An interview

8

Frans Heitling

Peter Feijtel over accon avm en het yin en yang in accountancy

Commodity en advies hebben elkaar keihard nodig om tot economische wasdom te komen

interview An

9www.accountancynieuws.nlAccountancynieuws 21 februari 2014 nr 3

Zweverig wordt het niet wanneer je met Peter Feijtel, de bestuursvoorzitter van accon avm aan tafel zit. Toch heeft hij het over het yin en yang binnen zijn kantoren: het evenwicht tussen de procesmatige kant van het accountantswerk en het kunnen advi-seren, coachen, communiceren met de klant en met het eigen personeel.

Gedoe, oftewel werk aan de winkel,

dat was er in het afgelopen jaar. Zo-

als zoveel accountantskantoren ervaart

ook accon avm de tucht van de markt. En

die is hard: zo liep over het laatst gepu-

bliceerde boekjaar 2012 de omzet terug

van € 114,5 miljoen naar € 106,8 miljoen.

De cijfers over 2013 zijn nog niet bekend.

Tegelijkertijd steeg de omzet per mede-

werker van € 96.000 per fte in 2011 naar

€ 100.000 per fte in 2012. Een eenvoudig

rekensommetje leert dan dat je voor min-

der omzet absoluut en relatief minder

mensen nodig hebt. Ook dat blijkt weer

uit de cijfers. 1196 fte in 2011 en 1067 fte

in 2012. Een personeelsreductie van 10%.

Dat zoiets niet altijd zonder slag of stoot

of publiciteit gaat, ervoer het kantoor vo-

rig jaar. Vakbonden die graag wilden aan-

schuiven in de gesprekken en een ac-

countantskantoor dat stelt: dit is geen

vakbondszaak, het gaat hier niet om het

collectief, maar om individuele gesprek-

ken. Reden voor Accountancynieuws om te

gaan praten met Peter Feijtel over zijn

kantoor en de visie van accon avm op de

accountancy en de toekomst.

TerugblikAccon avm is zo’n kantoor dat voortkomt

uit de oude agrarische standsorganisaties

van het verzuilde Nederland. Het is een

stichting die zo’n honderd jaar geleden

werd opgericht. Een verhaal vergelijkbaar

met Gibo/Flynth en Alfa. Feijtel werd in

1995 vestigingsdirecteur in Goes en is nu

zo’n tien jaar de bestuursvoorzitter. De

centrale missie is accountancydienstver-

lening ten behoeve van familiebedrijven.

Feijtel onderscheidt drie belangrijke ont-

wikkelingen waarop niet alleen zijn kan-

toor een antwoord moet verzinnen:

1. digitalisering en automatisering;

2. specialisering van dienstverlening;

3. compliance.

De ontwikkelingen rond ICT zijn voor

iedereen zichtbaar. Het administratieve

werk verdampt. Aan de andere kant gold

dat in een ver verleden een gemiddelde

accountant nog best wel fiscale stukken

kon opstellen. Dat is ook aan het veran-

deren. Kantoren hebben fiscale specialis-

ten nodig voor IB, VpB, btw enz. En dan

het liefst niet een, maar meerdere. Feijtel

hierover: ‘Dat geldt ook voor accoun-

tants: fusies en overnames, recovery,

pensioenspecialisten. Je hebt specialisten

nodig om aan de klantvraag te kunnen

voldoen. Compliance betekent dat toe-

zichthouders meekijken en dat je aan re-

gels en standaarden moet voldoen. Daar-

voor heb je ook schaal nodig. Tien jaar

geleden hebben we gezegd: we moeten

een bedrijf bouwen dat de omvang heeft

om ook in de toekomst klanten te kun-

nen blijven bedienen.’

Is dit het model voor accountancy of is het een keuze voor accon avm?‘Dit is een accon avm-keuze. We bedien-

den al een flink aantal branches. Een ni-

chespecialist worden was dus voor ons

geen optie. Daar zijn we te groot voor. In

2010 hadden we een marktaandeel van

2% à 3% bij familiebedrijven. Dat is al

flink meer dan de 0,5% waar we vandaan

kwamen. Om dit echt goed te doen, moet

je nog een slag dieper gaan. We zagen

flinke verschillen in de kostprijs van een

jaarrekening tussen bij wijze van spreken

Groningen en Maastricht. De processen

waren te verschillend. Tegelijkertijd

vraagt de markt om transparantie, dat

creëert prijsdruk op een commodity. Wat

kost nu eigenlijk een jaarrekening? Wij

zagen dat de processen te verschillend

waren. We hebben toen de kantoren bij

elkaar geroepen en diep en gedetailleerd

naar de processen gekeken. We hebben

een eerste concept ontwikkeld en uitge-

probeerd in de Achterhoek en nu in de

rest van Nederland. Helder, transparant

en eenduidig, een soort McDonaldssys-

teem. Constante kwaliteit, heldere proce-

dures en overal wordt op dezelfde manier

geproduceerd. In mijn optiek is dit de yin

en yang van de accountantspraktijk. Het

maken van de stukken is belangrijk voor

advisering, het is de ingang om de data

binnen te krijgen. Advies is van belang,

omdat daarmee de commodity veel meer

toegevoegde waarde krijgt. Het is niet

voor niets dat je in het mkb slechts heel

weinig echte advieskantoren ziet. Com-

modity en advies hebben elkaar keihard

nodig om tot economisch wasdom te ko-

men.’

