7X011 verslag

12
HOOFDASSEN OM HET OBJECT Alle ruimten bevinden zich overduidelijk binnen de schil, dit wordt versterkt door de grootte benodigd voor de trappen. Hiermee wordt diepte gecreëerd, waardoor men zich meer geborgen voelt in het ge- bouw. Anderzijds zijn grote gevelopeningen aange- bracht, die elke ruimte van licht voorzien. Het ge- bouw is naar de zee gekeerd, waardoor de zichtlijnen de kust verkennen. STRUCTUUR In moderne architectuur vormt de draagconstruc- tie een belangrijk element, soms zelfs een hoofdele- ment. Zo ook hier, aangezien gekozen is voor beton. Dit geeft het gebouw een solide uitstraling en past daarom goed in zijn omgeving. Men heeft gekozen voor een in het werk gestorte betonconstructie, het is mogelijk dat de hoofdreden hiervoor de afwerking is die men voor de wanden in gedachten had. De wanden laten zien dat gebruik is gemaakt van een betonbekisting die werd opgebouwd uit latjes. Deze latjes geven een ruwe structuur aan de wanden. Voor de gehele constructie heeft de gietbouwme- thode weinig nadelige gevolgen. Een beperking van een in het werk gestorte constructie is de maximum overspanning van vloeren van ongeveer 7 meter. Dit type gebouw is echter van eenvoudige aard en grote problemen doen zich niet voor. MATERIAALGEBRUIK Het hoofdmateriaal van het object is beton, dit ma- teriaal verzorgt zowel de uitstraling aan de buiten als binnenzijde van het gebouw. Het gebouw krijgt hierdoor een harde uitstraling en wordt daardoor goed geïntegreerd in de omgeving. Hierdoor is het contrast met de omgeving zo mini- maal mogelijk gehouden. In principe valt het gebouw onder supermodernisme, dit houdt in dat de wanden en plafonds niet van een afwerking voorzien zijn. Verder wordt supermoder- nisme gekenmerkt door gebouwen met minimalisti- sche rechthoekige vormen. Glas is in dit ontwerp ondergeschikt aan het beton en lijkt slechts de functie te vullen van een schil, wanneer beton niet toegepast wordt. Ook in het in- terieur zijn geen glasdetails terug te vinden. Wel is men creatief geweest met betrekking tot de beton- bekisting, deze is hergebruikt in deuren en het meu- bilair. ACHTERGRONDEN Locatie: Coliumo peninsula, Chilli Architecten: Pezo von Ellrichshausen Opdrachtgever: Poli House Cultural Centre Oppervlak: 180 m 2 Bouwperiode : 2004-2005 Materialen: Beton en glas LOCATIE Deze locatie is allerminst prachtig te noemen, maar de keuze voor de bouw op dit schiereiland is niet wil- lekeurig, aangezien de stichting Poli House Cultu- ral Centre deze locatie in bezit had. Bij het gebouw hoort één hectare grond, de rest van de grond op het schiereiland is eigendom van derden, waardoor openbare ruimte in de omgeving niet te vinden is. VOLUMEDISPOSITIE Gezien de indeling van het gebouw heeft men niet vanuit het platte vlak ontworpen. De ruimten heb- ben geen van allen een benaming omdat het huis twee functies moet vervullen zowel vakantiehuis als cultureel centrum. Om de basisruimten multifunc- tioneel uit te kunnen voeren, is rondom het gebouw een extra schil aan het gebouw toegevoegd, waarin sanitaire ruimten, de keuken en trappen gevestigd zijn. Zie figuur 3. Een ander onderdeel dat bijdraagt aan de multifunctionaliteit is het feit dat bewuste pogingen zijn ondernomen om de dwingende indeling van een woning (naar het raumplan principe) te ver- vangen door een flexibele open plattegrond. CIRCULATIEPATROON Een sterk aspect van het ontwerp zijn de trappen in de schil. Dit brengt een bepaalde mystiek in het gebouw, zowel aan de buiten als binnenzijde valt niet af te zien, waar de trappen zich bevinden. Naast de functie als stijgkern vormen de trappen de scheiding tussen interieur en exterieur. De geschakelde ruimten, bevatten geen deuren, waardoor de ruimten in elkaar overvloeien. Dit wordt versterkt doordat ze geen van allen een functie toe- gewezen hebben gekregen. Verkeersruimte Poli house

Transcript of 7X011 verslag

Page 1: 7X011 verslag

HOOFDASSEN OM HET OBJECTAlle ruimten bevinden zich overduidelijk binnen de schil, dit wordt versterkt door de grootte benodigd voor de trappen. Hiermee wordt diepte gecreëerd, waardoor men zich meer geborgen voelt in het ge-bouw. Anderzijds zijn grote gevelopeningen aange-bracht, die elke ruimte van licht voorzien. Het ge-bouw is naar de zee gekeerd, waardoor de zichtlijnen de kust verkennen.

