AGRITERRA...JAARVERSLAG Financieel verslag 2012 Stichting Agriterra, Arnhem 4 Directieverslag...

1

AGRITERRA FINANCIEEL VERSLAG 2012

Financieel verslag 2012

Stichting Agriterra, Arnhem

2

INHOUDSOPGAVE

JAARVERSLAG ............................................................................................................................................................................. 3

Directieverslag ............................................................................................................................................................................. 4

Algemene informatie ............................................................................................................................................................... 4

Samenstelling geledingen Agriterra ......................................................................................................................................... 5

Activiteiten in 2012 .................................................................................................................................................................. 7

Reserves en fondsen .............................................................................................................................................................. 14

Jaarplan en begroting 2013.................................................................................................................................................... 15

JAARREKENING 2012 ............................................................................................................................................................. 17

Grondslagen voor de financiële verslaggeving .......................................................................................................................... 17

Balans (na resultaatbestemming) .............................................................................................................................................. 20

Staat van baten en lasten .......................................................................................................................................................... 22

Kasstroomoverzicht ................................................................................................................................................................... 23

Toelichtingen op de balans ........................................................................................................................................................ 24

Geconditioneerde projectverplichtingen ................................................................................................................................... 30

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen .......................................................................................................... 32

Baten .......................................................................................................................................................................................... 33

Lasten ......................................................................................................................................................................................... 35

Specificatie en verdeling van kosten naar bestemming ............................................................................................................ 38

Overige gegevens ....................................................................................................................................................................... 39

Resultaatbestemming ............................................................................................................................................................ 40

Donaties van derden .............................................................................................................................................................. 41

Arnhem, juni 2012



3

JAARVERSLAG



4

Directieverslag

Algemene informatie

Agriterra is een agri-agency, dat wil zeggen een organisatie die door de verenigingen van het platteland

en het landbouwbedrijfsleven is opgericht voor internationale samenwerking van boer tot boer. In

Nederland zijn dat de gewestelijke Land- en Tuinbouworganisaties verenigd in LTO Nederland, de

Nederlandse plattelandsvrouwenorganisaties, de Nationale Coöperatieve Raad voor de landen

tuinbouw en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt.

Agriterra werkt vanuit de overtuiging dat vrouwen en mannen in ontwikkelingslanden zelf de

ontwikkeling van hun land zullen dragen en dat sterke organisaties van ondernemers de sleutel zijn.

Sterke landbouworganisaties en een florerend landbouwbedrijfsleven dragen bij aan democratische

verhoudingen en zorgen voor economische ontwikkeling en een betere inkomensverdeling in

ontwikkelingslanden. Daar wonen en werken veel mensen op het platteland. De landbouwsector is er de

motor van de economie: ondernemende boeren en tuinders zorgen voor ontwikkeling en daarmee voor

armoedebestrijding.

Daarom wil Agriterra bereiken dat boerenorganisaties en coöperaties in ontwikkelingslanden sterk

genoeg zijn om hun leden te ondersteunen bij het kiezen van een strategische positie in de markt.

Zulke organisaties bevorderen het ondernemerschap van hun leden en leggen relaties met overheden

en andere nationale en internationale spelers om aantoonbaar voordeel voor hun leden te halen. Wij

ondersteunen hen met de inzet en kennis vanuit onze Nederlandse achterban en middelen van de

Nederlandse ontwikkelingssamenwerking.

Agriterra kiest dus voor de organisaties van boeren en tuinders, met speciale aandacht voor vrouwelijke

en jonge ondernemers, die hun leden ondersteunen via het opzetten van bedrijven met een

strategische marktpositie, het bevorderen van ondernemerschap en via strategische allianties met

derden. Op deze drie hoofdpunten biedt Agriterra advisering en ondersteuning aan de organisaties bij

het realiseren van hun plannen.

Agriterra heeft haar werkorganisatie zodanig ingericht dat de drie hoofdpunten waarop we resultaten

willen halen, belegd zijn bij drie teams. Deze hebben een nauwkeurig omschreven en afgebakende

opdracht qua aantallen klanten, deelnemende boeren en gewenste versterking van de organisaties.

Een duidelijke focus met betrekking tot organisaties, landen, sectoren en activiteiten is een

kernopdracht. Omwille van de complementariteit zoekt Agriterra daarom ook actief de samenwerking

met andere agri-agencies in AgriCord en met andersoortige dienstverleners in Agri-ProFocus. In beide

gevallen stond Agriterra aan de wieg van deze allianties.

Via haar Agripool mobiliseert Agriterra deskundigen uit de landbouworganisaties en het

landbouwbedrijfsleven in Nederland voor versterkingsprocessen in ontwikkelingslanden. Elke

organisatie heeft ervaringen waarvan anderen gebruik kunnen maken. We ondersteunen die

processen door de Agripool-deskundigen in te zetten bij vragen vanuit verenigingen en coöperaties in

ontwikkelingslanden; vragen die aansluiten bij de kennis vanuit de dragende landbouworganisaties en

het Nederlandse landbouwbedrijfsleven.



5

We leveren verder financiële ondersteuning aan landbouworganisaties zodat zij zelf handen en voeten

kunnen geven aan hun plannen. Dit doen we in hechte samenwerking met de Nederlandse overheid en

andere belanghebbenden die we met de Nederlandse overheid betrekken bij ons werk. We doen dat

bovendien zo efficiënt mogelijk en resultaatgericht.

Samenstelling geledingen Agriterra

Agriterra heeft een bestuur op afstand, dat wordt gevormd door de vier sectoren die Agriterra

dragen. Dit zijn de LTO-organisaties, de plattelandsvrouwen, verenigd in de Stichting

Samenwerkende Vrouwenorganisaties (SSVO), de Nationale Coöperatieve Raad voor landen

tuinbouw (NCR) en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK).

Bestuur

De bestuursleden worden op voordracht van de hiervoor genoemde organisaties door het bestuur

benoemd voor een zittingsperiode van vier jaar. Er is een mogelijkheid tot herbenoeming, als de

desbetreffende dragende organisatie hen daarvoor ook opnieuw voordraagt. De dragende organisatie

kan tussentijds het door hen voorgedragen bestuurslid uit zijn functie ontheffen. Het bestuur bestaat

uit zeven leden van de bovengenoemde dragende organisaties. Aan het einde van 2012 was de

bestuurssamenstelling als volgt:

Herbenoeming geleding

Voorzitter : de heer Albert Jan Maat 2015 LTO

Secretaris / penningmeester : mevrouw Ira Stam 2014 SVVO

Bestuursleden : de heer Ruud Galle 2014 NCR

: de heer Kees Menkhorst 2014 NCR

: de heer Kees Coppens 2014 LTO

: mevrouw Martina Benschop-Jansen 2014 SVVO

: de heer Wilco de Jong: tot november NAJK

: de heer John Hilhorst: vanaf november 2016 NAJK

Het bestuur concentreert zich op twee hoofdtaken:

het besturen in de eigenlijke zin van het woord: besluitvorming van strategische en

administratieve aard.

Zo houdt het bestuur de informatie bij over de allianties, zoals die met Agri-ProFocus, AgriCord.

Daarnaast stelt het bestuur de begroting en jaarrekening vast en verleent, indien mogelijk,

decharge aan de directeur. Het bestuur stelt ook de tarieven vast die voor de inzet van Agriterra-

medewerkers in rekening worden gebracht bij donoren. Het stelt de arbeidsvoorwaarden vast en

de aanpassingen daarin om een betere aansluiting bij de CAO-Welzijn te krijgen. Het bestuur

beoordeelt het functioneren van de directeur.

het houden van algemeen toezicht op de ontwikkeling van de organisatie, met speciale nadruk op

het onverkort vasthouden aan de missie (het versterken van landbouworganisaties) vooral in

tijden van verandering.

In 2012 heeft het bestuur de vinger stevig aan de pols gehouden om de gevolgen van de

reorganisatie te kunnen beoordelen en bij te sturen. Er is gekeken naar de trends in de omgeving,

er is indringend van gedachten gewisseld over een door een externe partij uitgevoerde

organisatieanalyse. Er zijn besluiten genomen over de communicatie van Agriterra en de

aansluiting ervan bij die van de dragende organisaties. Het bestuur heeft in de vijf vergaderingen

van 2012, ook de verschillende teams regelmatig aan het woord gelaten om zo goed op de hoogte

te blijven van de gevolgen van de reorganisatie. Het bestuur heeft vanwege het strategisch

belang ook Baron Piet Vanthemse, voorzitter van AgriCord, en de heer Jan Drenthen van

FrieslandCampina bij een vergadering uitgenodigd.



6

Directie

Het bestuur heeft de uitvoering in hoge mate gedelegeerd en gemandateerd aan de directeur, dr. C.

