Tijd van Monniken en Ridders500 1000 n.C.

1

Hoofdstuk 3 Inleiding: Gregorius De wereld in de tijd van m&r 3.1 De opkomst van de islam 3.2 Hofstelsel en horigheid 3.3 Het feodale stelsel 3.4 Christendom en Europa

2

Kenmerkende aspecten tv. 31. Het ontstaan en de verspreiding van de islam 2. De vrijwel volledige vervanging in WestEuropa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid 3. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur 4. De verspreiding van het christendom in geheel Europa3

Paus Gregorius en de christenheid

Gregorius de Grote, Carlo Saraceni, 1610 Boekverluchtiging, Trier, Gergorius bespied door schrijver-diaken Petrus. 4

Een dag uit het leven van GregoriusWaar komen die slaven vandaan? Van Brittanni, eerwaarde. Maar u hoeft niet zo geschokt te zijn; het zijn toch maar heidenen. Heidenen!? Moet je hun gezicht zien, zo stralend. En dat terwijl ze nog in de macht van de duisternis zijn? Treurig. Tot welk volk behoren ze? Het zijn Angelen, Engelsen. Gregorius geloofde niet in toeval. Elke gebeurtenis, elk woord had een door God bestuurde betekenis. Engelen, zeg je? Wat een veelbetekenende naam. Want ze hebben inderdaad een engelachtige gezicht, en eens zullen ze engelen in de hemel zijn. En hoe heet het gebied waar ze gevangen genomen zijn? Dira. Hoe is het mogelijk. De ira eruti! Aan de toorn (van God) onttrokken en toevertrouwd aan de barmhartigheid van Jezus Christus. Hoe heet de koning daar? All. Dat kan toch geen toeval meer zijn: zij zullen over niet al te lange tijd tot Christus Koninkrijk behoren en er Alleluja zingen.5

6

Kerstening Goedschiks:Weg naar het eeuwige heil 1. Voor iedereen 2. Naastenliefde Katholikos = algemeen

Kwaadschiks: Alternatief ?Gregoriaanse zang: http://www.youtube.com/watch?v=2HEKhr002Ts7

De wereld in de tijd van Monniken en Ridders

8

Europa omstreeks 500 n.C.

9

10

Het Frankische rijk Clovis Pepijn de Korte Karel de Grote

11

12

Win-win situatiePaus Leo kroont Karel tot keizer (800) Voor de paus: Bescherming Rijkdom Verspreiding christendom Voor Karel: Eenheid geloof Administratieve steun Legitimatie keizerschap Verheffing boven talloze graven en hertogen13

Landschap in de tijd van de Franken

Verleden van Nederland, afl. hoe God verscheen in de Lage Landen : http://player.omroep.nl/?aflID=8122901&kanaal=tvopjepc.nl

14

Informatieboek p. 42 - 44

3.1 DE OPKOMST VAN DE ISLAM

15

Mohammed1. 570 n.C. geboren 2. 610: visioen 3. 622: naar Medina

16

17

ProblemenVerdeeldheid Arabisch schiereiland 1. Godsdienst: vele stammen met polythesme 2. Politiek: onafhankelijke stadsstaten 3. Economie: steden zijn elkaars concurrent Oplossingen: Gemeenschappelijke factor: geloof geweld / veroveringen18

19

Leven als moslim

20

Kunst

21

Wetenschap Griekse en Byzantijnse geschriften bewaard, vertaald en becommentarieerd Wiskunde Geneeskunde Sterrenkunde Praktische wetenschap: windmolens, irrigatietechnieken22

EconomieEconomien kregen een boost (bijvoorbeeld in Spanje) Kennis (irrigatie, molens, kanalen) Producten (abrikozen, citroenen)

23

Verdraagzaamheid (?) Andere monothesmen in meerdere of mindere mate geoorloofd Spanje stond bekend als toppunt van verdraagzaamheidWanneer gij de ongelovigen (in oorlog) ontmoet, treft dan hun nek en wanneer gij overwinnaar zijt, bindt hen dan vast. En En als gij de ongelovigen ontmoet: de hoofden eraf, tot gij een wanneer de oorlog opgehouden is, laat hen dan vrij uit gunst of slachting onder hen hebt aangericht. voor een losprijs. Zo zij het. En indien Allah wilde, had Hij hen Zelf kunnen bestraffen. Doch Hij wilde sommigen uwer door anderen (47 soerat moehammad/4) op de proef stellen. En degenen die terwille van Allah worden gedood, hun werken zal Hij zeker niet vruchteloos maken.

