Samenvatting bevindingen

Mentale Fitheid in de klas

Januari 2015 - ABC, Amsterdam

Positieve psychologie

Een mooie illustratie van de kern van de gesprekken: Floreren kun je leren!

De deelnemers hebben belangrijke gesprekken gevoerd en onderstaande conclusies werden gedeeld:

Positieve psychologie kan een belangrijke bijdrage aan het onderwijs leveren. Deels worden

principes uit de positieve psychologie al toegepast, bijvoorbeeld bij Taakspel, De Vreedzame School

en Positive Behavior Support (PBS), maar ook bij een onderwerp als Meervoudige Intelligentie (MI).

Een schoolbrede aanpak lijkt veel te kunnen bieden.

Centraal staan vragen als: Waar ben je goed in? Wat waardeer je in jezelf? Het gaat om het zoeken

(en vinden) van de kracht van een kind zodat het kind een positieve houding ontwikkelt.

Belangrijk is de school/thuis coherentie van de principes van positieve psychologie.

De opdracht is: hoe kun je het draagvlak verbreden bij het team, ouders en leerlingen. Begin bij de

leerkracht. Ook bij individuele kindgesprekken kun je dit toepassen, maar misschien zouden er meer

gerichte en bewuste toepassingen aangeboden moeten worden.

Hoe kun je positieve psychologie de school in brengen? Ideeën: Meer aandacht geven aan sociale

activiteiten en sociaal leren in de klas; de dag positief afsluiten.

Kinderen leren op verschillende manieren. Feedback geven is heel belangrijk; neem niet te snel aan

dat kinderen iets niet kunnen.

‘Echt’ luisteren met aandacht kun je leren.

Neurowetenschappen

Leerkrachten zien de waarde van neurowetenschappen voor het onderwijs. Er is nu behoefte aan meer

kennis (ter ondersteuning) en concrete praktische tips voor leerkrachten, leerlingen en ouders.

De onderwerpen waar leerkrachten interesse in hebben, zijn:

• Executieve functies: wat zijn het en hoe stimuleer je ze? (leren leren)

• Wat is de invloed van slaap en voeding op het lerende brein?

• Plasticiteit van het brein: wat voor perspectief biedt dit en wat zijn de grenzen? In hoeverre heeft de

leerkracht invloed op de ontwikkeling van het brein?

• Ontwikkelingslijn: Wanneer zou je welke kennis en vaardigheden moeten aanbieden? Wat kunnen

kinderen overzien?

• Wat is er bekend over individuele verschillen en differentiatie?

• Leerwinst. Op welke manier bereiken we de grootste leerwinst? Hoe zorgen we dat de hersenen

blijven ‘draaien’? Welke onderwijsvorm past daarbij?

Vragen die nog bleven liggen:

• Hoe belangrijk zijn deze inzichten voor de kinderen zelf?

• Hoe breng je het over aan ouders (slaap/voeding etc) of het team? Zij hebben twijfels of ‘geen tijd’.

• Wat is het verband met Mentale Fitheid, filosofie, meervoudige intelligentie?

Mindfulness

Mindfulness activiteiten toepassen in de les is het toepassen van ‘verbredend leren’. ‘Verbredend

onderwijs’ (term van de onderwijsraad) slaat op het expliciet meenemen van de ontwikkeling van

bijvoorbeeld aandacht, creativiteit, empathie en leren leren.

• Je zou mindfulness in de klas moeten toepassen, zodat kinderen ermee in aanraking komen. Uit het

hoofd en in het lijf komen is belangrijk voor ontspanning, leren focussen, aandacht sturen en keuzes

maken.

• Als leerkracht moet je het zelf kunnen doen en toepassen. Het zou gedurende de hele dag ingebed

moeten zijn in de klas.

• Het moet passen bij de leerkracht.

• Er zou ook een brug naar ouders geslagen moeten worden.

Vragen die nog bleven liggen:

• Waar halen we het geld en de expertise vandaan? Welke tools zijn er voor de leerkracht?

• Opbouwen in de groep: hoe doe je dat? Eenvoudig beginnen in klassen.

• Waarbij kun je aansluiten? Ideeën: bv gymnastiek, het buitenspelen, begin van een les, afsluiting.