(Kees) Blokland. Twee stafafdelingen, te weten financiële administratie en ondersteuning & kwaliteit

ondersteunen hem in de uitvoering van zijn taken. De directeur beoordeelt het functioneren van de

hoofden van afdelingen en teams. Hij voert de algehele leiding van de organisatie en is speciaal

verantwoordelijk voor personeelsbeleid, communicatie, financiële zaken en de strategie.

Adviesraad

De adviesraad is de verzamelnaam voor de leden vanuit de dragende organisaties van Agriterra die

deelnemen aan de afzonderlijke adviesgroepen van de verschillende teams van Agriterra. De

adviesraad is ingesteld door het bestuur van Agriterra. In de adviesraad nemen personen zitting die op

het desbetreffende deelterrein van een team deskundig zijn. Zij worden gerekruteerd uit de geledingen

van Nederlandse plattelandsledenorganisaties (de gewestelijke LTO-organisaties en LTO-Nederland, de

landelijke en regionale Plattelandsvrouwenorganisaties, het NAJK en regionale AJKs, de NCR en de

coöperaties. Het aantal leden en de samenstelling van de adviesgroepen varieert en hangt onder

andere af van de lopende samenwerkingsinitiatieven, projecten en met name de adviesbehoefte binnen

de teams. Ook deskundigen van buiten de dragende organisaties kunnen in de adviesgroepen

opgenomen worden, zij maken echter geen deel uit van de adviesraad.

Specifieke adviesfuncties zijn onderscheiden per team en worden daar in detail vastgesteld, maar in

grote lijnen gelden de volgende:

- Advies over werkmethoden, voortgang activiteiten en hoe de beoogde resultaten gehaald kunnen

worden

- Rekruteren van deskundigheid voor de klanten in het buitenland

- Bevorderen en verbeteren van samenwerking tussen Nederlandse en buitenlandse partijen

De benoemingsprocedure is als volgt:

- De teammanagers kiezen de adviseurs

- De directeur draagt de adviseurs voor aan het bestuur

- Het bestuur beslist over de benoeming van nieuwe leden.

De samenstelling van de Adviesraad in 2012 was als volgt:

Team Boergenoteerde bedrijven:

Linda de Bie NCR

Jan Breembroek Flynth

Jan Drenthen FrieslandCampina

Corné de Louw Rabobank

Berend Pastoor LTO Noord

Team Lokaal ondernemerschap:

Hans Verwegen The Greenery

Louis Hooghiemstra ZLTO

Ria Wilzing NAJK/OAJK

Grieta Gootjes-Hoekstra LLTB

Peter van Arkel LTO Noord

Team Belangenbehartiging en innovatie:

Noud Janssen LLTB

Carola Bruinink Vrouwen van Nu

Lobke van Oorschot ZLTO

Martin Wiersema LTO Noord

Peter de Regt NAJK



7

Harry Arkesteijn maakt als extern lid deel uit van de adviesgroep van het team lokaal

ondernemerschap maar is niet meer verbonden aan een dragende organisatie en is daarom geen lid

van de adviesraad.

Bezoldiging

Agriterra volgt de Code-Wijffels, een leidraad voor de beloning van directeuren van goede doelen. Het

loongebouw voor medewerkers van Agriterra, inclusief haar directie, is vastgelegd in een eigen

rechtspositieregeling welke is goedgekeurd door het bestuur. De rechtspositieregeling conformeert

zich grotendeels aan de CAO-Welzijn. In 2012 is deze volledig onder handen genomen,

geactualiseerd en nog verder in lijn gebracht met de genoemde CAO, zonder dat Agriterra zich

daarbij aansluit. Dit kon in 2012 nog niet afgerond worden, omdat de loonkostenregeling er nog in

verwerkt moest worden.

De bestuurs- en adviesraadleden zijn onbezoldigd en de onkostenvergoeding wordt geregeld door de

organisatie die hen heeft voorgedragen. In voorkomende onvoorziene gevallen kan Agriterra

onkosten vergoeden. Dat is in 2012 niet gebeurd.

De bezoldiging van de directeur van Agriterra (1,0 FTE) bestaat uit salaris en een

pensioentoezegging, en bedroeg in 2012 € 122.330.

Bezoldiging directeur

Dr. C. Blokland

Fte 1,00

werkweek van 36 uur

Vaste beloning 102.349

Pensioenpremie 19.981

Totaal 122.330

Nevenfuncties

De algemeen directeur van Agriterra is in 2008 benoemd tot vice-voorzitter van AgriCord en is lid van

AgriCord’s Algemene Vergadering. Vanuit die hoedanigheid was hij tot de zomer van 2012 lid van het

steering comittee van het European Forum of Agricultural Researtch for Development (EFARD). Het

hoofd ondersteuning en kwaliteit is lid van de Raad van Toezicht van de masteropleiding International

Development Studies van de Rijksuniversiteit Utrecht. De senior-communicatieadviseur is lid van het

bestuur van de Nederlandse Vereniging van Landbouwjournalisten.

De leden van het bestuur en de adviesraad zijn uiteraard actief in de eigen landbouworganisatie op

voordracht waarvan zij in het Agriterra-bestuur of de adviesraad zitten.

Activiteiten in 2012

Algemeen

In 2012 was de totale begroting € 14.589.0001 (Buitenlandse Zaken /DGIS zou €12.576.000

bijdragen / andere donoren € 2.013.000). Van het beoogde bedrag van andere donoren is uiteindelijk

1 Inclusief verwachte rentebaten.



8

70% toegezegd en 48 % uitgegeven. Daarmee kwam het totale bedrag dat dit jaar uitgegeven is op

€ 13.565.608.

De uitgaven van Agriterra betreffen dienstverlening via het werk van medewerkers op kantoor in

Arnhem en drie op locatie in respectievelijk Kenia, Oeganda en Peru. Daarnaast via werkbezoeken

van medewerkers, van Agripoolers (deskundigen die we rekruteren uit de dragende organisaties en

coöperatieve bedrijven) en consultants, veelal met een lange verbondenheid met de boerenbeweging

in ontwikkelingslanden. Daarnaast maken we geld over voor projecten die landbouworganisaties

uitvoeren.

In 2012 bediende Agriterra op deze wijze 132 klanten, met 111 werd een of meerdere contracten

afgesloten. Er gingen 176 Agripoolers op werkbezoek, naast 104 dienstreizen van medewerkers en

102 maal consultants die zijn ingeschakeld. In het geval van de Agripoolers is dat meer dan twee

keer zoveel als ooit voorzien in de meerjarenplannen zoals die ook bij het DGIS indertijd voor

subsidie zijn ingediend.

Sinds de reorganisatie gaat het om de resultaten. Dat wil zeggen, in de organisatiestructuur ligt al

besloten op welke onderwerpen we resultaten willen boeken. Op investeringen in boergenoteerde

bedrijven, op het bevorderen van ondernemerschap via organisatie van onderop en via

belangenbehartiging met tastbare resultaten voor boeren. In totaal hebben we daarmee, blijkt bij de

optelling van de eindverantwoordingen van klanten, ongeveer hetzelfde aantal boeren betrokken als

vorig jaar, ongeveer 648.000 personen (zie tabellen 2, 4, 7).

AgriCord, de alliantie van agri-agencies, waarmee we internationaal ons werk af stemmen heeft de

resultaten gestandaardiseerd en gerubriceerd in zogenaamde ‘deliverables’, ‘zaken die we leveren’,

zoals dat populair heet. Onder elke ‘deliverable’ zijn doelstellingen geformuleerd.

Boergenoteerde bedrijven

In tabel staan de resultaten die horen bij ‘deliverable 17’ die vooral relevant is voor het team

boergenoteerde bedrijven.

Tabel 1. Resultaat op ‘deliberable 17’

Deliverable 17: the farmers' organisation has promoted

trans parant farmer-led rural enterprises with good potential

for sustainability (agricultural inputs, marketing, processing

and trading)

Plan

2012

Realisatie

2012

Aantal getrainde stafleden op vaardigheden en management

van plattelandsondernemingen 638 441

Aantal overeenkomsten met de private sector 10 14

Aantal winstgevende plattelandsondernemingen 4 2

Aantal ondernemingen met een duurzame positie in de

waardeketen 2 1

Bron: O&K; agro-info.net

Agriterra heeft de ‘deliverables’ kwantitatief ingevuld in de programma-aanvraag 2011-2014 bij het

DGIS. De streefcijfers komen als totaal voort uit de verschillende gehonoreerde projecten. Of men die

streefcijfers haalt, blijkt uit de verantwoordingen over dezelfde projecten en opgeteld levert dat het

beeld op van de realisatie versus streefcijfers.

Voor het team boergenoteerde bedrijven staan andere relevante cijfers in tabel 2. We hebben met

elkaar en met het DGIS afgesproken in 2014 minstens 24 ‘rokende schoorstenen’ te hebben.



9

Aanvullend hebben we in Agriterra doelstellingen gesteld voor de groei en nieuwe werkgelegenheid

van de boergenoteerde bedrijven. De gegevens voor deze aspecten zijn nog niet verwerkt. Mobilisatie

van vreemd vermogen was een andere die men terugvindt in tabel 2.

