Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

26
Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde © Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen Observatiejaar Alle opleidingen (les ASV) 12 - 14 Groepswerk Spel Klasgesprek Individueel werk Duowerk 120’ Scharen Lijm Computer Internet Atlas Rekenmachines Ict Leren leren Milieueducatie Rekenvaardigheden Sociaal-emotionele educatie Taalvaardigheid Alles netjes gesorteerd Niemand wil het, en toch is het overal te vinden. Iedereen vindt het vies, en toch produceert iedereen het. Het bestaat in alle geuren en kleuren. Het is … ? Inderdaad… Afval! De afvalberg blijft maar groeien. Door afval efficiënt te beheren, kunnen we hem echter verkleinen. Maar hoe beginnen we eraan? In deze les verkennen de leerlingen het thema en krijgen ze alvast heel wat tips mee. Voorbereiding De leerkracht kopieert infoblad 2, één per zes leerlingen en knipt de kaarten uit De leerkracht kopieert infoblad 3, één per zes leerlingen en knipt de kaarten uit De leerkracht kopieert werkblad 1, één per leerling De leerkracht kopieert werkblad 2, één per twee leerlingen De leerkracht kopieert werkblad 3, één per twee leerlingen De leerkracht kopieert werkblad 4, één per twee leerlingen De leerkracht kopieert werkblad 5, één per leerling De leerkracht kopieert bronblad 1, één per leerling De leerkracht kopieert bronblad 2, één per twee leerlingen 1. Inleiding: Lottospel (30’) De leerlingen spelen idealiter in groepjes van zes. Elk groepje krijgt de zes spelkaarten van infoblad 2 en de zesennegentig losse kaartjes van infoblad 3. Daarop zien ze allerlei afval in verschillende talen. Iedere speler (of per twee) krijgt een spelkaart. De losse kaartjes liggen goed gemengd op een stapel in het midden. Speler 1 neemt het bovenste kaartje van de stapel en leest luidop het woord zoals hij/zij denkt dat het uitgesproken wordt. Hij/zij laat het kaartje niet zien aan de anderen. Iedereen kijkt naar zijn/haar spelkaart en probeert het woord te vinden. Als ze het niet vinden, mag de speler het kaartje tonen. Wie dezelfde tekening op zijn/haar spelkaart heeft, neemt het kaartje en legt het erop. Deze leerling is nu aan de beurt. Wie als eerste een volle spelkaart heeft, is de winnaar. De leerkracht vindt een overzicht van de kaarten en de vertaling op infoblad 1. Tijdens de nabespreking vraagt de leerkracht: Welke woorden waren eenvoudig te begrijpen? Zijn er woorden die lijken op hetzelfde woord in het Nederlands? Zijn er woorden die lijken op hetzelfde woord in jouw taal? Welke zes spelkaarten zijn er? (GFT, papier/karton, restafval, glas, PMD, KGA) Welke stoffen vallen onder deze categorieën? Sorteren jullie thuis? 2. Sorteerblad (15’) Elke leerling krijgt werkblad 1 en bronblad 1. Ze knippen de foto’s van het bronblad uit, sorteren ze en plakken ze op de juiste plaats op het werkblad. Daarna schrijven ze de namen onder de tekeningen in het Nederlands en in hun moedertaal of een taal die ze kennen. Daarna lezen de leerlingen om de beurt een oplossing. De leerkracht vindt de oplossingen op infoblad 1. Bij de nabespreking gaan ze na of de woorden in het Nederlands lijken op die in hun moedertaal of een andere taal die ze kennen.

Transcript of Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Page 1: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikke lingsdoelen

Observatiejaar Alle opleidingen

(les ASV)

12 - 14

Groepswerk Spel

Klasgesprek Individueel werk

Duowerk

120’

Scharen Lijm

Computer Internet

Atlas Rekenmachines

Ict Leren leren

Milieueducatie Rekenvaardigheden

Sociaal-emotionele educatie Taalvaardigheid

Alles netjes gesorteerd Niemand wil het, en toch is het overal te vinden. Iedereen vindt het vies, en toch produceert iedereen het. Het bestaat in alle geuren en kleuren. Het is … ? Inderdaad… Afval! De afvalberg blijft maar groeien. Door afval efficiënt te beheren, kunnen we hem echter verkleinen. Maar hoe beginnen we eraan? In deze les verkennen de leerlingen het thema en krijgen ze alvast heel wat tips mee.