STRUCTUURIn moderne architectuur vormt de draagconstruc-tie een belangrijk element, soms zelfs een hoofdele-ment. Zo ook hier, aangezien gekozen is voor beton. Dit geeft het gebouw een solide uitstraling en past daarom goed in zijn omgeving. Men heeft gekozen voor een in het werk gestorte betonconstructie, het is mogelijk dat de hoofdreden hiervoor de afwerking is die men voor de wanden in gedachten had. De wanden laten zien dat gebruik is gemaakt van een betonbekisting die werd opgebouwd uit latjes. Deze latjes geven een ruwe structuur aan de wanden.Voor de gehele constructie heeft de gietbouwme-thode weinig nadelige gevolgen. Een beperking van een in het werk gestorte constructie is de maximum overspanning van vloeren van ongeveer 7 meter. Dit type gebouw is echter van eenvoudige aard en grote problemen doen zich niet voor.

MATERIAALGEBRUIKHet hoofdmateriaal van het object is beton, dit ma-teriaal verzorgt zowel de uitstraling aan de buiten als binnenzijde van het gebouw.Het gebouw krijgt hierdoor een harde uitstraling en wordt daardoor goed geïntegreerd in de omgeving. Hierdoor is het contrast met de omgeving zo mini-maal mogelijk gehouden.In principe valt het gebouw onder supermodernisme, dit houdt in dat de wanden en plafonds niet van een afwerking voorzien zijn. Verder wordt supermoder-nisme gekenmerkt door gebouwen met minimalisti-sche rechthoekige vormen. Glas is in dit ontwerp ondergeschikt aan het beton en lijkt slechts de functie te vullen van een schil, wanneer beton niet toegepast wordt. Ook in het in-terieur zijn geen glasdetails terug te vinden. Wel is men creatief geweest met betrekking tot de beton-bekisting, deze is hergebruikt in deuren en het meu-bilair.

ACHTERGRONDENLocatie: Coliumo peninsula, ChilliArchitecten: Pezo von EllrichshausenOpdrachtgever: Poli House Cultural CentreOppervlak: 180 m2

Bouwperiode : 2004-2005Materialen: Beton en glas

LOCATIEDeze locatie is allerminst prachtig te noemen, maar de keuze voor de bouw op dit schiereiland is niet wil-lekeurig, aangezien de stichting Poli House Cultu-ral Centre deze locatie in bezit had. Bij het gebouw hoort één hectare grond, de rest van de grond op het schiereiland is eigendom van derden, waardoor openbare ruimte in de omgeving niet te vinden is.

VOLUMEDISPOSITIEGezien de indeling van het gebouw heeft men niet vanuit het platte vlak ontworpen. De ruimten heb-ben geen van allen een benaming omdat het huis twee functies moet vervullen zowel vakantiehuis als cultureel centrum. Om de basisruimten multifunc-tioneel uit te kunnen voeren, is rondom het gebouw een extra schil aan het gebouw toegevoegd, waarin sanitaire ruimten, de keuken en trappen gevestigd zijn. Zie figuur 3. Een ander onderdeel dat bijdraagt aan de multifunctionaliteit is het feit dat bewuste pogingen zijn ondernomen om de dwingende indeling van een woning (naar het raumplan principe) te ver-vangen door een flexibele open plattegrond.

CIRCULATIEPATROONEen sterk aspect van het ontwerp zijn de trappen in de schil. Dit brengt een bepaalde mystiek in het gebouw, zowel aan de buiten als binnenzijde valt niet af te zien, waar de trappen zich bevinden. Naast de functie als stijgkern vormen de trappen de scheiding tussen interieur en exterieur.De geschakelde ruimten, bevatten geen deuren, waardoor de ruimten in elkaar overvloeien. Dit wordt versterkt doordat ze geen van allen een functie toe-gewezen hebben gekregen.