Tabel 2: Boergenoteerde Bedrijven 2012 in cijfers

Aandachtspunten Plan Realisatie

Aangetrokken vreemd vermogen € 1.550.000 € 1.838.000

Aantal klanten 38 46 (34 met contract)

Bijdrage Agriterra € 2.306.407 € 2.191.630 (*)

Aantal bereikte producenten 128.500 (26% vrouw) 104.390 (26 % vrouw)

Verhouding financiering –

advisering 43-57% 36-66%

Aantal werkbezoeken 90 132

Aantal Agripoolers op werkbezoek 44 54

(*) door de klant verantwoorde kosten

Bron: O&K, agro-info.net; Fiad

Het aantal klanten van team boergenoteerde bedrijven was aanzienlijk hoger dan de nagestreefde 24

rokende schoorstenen. Het team heeft met een grotere groep voorbereidende activiteiten om aan het

eind van de rit in ieder geval 24 bedrijven te hebben met een investering die een nieuwe fase in hun

ontwikkeling betekent.

In de benadering van het team boergenoteerde bedrijven is de inzet van Agriterra gekanteld en ligt

het zwaartepunt in geld uitgedrukt op de adviesdiensten die ongeveer tweederde van de uitgaven

uitmaken. Over Agriterra als geheel ligt die verhouding eigenlijk historisch gezien precies omgekeerd

en wordt tweederde besteed aan projectovermakingen.

Lokaal ondernemerschap

In tabel 3 geven we de resultaten weer op de ´deliverable´ die correspondeert met de

werkzaamheden van het team lokaal ondernemerschap. Aan het einde van de vierjarenperiode

hebben naar verwachting 40 klanten in totaal 10.000 lokale groepen gevormd of bestaande groepen

op een hoger plan gebracht (productieverhoging, toegang tot de markt, coöperatievorming).

Tabel 3. Resultaten op deliverable 5’

Deliverable 5: The farmers' organisation has an active

and representative membership, mandated by well-

functioning local basic groups with increased membership

base.

Plan 2012 Realisatie

2012

Groepen met goede kwaliteit 421 473

Aantal nieuwe of versterkte groepen 5.583 5.935

Toename ledenaantal 63.204 78.931

Aantal klanten dat met groepen werkt 40 39

Bron: Agro-info.net

In tabel 3 zien we het aantal groepen dat versterkt of opgericht is. In 2012 zitten daarmee op 60%

van het einddoel in 2014 (10.000 groepen in vier jaar).



10

Ook voor dit team hebben we een aantal aandachtpunten waarop we aanvullende doelstellingen

hebben geformuleerd. De plannen geven aan wat op die punten de opgetelde voornemens van de

klanten waren en wat deze hiervan uiteindelijk verantwoord hebben.

Tabel 4: Lokaal ondernemerschap 2012 in cijfers


Aantal nieuwe/versterkte

groepen 5.583 5.935

Groepen per klant-met-project 103 136

Totaal aantal klanten 40 44 (39 met contract)

Bijdrage Agriterra € 6.538.600 € 6.462.456*

Aantal bereikte producenten 153.570 (42% vrouw) 174.136 (46% vrouw)

Training financieel management 3 2

Verhouding financiering–


Aantal missies gerealiseerd 117 150

Aantal Agripoolers ingezet 76 66


Bron: Agro-info.net

Het is duidelijk dat in de benadering van het team lokaal ondernemerschap het financiële

zwaartepunt ligt bij projectuitgaven aan de landbouworganisaties in de ontwikkelingslanden die met

subsidies van onze kant aan het werk gaan.

Tabel 5: Specificatie groepen in de jaren 2011-2012

Bron: team lokaal ondernemerschap

Belangenbehartiging

Hieronder gaan we in op de doelstellingen behorende bij de ‘deliverable’ waar ons team

belangenbehartiging en innovatie vooral aan werkt.

Tabel 6. Resultaat op ‘deliverable 12’

Deliverable 12: The policy positions of the farmers'

organisation have been integrated in national strategy

documents

Plan in

2012

Realisatie

2012

Aantal beleidsvoorstellen van landbouworganisaties die hun

plek hebben gekregen in documenten van de landelijke

overheid

10 12

Bron: Agro-info.net

Ontwikkelingsfase 2011 % 2012 %

Groepsvorming en versterking 17 -

Productieverhoging 24 50

Vermarkting/markttoegang 32 34

Gezamenlijk economisch initiatief 17 6

Toegang tot krediet 10 10

Totaal 100 100

Aantal groepen 3.144 2.791



11

Het einddoel is om in 2014 36 trajecten van belangenbehartiging te hebben ondersteund. Als

voornaamste doelstelling qua voordelen voor de leden van de landbouworganisaties waar we mee

werken hebben we gesteld dat dit minimaal € 35 miljoen aan overheidsprojecten of projecten van

multilaterale organisaties moet overleveren die via de gerichte lobby van onze klanten aan hun leden

ten goede komen. De voortgang op deze doelstelling is geringer dan voorzien, zowel qua trajecten als

qua geldelijk gewin voor de klanten. Het team heeft daarentegen wel veel werk gemaakt van

trainingen.

Team belangenbehartiging & innovatie heeft ook een innovatiedoelstelling. Op dat terrein is in 2011

beleid geformuleerd.

Tabel 7: Belangenbehartiging & innovatie 2012 in cijfers


Totaal aantal klanten 40 42 (38 met contract)

Bijdrage Agriterra € 4.636.726 € 3.906.147

Aantal bereikte producenten 375.721 (49% vrouw) 369.377 (48% vrouw)

Lobbytrajecten 3 5

Beleidsvoorstellen 10 12

Trainingen MY-COOP 2

Trainingen OPPO 1

Trainingen FACT 9

Allianties met gelijkgestemde

organisaties 3

Verhouding financiering –


Aantal missies gerealiseerd 108 104

Aantal Agripoolers ingezet 58 51


Bron: Agro-info.net

In ons programma hebben we andere doelstellingen waarop de voortgang nog niet in alle gevallen

bekend is:

90% van de klanten heeft een adequaat financieel systeem. In de managementreview van de

resultaten over 2012 kwam naar voren dat we bij deze doelstelling achterblijven met de

hoeveelheid metingen om te kunnen vaststellen of deze doelstelling halen. Dit vereist aandacht in

2013.

60% van de klanten maakt vordering bij het verbeteren van de positie van de vrouw. De

resultaten op het gebied van de participatie van vrouwen aan projecten blijven stabiel goed, al

zijn deze vooral in de projecten voor belangenbehartiging hoog (51%) en bij de meer economisch

georiënteerde teams lager maar nog altijd boven de 30%.

Bij 20% van onze klanten realiseren we zaken die te maken hebben met ICT doelstellingen. Dit is

nog niet gemeten.

We verbeteren de bewustwording in Nederland en dragen bij aan het monitoring en

evaluatiesysteem van AgriCord. Op dit laatste is veel voortgang gemaakt. Monitoring en evaluatie

elementen die Agriterra in de loop der tijd heeft aangedragen zoals profiling en story harvesting,

zijn naast de in AgriCord ontwikkelde deliverables en targets en het algemene specifieke

evaluatieonderzoek tot algemeen systeem voor monitoring en evaluatie in Agricord verheven. En

het door ons ontwikkelde agro-info.net is tot basisregistratiesysteem van AgriCord verklaard. Aan



12

de bewustwording in Nederland werken we gestaag door. Het beeld ontstaat dat Agriterra beter in

beeld komt, maar dit moet opnieuw onderzocht worden.

We verhogen de advisering van bedrijfsgenoten en personen vanuit de coöperaties. Op dit

moment zijn met alle coöperaties die lid zijn van de NCR contacten geweest. De inschakeling van

coöperatiemedewerkers en leden loopt sterk op. De samenwerking met FrieslandCampina zal een

testcase worden voor de relatie tussen het commercieel opereren van een bedrijf en haar

maatschappelijk ondernemen. Recente ontwikkelingen in 2013 duiden erop dat de

zuivelcoöperatie met Agriterra geschiedenis op dit punt gaat schrijven.

Monitoring

Het project management systeem, www.agro-info.net, is verder aangepast om de monitoring data te

kunnen registreren en om de geconsolideerde gegevens in de afgesproken formaten aan te leveren.

Details en gegevens van alle projecten kunnen online worden bekeken op agro-info.net. In 2012

hebben we het systeem verder voorbereid op de integratie met de boekhouding en het urenschrijven.

Dat project moet in de zomer van 2013 helemaal afgerond zijn.

