439 Porter (Harvard): Inzicht In Kwaliteit Nog Onder De Maat
2
stelsel 24 4-2007 > zorg & financiering nizations (HMO)-achtige constructies. Door der- gelijke relaties aan te gaan met zorgaanbieders zullen daarmee voor de zorgverzekeraars ook de kostenbesparingsmogelijkheden gaan toene- men. Als gevolg hiervan is een daadwerkelijke transformatie van de gehele sector te verwach- ten. Bronnen: Atos Origin, 5 maart 2007, www.mednet.nl, 7 maart 2007 en Assurantie Magazine, 23 maart 2007< De hervorming van de gezondheidszorg in Nederland is in een kritische fase aanbeland. Er is een begin van concurrentie op een aantal terreinen in de zorgsector, maar het gevaar bestaat dat dit alleen de kosten zal beïnvloeden. Aangezien er nog geen adequaat systeem is om de kwaliteit of de uitkomst van zorg in kaart te brengen, tasten zorgverzekeraars nog in het duister waar het gaat om de kwaliteit van de zorg. Zonder een goed inzicht in de kwaliteit zullen ze zich vooral richten op de kosten. Die waarschuwing sprak Michael Porter onlangs uit in een interview op RTL Z. Porter is verbonden aan de Harvard Business School en wordt wereldwijd beschouwd als een autoriteit op het gebied van concurrentiestrate- gie. De laatste jaren houdt hij zich vooral bezig met de vraag hoe concurrentie kan bijdragen aan de hervorming van het Amerikaanse zorg- stelsel. Porter heeft ook invloed uitgeoefend op de hervorming van het zorgstelsel in Nederland. Veel van de ideeën die hij heeft beschreven in zijn boek Redefining Health Care: Creating Value- Based Competition on Results zijn onderdeel van de stelselherziening die vooral onder minister Hoogervorst vaart heeft gekregen. In het interview geeft Porter aan tijdens zijn be- zoeken aan Nederland geregeld gesproken te hebben met de vorige minister van Volksge- zondheid, Hans Hoogervorst. Concurrentie op medisch resultaat De centrale boodschap van zijn boek is dat het in de gezondheidszorg dient te gaan om de waarde die mensen terugkrijgen voor al het geld dat ze eraan besteden. In zijn boek noemt Porter dit concurrentie op basis van het medische resultaat, of de uitkomst van zorg. Tekenend voor de huidige situatie in de gezondheidszorg vindt Porter dat een arts nu gehonoreerd wordt voor een verrichting in plaats van het realiseren van gezondheidswinst voor de patiënt. De be- langrijkste voorwaarde om te kunnen concurre- ren op basis van de uitkomst van zorg is trans- parantie, ofwel inzicht in de kosten, de wijze van behandeling en de resultaten van de geleverde zorg. Volgens Porter zijn artsen niet gewend aan transparantie. ‘In het verleden was daar ook geen reden voor. Men ging ervan uit dat de zorg gewoonweg goed was. De laatste vijftien jaar komt er steeds meer onderzoek waaruit blijkt dat er alomtegenwoordige kwaliteitsproblemen zijn en vooral ook grote verschillen in kwaliteit tussen verschillende artsen en ziekenhuizen’, aldus Porter. In het interview met RTL Z stelt Porter vast dat in Nederland vooral de verzekeringskant van de zorgsector ingrijpend is hervormd door de invoering van de nieuwe zorgverzekering en de toegenomen concurrentie tussen zorgverzeke- raars. Aan de kant van de zorgaanbieders is er echter nog weinig fundamenteel veranderd. Het grootste probleem is volgens Porter de organi- satie van het zorgverleningsproces. De markt van zorgaanbieders dient grondig geherstructu- reerd te worden rond medische aandoeningen in plaats van rond de traditionele specialismen en beroepen. Volgens Porter zijn hervormingen in de zorg vaak slechts een verbetering van het 439 porter (harvard): inzicht in kwaliteit nog onder de maat ZenF-0407 cyaan.qxd 16-4-2007 11:38 Pagina 24