Verkeersruimte

Poli house

Page 2: 7X011 verslag

RITMIEK De ritmiek is vooral op micro niveau waarneembaar, waar de ritmiek van de bekisting in de wanden terug-komt.

OMGEVINGIn de keuze voor de locatie ligt voor een deel de kracht van het ontwerp. Het object is gelegen aan een klif op een schiereiland in Chili. Het schiereiland wordt bewoont door boeren en vissers. Vanuit het gebouw kijk je uit op rotspartijen en de ruwe oceaan, daarbij lijkt het geïsoleerd te zijn van de bewoonde omgeving. Het is niet mogelijk om het gebouw per auto te be-reiken, de verharde weg ligt op enkele honderden me-ters afstand, waarop een zandweg is aangesloten. Ook de zandweg loopt niet tot het gebouw, het kan enkel bereikt worden via een looppad.

CULTURELE, TECHNOLOGISCHE EN ECO-NOMISCHE FACTOREN

Bij de bouw van het object heeft men, de middelen gebruikt die men voorhanden had en die goed tot hun recht zouden komen in de omgeving. Wat betreft installaties heeft men voor strikt nood-zakelijke onderdelen gekozen. Net als de trappen zijn de installaties tussen de twee schillen aangebracht en daarmee van het oog ontrokken. De akoestiek in het gebouw is niet erg goed aangezien er betonnen wanden een klankkast vormen.

INGANGENHet gebouw heeft een entree die naar de bewoonde wereld gericht is (oosten). Dit gegeven zou zeggen, dat men hierdoor verwel-komt wordt, het tegengestelde is echter waar.Doordat de voordeur in een verdiept onderdeel is aangebracht, wordt deze voornamelijk overschaduwd en is deze niet langer uitnodigend. Entree gebouw

OBJECTENHet object rust volledig op de ondergrond en is hierin gedeeltelijk verzonken, dat voor een statische uit-straling zorgt. Dit effect wordt versterkt door de keuze voor een steenachtig materiaal (beton). Door de manier waarop de vlakken in de gevels verdeeld zijn, heeft het gebouw een moderne uitstraling.

LICHTDe kracht van het ontwerp zit gedeeltelijk in de ma-nier waarop men daglicht in het ontwerp opgenomen heeft. Grote gevelopeningen zorgen voor voldoende lichtinval. Door de dubbele schil wordt een deel van het directe licht gebroken en zorgt voor schaduw-vorming. Het leefgedeelte wordt omgeven door een ring van schaduw.

NIVEAU 0 | PEIL / 500 + P NIVEAU 1 | 1500 + P NIVEAU 1 | 4100/4500 + P

Volumedispositie

Bouwkundige Plattegronden

Doorsnede (isometrisch)

01. OPSLAG02. BALKON03. STUDIO04. KEUKEN05. EETKAMER06. TOILET07. SLAAPKAMER08. wASTAFEL09. TERRAS

VERKEERSRUIMTE

SLAAPKAMER

EETKAMER

STUDIO

Page 3: 7X011 verslag

CONSTRUCTIEDe constructie van het gebouw valt onder massa-bouw omdat alle onderdelen in het werk gestort zijn. Ook hebben de wanden verschillende afmetingen en verschillen ze regelmatig van hoogte, als gevolg van splitlevel onderdelen. De wanden voorkomen dat on-derdelen van elkaar af kunnen schuiven en daarmee kan het gebouw als stabiel worden beschouwd. De stortfasen van het gebouw zijn verdeeld aan de hand van de splitlevel verdiepingen, om een samen-hangende structuur te creëren. Allereerst is de bin-nenste schil gestort inclusief de vloeren, waarna de buitenste schil en de vloerdelen tussen de schillende volgde.

SEQUENTIEDe opeenvolging van elementen is niet terug te vin-den in het ontwerp. De gelaagdheid van de binnen- en buitenschil komen terug op de verschillende ver-diepingen.

DETAILEen interessant detail aan het gebouw is dat er op de verdieping een grote taatsdeur is die eindigt in de vide. Maar als deze, schijnbaar niet functionele deur, wordt geopend dan krijgt de ruimte een sterke verbintenis met de oceaan.