Tegelijkertijd is advies vaak niet helder gedefinieerd?‘Wij definiëren advies in twee vormen:

Kleine bedrijven hebben vaak geen fi-

nanciële man. Accon avm is de finan-

ciële huisarts. Cijfers bespreken, finan-

ciering begeleiden, bedrijfsopvolging…

Daaromheen specialisten op deelgebie-

den, zoals btw, IB, VpB, fiscaliteit, pen-

sioen, e.d.

Als je kijkt naar het mkb, dan is advies

inderdaad vaak slecht gedefinieerd. Hoe

werd je vroeger adviseur bij een accoun-

tantskantoor? Je kon goed boekhouden

en goed omgaan met de klant, dan werd

je adviseur. We noemen het nu een ac-

countmanager. Ook dat hebben we tot op

het bot afgepeld. Wat doet zo’n finan-

ciële huisarts nu eigenlijk? Wat zou die

moeten doen? Hoe regel je dat? Welke

systemen heb je daarvoor nodig?’

Wat kwam daar uit?‘Uit de pilot bleek dat we nog verder

moesten nadenken en meer diepgang

creëren. De regel is: je begint pas aan een

jaarrekening wanneer je de stukken com-

pleet hebt. Dat stond in de instructie.

Zorg daarvoor. Maar wie moet dat doen?

De accountmanager? De persoon die de

stukken opstelt? Dat hebben we beschre-

ven, maar bleek in de praktijk veel weer-

barstiger. Dan kreeg je als reactie: ‘Advi-

seren ben ik nog niet zo gewend.’ Of:

‘Mag ik dan helemaal geen stukken meer

opstellen? Dan leer ik die klant toch niet

goed kennen!’ Op die gebieden moesten

‘Hoe werd je vroeger adviseur bij een accoun-

tantskantoor? Je kon goed boekhouden en goed

omgaan met de klant, dan werd je adviseur.’

An interview

10 21 februari 2014 nr 3 Accountancynieuwswww.accountancynieuws.nl

Dat is daarna goed verlopen. Mensen

kregen een andere functie, een zwaardere

functie. In een beperkt aantal gevallen

heeft het ertoe geleid dat mensen buiten

de organisatie zijn geplaatst/gegaan. We

hebben daarna veel uitgelegd en intern

veel meer aan communicatie gedaan. Ie-

dereen in dit bedrijf snapt nu waar we

mee bezig zijn.’

Accon avm heeft de afgelopen tien jaar veel kantoren overgenomen. De fusie- en overnamemarkt ziet er nu anders uit. Hebben jullie toen te veel betaald?‘Dat zou zo zijn wanneer we nu een enor-

me schuldenlast op onze balans zouden

hebben. We hebben ingezet op het snel

en conform plan inlossen van die schuld.

En dat lukt. We hebben nooit negatieve

resultaten gedraaid. Wat we nu doen

wordt breed gedragen binnen onze orga-

nisatie.’ An

transformeren. Mensen moeten dan snel

veranderen. Aan de andere kant denk ik:

beter een korte pijn dan een lange. Dat is

soms ingrijpend en dus moet zo’n proces

niet te lang duren.

Het zijn individuele trajecten. Mensen

krijgen andere taken, dat is individueel,

daar worden ze in maatwerk op voorbe-

reid. Bijvoorbeeld mensen in juniorposi-

ties die door willen stromen naar fiscaal

adviseur. De vakbond wilde daarvan een

collectief proces maken. Daar is in een

vrij korte periode rumoer over geweest.

we veel uitleggen, coachen en mensen

door veranderingsprocessen heen leiden.

Dat proces ronden we dit jaar af. In een

regio met zo’n honderd man hebben we

veertig mensen die heel gestroomlijnd

dat werk doen. De adviesteams zijn niet

meer gebonden aan een regio of een kan-

toor. Dat heeft ons geen windeieren ge-

legd. 2012 was voor ons een topjaar met

een EBITDA van € 19 miljoen (op een

omzet van € 106,8 miljoen, red.). Onze

schuld aan de Rabobank bedroeg in 2010

conform plan € 53 miljoen. In 2015 is die

– mits we geen kantoren overnemen –

weg. Dat is de accon avm-koers die we

volgen. Vindt iedereen dat leuk? Nee, dat

vindt niet iedereen leuk.’

Dat genereerde de onvrede?‘Ja. Die publiciteit was niet leuk. Maar het

was ook een korte oprisping. De vakbon-

den hebben zich flink geroerd. Misschien

omdat we in een snel tempo en grondig

‘Wat we nu doen wordt breed gedragen binnen

onze organisatie.’