Actieve Leefstijl en Sportstimulering:Relevantie

Rita van den Berg-Emons

Erasmus MC, Revalidatie

Vicieuze cirkel

Fysieke inactiviteit fitheid inactiviteit

Inactieve leefstijl

Verlaagde fitheid

Toename gewicht / vetmassa

Toename risico op:

•Diabetes Mellitus

•Hart- en vaatziekten

Participatie

Kwaliteit van leven

Activiteit

Fitheid Gewicht

Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB)

• Kinderen 7 dagen per week, minimaal 1 uur per dag, matig

intensief lichamelijk actief moeten zijn.

• Volwassenen

een half uur per dag op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week

• Onderzoek: helft van de bevolking voldoet niet aan norm!!

Activiteit bij chronische aandoeningen?

• Nog maar weinig objectief onderzoek (lastig om te meten)

Activiteit bij chronische aandoeningen?

• Erasmus MC

- jongeren met myelomeningocele (MMC; zowel ambulant als rolstoelgebonden)

Laurien Buffart, Promotie 5 november!

- volwassenen met spastische bilaterale cerebrale parese (CP; voornamelijk ambulant)

Channah Nieuwenhuijsen, Wilma van der Slot

Dagelijkse activiteit

48-uurs meting, op basis van accelerometie

Dynamische activiteit

• Lopen

• Fietsen

• Rolstoelrijden

• Algemeen bewegen

Statische activiteit

• Liggen

• Zitten

• Staan

Jongeren met MMC

O.b.v. referentie:* 163 56 min/dag

Normaal actief > 107 min/dag

Inactief (gem – 1SD)

Extreem inactief (gem – 2 SD) < 51 min/dag

39%

24%37%

* Buffart et al. JRM 2008;40:70-5

Volwassenen met CP (25-45 jr)

O.b.v. referentie:* 157 50 min/dag

Normaal actief > 107 min/dag

Inactief (gem – 1SD)

Extreem inactief (gem – 2 SD) < 57 min/dag

* Erasmus MC, afdeling Revalidatie

57%30%

13%

Schoolkinderen met CP

• Dagelijks energieverbruik: Dubbel gelabeld water

Energieverbruik slaap: Respiratiekamer

↓

Activiteiten factor

CP 1.56 (0.19)

Healthy 1.83 (0.23); p < 0.05 * Van den Berg-Emons et al. J Pediatr 1995;127:578-84

• Ook Bandini et al. bij jongeren met CP (rolstoelgebonden)

Activiteiten nivo’s chronische aandoeningen

0

20

40

60

80

100

CRPS-1

unila

tera

l cp

liver t

rans

pl

guilla

in-ba

rre

beni

gn p

ain

bilat

eral

cp-I/

II

oste

o ar

thrit

is-hip

post

-poli

o

prad

er-w

illi

oste

o ar

thrit

is-kn

ee

cong

estiv

e he

art f

ailur

e

mm

c-I/I

I

trans

tibia

l am

puta

tion-

traum

bilat

eral

cp-II

I/IV

trans

tibia

l am

puta

tion-

vasc

spina

l cor

d in

jury

mm

c-III

/IV

%su

bn

orm

al

Fitheid

• al wel wat meer onderzoek naar verricht bij CP en MMC

• aërobe capaciteit / duuruithoudingsvermogen

• spierkracht

Aërobe capaciteit: fiets- of armergometrie

Maximale zuurstofopname is gouden standaard

Bevindingen aërobe capaciteit

• Jongeren met MMC (Buffart):

op 67 % van ‘norm’

• Volwassenen met CP (Nieuwenhuijsen, van der Slot):

op 77 % van ‘norm’

Deficit komt overeen met eerdere studies bij kinderen en jongeren met CP

Spierkracht: Hand-held dynamometrie

• Heup flexie, adductie

• Knie extensie, flexie

• Enkel dorsaalflexie

• Schouder abductie

• Elleboog extensie

Bevindingen spierkracht

Zwakke spierkracht (-2xSD) bij:

• Jongeren met MMC (Buffart): 61% van deelnemers

• Volwassenen met CP (Nieuwenhuijsen, van der Slot): 87% van deelnemers

Voorts bij MMC:

• zowel activiteit als fitheid gerelateerd aan participatie en kwaliteit van leven

• fitheid gerelateerd aan risico voor hart- en vaatziekten

Dus:

• Bewegingsarmoede en verlaagde fitheid (duuruithoudingsvermogen en spierkracht) bij MMC en CP

• Deels aandoening-gerelateerd, deels deconditionering

Module

• Ontwikkeld in samenwerking met Rijndam Revalidatiecentrum Rotterdam

• Gericht op meer actieve leefstijl en betere fitheid

• Ontwikkeld op basis van oa. onderzoek MMC Laurien

Doelgroep

• Jongeren met chronische lichamelijke aandoening *Ontwikkeling eigen leefstijl

*Lastige leeftijd

• Actieve rol artsen / behandelaars

Inschatting activiteitennivo’s door artsen

0

20

40

60

80

100

CRPS-1

unila

teral

cp

liver

tran

spl

guilla

in-ba

rre

benig

n pa

in

bilat

eral

cp-I/

II

oste

o arth

ritis-

hip

post-

polio

prad

er-w

illi

oste

o arth

ritis-

knee

cong

estiv

e he

art f

ailur

e

mmc-

I/II

trans

tibial

ampu

tatio

n-tra

um

bilat

eral

cp-II

I/IV

trans

tibial

ampu

tatio

n-va

sc

spina

l cor

d inj

ury

mmc-

III/IV

%s

ub

no

rma

l

meanAM meanPhysian

h.j.g.vandenberg@erasmusmc.nl