Page 4: 7X011 verslag

CliffhangerHet ontwerp is ontstaan uit de gedachte om een gebouw te ontwerpen dat aangepast wordt aan de mogelijkheden die de omgeving biedt. Daarnaast was het belangrijk dat er een connectie bestond met het Poli House. We wilden de bezoeker het zicht op de Poli House niet ontnemen, vandaar dat het gebouw onder het niveau ligt waarop men aan komt gereden. In het gebouw zorgt de grote pui aan de voorzijde voor een goed zicht op het Poli house. Met dit gege-ven stond ook de locatie vast, er is slechts 1 positie waarin voorgaande mogelijk is.

De schakeling van de verschillende ruimtes is weer-gegeven in de volumedispositie, met daarnaast de indeling ter visualisatie.

Bouwkundige plattegronden

Volumedispositie Indeling

Bouwkundige plattegronden

NIVEAU -1 | 4.400 - P NIVEAU -2 | 8.600 - P NIVEAU -3 | 12.800 - P

01. BIOSCOOP02. ZITRUIMTE03. TOILET (D)04. TOILET (H)05. RECEPTIE/ wINKEL

AUDIOVISUELE RUIMTE

ZITRUIMTE

RECEPTIE + wINKEL

SANITAIRE RUIMTE

VERKEERSRUIMTE

10.000 MM

Page 5: 7X011 verslag

ConceptHet onder het maaiveld zitten van het gebouw geeft een zekere spanning. Men zal het gebouw van bo-venaf benaderen en zal zich moeten laten verrassen door alles dat volgt.

Eenmaal bij het gebouw aangekomen, betreedt men het gebouw door middel van een trap. De trap brengt men op de eerste verdieping onder maaiveld. Deze verdieping is voorzien van een receptie en een winkel, daarnaast zijn er toiletten aangebracht. Na-dat men voorzien is van de benodigde informatie kan men verder afdalen naar de zitruimte of audiovisuele ruimte.

De zitruimte biedt plaats voor 15 personen, men kan hier voorzien worden van een drankje. Daarnaast is ter plaatse van deze verdieping een grote opening in de wand gecreëerd, waardoor men zicht heeft op de oceaan en men terug wordt gebracht naar het besef dat het gebouw zich gedeeltelijk in een rots bevindt. Door deze gewaarwording kan men gewend raken aan de gewelddadige omgeving, zodat men als men het Poli house bezoekt niet overdonderd wordt door de omgeving en de volledige aandacht op het gebouw kan richten.

De audiovisuele ruimte is voorzien van een extra wand, waardoor de inval van direct licht vermeden wordt, daarnaast wordt de lichtinval op het scherm verder beperkt, door de ruimte met een grote diepte uit te voeren.

Page 6: 7X011 verslag

Constructieve plattegronden

Het gebouw bevindt zich gedeeltelijk in de rots, beton is voor deze situatie het meest geschikte materi-aal. Het overstek van het gebouw wordt opgevangen door de wanden en vloeren samen te laten werken als een koker. Hiermee wordt een grotere stijfheid bereikt. Tijdens de uitvoering is het belangrijk om de belastingen op te vangen door een tijdelijke onder-steuning, totdat alle wanden en vloeren aangebracht zijn en tevens samenwerken. De stabiliteit van het geheel wordt gewaarborgd door de 3 betonwanden die loodrecht op elkaar aan-sluiten. Door de gronddruk die op het gebouw werkt zijn bepaalde diktes van de betonwanden en vloeren noodzakelijk.

EERSTE VERDIEPING ONDER MAAIVELDDe verdieping is simplistisch uitgevoerd, de vloeren overspannen in de kortste richting. De lijnlast af-komstig uit de wanden van de toiletten, zijn dermate klein dat deze geen probleem opleveren voor de vloer. De wanden hebben een minimale dikte. Voor in het werk gestorte betonwanden, geldt een minimale dik-te van 150mm.

TwEEDE VERDIEPING ONDER MAAIVELDDeze verdieping is vrijwel identiek aan de eerste ver-dieping onder maaiveld, met uitzondering van de klei-ne lijnlasten, ter plaatse van het toilet.

DERDE VERDIEPING ONDER MAAIVELDIn principe gaat voor deze verdieping hetzelfde op als voor voorgaande verdiepingen.

