsvoor de World Cup in Brazilië. We hebben moge-lijke uitvalsbasissen onderzocht en houden reke-ning met veel heen-en-weergereis. Ik had er welgemengde gevoelens: op verkenning gaan voor eentoernooi waar je nog niet voor bent geplaatst, daarvoel ik me ongemakkelijk bij. Maar overmoed washet niet, want we waren toch al het twintigste teamdat in Rusland op bezoek kwam.

“Verder bekijken we spelers en evalueren we.We werken met een pool van 55 spelers en eenscoutingsstaf. Ik volg ook veel wedstrijden, ook vande Belgische competitie, omdat ik wil weten waarmijn spelers vandaan komen, in welke voetbalcul-tuur ze groot zijn geworden. Ik zag deze week dins-dag PSG-Barcelona voor Thomas Meunier enwoensdag Real Madrid-Napoli voor DriesMertens. Donderdag zat ik bij AA Gent-Tottenham, en ik wilde op de een of andere manierook Anderlecht-Zenit zien. Vrijdag (gisteren, red.)staat Westerlo-Club Brugge op de agenda.

“We krijgen ontzettend veel data binnen.Overkill dreigt, maar na een tijdje weet je welkestatistieken er toe doen en welke niet. Uit al die infomoet je dan een team vormen.”

Een team van generaals, met ook officieren dievoor een andere generaal soldaat willen spelen.Een nationale ploeg kan met andere woordenniet allemaal generaals opstellen.“Dat is bouwen aan een team. Daarvoor heb jegoede spelers nodig, en die hebben we. Daarvoorheb je ook fitte spelers nodig en daar hopen weop. Ten slotte moet je een balans krijgen in hetteam. In dat opzicht vond ik het 2-0-verlies inmijn eerste wedstrijd tegen Spanje een goedezaak. Dat zeg ik nu, maar ik kon de nacht na diewedstrijd maar moeilijk slapen. (lacht) Die wed-strijd gaf wel aan dat we het over een andere boegmoesten gooien.

“De klasse was dat de ploeg een paar dagenlater Cyprus inblikte en dat we nu met veel betervoetbal op vier overwinningen staan. Niets isgezegd, want het zal aankomen op Bosnië uit ende twee wedstrijden tegen Griekenland (de thuis-wedstrijd is op 25 maart, HVDW), maar we staaner goed voor.”

‘Jullie hebben drie teksten voor het nationaal volkslied. Wij Spanjaarden hebben gewoongéén tekst en dus ook geendiscussie over wat wordt gezongen’

►Martínez:‘Straks,langs deroute vande Rondevan Vlaan-deren, zalik de Belgi-sche sport-mentaliteitbeter lerenkennen.’© JONAS

LAMPENS

26 zeno.

Wij hebben in België een complex en dat heetNederlands voetbal: aanvallen en succes beha-len, dat willen wij ook. Loert naïviteit dan nietom de hoek?“Ik ben fan van aanvallend voetbal, maar nogmeer van realistisch voetbal. Elk toernooi heeftzijn eigen stijl. Het laatste WK was er één vanvooral balbezit. Het laatste EK was er één vanvooral tegenaanval. De laatste kampioen in dePremier League was een verdedigend team metsnelle jongens in de spits, Leicester.

“Wij kunnen alle kanten uit: we zijn goed aande bal en we zijn goed op de counter. Aan ons omde juiste stijl op het juiste moment tegen de juistetegenstander te hanteren. Flexibiliteit is hetwapen. Oké, Barcelona speelt altijd hetzelfde spel,maar is daar dan ook verdomd goed in. Zij zijn deuitzondering die de regel bevestigt dat je je moetaanpassen. En het Barcelonese publiek heeft lie-ver dat ze verliezen in stijl dan dat ze winnen op detegenaanval.

“Overigens denk ik na afgelopen woensdag enhet pak rammel in Parijs dat Barcelona’s asIniesta-Busquets misschien aan vervanging toe is.

“Ik ben natuurlijk wel een fan van aanvallendvoetbal. Daarom was ik ook zo ontgoocheld inPortugal, dat Europees kampioen werd. Drie keergelijkgespeeld in de poulefase en toch nog debeker winnen, met het kleinste verschil. Ik vinddat in een toernooi winst meer moet wordenbeloond. Hoe dat dan moet, daar moeten anderenmaar over nadenken, maar het kan niet dat teamsdie vooral spelen om niet te verliezen beter wor-den beloond dan teams die proberen te winnen.

“Ik was verbaasd dat Leicester de Engelse titelpakte met de lange bal naar voren en die lopende

spitsen. Normaal gezien kun je met dat soort voet-bal in Engeland vijftig punten halen en je netjesredden, maar nu werd een team op die manierkampioen.”

Hoopt u op een gezonde Vincent Kompany?“Jazeker. Vincent is een grote troef voor ons.Tactiek, techniek en fysiek kun je trainen in voet-bal, maar niet de ervaring en de gewoonte van hetwinnen. Ik hoop overigens dat ook ThomasVermaelen fit zal zijn.

“Ons enige probleem is dat we op bepaaldemomenten in het seizoen misschien met ver-moeide spelers te maken zullen hebben. Soms zaldat mentale vermoeidheid zijn, maar die telt ook.De wedstrijd uit in Estland op 9 juni wordt eeninteressante om te zien in welke staat we de inter-nationals uit de grote competities binnenkrijgen.”

En dan de vraag van 1 miljoen: heeft Axel Witselzich levend begraven onder de miljoenen yuansin China en zien we hem nog terug?

“Begraven? Axel heeft een beslissing genomen. Ofdie wijs is, daar ga ik niet over oordelen. Hij heeftgekozen voor de club die toonde dat ze hem hetliefste wilde, dat moet je respecteren. Maar om teantwoorden op uw vraag: ik ben niet bang dat hijer in China op achteruitgaat als voetballer.Misschien gaat hij er als mens zelfs op vooruit.

“Neen, we moeten ook niet elke week in Chinascouten. We krijgen van alle wedstrijden beeldenbinnen. Wat de trainingen betreft, heb ik de datagezien van de Spaanse physical coach van zijnteam en dat ziet er heel goed uit qua intensiteit enwork load. Axel kennende zal hij zijn niveau aan-houden. Dat heeft er ook niet onder geleden toenhij in Rusland in een competitie speelde die ookniet de sterkste van Europa is. Witsel is Witsel, diehoudt zich wel overeind. Integendeel zelfs, mis-schien krijgen we hem frisser bij ons dan wanneerhij uit een andere, zwaardere competitie zoukomen.”

De spelers moeten inleveren op de afgesproken premies en zijn daar allesbehalve blij om. Baart dat u zorgen?“Ik heb dat meegekregen terwijl ik in Madrid was.Ik ken het fijne er niet van, maar ik weet wel dat erproblemen waren met de rekeningen van de voet-balbond en dat ze de spelers vragen om in te leve-ren. Ik heb er het volste vertrouwen in dat ditwordt opgelost, en ik geloof nooit dat een spelerzich daarom minder zal inspannen of helemaalniet voor het nationaal elftal zou spelen.”

Dan rest mij niets anders meer dan u namens de natie veel geluk te wensen.“Ik beloof dat ik mijn best zal doen.”

► RobertoMartínez:‘Ik ben amper 43en train aleen natio-naal team,eigenlijk isdat nietnormaal.’ © JONAS

LAMPENS

‘Nee, ik ben niet bang dat Axel Witsel er in China

als voetballer op achteruitgaat.Misschien gaat hij er als mens

zelfs op vooruit’