Adviesrapport Beroepsopdracht fysiotherapie

“Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie:

nodig of overbodig?”

Sophie Blanken, HVA fysiotherapieFemke Terpstra, HVA fysiotherapie

Adviesrapport “Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie, nodig of overbodig Pagina 1

AdviesrapportBeroepsopdracht fysiotherapie

“Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie: nodig of overbodig?”

Opdrachtgever: Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, afdeling fysiotherapieJelmer Jager en Charlotte Rommens

Coach: Colette van ’t Schip, fysiotherapeut en docent Hogeschool van Amsterdam, domein gezondheid, afdeling fysiotherapie

Projectleden:Sophie Blanken, HVA fysiotherapie, studentnummer: 500629460Femke Terpstra, HVA fysiotherapie, studentnummer: 500622438

Datum:13-06-2014

Versie 2

Hogeschool van Amsterdam Domein gezondheid

Hogeschool van Amsterdam Domein gezondheid

InhoudsopgaveAdviesrapport.........................................................................................................................................4

Aanleiding adviesrapport.......................................................................................................................4

Inleiding adviesrapport..........................................................................................................................4

Methode.................................................................................................................................................4

Mogelijke adviezen.................................................................................................................................5

Het advies...............................................................................................................................................5

Referenties.............................................................................................................................................7

Hogeschool van Amsterdam Domein gezondheid

AdviesrapportDit adviesrapport1 is geschreven voor opdrachtgevers Charlotte Rommens en Jelmer Jager, fysiotherapeuten in het Sint Lucas Andreas ziekenhuis. Om naast het onderzoeksrapport, waarin alle resultaten staan verwerkt, een overzichtelijk advies aan te bieden, is er besloten een adviesrapport op te stellen. In het adviesrapport staan de bevindingen uit het literatuur- en veldonderzoek beschreven, waaruit een gepast advies is ontstaan.

Aanleiding adviesrapportDe opdrachtgever vraagt, als fysiotherapeut van het Sint Lucas Andreas ziekenhuis, een advies over de behoefte aan beweegadvies bij patiënten die chemotherapie krijgen op de dagbehandeling oncologie. Ook wil de opdrachtgever geïnformeerd worden over wat de meerwaarde is van fysiotherapie tijdens chemotherapie en wat de rol van de fysiotherapeut is op de dagbehandeling oncologie in kanker gespecialiseerde centra, academische- en topklinische ziekenhuizen. Uit deze probleemstelling zijn drie vraagstellingen voortgekomen. De specifieke vraagstellingen luiden als volgt:

1. “Wat is de wetenschappelijke onderbouwing van de meerwaarde van bewegen op de lichamelijke en geestelijke gesteldheid bij patiënten die worden behandeld met chemotherapie op de dagbehandeling oncologie?”

2. “Wat is de behoefte van de patiënt betreffende fysiotherapeutisch (beweeg)advies en in welke vorm zou de patiënt geïnformeerd willen worden?”

3. “Hoe is de rol van de fysiotherapeut momenteel ingevuld op de dagbehandeling oncologie in kanker gespecialiseerde centra, academische- en topklinische ziekenhuizen?”

Inleiding adviesrapportBewegen tijdens chemotherapie is een interventie in opkomst waar steeds meer aandacht aan wordt besteed in de literatuur. Dit heeft er bij de fysiotherapeuten in het Sint Lucas Andreas ziekenhuis toe geleid dat zij nieuwsgierig zijn naar de behoefte aan fysiotherapeutisch (beweeg)advies op de dagbehandeling oncologie in hun ziekenhuis.

MethodeOm het advies vanuit verschillende perspectieven te onderbouwen, is dit onderzoek driedelig opgesteld: (1) een literatuurstudie, (2) een kwalitatief patiënten onderzoek, (3) ervaring van deskundigen uit verschillende Nederlandse ziekenhuizen. Deze driedeling komt overeen met het Evidence Based Practice (EBP) model, namelijk: (1) Best Research Evidence, (2) Patiënt Values, (3) Clinical Expertise2.Als eerste is er een literatuurstudie uitgevoerd. Hierbij is er gekeken of er wetenschappelijk bewijs is voor een positief effect op de geestelijke en lichamelijke gesteldheid door bewegen en/of fysiotherapie tijdens de chemotherapie. Daarnaast is er een patiënten enquête afgenomen bij patiënten op de dagbehandeling oncologie van het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis die behandeld werden met chemotherapie. De vragen van deze enquête gingen over verschillende onderwerpen, zoals werk, bewegen en sport. Er werd gevraagd hoe de situatie betreffende deze onderwerpen voor de diagnose kanker was en hoe de patiënten hier tijdens de behandelingen met chemotherapie mee omgaan. Als laatste zijn alle kanker gespecialiseerde centra, academische- en topklinische ziekenhuizen eerst per telefoon en later per e-mail benaderd om een aantal vragen te beantwoorden. Deze vragen sloegen op de rol van de fysiotherapeut op de dagbehandeling oncologie in het betreffende ziekenhuis. Als de fysiotherapeut geen rol speelde, dan werd er gevraagd of er überhaupt advies over bewegen wordt gegeven en door wie dit dan wordt gedaan.

Adviesrapport “Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie, nodig of overbodig? Pagina 4

Hogeschool van Amsterdam Domein gezondheid

De resultaten van deze onderzoeken zijn terug te vinden in het onderzoeksrapport dat als naslagwerk dient bij dit adviesrapport.