AgriCord

Agriterra neemt op verschillende fronten deel aan AgriCord. Voorzitter Maat en directeur Blokland

vormen deel van de algemene vergadering. Blokland is vicevoorzitter van het bestuur. José Levelink

neemt deel aan projectcomité, Jur Schuurman is lid van het comité dat zich buigt over monitoring en

evaluatie en Jose van Gelder coördineert het communicatieteam.

http://www.agro-info.net/



13

Eigen fondsenwerving

In het verslagjaar zijn baten ontvangen met een door derden aangewezen specifieke

bestedingsmogelijkheid. Voor zover deze in dit verslagjaar nog niet zijn besteed, worden deze nog

niet bestede gelden aan de betreffende bestemmingsfondsen toegevoegd. Dit betreft fondsen met

een door de donateurs aangewezen bestemming en het verloop hiervan is als volgt:

Stand van zaken fondsen

Fonds Stand

01-01-

2012

*)

Fonds

mutatie

Bij:

Donaties

Af:

Besteding

en

Stand per

31-12-

2012

Rurale Kas Chontales –

Nicaragua

48 0 0 48 0

UPDBU Vrouwen Krediet –

Congo DR

2.073 0 0 0 2.073

Studiefonds – Congo DR 6.135 0 660 5.000 1.795

ALGA - Kirgizië 8.010 0 0 0 8.010

FCMN – Niger 15.850 0 0 0 15.850

Tikonna – Benin 3.000 0 10.528 0 13.528

11N/0709 – Tanzania 1.800 0 0 0 1.800

KENFAP – Improved banana

production – Kenya

200

0

0

0

200

AREN – Niger 12.486 0 0 12.486 0

Graanbanken Niger CSA-OCP 0 0 7.058 6.518 540

Lelbren Dairies Kenia

Aardappeldagen Burundi

Unag Chinan

Coby Meyboom FFA-5686

Lions st Oedenrode CKO

Mukurwe-ine

Louw – 12NYsa-5812

2.475

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

10.102

5.000

6.000

3.500

1.000

150

2.750

0

5.000

0

0

1.000

0

2.785

12.577

0

6.000

3.500

0

150

-35

Subtotaal 52.077 0 46.748 32.837 65.988

Deskundigenfonds 26.955 0 2.333 8.226 21.101

Totaal 79.032 0 49.081 41.063 87.089

Zoals uit de staat van baten en lasten blijkt, bedroegen de baten uit eigen fondsenwerving in 2012

een totaal van 49.081 euro. De kosten benodigd voor de werving bedroegen 0 euro.

De wervingskosten komen namelijk niet ten laste van het uiteindelijk aan de doelstelling (de

bestemmingsfondsen) te besteden bedrag. De door Agriterra uit eigen fondsenwerving verkregen

middelen gaan voor 100% door naar de (vaak door de donateur gespecificeerde) bestemming. Onze

donateurs zijn vaak afdelingen en groepen binnen Nederlandse landbouworganisaties. Het beleid van

Agriterra is dat deze donateurs de toezegging krijgen dat de bedragen die zij ter beschikking stellen

integraal naar hun zusterorganisatie (indien van toepassing; of anders naar de algemene

bestemmingsfondsen) gaan. De gemaakte kosten komen daardoor ten laste van andere

inkomstenbronnen (in dit geval ten laste van onze grootse subsidiegever, het DGIS), en dus niet ten



14

laste van de geworven fondsen zelf. Overigens heeft Agriterra een probleem bij het doorsluizen van

dit geld, omdat we dit willen inbrengen als financiering van projecten en dus contractueel willen

vastleggen. Dat heeft voordelen qua zinvolle besteding, maar deze werkwijze komt de snelheid van

besteding niet ten goede.

De kosten zijn absoluut en relatief laag omdat Agriterra met name, of alleen maar, werft onder de

dragende organisaties: de boeren- en plattelandsorganisaties en coöperaties in Nederland. De lage

verhouding kosten versus opbrengsten is een expressie van de maatschappelijke worteling van het

werk van Agriterra en van het al eerder genoemde belang van ‘peer-to-peer’-

ontwikkelingssamenwerking.

Reserves en fondsen

Reserves

Middels een Bestuursbesluit is vastgelegd dat een eventueel overschot van baten en lasten in

beginsel wordt toegevoegd aan de continuïteitsreserve totdat een niveau is bereikt van de loonsom

van het verslagjaar. Na toevoeging van het resultaat over 2012 staat de reserve op driekwart van de

loonsom (bruto salarissen) en 62% van de bruto salarissen inclusief premies pensioenfonds,

arbeidsongeschiktheid en sociale lasten in 2012.

Beleggen

Agriterra heeft geen structureel beleggingsbeleid ter vergroting van het eigen vermogen. Er is belegd

in Rabobank-ledencertificaten voor een bedrag van circa 9.000 euro.. Alle overige beleggingen van

(tijdelijk) overtollige middelen, betreffen voornamelijk ter beschikking gestelde gelden van

subsidiegevers en donateurs. Deze gelden zijn ondergebracht op spaarrekeningen. De hieruit

voortvloeiende rente-inkomsten worden toegevoegd aan de begroting voor de besteding aan de

doelstellingen.

Belanghebbenden, personeel en vrijwilligers

Agriterra maakt, mede op grond van het ISO-certificaat 9001:2008 en de ‘klanttevredenheid’ die

daarin een centraal begrip is, een onderscheid tussen klanten en overige belanghebbenden.

De directe klanten zijn de landbouworganisaties in het Zuiden: Agriterra’s adviserings- en

financieringsproducten zijn voor hen ontwikkeld en worden op hun verzoek gebruikt. Dat gebruik

krijgt meestal vorm in projecten, en in dit verband is transparante communicatie over die projecten

een sine qua non. Agriterra heeft gekozen voor vrijwel ongelimiteerd inzicht in de voortgang en

inhoud van projecten. De projecten worden, inclusief de voortgang in besluitvorming daarover, (op

internet) in het on-line projectbeheerssysteem “agro-info.net” geplaatst (zie www.agro-info.net ).

Op de zelfde wijze geldt deze transparantie ook voor andere belanghebbenden, zoals de Nederlandse

georganiseerde landbouw en de instellingen waarvan Agriterra subsidie ontvangt. Ook zij kunnen via

agro-info.net en andere documenten zoals het eerder genoemde Activiteitenverslag, onverkort

kennisnemen van behaalde en uitgebleven resultaten van het Agriterra-werk.

Het personeelsbestand van Agriterra bestond in 2012 uit 34,8 fte. Over het jaar gemeten had

Agriterra in 2011 nog 30.7 fte in dienst. Dit zijn evenwel jaargemiddelden. In 2011 was de

personele bezetting per jaar ultimo 34 fte. Het personeelsbestand aan het einde van 2012 is excl.

Stagiaires 33.9 fte.

Agriterra deed in 2012 een beroep op 22 vrijwilligers (meestal actief voor de nieuwsdienst op agro-

info.net in vier talen).

http://www.agro-info.net/



15

Jaarplan en begroting 2013

De begroting 2013 is onderdeel van de subsidieaanvraag 2011-2014 zoals die bij het DGIS is

ingediend en begin mei 2011 van een goedkeurende paraaf is voorzien van de staatssecretaris. Na

overleg met het DGIS is de begroting van de subsidieaanvraag herzien. Dit had ook gevolg voor de

begroting van 2013. De totaalbegroting voor het jaar 2013 bedraagt bijna 20.0 miljoen euro. Dit is

inclusief een bedrag van 3,5 miljoen t.b.v. goedgekeurde Non Grants.

Naast de gevraagde bijdrage van DGIS ter grootte van 17,8 miljoen, zoekt Agriterra zelfstandig en in

AgriCord verband naar aanvullende middelen, te werven voor het programma Boeren tegen Armoede.



16

Begroting 2013 Bedragen in euro’s

Begroot 2013

Realisatie 2012

Begroot 2012

BATEN Baten uit eigen fondsenwerving en acties van derden 50.000 78.985 50.000 Subsidies van derden 2.000.000 1.345.529 2.000.000 Subsidies van overheden Bijdrage Non Grant

14.320.000 3.500.000

12.103.836 0

12.500.000 0

Baten uit beleggingen 86.000 66.423 113.800 Overige baten 34.800 37.203 33800 Totaal baten 19.990.800 13.631.976 14.697.600 LASTEN Besteed aan doelstellingen Programma Farmers Fighting Poverty EU,IOB, en PSO

19.749.963 0

13.516.256 8.289

13.468.321 0

Programma’s bestemmingsfondsen 50.000 41.063 50.000

Totaal besteed aan doelstellingen 19.799.963 13.565.608 13.518.321 Werving baten Kosten eigen fondsenwerving 0 0 0 Kosten acties van derden 0 0 0 Kosten verkrijging subsidies van overheden 0 0 0 Kosten van beleggingen 1.000 1.832 1.000 Totaal werving van baten 1.000 1.832 1.000 Beheer en administratie Personeelskosten Afschrijvingskosten

2.654.000 74.500

2.771.773 70.719

2.311.400 85.500

Huisvestingskosten 181.500 161.813 177.000 Algemene kosten 313.700 244.263 309.900 Activiteiten kosten 10.900 1.330 10.700 Doorbelast aan doelstellingen -3.434.818 -3.544.868 -2.030.040 Totaal beheer en administratie -200.218 -294.970 864.460 Totaal lasten 19.600.745 13.272.470 14.383.781

Overschot (+), tekort (-) 390.055 359.506 313.819 Personeelsbestand in FTE 34.1 34.8 33.1



17

JAARREKENING 2012

Grondslagen voor de financiële verslaggeving

ALGEMEEN

Algemene waarderingsgrondslag

De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van Richtlijn 650 (Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen) van de Raad

voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgesteld naar de grondslag van historische kosten. Tenzij bij het betreffende

balanshoofd anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.