Voorbereiding

� De leerkracht kopieert infoblad 2, één per zes leerlingen en knipt de kaarten uit � De leerkracht kopieert infoblad 3, één per zes leerlingen en knipt de kaarten uit � De leerkracht kopieert werkblad 1, één per leerling � De leerkracht kopieert werkblad 2, één per twee leerlingen � De leerkracht kopieert werkblad 3, één per twee leerlingen � De leerkracht kopieert werkblad 4, één per twee leerlingen � De leerkracht kopieert werkblad 5, één per leerling � De leerkracht kopieert bronblad 1, één per leerling � De leerkracht kopieert bronblad 2, één per twee leerlingen 1. Inleiding: Lottospel (30’)

De leerlingen spelen idealiter in groepjes van zes. Elk groepje krijgt de zes spelkaarten van infoblad 2 en de zesennegentig losse kaartjes van infoblad 3 . Daarop zien ze allerlei afval in verschillende talen. Iedere speler (of per twee) krijgt een spelkaart. De losse kaartjes liggen goed gemengd op een stapel in het midden. Speler 1 neemt het bovenste kaartje van de stapel en leest luidop het woord zoals hij/zij denkt dat het uitgesproken wordt. Hij/zij laat het kaartje niet zien aan de anderen. Iedereen kijkt naar zijn/haar spelkaart en probeert het woord te vinden. Als ze het niet vinden, mag de speler het kaartje tonen. Wie dezelfde tekening op zijn/haar spelkaart heeft, neemt het kaartje en legt het erop. Deze leerling is nu aan de beurt. Wie als eerste een volle spelkaart heeft, is de winnaar. De leerkracht vindt een overzicht van de kaarten en de vertaling op infoblad 1 . Tijdens de nabespreking vraagt de leerkracht: • Welke woorden waren eenvoudig te begrijpen? • Zijn er woorden die lijken op hetzelfde woord in het Nederlands? • Zijn er woorden die lijken op hetzelfde woord in jouw taal? • Welke zes spelkaarten zijn er? (GFT, papier/karton, restafval, glas, PMD, KGA) • Welke stoffen vallen onder deze categorieën? • Sorteren jullie thuis? 2. Sorteerblad (15’)

Elke leerling krijgt werkblad 1 en bronblad 1 . Ze knippen de foto’s van het bronblad uit, sorteren ze en plakken ze op de juiste plaats op het werkblad. Daarna schrijven ze de namen onder de tekeningen in het Nederlands en in hun moedertaal of een taal die ze kennen. Daarna lezen de leerlingen om de beurt een oplossing. De leerkracht vindt de oplossingen op infoblad 1 . Bij de nabespreking gaan ze na of de woorden in het Nederlands lijken op die in hun moedertaal of een andere taal die ze kennen.

Page 2: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

3. Hoeveel afval? (15’)

De leerlingen krijgen per twee werkblad 2 met een cirkeldiagram waarop ze kunnen aflezen hoeveel kilogram afval geproduceerd wordt per persoon in België en welk soort afval dat is. Ze vullen de vragen in. Nadien krijgen ze een staafdiagram over hoeveel afval een persoon in verschillende landen jaarlijks produceert. Ze lossen vragen op waarbij ze vergelijkingen maken tussen de verschillende landen. Ze mogen hiervoor een rekenmachine gebruiken. De inwoners en de landen worden benoemd in een officiële taal van dat land. De leerkracht vindt de oplossingen op infoblad 1 . 4. Wereldkaart (15’)

De leerlingen krijgen per twee werkblad 3 . Ze gaan na in welk continent de landen uit werkblad 2 liggen, wat de officiële landstalen zijn en in welke landen die talen nog gesproken worden. Ze situeren deze landen op de wereldkaart. Ze controleren hun antwoorden in de atlas of online op www.wereldkaart.tk. De leerkracht vindt de oplossingen op infoblad 1 . 5. De ladder van Lansink (25’)

De leerkracht vraagt de leerlingen of ze ‘De ladder van Lansink’ kennen. Nadien krijgen de leerlingen per twee bronblad 2 . Elke leerling leest een stukje hardop. Indien de tekst te moeilijk zou zijn, kan de leerkracht de kernwoorden onderlijnen. Daarna krijgen de leerlingen werkblad 4 . Ze zetten de tussentitels uit de tekst op de juiste plaats op de ladder op basis van de informatie die ze uit de tekst halen. De leerkracht vindt de oplossingen op infoblad 1 . Daarna vraagt de leerkracht: • Waarvoor dient de ladder van Lansink? • Wat is de beste manier om met afval om te gaan? Waarom? • Wat is de minst goede manier om met afval om te gaan? Waarom? • Hoe gaan jullie met afval om op school? 6. Mini-affiche (20’)

