6451401 Leon

30
LNG ALS BRANDSTOF (SMALL SCALE APPLICATIONS) 11 FEBRUARY 2014, VVM BIJEENKOMST, ROTTERDAM

description

leon sluiman

Transcript of 6451401 Leon

Page 1: 6451401 Leon

LNG ALS BRANDSTOF (SMALL SCALE APPLICATIONS)

11 FEBRUARY 2014, VVM BIJEENKOMST, ROTTERDAM

Page 2: 6451401 Leon

GDF SUEZ - EEN STERKE GAS SPELER

• Aardgas, elektriciteit en energie diensten

• Wereldleider in gas

• Gas levering portfolio > 120 miljard m3/jaar

• Lange termijn gas inkoop contracten

• Exploratie, productie, vervloeiing

• 18 LNG zeetankers

• LNG terminals in Frankrijk, België, VS

• Nr. 1 LNG importeur van Europa

Page 3: 6451401 Leon

GDF SUEZ position worldwide

3

Existing Regasification Terminal Existing equity in liquefaction plants

Under Construction Regasification Long-term LNG supply

Planned Regasification

LNG ACTIVITIES

Regas with equity without capacity

Regas capacity without equity

Regas with capacity and equity Planned Liquefaction

Dahej

Idku

Atlantic LNG

Mejillones

Sabine Pass

Freeport

Everett

Penuelas*

Neptune

Isle of Grain

Fos Tonkin Montoir

Cartagena

Huelva

NLNG

Brass (planned)

Yemen LNG

Arzew

Bethioua

Skikda

Snøhvit LNG

Cameroon (planned)

Bonaparte LNG (planned)

Kochi

Fos Cavaou

Triton

Zeebrugge

Nr. 1 LNG buyer in Europe

17 LNG carriers (3 in construction)

LNG 30% of GDF SUEZ’s gas procurements

Page 4: 6451401 Leon

LNG wordt getransporteerd over de gehele wereld

4 BW GDF SUEZ BRUSSELS PROVALYS GDF SUEZ NEPTUNE

(Time charters for various durations: a few months up to 20 years)

Page 5: 6451401 Leon

Inter-regionale Gas / LNG flows (in bcm), 2007 - 2030

5

Source: IGU Nat. Gas Industrie study to 2030

2007

2030

Page 6: 6451401 Leon

Seaborne LNG trade 2010 – 2030 (in mil. Ton)

6

Source: Global marine trends 2030 Lloyds Register

LNG Routes met de grootste volume groei zijn: Australië naar China en Japan; Egypte naar Indië en UK; CIS naar Japan; Nigerië naar China en UK; Qatar naar India en UK.

Page 7: 6451401 Leon

GDF SUEZ LNG SOLUTIONS – EEN STERKE LNG SPELER

• Transport bedrijven (vrachtwagens, schepen, treinen) helpen met

• Reductie impact op milieu: luchtkwaliteit (fijnstof, zwavel, stikstof), CO2, geluid

• Reductie kosten van transport

• Kern activiteiten van LNG Solutions

• Leveren van LNG als brandstof

• Bouwen en exploiteren van distributie infra: tankstations, bunkerstations

• Economisch en technisch advies

• LNG scheepsinstallaties (i.s.m. Cofely-GDF SUEZ)

Page 8: 6451401 Leon

Drijvers voor LNG als brandstof

• Verminderen van de milieu impact van transport activiteiten / Milieuwetgeving

• Vrachtauto’s: Geluid, fijn stof regelgeving 2013/14, EURO VI van af 2014, CO2

• Schepen: SOx en NOx wetgeving 2015 en 2016/21, CO2

• Verminderen van de afhankelijkheid van geïmporteerde olie / EC Richtlijn

• 95% van transport brandstof is olie gebaseerd, 85% wordt geïmporteerd van buiten Europa

• EC strategie alternatieve brandstoffen en EC richtlijn LNG infrastructuur gepubliceerd in 2013

• 2020 verplichting: publieke LNG stations in 139 Europese havens en elke 400 km langs Europese snelwegen

• Gas / LNG is milieu vriendelijk en volop beschikbaar en heeft een aantrekkelijke kosten structuur

8

Page 9: 6451401 Leon

Drijvers voor LNG als brandstof / voordelen LNG versus diesel

LNG vergelijk met Diesel Euro 5 LNG vergelijk met Diesel Euro 6

9

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

CO2 SOx NOx FineParticles

Noise

Diesel Euro 6

LNG Euro 6

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

CO2 SOx NOx FineParticles

Noise

Diesel Euro 5

LNG Euro 5

• LNG is de meest voor de hand liggende brandstof in het zware wegtransport en dringt de milieubelasting sterk terug en is

kosteneffectief.

