ANTIDOPINGPraktische handleiding voor

jonge sporters

Dr. Hans Cooman

Vilvoorde, 12 maart 2013

Wat zijn dopingpraktijken?

Wat zijn de gevolgen?

Voedingssupplementen

TTN

Dopingcontrole in de praktijk

2

Wat is doping? Dopingpraktijken

aanwezigheid van verboden stof in lichaam

Gebruik verboden stof of methode

Weigeren, niet opdagen, ontwijken

Niet of onvolledig meedelen verblijfsgegevens (3 op 18 maand)

Plegen van bedrog of poging daartoe

Bezit verboden stoffen of methoden

Verhandelen of poging tot verhandelen

Toedienen of poging tot toedienen

Aanmoedigen van, helpen bij, vergemakkelijken van, mogelijk maken van, aanzetten tot, verbergen van, of om het even welke medeplichtigheid

3

Wat is doping? Verboden stoffen en methoden

stoffen/methoden die altijd verboden zijn– Anabolica– Hormonen– Bèta-2-agonisten– Hormoonantagonisten– Diuretica en andere maskerende middelen– Verbetering zuurstoftransport– Chemische en fysieke manipulatie– Genetische doping

Stoffen enkel verboden binnen wedstrijdverband– Stimulantia - cannabinoïden– Narcotica - glucocorticosteroïden

Stoffen enkel verboden bij bepaalde sporten– Alcohol - bètablokkers

4

5

Wat is doping? Gevolgen dopingpraktijken

onmiddellijke voorlopige schorsing bij– Anabolen

– Hormonen

– Agentia die myostatinefunctie veranderen

– Sommige stimulantia

– Bloeddoping, infusen,

– Fraude of poging tot fraude

– Kunstmatige verhoging opname, transport, afgifte zuurstof

– Genetische doping

– Weigering (nieuw)

– Bezit (nieuw)

6

Wat is doping? Gevolgen dopingpraktijk

disciplinair voor alle sportdisciplines (wedstrijden en trainingen)

Strafrechterlijk bij inbreuken hormonen- en drugswetgeving

Begeleider: iedereen die al dan niet permanent een of meer sporters met raad en daad bijstaat (arts, trainer, kiné, verzorger…)

Dopingpraktijken begeleider:

– Plegen van bedrog

– Bezit

– Verhandelen

– Toedienen

– Aanmoedigen, helpen, vergemakkelijken, mogelijk maken van, verbergen, eender welke medeplichtigheid

Organisatoren moeten geschorste sporters weigeren

7

Voedingssupplementen

Enkel aanvulling gezonde (sport)voeding

GEEN compensatie onevenwichtige voeding

Enkel voor kortdurend gebruik

Gebruik op EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID

Mogelijk contaminatie!

Vaak aangeprezen wegens commerciële belangen verkoper. Werking niet wetenschappelijk bewezen.

NUT-nummer

8

voedingsdeskundige

Erkend diploma voedings- en dieetkunde

Bijgeschoold in sportvoedingsleer

Geeft info over gezonde voeding

Werkt in overleg met arts

Analyseert voedingspatroon en energieverbruik sporter

Verkoopt zelf geen producten

Is geen vertegenwoordiger voor een merk van voedingssupplementen of sportvoedingspreparaten

Raadt de sporter geen producten aan waarvan de herkomst of de samenstelling onduidelijk is

9

TTN-TUE-AUT

Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak

Wat?– Indien verboden stof nodig om medische

redenen => TTN-commissie moet toestemming geven (briefje eigen arts telt niet meer)

10

TTN Hoe weet ik of geneesmiddel verboden stof bevat?– www.dopinglijn.be

Indien verboden stof => TTN aanvragen

Elitesporters: verplicht proactief (mogen stof maar nemen nadat ze toestemming kregen)

Niet-elitesporters => recht op retroactieve aanvraag indien genoteerd op dopingcontroleformulier

Minderjarige niet-elitesporters: attest arts telt wel

Hoe aanvragen? Formulier op www.dopinglijn.be samen met arts invullen. Nodige medische info bijvoegen en opsturen naar TTN-commissie

11

TTN

Toestemmingscriteria– Geen ander redelijk therapeutisch alternatief– Gezondheid sporter geschaad als verboden stof

niet toegediend– Prestatievermogen mag niet meer toenemen dan

door genezing alleen– Noodzaak is niet het gevolg van vorig misbruik– Sporter mag nog geen weigering gekregen

hebben van andere commissie

12

Dopingcontrole: waarom, wanneer, wie hoe?

Waarom?– Eerlijk, fairplay, gelijke middelen, gezondheid

Wanneer?– Vroeger alleen na wedstrijd– Nu op elk ogenblik (tussen 6 en 23 uur, vnl

elitesporters, maar ook fitness bv)

Wie controleert?– NADO Vlaanderen, federatie, WADA– Steeds onder verantwoordelijkheid erkend

controlearts

13

Dopingcontrole

Wie wordt gecontroleerd?– Iedereen die aan sport doet kan gecontroleerd

worden (ook recreatieve sporter)– Sommige sporters meer dan andere

• Verleden sportdiscipline of sporter• Dopinggevoeligheid sportdiscipline• Belang sportdiscipline in Vlaanderen

– Buiten competitie vnl elitesporters

14

Dopingcontrole

Verplichtingen organisatie– Totale medewerking– Lijst contact- en identificatiegegevens van alle deelnemers– Alle deelnemers verplichten geldig ID-bewijs te kunnen

voorleggen– Lokaal voor dopingcontrole voorzien

• Exclusief voor controle• WC (in lokaal of ruimte ernaast)• Tafel en stoelen• wachtruimte

– Gesloten flessen niet-alcoholische drank

15

Dopingcontrole

Hoe?– Binnen wedstrijdverband

• Aangekondigd (niet-elitesporters)• Onaangekondigd (elitesporters)

– Buiten wedstrijdverband

Oproeping verschilt, controle is dezelfde

16

Dopingcontrole

Demo van oproeping tot staalname met uitleg van verschillende manieren van oproeping

17

18

Rechten en plichten sporterSporter heeft recht op begeleider

Oproeper moet zich kunnen legitimeren

Onmiddellijk naar dopinglokaal tenzijID met foto halen

Pers

Ceremonie

Cooling down

Medische hulp

Vertegenwoordiger of tolk halen

Andere wedstrijd

19

Rechten en plichten sporterBij onaangekondigde controle: constant onder visueel toezicht

Sporter heeft steeds recht opmerkingen op het dopingcontroleformulier te noteren

Gebruik geneesmiddelen en supplementen van de laatste 7 dagen laten noteren

20

•Afdeling Sport en Jeugd

•NADO Vlaanderen•Arenbergstraat 9 – 1000 Brussel

•www.dopinglijn.be – www.gezondsporten.be•dopinglijn@vlaanderen.be – gezondsporten@vlaanderen.be

22

Vragen?