Elke leerling krijgt werkblad 5 . Om de beurt lezen ze een slogan hardop. De leerkracht en de leerlingen bespreken die slogans en proberen ze aan te vullen. Dan bekijken ze de voorbeeldaffiches in verschillende talen. Ze proberen die te begrijpen. De antwoorden worden klassikaal besproken. De leerkracht vindt de vertaling op infoblad 1 . De leerkracht vraagt: • Heb je ooit zo een affiche gezien? • Heb je die slogans begrepen? • Welke woorden heb je begrepen? Hoe komt dat? • Welke woorden heb je niet begrepen? Waarom niet? Daarna maken de leerlingen een mini-affiche met hun eigen slogan in groepjes van vier. Ze kiezen zelf de taal, lay-out, tekening,... Bronvermelding infoblad 2, infoblad 3, werkblad 1, bronblad 1: http://www.lier.be/content.jsp?objectid=1518, http://maanzin.wordpress.com/2011/08/31/stickers-voor-de-groene-bak, http://pj-elke-coppens-1.blogspot.com/2010/11/proces-idee-ontwikkeling.html, http://www.tielt-winge.be/nieuwsdetail.aspx?id=119, http://www.alveringem.be/inwoners/index.php?option=com_content&task=view&id=68&Itemid=269, http://www.afvaltotaal.nl/ http://nonadventuresofagaygirl.blogspot.com/2011/02/yogurt.html, http://www.supplierlist.com/product_view/splendor/59463/100415/Iridescent_spray_paint_Lacquer.htm, http://www.yeniresim.com/img4061.htm, http://forum.i3d.net/silly-offtopic-games-english/34471-game-big-picture-war-15.html http://hakantravel.wordpress.com/about/, http://www.ambalajsektoru.com/ambalaj-tasarimi/pinar-sut-ambalajlari.html, http://www.2kr2.com/burusuk-kagit-cizimi.html, http://sallis-getränke.de/bestellung/wasser/, http://www.vinoshop.be/nl/assortiment/p/detail/witte-wijn/laurent-douchy-sauvignon-2010, http://www.kunstaanbodhouten.nl/marokko/index.php?page=theeglaasjes-schilderen, http://www.agaclar.net/forum/sicak-kompost/2181-12.htm, http://www.deventer.nl/2008/5/27/extra-vergoedingen-voor-papierinzameling-2007, http://www.harikasozler.net/img8664.htm, http://www.barcelonakav.com/ps/biralar/381-mariachi-ie.html, http://www.gelisenbeyin.net/isiya-dayanikli-cam.html, http://www.4uthesite.com/products.php?pid=18959&pc=3649, http://macedonia.inetgiant.gr/saint-panteleimon/addetails/fix-poteri-mpuras/3394957, http://poly-glass.eu/gallery.php?pageNum_Gallery_All=0&cat=3&id=27, http://www.bulgarianfinearts.com/bg/gallery/artwork_id_2854/category_media_42/offset_0, http://zana-bg.com/index.php?cPath=47_155, http://www.manzara.gen.tr/cicek-resimleri/kuru-yaprak-2-45684.html, http://forum.chatalem.com/sairlerimiz-ve-siirleri/12890-cemal-sureya-elma-sairlerimiz-ve-siirleri.html, http://www.mailce.com/patlican-musakka-nasil-yapilir.html, http://www.egiten.net/kirmizi-biber-nelere-iyi-gelir.html, http://www.redpepperzayiflamahapi.org/red-pepper-nedir/, http://www.beslenme.gen.tr/Sifali_bitkiler/Kabak_bitkisi.html, http://www.karalahana.com/karadeniz/mutfak/kabak.html, http://heavenlymouth.wordpress.com/2011/06/23/salade-met-aardbeien-avocado-en-balsamicodressing/, http://www.9lives.be/forum/9lives-lounge/794150-nog-altijd-wakker-deel-8-a-57.html