Transcript of 439 Porter (Harvard): Inzicht In Kwaliteit Nog Onder De Maat
stelsel
24 4-2007 > zorg & financiering
nizations (HMO)-achtige constructies. Door der-gelijke relaties aan te gaan met zorgaanbiederszullen daarmee voor de zorgverzekeraars ook dekostenbesparingsmogelijkheden gaan toene-men. Als gevolg hiervan is een daadwerkelijke
transformatie van de gehele sector te verwach-ten.Bronnen: Atos Origin, 5 maart 2007, www.mednet.nl,7 maart 2007 en Assurantie Magazine, 23 maart2007<
De hervorming van de gezondheidszorg inNederland is in een kritische fase aanbeland.Er is een begin van concurrentie op een aantalterreinen in de zorgsector, maar het gevaarbestaat dat dit alleen de kosten zal beïnvloeden.Aangezien er nog geen adequaat systeem is omde kwaliteit of de uitkomst van zorg in kaart tebrengen, tasten zorgverzekeraars nog in hetduister waar het gaat om de kwaliteit van dezorg. Zonder een goed inzicht in de kwaliteitzullen ze zich vooral richten op de kosten. Diewaarschuwing sprak Michael Porter onlangsuit in een interview op RTL Z.
Porter is verbonden aan de Harvard BusinessSchool en wordt wereldwijd beschouwd als eenautoriteit op het gebied van concurrentiestrate-gie. De laatste jaren houdt hij zich vooral bezigmet de vraag hoe concurrentie kan bijdragenaan de hervorming van het Amerikaanse zorg-stelsel. Porter heeft ook invloed uitgeoefend opde hervorming van het zorgstelsel in Nederland.Veel van de ideeën die hij heeft beschreven inzijn boek Redefining Health Care: Creating Value-Based Competition on Results zijn onderdeel van destelselherziening die vooral onder ministerHoogervorst vaart heeft gekregen.In het interview geeft Porter aan tijdens zijn be-zoeken aan Nederland geregeld gesproken tehebben met de vorige minister van Volksge-zondheid, Hans Hoogervorst.
Concurrentie op medisch resultaat
De centrale boodschap van zijn boek is dat hetin de gezondheidszorg dient te gaan om de
waarde die mensen terugkrijgen voor al het gelddat ze eraan besteden. In zijn boek noemt Porterdit concurrentie op basis van het medischeresultaat, of de uitkomst van zorg. Tekenendvoor de huidige situatie in de gezondheidszorgvindt Porter dat een arts nu gehonoreerd wordtvoor een verrichting in plaats van het realiserenvan gezondheidswinst voor de patiënt. De be-langrijkste voorwaarde om te kunnen concurre-ren op basis van de uitkomst van zorg is trans-parantie, ofwel inzicht in de kosten, de wijze vanbehandeling en de resultaten van de geleverdezorg. Volgens Porter zijn artsen niet gewend aantransparantie. ‘In het verleden was daar ookgeen reden voor. Men ging ervan uit dat de zorggewoonweg goed was. De laatste vijftien jaarkomt er steeds meer onderzoek waaruit blijktdat er alomtegenwoordige kwaliteitsproblemenzijn en vooral ook grote verschillen in kwaliteittussen verschillende artsen en ziekenhuizen’,aldus Porter.