• LNG brengt economische en werkgelegenheidsvoordelen waarbij milieu- en gezondheidseffecten zeer positief zijn. Dus

economische groei met reductie van de milieu belasting.

• Emissies van NOx, SO2 en fijnstof dalen drastisch, geluidbelasting neemt sterk af alsook de uitstoot van CO2.

• Op langere termijn verdere vergroening door aandeel Bio-LNG: LBM

Page 10: 6451401 Leon

LNG als brandstof – Distributie keten

Source Transport End customerStorage Fuelling station

Fluxys terminal LNG Trailer

LNG bunker vessel

Inland ship

Tow boat - LNG barges

LNG storage tanks

Fuelling station ships

Short sea ship

Ferry

Fuelling station trucks

LNG truck

Small liquefaction

Bio LNG

Page 11: 6451401 Leon

Drie typisch LNG brandstof ketens

11

LNG Refuelling to

truck

LNG truck to ship

bunkering

LNG Retail Hub with

bunker facility

LNG for road transport / trucks

LNG for maritime / ships

LNG for maritime / ships with intermediate storage

Page 12: 6451401 Leon

Ervaring in Noorwegen

12

• 1980: Eerst onderzoek naar gas motoren voor schepen

• 2000: Eerste veerboot op LNG

• 2002: Regelgeving voor vracht schepen met gas motoren

(Reg. of 17.June 2002 No. 644)

• 2004: Voorstel voor ontwikkeling gas code

• 2005: Regelgeving voor bouw en operatie van gas voortgestuwde passagiers schepen

(Reg. of 9.September 2005 No.1218)

• 2013: >10 jaar “hands-on” bunkering ervaring (meer dan 65.000 transfers)

Page 13: 6451401 Leon

Ontwikkeling LNG als brandstof in NL

13

2010

• 1e LNG-tankstation in NL (Oss)

• enkele LNG vrachtwagens

2013 • 7 LNG-tankstations waarvan 3 publieke

stations (conform PGS 33-1)

• Ca. 120 LNG Vrachtwagens

• (EU: 3000)

• 1 LNG bunkerstation in ontwikkeling

• 3 LNG binnenvaartschepen

2025? • 25? LNG tankstations

• 500+ LNG vrachtwagens?

• (EU: 18.000)

• 5 LNG-bunkstertations?

• 50 LNG (zee/binnenvaart) schepen?

• EU LNG infrastructuur?

Page 14: 6451401 Leon

LNG en VEILIGHEID – eigenschappen LNG

• Wat is LNG?

• Vloeibaar gemaakt aardgas met temperatuur van -163 °C

(kookpunt)

• In vloeibare vorm 600 x kleiner in volume dan gas

• Dichtheid varieert onder invloed van druk en temperatuur

• Eigenschappen van LNG

• Kleurloos en reukloos

• In vloeibare vorm onbrandbaar

• Verdampt in de open lucht zeer snel

• Laat bij verdampen geen reststoffen na

• In gasvorm lichter dan lucht, dampdichtheid 0,64 (lucht = 1)

• In gasvorm hoge zelfontbrandingstemperatuur van 620°C

Page 15: 6451401 Leon

LNG EN VEILIGHEID – risico’s

• Brand

• LNG damp (boil-off) is in de juiste concentratie in lucht brandbaar (brand langzaam)

• Gebruik juiste brandblusser of foam, GEEN water

• Explosie

• Aardas/lucht mengsel is ontsteekbaar tussen 5,9% en 16% aardgas in lucht (relatief

klein bereik)

• Verstikking

• Aardgas is reukloos en kleurloos dus voor de mens niet waarneembaar

• Grote hoeveelheden aardgas kunnen zuurstof verdrijven (gesloten ruimtes)

• Koude

• Brandwonden door lage temperatuur (cold burn) (cryogene handschoenen)

• Broosheid van materialen door extreem lage temperatuur (juiste materiaal

toepassing)

Page 16: 6451401 Leon

LNG in vergelijking met andere brandstoffen (LPG)

• Het vergelijken van een LNG tankstation met een LPG tankstation is vanuit extern veiligheidsbeleid niet wenselijk.