Page 3: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

http://www.2x2.nl/page/article/_/articles/letter-a/ananas-r96, http://kadinlisani.blogcu.com/lahana-diyeti, http://www.uludagsozluk.com/k/mor-lahana/, http://www.saglik-haber.com/marul-cinsel-istegi-azaltir.html, http://www.habervitrini.com/haber.asp?id=301688, http://www.kulayag.com.tr/popup_ay05.asp, http://urun.gittigidiyor.com/koleksiyon/d-amp-k-teneke-kutu-6817349, http://sierraclub.typepad.com/greenlife/2008/07/recycling-plast.html, http://www.doobybrain.com/2010/12/04/earth-water-a-plastic-bottle-that-deteriorates-in-less-than-5-years/, http://www.liquormart.com/mix-barware/san-pellegrino-sparkling-mineral-water-plastic-bottle.html, http://uni-first-aid.com/p58855-Eye-wash-8-oz-plastic-bottle-screw-top-1-ea-.htm, http://www.chinatraderonline.com/2/plastic-bottle/, http://www.vandaag.be/bizar/55052_verse-groeten-uit-blik.html, http://www.beersommelier.eu/bierdetail.asp?prodid=45&naam=JUPILER%20BLIK%2033CL, http://barbebidaepropaganda.wordpress.com/category/pepsi/, http://www.yeniansiklopedi.com/plastik/, http://filizplastiksanayi.rehberalem.com/naylon-torba.html, http://www.yorumticaret.com/documents/154.html, http://galoscu.net/index.php?option=com_content&view=article&id=64&Itemid=66, http://www.21food.com/products/zita-strained-yoghurt-light-72092.html, http://www.slimntrim.com/Bulgarian_Community/original_secret_of_bulgarian_yog.htm, http://annebal.blogspot.com/2009/12/bal-annemiz-yokken.html, http://www.compair-geveke.be/pages/detail_v2/s3/chemie.aspx http://www.ecowerf.be/nl/getpage.asp?i=195, http://laboshop.be/index.php?manufacturers_id=14, http://shop.deblauwedraad.nl/lijm-plakband-lijm-c-33_42.html, http://www.schoonmaakprodukten.be/schoonmaakproducten_rubrieken.asp, http://www.turkishairlines.com/tr-TR/duyurular/1440/gazete-standlarimiz.aspx, http://teachers.sd43.bc.ca/mcoutts/library/Site%20Pictures/Forms/DispForm.aspx?ID=267, http://www.buffaloresearch.com/tools.html, http://connect.in.com/udayavani-newspaper/profile-522648.html, http://downloadpsd.com/layered-psd/newspaper-source-file/, http://connect.in.com/punyanagari-newspaper/profile-522756.html http://www.guardian.co.uk/world/2010/feb/01/chinese-us-taiwan-arms-deal, http://29letters.wordpress.com/2008/02/13/al-rouiya-arabic-type-for-al-rouiah-newspaper-in-kuwait/, http://www.hepsiburada.com/Liste/disney-mini-klasikler-pamuk-prenses/productDetails.aspx?productId=kdogan10776&categoryId=9926, http://mybook.bibalex.org/book.php?b=005649, http://disneyshop.com.ua/supernabor-kniga-dvd-rapuncel-zaputannaja-istorija-zaplutana-istorija.html, http://azbooka.dp.ua/product-1096107-rapuncel-i-drugie-skazki-v-strane-skazok-3d-oblojka.aspx, http://www.reklamix.biz/tag/karton-canta, http://commons.wikimedia.org/wiki/File:RAS_frietzak.jpg, http://www.annekaz.com/2011/01/acilan-paket-nasil-kapatilir/, http://www.carlinevrielink.nl/?p=7, http://www.ameelcandyworld.be/catalog/printcatalog.aspx?hfdgrp=01180000&grp=01180600, https://www.moonendirect.eu/verpakken/kunststof/transparante-gebaks-en-broodverpakking.html, http://nl.dreamstime.com/royalty-vrije-stock-foto-s-het-teken-van-de-schaar-en-van-de-besnoeiing-image10583498, http://www.mi-wa.be/wiezijnwij/introductie.asp. werkblad 2: http://www.klascement.be/docs/3570/?previous. Werkblad 3: http://www.2015enik.be/files/blinde%20wereldkaart.jpg, http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_offici%C3%ABle_talen, http://www.wvz.nl/wvz/index.php/wedstrijdzwemmen/nieuws/nieuwsarchief/653-let-op-locatiewijziging-competitie-wvz-2. werkblad 4, bronblad 2: http://lessenpakket.ilva.be/ladder_van_lansink/index.phtml. werkblad 5: http://www.forumdas.net/diger-mesajlar/cevre-ilgili-sloganlar-cevre-koruma-sloganlari-27272/, http://kahoboken.sgr1.g-o.be/schoolinfoAandachtspunten.htm, http://les-slogans.blogspot.com/2009/02/slogans-utilises-pour-defendre-des.html, http://www.gewerkschaftsjugend-niedersachsen.de/Unsere-Plakate.194.0.html, http://www.waterlink-international.com/news/id70-World_Environment_Day.html, http://dekindertjes.skynetblogs.be/tag/handschrift. Doelstellingen � De leerlingen kunnen afval sorteren. � De leerlingen kunnen verwoorden hoe je afval kan beperken. � De leerlingen kunnen een eenvoudig diagram lezen. � De leerlingen kunnen landen plaatsen op de wereldkaart. � De leerlingen maken kennis met meertaligheid en taaldiversiteit als kenmerken van hun eigen klas en maatschappelijke omgeving. Ontwikkelingsdoelen � ICT 1, 2 � ME 11, 12, 13, 14 � RV 2, 20 � SEE 10, 40 � TV 22, 29, 70, 84, 92, 93

