8 november 2012

Dilemma's in de rechtspraak rondom ouderschap van mensen met een

verstandelijke beperking

Expertisecentrum William Schrikker i.s.m. het Werkgezelschap Ouderschap & Kinderwens

De casus

• Lies, de dupe van falende hulpverlening ?• Wat heeft zorginstelling A gedaan om ouders

tot andere keuzen te brengen?• Waarom een pleeggezin op te grote afstand?• Wat heeft BJZ gedaan ter voorkoming van

tweede zwangerschap en ter voorkoming van de geboorte van Robin?

• Valt te garanderen dat Robin gedurende minderjarigheid bij ouders mag blijven?

Verstandelijk beperkte ouders en de jeugdbescherming

• Maatregelen tijdens zwangerschap– (voorlopige) OTS, maar geen UHP– Voorlopige voogdij– Opname/voortgezet verblijf in inrichting (BOPZ?)– Ondercuratelestelling, mentorschap?– Andere mogelijkheden? Bijv. voorwaarden stellen

aan zwangere vrouw (en aan haar partner? En aan haar netwerk?)

Bijzondere voorwaarden via RvdK of andere instanties

• Geen drugs etc. meer• (urine)Controle van ouder(s) door

verslavingszorg• Methadonprogramma• Onder behandeling van

kinderarts/gynaecoloog• Regelmatige terugkomgesprekken, onder

voorwaarde dat …

(Kinderbeschermings)maatregelen na de geboorte

(Kinderbeschermings)maatregelen na de geboorte - (voorlopige) OTS, met eventueel UHP– Voorlopige voogdij– Gedwongen opname in BOPZ-inrichting– Ondercuratelestelling, mentorschap?– Andere mogelijkheden?

Bijv. voorwaarden stellen aan zwangere vrouw, haar partner en het netwerk rondom de ouders?

Essentiële vragen

• Kunnen/willen familie(netwerk) helpen én medeverantwoordelijkheid dragen?

• Kan/mag hulpverlening veel tijd besteden aan gezin?

• Wat is het perspectief van het kind in dit gezin op korte, middellange en lange termijn?

• Wie beslist tot verzoek aan RvdK/rechter? Nooit een individuele beslissing en liefst multidisciplinair

Welke mogelijkheden zijn er?

• Advies, informatie enz. via overheid, instanties, organisaties over partnerkeuze, ouderschap

• Opvoedcursussen (aantrekkelijker maken met vergoedingen of verplichten?)

• Rol familie? Rol netwerk?• Rol jeugdbescherming?

Landelijke discussie

• Discussienota van Marjo van Dijken (PvdA): “Mensen die hebben bewezen niet in staat te zijn een kind veilig op te voeden, moeten door de rechter gedwongen kunnen worden tot het gebruik van anticonceptie. Het kind heeft recht op een veilige en beschermde jeugd boven dat van ouders op een kind.” Onverantwoord ouderschap, Kamerstuk II, 2009/10, 32 405, nrs 1-2.

• Extra hulp/zorg/controle (Baby Hendrikus)?• Gedwongen anti-conceptie?• Zo ja, hoe?

Toekomst

• Moeten we de kant van gedwongen anticonceptie echt willen of zijn er andere en betere alternatieven? Zo ja, welke?

• Hoort falend ouderschap en kindermishandeling (in alle vormen) niet gewoon bij deze samenleving? Moeten we het gewoon accepteren en bestrijden, dan wel pleisters blijven plakken?

Te maken keuzen• Curatieve zorg

en/of• Preventieve zorg

• Wat is er nog meer nodig?

• Heeft een kind recht om niet geboren te worden , heeft iedere ouder recht op een kind of heeft ieder bedreigd kind recht op een nieuw gezin (pleeggezin, adoptiegezin,..) of gezinshuis??