• LNG als brandstof is veel breder inzetbaar als duurzame brandstof dan LPG

• Het risicoprofiel van LNG is niet 1-op-1 vergelijkbaar met dat van LPG.

• Een belangrijk verschil: LNG en CNG zijn ichter dan lucht is en moeilijker te ontsteken terwijl LPG zwaarder is dan lucht en dus langer een

explosieve concentratie op leefniveau veroorzaakt

• Risico’s voor de externe veiligheid zijn sterk afhankelijk van de uitvoeringsvorm van een LNG-tankstation (denk hierbij aan toegepaste

veiligheidsmaatregelen en de jaarlijkse doorzet op het station)

• Vaste risicoafstanden voor LPG tankstations zijn vastgelegd in de Regeling externe veiligheid inrichtingen

• Voor LNG tankstations heeft het Ministerie van Infrastructuur en Milieu recent aangegeven: mogelijk in de toekomst gelden minimale vaste

afstanden tot (beperkt) kwetsbare objecten voor LNG tankstations, maar daarnaast ook nog een risicoberekening uitvoeren

• Deze risicoberekening dient dan te worden uitgevoerd conform de rekenmethodiek LNG tankstations. Het RIVM heeft op basis van enkele

uitvoeringsvarianten risicoafstanden berekend

Page 17: 6451401 Leon

LNG EN VEILIGHEID – VOORKOMEN VAN INCIDENTEN

7. Noodplannen: veiligheidsafstanden borgen & oefenen noodsituaties 6. Monitoren van systemen (F&G + IMS + Camera’s) 5. Operationele processen: protocollen & procedures, training – kennis – ervaring 4. (remote) Controll Proces Systemen: geautomatiseerde veiligheidsparameters (PSD / ESD) 3. Fysieke secundaire buitentank containment (type opslag & materialen) 2. Fysieke primaire binnentank containment (type opslag & materialen) 1. Kennis (eigenschappen) product en toepassing 0. Industrie standaarden en normen basis voor ontwerp en regelgeving

Page 18: 6451401 Leon

LNG EN VEILIGHEID – Voorkomen van incidenten

Liquefied

Natural Gas

(LNG)

Re

ge

lge

vin

g &

We

tge

vin

g (

BE

VI/R

EV

I/ Q

RA

/P

GS

)

no

rme

n e

n s

tan

da

ard

en

(IS

O / D

IN)

Ve

rgu

nn

ing

(v

oo

rsc

hri

fte

n)

Ke

nn

is (

eig

en

sc

ha

pp

en

) p

rod

uc

t

en

to

ep

as

sin

g

Co

nta

inm

en

t c

on

str

uc

tie

(o

ps

lag

)

Pro

ce

s (

rem

ote

) c

on

tro

ll (

au

tom

ati

sc

he

/ in

str

um

en

tele

be

ve

ilig

ing

, P

SD

/E

SD

)

Op

era

tio

ne

le p

roc

ed

ure

s (

Tra

inin

g / K

en

nis

/ E

rva

rin

g)

Ha

nd

ha

vin

g v

oo

rsc

hri

fte

n V

erg

un

nin

g

No

od

pla

nn

en

/ v

eilig

he

ids

afs

tan

de

n /

pro

ce

du

res

/ o

efe

nin

ge

n

Incident

BEHEERSING VAN DE RISICO’S

Page 19: 6451401 Leon

LNG EN VEILIGHEID – VOORKOMEN VAN INCIDENTEN

• Materiaal soorten

• Isolatie normen

• Constructie eisen

• Röntgen onderzoek & Druktesten

• Proces eisen

• Risico berekeningen (HAZOP / QRA)

• Voorschriften / eisen overheid (PGS 33-1/2)

Normen en Standaarden (ISO / DIN)

Regelgeving & Wetgeving (BEVI/REVI/ QRA /PGS)

Vergunning (voorschriften)