Gebruik van ramingen

Bij het opstellen van de jaarrekening dient de leiding van de huishouding in overeenstemming met algemeen aanvaardbare

grondslagen voor de financiële verslaggeving bepaalde ramingen en veronderstellingen te doen die mede bepalend zijn voor

sommige opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze ramingen afwijken.

Vreemde valuta's

Kosten en opbrengsten, alsmede de waardering van activa en passiva in vreemde valuta zijn opgenomen tegen de koersen op

transactiedatum. Eventuele koersverschillen, ontstaan tussen het moment van betaling respectievelijk ontvangst van

verplichtingen respectievelijk vordering, zijn in het resultaat verwerkt.

Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Liquide middelen in het kasstroomoverzicht betreffen de

vorderingen in rekening-courant dan wel de vorderingen uit hoofde van spaartegoeden bij kredietinstellingen.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen.

Afschrijvingen geschieden lineair op basis van de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt

afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname.

Financiële vaste activa

De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen marktwaarde.

Geconditioneerde fondsen projecten en geconditioneerde projectverplichtingen



18

De geconditioneerde fondsen projecten (vordering) respectievelijk de geconditioneerde projectverplichtingen (schuld) worden

bepaald als het saldo van werkelijk ontvangen projectbijdragen van donoren onder aftrek van de werkelijke

projectbestedingen.

Vorderingen

De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voorziening voor

het risico van oninbaarheid.

Liquide middelen

Bij de liquide middelen wordt onderscheid gemaakt tussen middelen ten behoeve van de interne organisatie en ten behoeve

van projecten. De liquide middelen, aangemerkt als ten behoeve van de interne organisatie staat ter vrije beschikking van de

stichting. De liquide middelen aangemerkt als ten behoeve van projecten kunnen uitsluitend voor het betreffende project

worden aangewend.

Continuïteitsreserve

De continuïteitsreserve van stichting Agriterra is bedoeld als dekking voor de risico's op korte en middellange termijn.

Bestemmingsreserve

In overeenstemming met richtlijn 650 (richtlijn voor jaarverslaggeving van fondsenwervende instellingen) zijn reserves en

fondsen, die een beperkte bestedingsmogelijkheid hebben gekregen, op de balans afgezonderd. Zodra het bestuur de

beperking heeft bepaald is er sprake van een bestemmingsreserve; deze maakt onderdeel uit van het vrij besteedbaar

vermogen.

Bestemmingsfondsen

In overeenstemming met richtlijn 650 (richtlijn voor jaarverslaggeving van fondsenwervende instellingen) zijn reserves en

fondsen, die een beperkte bestedingsmogelijkheid hebben gekregen, op de balans afgezonderd. Zodra de beperking door

derden is bepaald is dit een deel aangemerkt als "bestemmingsfonds".

Kortlopende schulden

De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar.

GRONDSLAGEN VOOR STAAT VAN BATEN EN LASTEN

Algemeen

Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Een positief saldo van baten en lasten wordt verantwoord voor zover dit op balansdatum is gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van



19

het boekjaar worden verwerkt indien en voor zover deze bij het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Baten

De baten uit eigen fondsenwerving betreffen de in het boekjaar ontvangen donaties. De baten uit hoofde van subsidies van

overheden en baten uit acties van derden zijn verantwoord voor zover de werkelijke kosten voor de betreffende projecten

eveneens in het boekjaar zijn verantwoord.

Het verschil tussen de baten uit eigen fondsenwerving en de bestedingen ten aanzien van deze bestemmingsfondsen wordt

toegevoegd (indien overschot) dan wel onttrokken (indien tekort) aan de in de balans opgenomen beschikbare

bestemmingsfondsen ultimo voorgaand boekjaar.

Kosten

Bij de kosten in de jaarrekening is onderscheid gemaakt naar kosten die vallen onder de interne organisatie (Beheer en

administratie) en kosten die direct toe te rekenen zijn aan projecten (Bestedingen aan doelstellingen).



20

Balans (na resultaatbestemming)

31-12-2012 31-12-2011

€ €

VASTE ACTIVA Verbouwingen 66.326 95.322

Kantoorinventaris 18.589 24.487

Computerapparatuur 26.806 27.735

Overige apparatuur 2.662 1.728 Materiële vaste activa 114.383 149.272 Financiële vaste activa 8.625 8.797 VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen 108.027 113.638

Overlopende activa 99.136 100.804

Geconditioneerde fondsen projecten 781.302 938.698 Kortlopende vorderingen 988.465 1.153.140 Liquide middelen 1.729.763 8.301.364

Totaal activa 2.841.236 9.612.573



21

Balans (na resultaatbestemming) 31-12-2012 31-12-2011

€ €

RESERVES EN FONDSEN Reserves Continuiteitsreserve 1.657.157 1.268.704

Bestemmingsreserve 168.119 205.384

Herwaarderingsreserve 432 432 Fondsen Bestemmingsfondsen 66.288 52.077

Deskundigenfonds 21.102 26.996 Totaal reserves en fondsen 1.913.098 1.553.593

KORTLOPENDE SCHULDEN Overige schulden 337.209 302.743

Overlopende passiva 176.261 163.843

Geconditioneerde fondsen projecten 414.668 7.592.394 Totaal kortlopende schulden 928.138 8.058.980

Totaal passiva 2.841.236 9.612.573



22

Staat van baten en lasten

Bedragen in euro's

Realisatie Begroot Realisatie

2012 2012 2011

BATEN Baten uit eigen fondsenwerving en acties van derden 78.985 50.000 72.642

Subsidies van derden 1.345.529 2.000.000 1.439.915

Subsidies van overheden 12.103.836 12.500.000 8.304.323

Baten uit beleggingen 66.423 113.800 102.427

Overige baten 37.203 33.800 34.072 Totaal baten 13.631.976 14.697.600 9.953.379

LASTEN Besteed aan doelstellingen

- Programma Farmers Fighting Poverty 13.516.256 13.468.321 9.252.999

- EU, IOB en PSO 8.289 0 583.890

- Programma's bestemmingsfondsen 41.063 50.000 33.160

Totaal besteed aan doelstellingen 13.565.608 13.518.321 9.870.049 Werving baten

- Kosten eigen fondswerving 0 0 0

- Kosten acties van derden 0 0 0

- Kosten verkrijging van subsidies van overheden 0 0 0

- Kosten van beleggingen 1.832 1.000 1.810

Totaal werving van baten 1.832 1.000 1.810 Beheer en administratie

- Personeelskosten 2.771.773 2.311.400 2.296.240

- Afschrijvingskosten 70.719 85.500 81.956

- Huisvestingskosten 161.813 177.000 158.775

- Algemene kosten 244.263 309.900 212.243

- Activiteiten kosten 1.330 10.700 5.352

- Doorbelast aan doelstellingen -3.544.868 -2.030.040 -2.914.272

Totaal beheer en administratie -294.970 864.460 -159.704

Totaal lasten 13.272.470 14.383.781 9.712.155 Resultaat ( + = overschot ) 359.506 313.819 241.224



23

Kasstroomoverzicht

De mutatie van de geldmiddelen is als volgt te analyseren:

2012 2011

€ €

KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN INTERN Cashflow

Saldo van baten en lasten 359.506 241.224

Afschrijvingen op materiële vaste activa 70.719 81.956

Waarde mutaties financiële vaste activa 172 691

Mutatie reserves - -

430.397 323.871 Veranderingen in het werkkapitaal intern

Mutatie vorderingen 5.611 -15.233

Mutatie overlopende activa 1.668 13.054

Mutatie kortlopende schulden 34.466 -54.782

Mutatie overlopende passiva 12.418 74.012

54.163 17.051 Kasstroom uit operationele activiteiten intern 484.560 340.922 KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN INTERN Investeringen in materiële vaste activa -35.830 -26.134

Desinvesteringen in materiële vaste activa 0 0 Kasstroom uit investeringsactiviteiten intern -35.830 -26.134 KASSTROOM UIT FINANCIERING VAN PROJECTEN Mutatie geconditioneerde fondsen projecten 157.396 -880.793

Mutatie geconditioneerde projectverplichtingen -7.177.727 6.172.577

Afname (+) resp. toename (-) liquide middelen projecten 7.103.539 -5.810.061 Kasstroom uit financiering van projecten 83.208 -518.277