Page 4: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Infoblad 1: Oplossingen

Infoblad 2

Talen GLAS PAPIER / KARTON

GFT PMD RESTAFVAL KGA

Albanees fles wijn

shishe verë kranten gazeta

pompoen kungull

kroonkurk tapë metalike

aluminium schaal kuti alumini

batterij bateri

Duits waterkruik Wasserkanne

krant Zeitung

bladeren Blätter

plastieken fles Plastikflasche

yoghurtpotje Joghurtdose

verf Farbtopf

Catalaans waterglas

got d'aigua boek llibre

peper pebre

blik llauna

plastieken zak bossa de plàstic

schoonmaak- middelen

producte de neteja

Ests waterglas veeklaas

papieren zak paberkott

courgette zucchini

plastieken fles plastpudel

frietzakje pakk friikartuleid

schoonmaak- middelen

puhastusvahend

Fins karaf karahvi

krant sanomalehti

banaan banaani

plastieken fles muovipullo

transparante folie tuorekelmu

verf maali

Frans glas verre

boek livre

peterselie persil

melkdoos boîte de lait

plastieken zak sac en plastic

deodorant désodorisant

Italiaans vaas vaso

papieren zak sacchetti di carta

rode kool cavolo rosso

blik lattina

aluminiumfolie carta stagnola

deodorant deodorante

Kroatisch fruitschaal zdjela za voće

krant novine

blad list

blik limenka

chipszak vrećica za čips

spuitbus sprej

Lets maatbeker mērglāze

krant avīze

aubergine baklažāns

blik skārdene

koekverpakking cepumu paciņa

schoonmaak- middelen

tīrīšanas līdzekļi

Spaans theeglas

vaso de té papierprop

bolita de papel groene kool

col verde

plastieken fles botella de plástico

yoghurtpotje envase de yogur

spuitbus aerosol

Tsjechisch bierflesje pivní láhev

krant noviny

paprika pepper

kroonkurk vršek od piva

pastaverpakking balení těstovin

verf barva

Engels bierflesje

beer bottle boek book

avocado avocado

blik can

plastieken borden plastic plates

inkt ink

Roemeens ovenschaal tava de copt

krant ziar

appel măr

plastieken fles sticlă de plastic

yoghurt potje cutie di iaurt

deodorant deodorant

Portugees wijnglas copo de vinho

krant jornal

ananas abacaxi

blik olhar

snoepverpakking embalagem de

doces

frituurolie óleo de cozinha

Turks

bierglas bira bardağı

krant gazete

sla marul

plastieken fles plastik şişe

plastieken doos plastik kutu

lijm yapıştırıcı

Werkblad 1 - Glas: bierglas, fles - GFT: bladeren, voedselresten - PMD: melkdoos, kroonkurk - Restafval: aluminium bakje, yoghurtpotje - KGA: spuitbus, batterij - Papier: krant, boek Werkblad 2 - 564 - 117,59kg GFT - 42,15kg glas - 58,7kg grofvuil - 107,83kg industrieel bouwafval - 131,89kg restafval

1. Eén Canadees (Frans) produceert 628kg afval per jaar. 2. Eén Japanner (Japans) produceert 400kg afval per jaar. 3. Eén Zwitser (Italiaans) produceert 614kg afval per jaar.