Doorsnedes

MaterialiseringDe hoofddraagstructuur van het gebouw wordt op-getrokken in in het werk gestort beton. Aangezien beton een steenachtig product is, sluit het goed aan op de omgeving. Echter vanwege de relatief vlakke oppervlaktestructuur en de ritmiek van de bekis-tingsplaten en centerpennen, wordt er orde gecre-eerd in de ruw omgeving.

De vloer wordt uitgevoerd met wengé hout. Voor dit materiaal is gekozen aangezien het de afstandelijk-heid van het beton verminderd.

NIVEAU -3 | 12.800 - P

Constructieve plattegronden Doorsnedes

Materialisering

NIVEAU -1 | 4.400 - P

NIVEAU -2 | 8.600 - P

DAK | PEIL

DOORSNEDE BB

IN HET wERK GESTORT BETON

HOUTEN VLOER (wENGE)

DOORSNEDE AA

10.000 MM

10.000 MM

Page 7: 7X011 verslag

Tadao AndoTadao Ando is een Japanse architect, geboren in 1941 in Osaka. Tadao Ando werkte als boxer en als timmerman, voordat hij zich volledig op de architec-tuur stortte. Zijn ontwerpen worden vaak vergeleken met die van Louis Kahn en Le Corbusier. De architec-tuur van Tadao Ando heeft verschillende kenmerken. De kenmerken waren een belangrijke leidraad voor het maken van een ontwerp in zijn stijl. De gebouwen van Tadao Ando zijn goed bekeken en verschillende ontwerpen geanalyseerd. Belangrijke kenmerken van de architectuur van Ando zijn:

Grote voorliefde voor in het werk gestorte be-•tonconstructies;

Gebruikmaking van diffuus licht, ofwel gebruik •van licht en schaduw;

Van de gevels is niet het aantal verdiepingen af •te lezen;

Maten die aangepast zijn aan de in het werk •gestorte betonarchitectuur;

Één hoofdruimte waarop de nadruk gelegd •wordt;

Vaak herhalende bouwvolumes;•Een goed gedoseerde en vindingrijke aanwen-•

ding van de natuurelementen zoals, licht, wind, water en grond;

Uitzonderlijk goed bestudeerde inplanting van •het gebouw met een groot inlevingsvermogen voor de plek;

Betonnen vlakken zeer glad en vaak gevernist.•

VOLUMEDISPOSITIEConform de eisen die gesteld zijn aan het bezoekers-centrum zijn een aantal vierkante meters verbonden aan de ruimtes. Door deze ruimtes zo te schakelen dat er een onderverdeling komt tussen de audiovisu-ele ruimte, de ontvangstruimte en de zitruimte, is er een duidelijke opzet zichtbaar. De schakeling van de ruimtes is weergegeven in de volumedispositie, zie hiernaast.

ConceptDe basis voor het ontwerp was het spelen met licht en schaduw en het gebruik van beton. Een randvoor-waarde was om geen kunstlicht aan te brengen in het gebouw, daarnaast is in de audiovisuele ruimte zo min mogelijk licht gewenst. Door de rangschik-king van ruimtes treedt geen direct licht binnen in de audiovisuele ruimte, hoewel de routing naar deze ruimte geen lichttoevoer tekort komt. Een ander be-langrijke aspect van het gebouw, zijn de gevels. Deze ogen simplistisch volgens de betonarchitectuur uit-gevoerd en geven geen informatie vrij over de ruim-

Volumes conform eisen

Bouwkundige plattegronden

Referentieprojecten

Volumedispositie

AUDIOVISUELE RUIMTE

ZITRUIMTE

RECEPTIE + wINKEL

RESTAURATIE

SANITAIRE RUIMTE

VERKEERSRUIMTE

01. BIOSCOOP02. RECEPTIE/ wINKEL03. TOILET (D)04. TOILET (H)05. ZITKAMER06. PERSONEEL07. OPSLAG08. PANTRy

NIVEAU -1 | 2750 - P NIVEAU 0 | PEIL NIVEAU 1 | 2750 + P

Page 8: 7X011 verslag

tes die zich in het gebouw bevinden. Daarnaast kan men ter plaatse van het midden, door het gebouw heenkijken. Wanneer men recht voor het gebouw staat, is het mogelijk het Poli House te zien, daar draait uiteindelijk het gebouw om.