Netto kasstroom intern 531.938 -203.489 INTERN Liquide middelen per 1 januari 189.515 393.005

Liquide middelen per 31 december 721.453 189.515 Mutatie liquide middelen intern 531.938 -203.490



24

Toelichtingen op de balans

ACTIVA VASTE ACTIVA MATERIELE VASTE ACTIVA De samenstelling van de boekwaarde per balansdatum is als volgt: 31-12-2012 31-12-2011

Verbouwingen 66.326 95.322

Kantoorinventaris 18.589 24.487

Computerapparatuur 26.806 27.735

Overige apparatuur 2.662 1.728 114.383 149.272

Het verloop van de materiële vaste activa in het boekjaar 2012 is als volgt:

Verbouw-ingen

Kantoor-inventaris

Computer-apparatuur

Overigeapparatuur Totaal

€ € € € €

Stand per 1 januari Aanschafwaarde 260.124 160.404 164.210 52.773 637.511

Cumulatieve afschrijving -164.802 -135.917 -136.475 -51.045 -488.239

95.322 24.487 27.735 1.728 149.272 Mutaties in het boekjaar Investeringen: 0 12.426 20.450 2.954 35.830

Afschrijvingen: -28.996 -18.324 -21.379 -2.020 -70.719

-28.996 -5.898 -929 934 -34.889 Stand per 31 december Aanschafwaarde 260.124 172.830 184.660 55.727 673.341

Cumulatieve afschrijving -193.798 -154.241 -157.854 -53.065 -558.958

66.326 18.589 26.806 2.662 114.383

Gehanteerde afschrijvingspercentages: - Verbouwingen 12,5% t/m 20% - Kantoorinventaris 20% - Computerapparatuur 33%

- Overige apparatuur 33%



25

FINANCIELE VASTE ACTIVA

De samenstelling en het verloop van de financiële vaste activa in 2012 is als volgt:

RABO BankLeden-

certificaten

€

Stand per 1 januari Actuele waarde 8.797 Mutaties in het boekjaar Investeringen: -172 Stand per 31 december Actuele waarde 8.625 Dit betreft 345 Rabobank certificaten van het type I met een oorspronkelijke verkrijgingsprijs van € 17 VLOTTENDE ACTIVA VORDERINGEN 31-12-2012 31-12-2011

€ €

Studieschuld van personeel 10.045 12.045

Leningen personeel 3.237 0

Fietsenplan personeel 1.799 2.488

Vooruitbetaald op computers 0 13.744

Voorschotten pensioenpremie 80.460 75.560

Nog te ontvangen verzuimuitkering 0 332

Nog te ontvangen rente 3.258 6.066

Visa personeel 114 449

Vooruitbetaalde bedragen 9.114 2.954 Totaal 108.027 113.638

OVERLOPENDE ACTIVA 31-12-2012 31-12-2011

€ €

Huur Willemsplein 41-42-43 33.403 32.680

Arbodienst 0 4.320

Verzekeringen 2.355 2.529

Verzuim verzekering 52.216 53.895

Reiskosten personeel 1.485 2.592

Lidmaatschappen en literatuur 2.216 625

Licentie web survey 3.079 2.969

Licentie Mcafee 1.205 0

Diversen 3.177 1.194

0

Totaal 99.136 100.804



26

GECONDITIONERDE FONDSEN PROJECTEN 31-12-2012 31-12-2011

€ €

Farmers Fighting Poverty programma

2011-2014: - DGIS: Nog te ontvangen subsidies 0 0

- Nog te ontvangen rente DGIS- financiering 8.887 95.500

- Nog te ontvangen bijdragen van derden 0 0

- Vooruitbetaalde tranches project organisaties 772.415 842.191

Totaal FFP-programma 781.302 937.691

Diversen 0 1.007 Totaal 781.302 938.698 LIQUIDE MIDDELEN

31-12-2012 31-12-2013

€ €

Intern Kas intern 342 595

RABO Bank 719.781 188.083

ING Bank 1.330 837 Totaal intern 721.453 189.515 Projecten Kas projecten 0 0

RABO Bank projecten 1.008.310 8.111.849 Totaal projecten 1.008.310 8.111.849 Totaal intern en Projecten 1.729.763 8.301.364

Bij de RABO Bank kan Agriterra beschikken over een kredietfaciliteit van € 15.882.



27

PASSIVA RESERVES EN FONDSEN

De samenstelling van de reserves en fondsen per balansdatum is als volgt:

31-12-2012 31-12-2011

€ €

Continuiteitsreserve *) 1.657.157 1.268.704

Bestemmingsreserve 168.119 205.384

Herwaarderingsreserve 432 432 Totaal reserves

1.825.708 1.474.520

Bestemmingsfondsen 66.288 52.077

Deskundigenfonds 21.102 26.996 Totaal reserves

87.390 79.073

Totaal reserves en fondsen 1.913.098 1.553.593

*) In verband met het volgen van richtlijn 650 fondsenwervende instellingen is een continuïteitsreserve gevormd. De continuïteitsreserve geeft de stand weer

ná toevoeging van (een deel van) het saldo van baten en lasten. CONTINUITEITSRESERVE

Deze reserve vormt gezamenlijk met de bestemmingsreserve het vrij besteedbaar vermogen van de stichting. Het verloop is als volgt: 2012 2011

€ €

Stand per 1 januari 1.268.704 1.154.715 Mutaties in het boekjaar Resultaatbestemming 388.453 113.989 Stand per 31 december 1.657.157 1.268.704

Door het bestuur is de doelstelling vastgelegd dat de continuïteitsreserve dient aan te groeien met eventuele resultaatoverschotten totdat een niveau is bereikt van de loonsom van het verslagjaar. BESTEMMINGSRESERVE

Deze reserve is voor een bedrag ad 105.384 gevormd uitsluitend met als doel initiatieven te ontplooien welke beogen andere donoren te bewegen te investeren in het programma Boeren tegen Armoede. Deze initiatieven kunnen bestaan uit het investeren in de opbouw van een agri-agency in het land van een geassocieerd AgriCord lid, het houden van een 2

e Boeren

tegen Armoede conferentie voor donoren of door het ontplooien van andersoortige stimuleringsactiviteiten voor potentiële donoren. In 2011 is een bedrag van 100.000 aan de reserve toegevoegd met de bestemming opleiding personeel om aan de missie van Agriterra te kunnen blijven voldoen. In 2012 is 37.265,- onttrokken aan de bestemmingsreserve in verband met gerealiseerde opleidingskosten personeel.



28

Het verloop van deze bestemmingsreserve is als volgt:

2012 2011

€ €

Stand per 1 januari 205.384 105.384 Mutaties in het boekjaar Onttrekking saldo van baten en lasten -37.265 100.000 Stand per 31 december 168.119 205.384

HERWAARDERINGSRESERVE

Dit betreft een herwaarderingsreserve voor beleggingen (Rabobank Ledencertificaten type I) en het verloop is als volgt:

2012 2011

€ €

Stand per 1 januari 432 432

Mutatie boekjaar 0 0

Stand per 31 december 432 432

BESTEMMINGSFONDSEN Dit betreffen fondsen met een door de donateurs aangewezen bestemming. Het verloop hiervan in 2012 als volgt:

Ontvangende organisaties en projecten Stand 01-01-2012

Fonds mutatie

Resultaat bestemming

Stand per 31-12-2012

Rurale Kas Chontales – Nicaragua 48 0 -48 0 UPDBU Vrouwen Krediet – Congo DR 2.073 0 0 2.073 Tikonna Benin 3.000 0 10.828 13.828 Studiefonds – Congo DR 6.135 0 -4.340 1.795 ALGA - Kirgizië 8.010 0 0 8.010 FCMN – Niger 15.850 0 0 15.850 11N/0709 – Tanzania 1.800 0 0 1.800 KENFAP – Banana production – Kenya 200 0 0 200 AREN – Niger 12.486 0 -12.486 0 Graanbanken Niger CSA-OCP Lelbren Dairies Kenia UNAG Chinan - Droogvloeren C. Meyboom – proj 5685 India Mukurwe ine – ontwikkeling zuivelplan Algemeen Uganda

0 2.475

0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

540 10.102

6.000 3.500

150 -35

540 12.577

6.000 3.500

150 -35

Totaal

52.077 0 14.211 66.288



29

DESKUNDIGENFONDS

Dit betreft een door Agriterra opgericht fonds ter ondersteuning van buitenlandse organisaties. De middelen van dit fonds zijn

afkomstig van donaties door deskundigen:

Stand 01-01-2012

Fonds mutatie

Resultaat bestemming

Stand per 31-12-2012

Deskundigenfonds

26.995 0 -5894 21.101

Totaal 26.995 0 -5894 21.101

OVERIGE SCHULDEN 31-12-2012 31-12-2011

€ €

Crediteuren Agriterra 163.172 135.646

Reservering vakantiegeld 80.557 76.866

Reservering vakantierechten 93.480 90.231 Totaal 337.209 302.743

OVERLOPENDE PASSIVA 31-12-2012 31-12-2011

€ €

Loonheffing 131.730 102.348

Accountantskosten 10.728 15.000

Uitzendkosten Expatriat 7.525 32.853

Reiskosten 1.398 1.918

Netto loon / ONVZ 2.712 654

Pensioenpremies 2.976 1.955

VISA card personeel 2.593 2.171

Afrekening premieverzuimregeling 0 6.182

E-way out rapporten 7.418 0

Daaromdus remote check 2.520 0

Diversen 6.661 762 Totaal 176.261 163.843



30

Geconditioneerde projectverplichtingen

31-12-2012 31-12-2011

€ €

Donoren Farmers Fighting Poverty programma

Afloop 2007-2010: DGIS: ontvangen subsidies 2007-2010 0 50.756.533

DGIS: gedeclareerde 2007-2010 0 -50.795.785

0 -39.252

Farmers Fighting Poverty programma

Afloop 2011-2014: DGIS: ontvangen subsidies 2011-2014 19.823.749 14.663.000

DGIS: gedeclareerde 2011-2014 -20.204.161 -8.100.323

-380.412 6.562.677

Mutaties 2010 AGRICORD: ontvangen subsidies 2010 0 438.487

AGRICORD: gedeclareerde projectkosten 2010 0 -386.719

0 51.768

Mutaties 2011-2012 AGRICORD: ontvangen subsidies 280.939 266.358

AGRICORD: gedeclareerde projectkosten -250.388 -57.142

30.551 260.983 Mutaties 2011-2012 PSO: ontvangen subsidies 306.644 281.865

PSO: gedeclareerde projectkosten -297.931 -130.175

8.713 151.690 Mutaties 2010 EU: ontvangen subsidies 2010 0 871.012

EU: gedeclareerde projectkosten 2010 0 -663.726

0 207.286 Mutaties 2011-2012 EU: ontvangen subsidies 640.237 500.347

EU: gedeclareerde projectkosten -661.522 -681.853

-21.285 -181.506 Mutaties 2011-2012 TRIAS: ontvangen subsidies 867.157 475.355

TRIAS: gedeclareerde projectkosten -959.659 -500.000

-92.502 -24.645

Mutaties 2011-2012

IFAD/FUPRO : ontvangen subsidies 41.772 0 IFAD/FUPRO : gedeclareerde projectkosten -236.838 -70.744

-195.066 -70.744 Nog te betalen facturen projecten 199.263 169.831

199.263 169.831

Sub totaal FFP-programma Donoren -450.736 7.036.320



31

Partnerorganisaties

31-12-2012 31-12-2011

€ €

Mutaties 2010 PO's: gedeclareerde projectkosten 2010 0 34.155.015

PO's: verstrekte voorschotten 2010 0 -33.931.266

0 223.749 Mutaties 2011-2012 PO's: gedeclareerde projectkosten 13.043.938 5.502.805

PO's: verstrekte voorschotten -13.059.472 -6.084.837

PO's: voorziening oninbare vorderingen 43.644 43.644

28.110 -538.388 Mutaties 2010 Agri-agencies: gedeclareerde special services 0 2.553.271

Agri-agencies: verstrekte voorschotten 0 -2.536.784

0 16.487 Mutaties 2011-2012 Agri-agencies: gedeclareerde special services 120.017 120.017

Agri-agencies: verstrekte voorschotten -235.928 -201.506

Agri-agencies: AKV 5.405 5.405

-110.506 -76.084 AgriCord: AKV

AgriCord: verstrekte voorschotten 178.823 88.120

178.823 88.120 Gepresenteerd onder geconditioneerde projectfondsen als vooruitbetaalde tranches 768.979 842.190

768.979 842.190

Sub totaal FFP-programma Partnerorganisaties 865.406 556.074 Totaal 414.668 7.592.394

Het programma Farmers Fighting Poverty (FFP) loopt van 2011 tot en met 2014. De wijze van presentatie van ontvangen

subsidies, verstrekte voorschotten, gedeclareerde projectkosten en gedeclareerde AKV (algemene kostenvergoeding) geeft

steeds per ultimo boekjaar inzicht in de cumulatieve ontwikkelingen van deze posten gedurende de looptijd van dit

programma.



32

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

GECONDITIONEERDE PROJECTFONDSEN EN -VERPLICHTINGEN

Fondsen

Door het ministerie van Buitenlandse Zaken (Directoraat-generaal Internationale Samenwerking, afgekort als DGIS, waaronder de themadirectie Duurzame Economische Ontwikkeling ressorteert, afgekort als DDE) is aan Agriterra een subsidiebeschikking afgegeven voor een totaalbedrag van € 50.000.000 voor de jaren 2011 tot en met 2014. De subsidiebeschikking is afgegeven voor het Programma Ondersteuning Producentenorganisaties (POP), door Agriterra internationaal aangeduid als het programma Farmers Fighting Poverty (FFP).

Verplichtingen

In het kader van het programma Farmers Fighting Poverty gaat Agriterra contracten aan in het buitenland met producenten organisaties en agri-agencies ter financiering van hoofdzakelijk lokale projecten. Deze projectcontracten hebben een looptijd variërend van één tot enkele jaren (uiterlijk tot december 2014). Tot en met 31 december 2012 waren binnen voornoemd programma toegezegde subsidiebijdragen aan projectorganisaties aangegaan voor een bedrag van maximaal € 13.224.146. De realisatie van deze verplichtingen is afhankelijk van in hoeverre producentenorganisaties en agri-agencies binnen de contractperiode projectbestedingen realiseren binnen de daarvoor overeengekomen projectdoelstellingen en het financiële kader. Tot en met 31-12-2011 waren verplichtingen voor een bedrag van € 13.059.472 daadwerkelijk gerealiseerd. KREDIETFACILITEIT Bij de Rabobank kan Agriterra beschikken over een kredietfaciliteit van € 15.882. Gestelde zekerheid; verpanding inventaris en vordering op derden en Letter of awareness door Stichting Icco en Stichting Bilance. BANKGARANTIE Er is een bankgarantie afgegeven voor de huur van het pand Willemsplein te Arnhem ad € 6.069,31. HUUROVEREENKOMST De huurovereenkomst voor het pand Willemsplein 41-42-43 te Arnhem is aangegaan voor een periode van 4 jaar en is per 1 mei 2011 verlengd tot met een periode van 4 jaar. De bij aanvang overeengekomen huur bedraagt op jaarbasis € 96.500 (met jaarlijkse indexatie). Hiervan wordt jaarlijks een bedrag van circa € 37.120 in rekening gebracht bij Stichting Agri-ProFocus.

IFAP Er bestaat verschil van mening over de bijdrage die Agriterra aan IFAP zou moeten voldoen in verband met haar activiteiten verricht in 2009 in het project 06IF-4837. Agriterra stelt zich op het standpunt dat er geen bijdrage verschuldigd is daar IFAP niet aan de gestelde condities heeft voldaan om voor het verstrekken van gelden in aanmerking te kunnen komen. IFAP is in middels failliet. De curator van IFAP lijkt vast te houden aan betaling door Agriterra van € 1.053.476. Een bedrag van € 636.359 is in verschillende tranches gedurende 2009 door Agriterra betaald in de toen nog geldende veronderstelling dat een overeenkomst tussen Agriterra en IFAP tot stand zou komen. Ten aanzien van het laatstgenoemde bedrag ad € 636.359 is in 2009 vanwege de liquiditeitspositie van IFAP een restitutie risico ingeschat. Om die reden is dit voorschot uit voorzichtigheid ten laste van het boekjaar 2009 gebracht. Agriterra eist dit bedrag van IFAP.