Page 5: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

4. Eén Mexicaan (Spaans) produceert 330kg afval per jaar. 5. Eén Deen (Deens) produceert 532kg afval per jaar. 6. Eén Duitser (Duits) produceert 400kg afval per jaar. 7. Noord-Amerika (721kg) 1. (Frans), (Engels), 564 - 492 = 72 2. (Nederlands), (Engels), 721 - 564 = 157 kg 3. (Italiaans), (Nederlands), 472 + 585 = 1057 kg 4. (Frans), vier (Noord-Amerika, Zwitserland, Nederland, Canada) 5. (Duits), zeven (Verenigd Koninkrijk, Mexico, Japan, Italië, Duitsland, Finland, Denemarken)

De nationaliteiten worden in het Nederlands met een hoofdletter geschreven, maar in het Frans en Italiaans niet. (Romaanse talen)

Werkblad 3

Continenten: - Azië: Japan - Noord-Amerika: Canada, Mexico, Verenigde Staten - Europa: Frankrijk, Zwitserland, Italië, België, Nederland, Verenigd Koninkrijk, Duitsland,

Denemarken, Finland Talen: - Canada: Engels, Frans - Denemarken: Deens - Frankrijk: Frans - Finland: Fins, Zweeds - Duitsland: Duits - Italië: Italiaans - Japan: Japans - Mexico: Spaans - Nederland: Nederlands - Zwitserland: Duits, Frans, Italiaans, Reto-Romaans - Verenigd Koninkrijk: Engels - Verenigde Staten: Engels - België: Nederlands, Frans, Duits Andere landen waar die talen gesproken worden: - Engels: Australië, Bahama’s, Belize, Botswana, Fiji,… - Frans: Burkina Faso, Burundi, Centraal-Afrikaanse Republiek, Comoren, Congo-Brazzaville,… - Duits: Liechtenstein, Luxemburg, Oostenrijk - Italiaans: Kroatië, San Marino, Slovenië, Vaticaanstad - Japans: Palau - Spaans: Argentinië, Chili, Bolivia, Colombia, Costa Rica,… - Nederlands: Aruba, Curaçao, Sint-Maarten, Suriname - Talen die nergens anders gesproken worden: Reto-Romaans, Deens, Fins, Zweeds Werkblad 4 Van boven naar beneden: voorkomen, hergebruiken, recycleren, verbranden, storten Werkblad 5 - Frans: Beschermen, Voorkomen, Respecteren - Turks: Propere mens, proper milieu! - Engels: Glimlach aarde! - Duits: De toekomst van Europa: Meer werk voor een beter milieu! - Nederlands: Wij hebben het in eigen handen!

Page 6: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Infoblad 2: Spelkaarten Lottospel

GLAS

shishe verë

Wasserkanne

got d'aigua

veeklaas

karahvi

verre

vaso

zdjela za vo će

mērgl āze

vaso de té

pivní láhev

beer bottle

tava de copt

copo de vinho

bira barda ğı

Page 7: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

PAPIER / KARTON

gazeta

Zeitung

llibre

paberkott

sanomalehti

livre

sacchetti di carta

novine

avīze

bolita de papel

noviny

book

ziar

jornal

gazete

Page 8: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

GFT

kungull

Blätter

pebre

zucchini

banaani

persil

cavolo rosso

list

baklažāns

col verde

pepper

avocado

măr

abacaxi

marul

Page 9: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

PMD

tapë metalike

Plastikflasche

llauna

plastpudel

muovipullo

boîte de lait

lattina

limenka

skārdene

botella de plástico

vršek od piva

can

sticl ă de plastic

olhar

plastik şişe

Page 10: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

RESTAFVAL

kuti alumini

Joghurtdose

bossa de plàstic

pakk friikartuleid

tuorekelmu

sac en plastic

carta stagnola

vrećica za čips

cepumu paci ņa

envase de yogur

balení t ěstovin

plastic plates

cutie de iaurt

embalagem de

doces

plastik kutu

Page 11: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

kga

KGA

bateri

Farbtopf

producte de neteja

puhastusvahend

maali

désodorisant

deodorante

sprej

tīrīšanas l īdzek ļi

aerosol

barva

ink

deodorant

óleo de cozinha

yapıştırıcı

Page 12: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Infoblad 3: Losse kaartjes Lottospel