Page 20: 6451401 Leon

LNG EN VEILIGHEID – VOORKOMEN VAN INCIDENTEN

Huidige GDF Suez expertise LNG

• LNG Sourcing : access to products and slots in terminals

• LNG Shipping & LNG carriers

• LNG Ship loading/unloading technologies

• LNG overland transportation – trucking activities

• LNG Truck loading stations

• Research & innovations programs

• Ship-to ship transfer

• LNG containment and transport

• LNG operating experience

Kennis (eigenschappen) product

en toepassing

Page 21: 6451401 Leon

Bevi, Revi (Mijnbouw wet) en het Basisnet

25

Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi)

• Het Bevi legt veiligheidsnormen op aan bedrijven die een risico vormen voor personen buiten het bedrijfsterrein. Het besluit bevat

eisen voor het plaatsgebonden risico (PR) en regels voor het groepsrisico (GR

• Op dit moment is een LNG tankstation nog geen BEVI-plichtige inrichting.

• LNG-tankstations zijn momenteel niet goed wettelijk verankerd. In een presentatie van het RIVM valt te vinden dat in april/mei 2014

LNG tankstations onder het Bevi/Revi werkingssfeer komen te vallen.

• Daarom wordt voor de beoogde Beleidsvisie externe veiligheid voorgesteld LNG tankstations wel als BEVI inrichting te toetsen.

• Externe veiligheidsrisico’s op de externe omgeving kwantificeren m.b.v. een Kwantitatieve Risico Analyse (QRA).

• Er is door het RIVM in opdracht van het ministerie van I&M een concept LNG tankstation rekenmethodiek ontwikkeld, die voor

het opstellen van de QRA van LNG vulstations gebruikt worden

Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi)

• In de regeling staan regels over de veiligheidsafstanden en berekening van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Voor

LPG-tankstations, ammoniakkoelinstallaties, opslagplaatsen zijn vaste veiligheidsafstanden opgenomen.

Basisnet

• Het Basisnet houdt in dat er in Nederland trajecten worden aangewezen waarover het transport van gevaarlijke stoffen ongelimiteerd

moet kunnen plaatsvinden, terwijl er daarnaast ook delen worden aangewezen waar slechts beperkt transport mag plaatsvinden,

omdat hier juist de bebouwing nabij de infrastructuur voorrang krijgt. Het Basisnet is een project dat het ministerie van Infrastructuur

en Milieu in overleg met gemeenten, provincies en het bedrijfsleven uitvoert. De definitieve ontwerpen voor Basisnet Water, Weg en

Spoor zijn aan de Tweede Kamer aangeboden.

• Nieuw EV beleid (mijnbouw wet) wordt deze maand in behandeling genomen in de tweede kamer

Page 22: 6451401 Leon

kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Beleidsvisie overheid externe veiligheid

26

• Risico is de kans van het optreden van een calamiteit

maal het effect die de gebeurtenis heeft.

• Binnen het Nederlandse externe veiligheidsbeleid is een

norm afgesproken: de kans dat een onbeschermd persoon

overlijdt als gevolg van een calamiteit met gevaarlijke

stoffen mag niet groter zijn dan 1 op de 1 miljoen per jaar.

• In vergelijking met andere risico's die men in het dagelijkse

leven loopt, is dit een relatief laag risico (zie figuur).

Page 23: 6451401 Leon

kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Plaatsgebonden risico (PR)

27

• Het plaatsgebonden risico (PR), ook wel individueel risico genoemd, is

de kans per jaar op een dodelijk ongeval ten gevolge van een

ongewoon voorval (ongevalsscenario) indien een persoon

(onbeschermd in de buitenlucht) zich bevindt op een bepaalde plaats

waar hij voortdurend (24 uur per dag en gedurende het hele jaar)

aanwezig is en potentieel blootgesteld kan worden aan letale

schadelijke effecten veroorzaakt binnen de inrichting

• Het plaatsgebonden risico wordt weergegeven als PR-contouren.

• De Bevi norm stelt dat de grenswaarde voor kwetsbare objecten 10-6

per jaar is. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt een richtwaarde van

10-6 per jaar. Dit betekent dat er zich geen kwetsbare objecten mogen

bevinden binnen de 10-6 PR-contour van een inrichting.

Page 24: 6451401 Leon

kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Kwetsbare objecten

28

Kwetsbare Objecten:

1. Woningen

2. Ziekenhuizen, bejaardenhuizen en

verpleeghuizen;

3. Scholen en dagopvang van minderjarigen;

4. Kantoorgebouwen en hotels met een bruto

vloeroppervlak van meer dan 1500 m2;

5. Winkelcentra (meer dan 5 winkels en

vloeroppervlak groter dan 1000 m2) en winkels

met een totaal vloeroppervlak van meer dan

2000 m2;

6. Kampeer- en andere recreatieterreinen bestemd

voor het verblijf van meer dan 50 personen

gedurende meerdere aaneengesloten dagen.