33

Toelichting op de staat van baten en lasten

Baten

BATEN UIT EIGEN FONDSENWERVING

2012 2011

€ €

Bestemmingsfonds Agriterra 46.748 54.337

Deskundigenfonds Agriterra 2.332 6.057

49.080 60.394

Een verbijzondering van het bestemmingsfonds ad € 46.748 (2011: € 54.337) volgt hieronder:

Tikonna - Benin 10.528 3.260

Studiefonds - Congo DR 660 6.150

FCMN - Niger 0 25.000

11N/0709 - Tanzania 0 1.300

Graanbanken Niger CSA-OCP 7.058 16.152

Lelbren Diaries Kenia 10.102 2.475

Aardappeldagen – Burundi 5.000 0

UNAG Chinandega – Droogvloeren 6.000 0

Project 5685 India 3.500 0

Mukurwe- ini Wakulima Dairy LTD zuivelplan 150 0

Algemeen Uganda 2.750 0

Lions st Oedenrode- CKO 1000 0

Totaal bestemmingsfonds 46.748 54.337

BATEN UIT ACTIES VAN DERDEN 2012 2011

€ €

Farmers Fighting Poverty programma 2011-2014: PSO 5.711 1.139

IFAJ bijdrage masterclass 24.194 11.109 Totaal 29.905 12.248

SUBSIDIES VAN DERDEN 2012 2011

€ €

EU I 111.336 622.903

EU II 75.619 58.950

Agricord 264.013 57.142

TRIAS 459.659 500.001

PSO 167.756 130.175

IFAD 166.094 70.744

Embassy of the Netherlands Uganda 101.052 0 Totaal 1.345.529 1.439.915



34

SUBSIDIES DGIS 2012 2011

€ €

DGIS: Farmers Fighting Poverty programman 2011-2014 12.103.836 8.304.323

Totaal 12.103.836 8.304.323

BATEN UIT BELEGGINGEN 2012 2011

€ €

Rente projecten 57.197 86.627

Rente intern 8.735 15.418

Dividend intern 491 382 Totaal 66.423 102.427

OVERIGE BATEN 2012 2011

€ €

Huurbaten Agri-ProFocus 37.120 34.032

Overige opbrengsten 83 40 Totaal 37.203 34.072



35

Lasten

BESTEED AAN DOELSTELLINGEN 2012 2011

€ €

Programma Farmers Fighting Poverty:

Financiering via DGIS en AgriCord: - Kosten Agripool 600.789 327.232

- Kosten advisering 3.695.696 3.004.289

- Kosten events 375.549 183.161

- Kosten projecten producenten organisaties 7.697.863 5.098.438

- Kosten financieringsactiviteiten 1.146.359 639.879

Sub-totaal 13.516.256 9.252.999

Financiering via EU: - Project Filipijnen en Project AFDI 8.289 583.890

Sub-totaal 8.289 583.890

Totaal FFP-programma 13.524.545 9.836.889

Programma's bestemmingsfondsen 41.063 33.160

Totaal 13.565.608 9.870.049

Percentage besteed aan doelstellingen Totaal baten (excl. overige kosten) 13.594.773 9.919.307

Totaal besteed aan doelstellingen 13.565.608 9.870.049

Percentage bestedingen ten opzichte van baten 99,8 % 99,5 % Totaal lasten 13.272.470 9.712.155

Totaal besteed aan doelstellingen 13.565.608 9.870.049

Percentage bestedingen ten opzichte van lasten 102,2 % 101,6 %

KOSTEN VAN BELEGGINGEN 2012 2011

€ €

Bank- en rentekosten 1.659 1.120

Waardeverandering beleggingen 173 690 Totaal 1.832 1.810



36

BEHEER EN ADMINISTRATIE

PERSONEELSKOSTEN 2012 2011

€ €

Bruto salarissen 2.009.826 1.811.738

Pensioenpremies 225.935 219.554

Sociale lasten 169.060 146.015

Mutatie reserve vakantiegeld 3.691 859

Mutatie reserve vakantiedagen 3.249 3.475

Uitkering ziekengeld Interpolis en UWV -20.234 -38.098

Ziektekostenverzekering en arbo 60.359 63.047

Medische keuring 1.804 0

Bedrijfsfiets, kinderopvang, tevredenheidsonderzoek 1.565 6.865

Uitzendbureau 0 1.927

Bijzondere lasten personeel 15.644 3.390

Vergoedingen Bedrijfseconomisch adviseurs in het buitenland 187.566 0

Diversen 12.830 35.537 Sub-totaal 2.671.295 2.254.310 Scholing personeel 95.155 37.594

Werving personeel 5.323 4.338 Totaal 2.771.773 2.296.242

Aantal FTE 34,8 30,7

Voor alle medewerkers in loondienst bij Agriterra wordt pensioen opgebouwd. De pensioenpremie is vanaf 1 november 2012 voor de werknemer 11.9% (was 6%) van de pensioengrondslag. De bijdrage van de werkgever is 11.9% (was 17.4%). Het pensioen is ondergebracht bij het pensioenfonds PGGM zorg en welzijn. Per ultimo 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds 101%.

AFSCHRIJVINGSKOSTEN

2012 2011

€ €

Afschrijvingskosten huisvesting 28.996 33.129

Afschrijvingskosten inventaris 18.324 21.444

Afschrijvingskosten computerapparatuur 21.379 22.415

Afschrijvingskosten overige apparatuur 2.020 4.968

Totaal 70.719 81.956



37

HUISVESTINGSKOSTEN 2012 2011

€ €

Huurkosten huisvesting 124.210 130.057

Waterschap en afvalverwerking 1.910 1.736

Zakelijke lasten huisvesting 3.911 3.978

Schoonmaakkosten 23435 19.644

Overige kosten huisvesting 8.347 3.360 Totaal 161.813 158.775

ALGEMENE KOSTEN 2012 2011

€ €

Administratiekosten 0 4.603

Accountantskosten 16.740 33.196

Automatiseringskosten 34.764 24.172

Kantoorbenodigdheden 30.203 11.973

Telefoonkosten 11.706 11.292

Porti, verzendkosten etc. 3.823 4.172

Contributies en abonnementen 19.773 18.264

Diverse verzekeringen 9.685 10.392

Overige advieskosten 11.765 17.882

Onderhoud en klein aanschaf 1.548 489

Drukwerk 5.501 5.415

Overige algemene kosten 17.462 12.150

Reis- en verblijfkosten Nederland 66.180 48.326

Reis- en verblijfkosten Expats 7.292 1.923

Salarisadministratie 6.902 7.506

Kosten infrastructuur 919 488 Totaal 244.263 212.243

ACTIVITEITEN KOSTEN 2012 2011

€ €

ISO-certificering 1.330 4.136

CBF-certificering 0 440

Externe communicatie 0 776 Totaal 1.330 5.352



38

Specificatie en verdeling van kosten naar bestemming



39

Overige gegevens



40

Resultaatbestemming

Resultaat 2012

Het saldo van baten en lasten over v, een overschot van € 359.506,- is als volgt

verwerkt: Actueel Actueel

2012 2011

Toevoeging resp. onttrekking aan continuiteitsreserve 388.454 113.989

Toevoeging resp. onttrekking aan bestemmingsreserve -37.265 100.000

Toevoeging resp. onttrekking aan bestemmingsfondsen 14.211 21.877

Toevoeging resp. onttrekking aan deskundigenfonds -5.894 5.353

Totaal bestemd resultaat 359.506 241.221

1) Tijdens de eerste bestuursvergadering van Agriterra is besloten dat een

eventueel overschot in beginsel wordt toegevoegd aan de continuïteitsreserve

totdat een niveau is bereikt van de loonsom van het verslagjaar. Indien in het

verslagjaar baten zijn ontvangen met een door derden aangewezen specifieke

bestedingsmogelijkheid die in dit verslagjaar nog niet zijn besteed, worden

deze nog niet bestede gelden aan de betreffende bestemmingsfondsen

toegevoegd.

2) Het bestuur heeft bepaald dat de bestemmingsreserve m.b.t. een bedrag ad €

105. 384 uitsluitend kan worden aangewend voor activiteiten die beogen

andere donoren te bewegen te investeren in het programma Boeren tegen

Armoede. Projecten die in dit kader worden geïnitieerd, ten laste van deze

bestemmingsreserve, dienen vooraf door het bestuur te worden goedgekeurd.

Een bedrag ad € 100.000,- is in 2011 toegevoegd m.bt. opleiding en scholing

van het personeel om aan de missie van Agriterra te kunnen blijven voldoen.

IN 2012 is hiervan 37.265 onttrokken.



41

Donaties van derden

Farmers Fighting Poverty programma 2011-

2014:

Ontvangen van:

M. Kokkelink 120

A. de Haay 120

J.N. Wijmenga 180

Renkema en van der Vange 220

M Steggerda Hoogwegt 200

J.L. Honderslo 50

C.A. Bongartz 100

J.M. Kieftenburg Zachtfr 100

F.M. Avezaat 400

H.Oegema 250

C. Slot 500

Diac. Protestantse Gem. 625

G.J.W. Lucassen 660

Stichting Fair Trade Gem. 1.000

Embregts Tuinbouw 5.000

N.C.B. Ontwikkeling 5.000

NBVP, Landelijk Bureau 10.528

Notaris Mr. E. Jansen, nalatenschap Frederking 9.852

Stg. Activiteiten Lions 1.000

De Groot Slot 6.518

Meyboom Passage 3.500

Christian Muehlhausen 150

Van Louw 2.750

J.I. Karelse 50

Achmea kostenholding actie kerst 2011 208

Totaal 49.081



42

GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM: Geen bijzonderheden.

ONDERTEKENING BESTUURDERS EN TOEZICHTHOUDERS:

Het bestuur heeft in haar vergadering d.d. 20 juni 2013 de jaarrekening 2012 vastgesteld.

AGRITERRA...JAARVERSLAG Financieel verslag 2012 Stichting Agriterra, Arnhem 4 Directieverslag...

Documents

Transcript of AGRITERRA...JAARVERSLAG Financieel verslag 2012 Stichting Agriterra, Arnhem 4 Directieverslag...