Acadin, ruimte voor talent binnen een rijke leeromgeving

Desirée Houkema (SLO)

Landelijke kennisconferentie Talentontwikkeling en Wetenschap & Techniek

27 mei 2011

Presentatie, hand-outs en paper te downloaden via www.acadin.nl/dto/instructie

Doelstellingen Acadin

• Doelen: – Ruimte creëren voor onbegrensd leren

– Bijdragen aan stimulerende, rijke leeromgeving

– Ondersteuning bij vormgeven onderwijs op maat

– Uitbreiding van beschikbare mogelijkheden en bronnen

– In te bedden binnen dagelijkse onderwijspraktijk(in de context van andere onderwijsvoorzieningen)

• Doelgroepen (basisonderwijs):– Talentvolle / (hoog)begaafde leerlingen – Begeleider(s):

eigen leerkracht(en), begeleider verrijkingsklas, (hoog)begaafdheidscoördinator, IB-er, externe begeleider, experts, andere (externe) betrokkenen, …

Aanleiding

• Referentieniveaus, kerndoelen en (regulier) aanbod is afgestemd op “gemiddelde” leerlingen voldoen niet voor leerlingen met (uitzonderlijk) talent

• Onvoldoende cognitieve uitdaging doen vaak onvoldoende relevante leerervaringen op

• Onvoldoende afstemming op individuele mogelijkheden, interesses en behoeften aanwezig talent wordt niet optimaal benut en aangesproken

Acadin is onderdeel van het programma van het Ministerie van OCW:

'Stimuleren excellentie basisonderwijs‘ (2009-2011)

(hoog)begaafdheid

ontwikkelings-potentieel gedrevenheid

creërend (denk)vermogen

probleem oplossing

problemen herkennen

meerdere oplossingen

meerdere invalshoeken

autonoom

scherpe waarneming

intens

snel

zelfsturend

zelf ontdekkend

reflecterend

procesgericht

plezier in creëren

productief

flow

origineel

enthousiast voor passies

brede interesse

specifieke, diepgaande interesses

kritisch

sterk rechtvaardigheidsgevoel

zoekend naar betekenis

zet dooractief

veel energie

ondernemend

initiatiefrijk

nonconformistisch

nieuwsgierig

intrinsiek gemotiveerd gefocust

veel ideeën

Dweck: FIXED vs growth

mindset

Luc Stevens

Dabrowski:overexcitabilities

rijk en levendig voorstellingsvermogen

Ken Robinson

rijke fantasie

flexibel

omgaan met ambiguïteit

Csikszentmihalyiperfectionistisch

veeleisend

eigengereid

eigen-wijsheid

veel willend

leergierig

kennishonger

opvallend gevoel voor

humor

gevoelig

Wat hebben bijzonder talentvolle leerlingen (en hun begeleiders) nodig

om rijk onderwijs te realiseren dat aansluit op hun onderwijsbehoeften en hoe kan een digitale leeromgeving

daarbij een rol spelen?

Vraagstelling

Wat biedt Acadin?

• Uitdagende leeractiviteiten voor leerlingen, aansluitend bij

– interesses: keuze uit breed aanbod (content)– mogelijkheden: niveau, leervoorkeur, (denk)vaardigheden– behoeften (cognitief, sociaal en emotioneel):

o.a. ontmoeting en samenwerking met gelijkgestemden

De individuele leerling staat centraal

• Ondersteuning van begeleider(s)

– Vinden van passend leermateriaal – Handreikingen voor inzet materiaal– Uitbreiding van beschikbare (kennis)bronnen– Leeromgeving voor plannen, feedback/beoordeling

Introductievideo Acadin

Online te bekijken via www.acadin.nl/dto

(Ver)rijk(t) onderwijs

Bovengemiddeld (ca. 25%)

Moeilijk (ca. 10%)

Erg moeilijk (ca. 5%)

Mate van gewenste differentiatie is groot: een hele uitdaging om een afgestemd verrijkend aanbod samen te stellen voor bovengemiddelde t/m (hoog)begaafde leerlingen!

hoogbegaafdheid.slo.nl

Moeilijkheidsgraad

• Bovengemiddeld – ca. 20-30% van de leerlingen, per vakgebied– geschikt voor de betere leerlingen– met name gericht op verbreding

• Moeilijk– ca. 10% van de leerlingen, per vakgebied– geschikt voor de best presterende leerlingen– met name gericht op verdieping van onderwerpen

• Erg moeilijk– ca. 5-10% van de leerlingen– geschikt voor (hoog)begaafde leerlingen– met name gericht op hogere orde denkvaardigheden

Begaafdheidskenmerken

?

Criteria voor verrijking Rijk onderwijs

Wat heeft deze leerling nodig?