Interpretatie!24

Vandaag de dag Zeer veel discussie

Het conflict dat de wereld rondgaat en waarvan wij getuigen zijn, is geen conflict tussen religies en ook geen conflict tussen beschavingen. Het is een conflict tussen twee tegengestelden, tussen twee tijdperken. Het is een conflict tussen een mentaliteit die dateert uit de Middeleeuwen en een andere mentaliteit die behoort tot de 21ste eeuw. Het is een conflict tussen beschaving en onderontwikkeling, tussen de beschaafden en de primitieven (WafaFitna (16 min.54) http://www.123video.nl/playvideos.asp?MovieID=378025 Sultan, ex-moslima)

25

Informatieboek p. 45 - 46

3.2 HOFSTELSEL EN HORIGHEID

26

27

28

29

Het hofstelselHeer (edelman)Pacht & herendiensten Land & bescherming

Horigen Pacht: Oogst en dieren Hebben toestemming van heer nodig30

Hofstelsel Agrarisch-urbane cultuur -> zelfvoorzienende cultuur 1. Hof (centrale plek) 2. Vroonland (van de heer) 3. Hoeveland (van de boeren)

31

Hofstelsel

Zaairatio:1 : 1,5 232

Leenman wordt heer1. Leenheer 2. Leenman 3. Boeren 1. Leenheer 2. Leenmannen

Onthoud goed: Hofstelsel leenstelsel!!!33

StandenstaatDoor God gecreerd!

1. Geestelijkheid 2. Adel 3. Boeren34

3.3 HET FEODALE STELSELInformatieboek p. 47 - 4835

Problemen vroege ME Versnipperd land Gn centrale hoofdstad Geen overheid Geen ambtenaren Geen infrastructuur

36

Het leenstelselLeenheer (Karel de Grote)

trouw

Land en/of ambt

Vazal / leenman (een edelman) Orde en veiligheid Rechtspraak Belastingen Leger bemannen

Raad en daad in zijn gebied

37

Het bestuurWaarop leunde de oppermacht van de leenheer? 1. Steun van de kerk 2. De plaatselijke heren, graven en hertogen moesten zijn wetten uitvoeren 3. De zendgraven controleerden het plaatselijke bestuur Maar op den duur: versnippering38

Gouwen

39

CavalerieTaken van een ridder: 1. Militaire taak 2. Politie-taak

Later: alleen nog maar edelen40

Ridderplicht

41

Voorbeeld van ME se verhoudingen2

Ridder1

Geld Grond

Trouw Bescherming

4

Bescherming Kasteel3

HeerOogst / dieren

Boeren42

Leenstelsel of hofstelsel? Zodra er boeren in het spel komen, wordt het hofstelsel van toepassing

Dit kan prima bnnen het leenstelsel!

43

Informatieboek p. 52

VERDIEPING: MONNIKEN

44

De geestelijkheid Paus Bisschoppen Priesters (o.a. pastoors) Belangrijk voor de samenleving Geletterd

45

Monniken Afgezonderd leven Benedictus: ora et labora Kloosters Voortreffelijk georganiseerd i.t.t. openbaar bestuur Relatie met edelen Kerk Machtig RijkFilmpje Monnikenleven (vanaf 0.44: http://www.youtube.com/watch?v=DgHPzPuxGn4)

46

Hugo van Cluny, Keizer van het Heilig Roomse Rijk Henry IV, en Matilda van Toscane47