GLAS

shishe verë

Wasserkanne

got d'aigua

veeklaas

karahvi

verre

vaso

zdjela za vo će

mērgl āze

vaso de té

pivní láhev

beer bottle

tava de copt

copo de vinho

bira barda ğı

Page 13: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

PAPIER / KARTON

gazeta

Zeitung

llibre

paberkott

sanomalehti

livre

sacchetti di carta

novine

avīze

bolita de papel

noviny

book

ziar

jornal

gazete

Page 14: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

GFT

kungull

Blätter

pebre

zucchini

banaani

persil

cavolo rosso

list

baklažāns

col verde

pepper

avocado

măr

abacaxi

marul

Page 15: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

PMD

tapë metalike

Plastikflasche

llauna

plastpudel

muovipullo

boîte de lait

lattina

limenka

skārdene

botella de plástico

vršek od piva

can

sticl ă de plastic

olhar

plastik şişe

Page 16: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

RESTAFVAL

kuti alumini

Joghurtdose

bossa de plàstic

pakk friikartuleid

tuorekelmu

sac en plastic

carta stagnola

vrećica za čips

cepumu paci ņa

envase de yogur

balení t ěstovin

plastic plates

cutie de iaurt

embalagem de doces

plastik kutu

Page 17: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

KGA

bateri

Farbtopf

producte de neteja

puhastusvahend

maali

désodorisant

deodorante

sprej

tīrīšanas l īdzek ļi

aerosol

barva

ink

deodorant

óleo de cozinha

yapıştırıcı

Page 18: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Werkblad 1: Sorteerblad

→ Knip de tekeningen van bronblad 1 uit.

→ Sorteer ze.

→ Plak ze op de juiste plaats.

Schrijf onder elke foto de naam in het Nederlands en in

je moedertaal of een taal die je kent.

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ …………………..

→ …………………..

Page 19: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

→ ……………………

Page 20: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Soorten afval in kilogram per persoon per jaar in België

131,89 kg

restafval

107,83 kg

industrie- en

bouwafval

14,18 kg PMD

6,9 kg metaal1,04 kg textiel

4,53 kg KGA

42,15 kg glas

79,38 kg papier

en karton

117,59 kg GFT

58,7 kg grofvuil

Werkblad 2: Hoeveel afval produceren we in België?

In onderstaand cirkeldiagram kun je zien hoeveel kilogram van de verschillende soorten afval één

persoon in België ongeveer produceert.

- Eén Belg produceert jaarlijks in totaal __________ kg afval.

- Eén Belg produceert jaarlijks __________ kg GFT.

- Eén Belg produceert jaarlijks __________ kg glas.

- Eén Belg produceert jaarlijks __________ kg grofvuil.

- Eén Belg produceert jaarlijks __________ kg industrie- en bouwafval.

- Eén Belg produceert jaarlijks __________ kg restafval.

Page 21: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Afval per persoon per jaar in kilogram

628

532

410

564

400

472

400

330

585 614

492

721

564

0

100

200

300

400

500

600

700

800

Can

ada

Den

emar

ken

Fin

land

Fra

nkrijk

Duitsland

Italië

Jap

an

Mex

ico

Ned

erla

nd

Zwitse

rland

Ver

eni

gd

Koni

nkr

ijk

Noo

rd

Am

erik

a

Belg

landen

kilogram per inwoner

Vul in:

1. Eén Canadien produceert __________ kg afval per jaar.

2. Eén 日本人 produceert __________ kg afval per jaar.

3. Eén svizzero produceert __________ kg afval per jaar.

4. Eén Mejicano produceert __________ kg afval per jaar.

5. Eén Dansker produceert __________ kg afval per jaar.

6. Eén Deutsche produceert __________ kg afval per jaar

7. Welk land produceert het meeste afval? ____________________

Los op:

1. Hoeveel afval produceert één Français meer dan één Englishman ? _____________________ kg

2. Hoeveel afval produceert één Belg minder dan één American ? _____________________ kg

3. Hoeveel afval produceren één italiano en één Nederlander samen? _____________________ kg

4. Hoeveel landen produceren per persoon meer afval dan één persoon in la Belgique ? __________

5. Hoeveel landen produceren per persoon minder afval dan één persoon in Belgien ? __________

Page 22: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Werkblad 3: Wereldkaart

Neem het staafdiagram van werkblad 2. In welk werelddeel vind je die landen? Welke talen worden er

officieel gesproken in die landen? Noem twee andere landen waar die talen ook officiële landstalen

zijn. Probeer dit voor zes voorbeelden. Als je het niet weet kan je het opzoeken op internet (vb op

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_offici%C3%ABle_talen).

Land: ____________________

Werelddeel: _______________

Talen: ___________________

Landen: __________________

Land: ____________________

Werelddeel: _______________

Talen: ___________________

Landen: __________________

Land: ____________________

Werelddeel: _______________

Talen: ___________________

Landen: __________________

Land: ____________________

Werelddeel: _______________

Talen: ___________________

Landen: __________________

Land: ____________________

Werelddeel: _______________

Talen: ___________________

Landen: __________________

Land: ____________________

Werelddeel: _______________

Talen: ___________________

Landen: __________________

Welke van die landen kan je terugvinden op de werel dkaart?