Beperkt Kwetsbare Objecten:

7. Verspreid liggende woningen (max 2/ha);

8. Overige kantoorgebouwen (<1500 m2);

9. Overige hotels en restaurants;

10. Overige winkels;

11. Sporthallen, sportterreinen, zwembaden en

speeltuinen;

12. Overige kampeer- en andere recreatieterreinen;

13. Bedrijfsgebouwen;

14. Equivalente objecten;

15. Objecten met een hoge infrastructurele waarde.

Page 25: 6451401 Leon

kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Groepsrisico (GR)

29

• Het groepsrisico (GR) is de kans per jaar dat een groep mensen

van een bepaalde grootte dodelijke slachtoffer wordt van een

ongeval.

• Het GR wordt vastgelegd in een zogenaamde F(N)-curve en is

afhankelijk van de bevolkingsverdeling in de omgeving van het

bedrijf. In een F(N)-curve staat op de verticale as de kans

weergegeven dat meer dan N slachtoffers ten gevolge van het

beschouwde scenario komen te overlijden. Deze kans wordt

uitgedrukt in de eenheid ‘per jaar’. Op de horizontale as staat het

aantal slachtoffers weergegeven.

• Bevi stelt voor het groepsrisico een oriënterende normwaarde. De

oriënterende normwaarde voor het GR is de rechte lijn gevormd

door twee punten van de grafiek frequentie vs. aantal slachtoffers.

Deze punten zijn voor inrichtingen 10-5 per jaar (één op de

100.000 per jaar) voor 10 slachtoffers, 10-7 per jaar (één op de

10.000.000 per jaar) voor 100 slachtoffers. Deze oriëntatiewaarde

is opgenomen in het Figuur

Page 26: 6451401 Leon

Rekenmethodiek LNG-tankstations

30

Page 27: 6451401 Leon

Voorbeeld van QRA resultaten

Onderwerp van invloed op PR contour Locatie X Locatie Y

Referentie rapportage DNV Doc. Nr./Rapport Nr.: 18K6KKY-4/ DNV Doc. Nr./Rapport Nr.: 18K6KKY-1/

Datum rapportage Datum van uitgifte: 2013-12-20 Datum van uitgifte: 2013-12-16

Doorzet / jaar 6600 m3 5000 m3

Lossnelheid LNG bevoorradings truck

Losslang vulpunt altijd composite of losarm Composiet losslang Composiet losslang

Aantal opslag tanks 1 1

Volume tank 60 m3 60 m3

ESD met Delta-P meting ja (PFD 0.001, 5s reactietijd) ja (PFD 0.001, 5s reactietijd)

Aanrijdingsscenario's tijdens lossen Geisoleerde opstelplaats Geisoleerde opstelplaats

Grootste afstand tot 10-6 PR contour (m) 50 50

Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)

L.1.1- Breuk losslang LNG, automatisch ingrijpen bij tankauto, automatisch ingrijpen bij

vulleiding werkt (beperking terugstroming tot 5s) 53 53

Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)

P.1-2.5 – Catastrofaal falen pomp tankauto, automatisch ingrijpen 76 76

Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)

O.1 - Opslagvat – Instantaan falen 245 245

Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)

O.2 - Opslagvat – 10 minuten uitstroming 152 152

Groepsrisico grafiek

Operationele uitgangspunten industrie ter bepaling van input parameters risico berekening (QRA)

Page 28: 6451401 Leon

Beheer, veiligheid en bewaking van het LNG station

- 24/7 Bewaking en beheer op afstand: Cofely BBA ARNHEM - Vrijgave offloading door BBA - Vrijgave vergunningen onderhoud

- Industrieel management systeem, 1 portal (IMS) - Camera systeem - RFID trucks - Één portal voor control en beheer data - Monitoring installatie parameters - Monitoring veiligheid en fout meldingen

- Fire & Gas systeem - 2X Gasdetectie sensoren - 4X Temp sensoren (hoog /laag) - 1x Vlam detectie - 1x Rook detectie

Page 30: 6451401 Leon

LNG THE FUEL OF THE

FUTURE