Mogelijke adviezenEr zijn verschillende manieren om de probleemstelling te beantwoorden, hieronder staan een aantal mogelijke adviezen beschreven:

Advies op maat:Uit de patiënten enquête blijkt dat een kleine minderheid behoefte heeft aan fysiotherapeutisch beweeg advies. Er zou advies op maat gegeven kunnen worden. Dus alleen als een patiënt op de dagbehandeling oncologie vragen stelt over bewegen, kan er een afspraak gemaakt worden bij een fysiotherapeut uit het ziekenhuis.Voordeel: vraaggerichte zorg.Nadeel: patiënten kunnen worden misgelopen. Diegenen die geen vragen hebben over bewegen, komen ook niet in aanmerking voor een afspraak bij de fysiotherapeut.

(Oncologie) verpleegkundige geeft advies:De verpleegkundige geeft aan elke patiënt op de dagbehandeling oncologie beweegadvies. Dit kan plaatsvinden tijdens het intakegesprek of tijdens de eerste of tweede chemotherapie behandeling. Voordeel: iedere patiënt is op de hoogte van het nut van bewegen tijdens de behandeling.Nadeel: de verpleegkundige is minder geschikt voor het geven van (beweeg)advies omdat de fysiotherapeut specialist is in bewegen.

Fysiotherapeut geeft advies:De patiënt krijgt standaard een consult van de fysiotherapeut tijdens de eerste of tweede behandeling. Tijdens dit consult worden de voordelen van bewegen besproken en is er gelegenheid voor het stellen van vragen.Voordeel: iedere patiënt wordt voorzien van (beweeg)advies door een specialist. Nadeel: de patiënten die geen behoefte hebben aan fysiotherapeutisch (beweeg)advies worden hier toch mee belast.

Folder:Iedere patiënt krijgt een folder met informatie over bewegen tijdens de behandelingen met chemotherapie. Deze folder is opgesteld door de fysiotherapeut.Voordeel: elke patiënt wordt geïnformeerd en kan zelf bepalen wat hier mee te doen.Nadeel: de informatie is standaard en er is geen mogelijkheid voor persoonlijk advies. Ook kan het zijn dat de folder in ontvangst wordt genomen maar niet wordt gelezen.

Het adviesDe probleemstelling waarop antwoord wordt gegeven in de vorm van een advies is:

“De fysiotherapeuten van het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis vragen zich af wat de behoefte is van patiënten aan fysiotherapeutisch (beweeg)advies op de dagbehandeling oncologie, wat de wetenschappelijke onderbouwing is van de meerwaarde van fysiotherapie tijdens de chemotherapie en wat de rol van de fysiotherapeut is op de dagbehandeling oncologie in andere ziekenhuizen.”

Door de resultaten uit het literatuuronderzoek, patiënten onderzoek en reacties uit andere ziekenhuizen samen te voegen is het onderstaande advies voor de afdeling fysiotherapie van het Sint Lucas Andreas ziekenhuis tot stand gekomen. Dit advies bestaat uit een samenstelling van de eerder genoemde mogelijke adviezen.

Adviesrapport “Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie, nodig of overbodig? Pagina 5

Hogeschool van Amsterdam Domein gezondheid

AdviesPatiënten die op de dagbehandeling oncologie behandeld gaan worden, hebben eerst een intake gesprek met de oncologie verpleegkundige. Hierbij wordt een korte uitleg gegeven over het nut en de meerwaarde van bewegen tijdens chemotherapie en er wordt een folder meegegeven waarin de informatie is terug te lezen. Ook wordt er besproken dat de patiënt aan kan geven wanneer er behoefte is aan advies op maat. Indien hier behoefte aan is, wordt de fysiotherapeut in consult gevraagd. De fysiotherapeut zal bij de patiënt langskomen tijdens de chemotherapie op de dagbehandeling. Dit consult zal in gespreksvorm zijn waarbij de patiënt vragen kan stellen over bewegen. De fysiotherapeut kan door deze vragen te beantwoorden een persoonlijk (beweeg)advies uitbrengen.

Voordelen: Alle patiënten worden geïnformeerd over het nut en de meerwaarde van bewegen tijdens

chemotherapie door de verpleegkundige. Omdat het intakegesprek momenteel ook al plaats vindt kan dit onderwerp makkelijk worden geïmplementeerd;

Door een folder mee te geven met de informatie over het nut en de meerwaarde van bewegen tijdens chemotherapie, kan de patiënt de informatie nog eens rustig nalezen;

De patiënt heeft zelf in de hand of er wel of geen fysiotherapeut in consult wordt gevraagd; De fysiotherapeut hoeft niet bij alle patiënten in consult te worden gevraagd; De patiënt krijgt van de fysiotherapeut advies op maat. Er wordt gekeken waar de patiënt het

meest behoefte aan heeft.

Nadelen: Tijdens het intakegesprek krijgt de patiënt teveel informatie, waardoor dit misschien niet

allemaal beklijft; Het kan zijn dat de patiënt de folder niet leest. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals

het kwijt raken of het niet kunnen lezen van de folder door bijvoorbeeld laaggeletterdheid of culturele achtergrond.

Adviesrapport “Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie, nodig of overbodig? Pagina 6

Hogeschool van Amsterdam Domein gezondheid

Referenties

Adviesrapport “Fysiotherapie op de dagbehandeling oncologie, nodig of overbodig? Pagina 7

1 Rijksuniversiteit Groningen. Voorbeeldstructuur adviesrapport. [Internet] [2014; geraadpleegd: 01 mei 2014] URL: http://www.rug.nl/education/other-study-opportunities/hcv/schriftelijke-vaardigheden/voor-studenten/tekstsoorten-conventies/advies-rapport

2Elspeth Slayter. On using "evidence-based practice" as the lens for the new iteration of my course [Internet] [2010; geraadpleegd: 2014 mei 08] URL: http://hatetoloveresearch.blogspot.nl/2010/12/on-using-evidence-based-practice-as.html