Kijk daarna in een atlas of op internet of je het goed hebt! (vb. op http://www.wereldkaart.tk)

Page 23: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Werkblad 4: De ladder van Lansink Ooit bedacht een minister in Nederland een plan voor het afval. Zijn naam was AD Lansink. Hij

tekende een ladder. De beste oplossing voor afval stond bovenaan de ladder. De slechtste onderaan.

Wat is volgens jou de beste oplossing om afval te verminderen?

Lees aandachtig de tekst op bronblad 1. Schrijf het woord waarover jullie denken dat het gaat in het

kader naast de ladder.

Liever niet

Liever wel ____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

Page 24: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Werkblad 5: Mini-affiche

Hier staan enkele slogans. Omcirkel de slogan die je het beste vindt.

Probeer de laatste twee slogans aan te vullen.

- GFT bij het compost, zodat het zichzelf oplost.

- Wie afval vermijdt, krijgt later geen spijt!

- Batterijen in de doos, of moeder natuur wordt ……………………………!

- Gooi afval in de vuilniszak, …………………………………………………………!

Maak nu zelf een mini-affiche. Hierboven staan een aantal voorbeelden ter inspiratie. De slogan, de

taal die je gebruikt, de tekening, de kleuren,… mag je zelf kiezen!

Page 25: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Bronblad 1: Knipblad

Page 26: Alles netjes gesorteerd - Foyer · Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

Zülbiye Ayaz Aangepast Beroepsonderwijs De VeSt, Vilvoorde

© Buitengewoon Talig, Regionaal Integratiecentrum Foyer

Bronblad 2: De ladder van Lansink

Verbranden

Restafval kan verbrand worden in moderne installaties. Afvalverbranding staat op de voorlaatste

plaats in de ladder van Lansink want die installaties kosten veel geld en veel grondstoffen gaan

verloren. Na het verbrandingsproces blijft er nog een vierde van het afval over in de vorm van assen.

Daarvan wordt de helft gesmolten in een staalfabriek en nadien als grondstof gebruikt in de bouw. De

rest wordt gestort op een stortplaats voor gevaarlijke afvalstoffen.

Hergebruiken

Hergebruiken vraagt weinig of geen energie of grondstoffen. Een aantal voorbeelden zijn de

voorwerpen in kringloopwinkels, tweedehands computers, navulbare potloden of vulpennen.

Hergebruiken is gewoon iets opnieuw gebruiken in plaats van het in de vuilnisbak te gooien. Soms

moet je het voorwerp herstellen voor je het opnieuw kan gebruiken, maar dat kost minder dan het

nieuw kopen.

Voorkomen

De beste manier om met afval om te gaan is afval vermijden. Dat wil zeggen dat je zorgt dat je geen

afval hebt. Dat doe je door producten te kopen die geen of minder afval nalaten. Soms zijn die

producten duurder om te kopen, maar op langere termijn komt het dikwijls goedkoper uit omdat je de

volgende aankoop vaak kan uitstellen terwijl je met goedkope en slechtere producten deze snel

opnieuw moet kopen. En vergeet niet dat je de verpakking ook betaalt. Hier kan het gebruik van

hervulbare verpakkingen een manier zijn om afval te verminderen.

Storten

Storten staat helemaal onderaan de ladder en moet zoveel mogelijk vermeden worden. Vroeger

zorgde ongecontroleerd storten voor ernstige schade aan de natuur. Tegenwoordig zijn stortplaatsen

voorzien van moderne technieken om dit zoveel mogelijk te voorkomen en wordt er uit de gassen ook

energie gewonnen. Niemand wil graag een nieuwe stortplaats in zijn buurt. Daarom moeten we erg

zuinig zijn met de stortruimte die er nog is. We kunnen daarom beter eerst alle hogere treden van de

ladder gebruiken vooraleer we aan storten van afval beginnen.

Recycleren

Veel afvalstoffen bevatten grondstoffen die verzameld worden om ze opnieuw te gebruiken, vb. glas,

papier, plastic,... Op die manier wordt afval opnieuw grondstof. Telkens je zoiets weggooit, gooi je dus

ook grondstoffen weg. Door te sorteren kunnen we de grondstoffen opnieuw gebruiken. De

afvalstoffen worden gewassen en klaargemaakt om opnieuw als grondstof te dienen. We maken er

iets nieuws van. Dat noemen we recycleren.