• Welk leerniveau (in leerjaren) kan deze leerling aan (per vakgebied)?• Welke moeilijkheidsgraad kan deze leerling aan? • Binnen welke (vak)gebieden liggen zijn interesses? • Welke leervoorkeur(en) heeft deze leerling?

• Wat zijn de sterke en minder sterke kanten van deze leerling, bijvoorbeeld m.b.t. specifieke (denk)vaardigheden?

• Welke leeractiviteit kan ik inzetten om…… zijn (denk)vaardigheden (verder) te ontwikkelen?… aan te sluiten bij …

Afstemming op leerlingprofiel en zoekcriteria

Huidige leerlingprofiel

• Didactisch niveau– Per hoofdvakgebied: rekenen/wiskunde, taal, wereldoriëntatie– Moeilijkheidsgraad: bovengemiddeld, moeilijk, erg moeilijk

• Interesses

Didactisch niveau in te stellen per leerling

Interesses in te voeren door leerling in eigen profiel

Huidige zoekcriteria

• Alle leeractiviteiten zijn inhoudelijk beschreven op:

– Vakgebieden PO– Trefwoorden– Leerniveau(s)– Moeilijkheidsgraad – (Denk)vaardigheden– Meervoudige intelligentie

• Praktische informatie:

– Benodigde tijd (<2, 2-4, 4-10, >10 uur)

– Digitaal vs niet-digitaal

Demonstratie Digitale Topomgeving

• Mogelijke rollen waarmee ingelogd kan worden binnen een Topdomein:– Beheerder (moderator)– Begeleider– Leerling

• Inloggen via:– www.acadin.nl– dto.acadin.nl

• Introductievideo, offline demo (pps) en handleidingen (pdf):– Te downloaden via www.acadin.nl/dto/instructie

Stand van zaken – mei 2011

• Enkele randvoorwaarden voor rijk onderwijs:– Flexibilisering

• Groepsdoorbrekend organiseren

• Continuüm aan rijke arrangementen bieden

• Tijd- en plaatsonafhankelijk leren faciliteren (o.a. door inzet ict)

– Uitgebreid onderwijs• Schooloverstijgende samenwerking (lokaal)• Regionale samenwerking / Passend Onderwijs

(schoolbesturen, ondersteunende instanties, wetenschapsknooppunten, …)

– Toerusting leerkrachten • Professionalisering d.m.v. trainingen en (na)scholing

• Doelgerichter benutten van talenten binnen teams

• Ondersteunende tools, e-learning, achtergrondinformatie

Discussie

Rijk onderwijs voor …???

Breed, rijk en gevarieerd continuüm aan leerarrangementen

• Vervolg programmaplan Acadin t/m 2011: – Doorontwikkeling leeromgeving– Integratie tools t.b.v. ontwikkeling onderzoeksvaardigheden– Uitbreiding content (kwantitatief)– Arrangeren en verrijken content (kwalitatief)– Implementatiebevorderende activiteiten

(beschikbaar stellen van instructie-/workshopmateriaal, versterking samenwerking ondersteunende instanties en netwerken)

• Continuering Acadin na 2012

[Bron: Ministerie van OCW (2011), ‘Actieplan po Basis voor presteren’]

Toekomstige ontwikkelingen

Leerlingprofiel: de leerling in beeld• In relatie tot systematiek voor signalering en begeleiding

• Bevordering zelfsturing, zelfinzicht, zelfreflectied.m.v. stimulerende leeractiviteiten met een signaleringsfunctie

• Autonomie van leerlingen als uitgangspunt– Differentiatie in niveaus van complexiteit per (cluster) leerling(en)– Keuzevrijheid voor leerlingen– Leerdoelen zijn vooraf geformuleerd voor/met de leerling– Activiteiten zijn zo zelfstandig mogelijk en/of coöperatief uit te voeren

door de leerling(en), met (externe) hulpbronnen waar nodig (tools, tips, informatie, medeleerlingen, coaches, mentoren, experts)

– Zichtbare opbrengsten voor en over de leerling – (Zelf)reflectie / Evaluatie door en met de leerling

en/of met peers / medeleerling(en), begeleider(s), of anderen

http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ocw/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2011/05/23/actieplan-po-basis-voor-presteren.html

Desirée Houkema

d.houkema@slo.nlProjectleider

Yvette Eveleens

y.eveleens@kennisnet.nlProduct manager

Contactgegevens

• voor technische vragen,

aanvraag Topdomein en klachten

via acadin@kennisnet.nl

• voor inhoudelijke vragen en

bijdrage leeractiviteiten (content)

via acadin@slo.nl

Zie ook de websites:

– www.acadin.nl– hoogbegaafdheid.slo.nl

Meer informatie