De routing van het gebouw is bewust op deze manier uitgevoerd. Men komt aan in de ontvangstruimte/ shop, waarna men naar de audiovisuele ruimte wordt geleid. Als men vanuit deze ruimte hun route vervolgt komt men terug in de ontvangstruimte, waarna men ervoor kan kiezen om de zitruimte binnen te gaan.

Door, net als bij andere projecten van Ando, een sterke benadrukking te leggen op een doorkijk in combinatie met de omgeving van het gebouw, is het gebouw verweven tussen de functie en de natuur. De verticale, gebouwhoge, opening richt zich op het Poli house waardoor de verbintenis tussen de twee gebouwen wordt benadrukt.

De afbeeldingen hiernaast geven impressies van de ruimtes welk gecreëerd zijn in het gebouw. Hier is de open verbinding tussen de audiovisuele ruimte en de entree duidelijk zichtbaar.

De traptreden zijn tevens in het werk gestort, aan de wand, waarbij ze vrijdragend de ruimte in steken.

LogoHet logo is een i, van informatie, in een betonwand volgens de stijl van Ando. Het licht wat door de ope-ning van de i schijnt, wordt gevangen op de zijwand zodat een projectie, in diffuus licht, ontstaat.

LIGGING

EERSTE VERDIEPING

BEGANE GROND

AUDIOVISUELE RUIMTE

Page 9: 7X011 verslag

DOORSNEDE AA DOORSNEDE BB

wEST OOSTNOORD & ZUID

NIVEAU -1 | 2750 - P NIVEAU 0 | 50 - P

Constructieve plattegronden

De draagconstructie van het gebouw vormt het hoofdelement van het gebouw. Er zijn geen stappen ondernomen om de draagconstructie uit het oog te onttrekken. De stabiliteit van het geheel, wordt ge-waarborgd door de schijven die loodrecht op elkaar staan. Voor dikte van de vloeren, zie plattegronden.

KELDERDe kelder bevindt zich geheel onder de grond. Beton is hiervoor uiteraard het meest geschikte materiaal. Een belangrijk aandachtspunt is de waterdichtheid van de kelder. Door het correct instorten van een kimstrook kunnen grote problemen voorkomen wor-den. Tevens is om grote overspanningen te voorko-men een extra balk aangebracht halverwege de over-spanning.

BEGANE GRONDOp de begane grond doen zich veel sparingen voor. De sparingen rondom de hoofdruimte, vormen geen pro-bleem. Reden hiervoor is het feit dat ze niet halver-wege een overspanning voorkomen. In de hoofdruim-te daarentegen bevinden zich twee sparingen die de oplegging van het middenstuk bemoeilijken. Door een balustrade aan te brengen, kunnen aan iedere zijde betonnen L–liggers gevormd worden, die grotere overspanningen aankunnen.

EERSTE VERDIEPINGOp de eerste verdieping zijn dezelfde balustrades aangebracht als op de begane grond. Daarnaast wordt een deel van deze verdieping blootgesteld aan het buitenklimaat. Door het beton correct uit te voeren, zal dit geen problemen opleveren voor de constructie.

DAKHet dak zal in één keer van de ene zijde naar de an-dere zijde moeten overspannen. De overspanning is nog net mogelijk als in het werk gestorte vloer, om-dat de belastingen relatief laag zijn.

NIVEAU 1 | 2700 + P DAK | 6100 + P

10.000 MM

Gevelaanzichten

De plattegronden en gevels zijn allen gemaatvoerd aan de hand van plaatafmetingen.

Constructieve plattegronden

10.000 MM

Doorsneden

10.000 MM

doorsneden

gevelaanzichten

Page 10: 7X011 verslag

BronvermeldingAl het gebruikte fotomateriaal is verkregen van een van de volgende websites:

http://www.pezo.cl•http://www.archdaily.com/476/poli-house-pezo-•

von-ellrichshausen/http://www.andotadao.org/•

Overige afbeeldingen, te weten het kaartmateriaal, komt van een van de volgende websites:

http://info.comegoogle.com/phone/world-map.•gif

Google Earth•

Informatie met betrekking tot de architect Tadao Ando, komt van een van de volgende websites:

http : / /www.kunstbus .n l / a rch i tectuur /•tadao+ando.html

http://www.andotadao.org/•

Page 11: 7X011 verslag

Jelle Rinsema 0716701

InleidingArchitectuur

Page 12: 7X011 verslag