In het interview met RTL Z stelt Porter vast datin Nederland vooral de verzekeringskant van dezorgsector ingrijpend is hervormd door deinvoering van de nieuwe zorgverzekering en detoegenomen concurrentie tussen zorgverzeke-raars. Aan de kant van de zorgaanbieders is erechter nog weinig fundamenteel veranderd. Hetgrootste probleem is volgens Porter de organi-satie van het zorgverleningsproces. De marktvan zorgaanbieders dient grondig geherstructu-reerd te worden rond medische aandoeningenin plaats van rond de traditionele specialismenen beroepen. Volgens Porter zijn hervormingenin de zorg vaak slechts een verbetering van het
439 porter (harvard): inzicht in kwaliteit nog onder de maat
ZenF-0407 cyaan.qxd 16-4-2007 11:38 Pagina 24
algemeen/uitvoering en toezicht
25zorg & financiering > 4-2007
oude proces. Er zijn wel projecten waarin hetorganisatorische principe van zorg rond medi-sche aandoeningen en patiënten wordt toege-past, maar deze zijn vaak kleinschalig van aard.Een ander probleem is de gebrekkige ontwikke-ling van systemen om de kwaliteit van zorg temeten. Op de zorgaanbiedersmarkt hebben dezorgverzekeraars dan ook nog weinig inzicht inde kwaliteit van de zorg. Porter waarschuwt dat
zonder een goed inzicht in de kwaliteit de verze-keraars zich dan ook vooral zullen richten op dekosten. ‘Ze kunnen niet anders dan de goed-koopste kiezen in plaats van de beste.’Het interview met Michael Poorter is te bekijkenop de website van RTL Z, http://www.rtl.nl/financien/rtlz/video/ricknieman_interviewt.xml.Bron: ZN Journaal, 2007, nr. 11<
Vanaf 1 april 2007 kunnen belanghebbendeinstellingen bij de Governancecommissieterecht, als zij van mening zijn dat een instel-ling die is aangesloten bij de brancheorganisa-ties NVZ (ziekenhuizen), GGZ Nederland, ActiZ(verpleeg- en verzorgingshuizen) of de VGN(gehandicaptenzorg), de code van behoorlijkbestuur, ofwel de Zorgbrede Governancecode,niet correct naleeft.
In 2006 hebben de genoemde brancheorganisa-ties de Zorgbrede Governancecode als lidmaat-schapsverplichting in hun statuten vastgelegd.Hiermee is bepaald dat de bij deze branche-verenigingen aangesloten leden verplicht zijn dedoor de Brancheorganisaties Zorg (BoZ) opge-stelde Governancecode na te leven. Expliciet iser niet voor gekozen om als brancheorganisatiete controleren of iedere aangesloten instellingwel aan de Zorgbrede Governancecode voldoet.Gekozen is voor een lichte vorm van handhavingvia een Governancecommissie.
Groeimodel
De Governancecommissie is ondergebracht bijde Stichting Scheidsgerecht Gezondheidszorg.(www.scheidsgerechtgezondheidszorg.nl). De
kring van de mogelijke klachtgerechtigde partij-en is voorlopig begrensd, omdat sprake is vaneen groeimodel. Interne belanghebbenden(zoals een cliëntenraad of een OR) en externebelanghebbenden die een contractuele relatiemet een zorginstelling hebben (zoals zorgverze-keraars, banken en leveranciers), zijn bijvoor-beeld uitgezonderd. De reden is dat zij, indiennodig, al over eigen wegen beschikken ominstellingen ter verantwoording te roepen.Verder moet het gaan om ‘belanghebbenden’zoals die in het reglement nader gedefinieerdworden. Indien blijkt dat het wenselijk is dat dekring van de klachtgerechtigde partijen ver-ruimd wordt, zal dit door de BoZ en het Scheids-gerecht worden besproken.
Gezaghebbende uitspraken
De Governancecommissie doet gezaghebbende,maar niet-bindende, juridische uitspraken. Dezeonafhankelijke commissie stelt vast of deZorgbrede Governancecode geschonden is, enzo ja in welke mate. Sancties wegens schendingvan de Zorgbrede Governancecode kunnen ech-ter alleen door de betrokken brancheverenigingopgelegd worden.Bron: GGZ Nederland, 29 maart 2007<
> uitvoering en toezicht
440 governancecommissie gaat van start
ZenF-0407 cyaan.qxd 16-4-2007 11:38 Pagina 25
