42

‘Verlos ons van de Noormannen!’

Minimum

1. Wat is een andere naam voor Vikingen? 1. Noormannen.

2. Wat betekent ‘Viking’? 2. Zeerover.

3. Uit welke Scandinavische landen kwamen de Vikingen? 3. Noorwegen, Zweden en Denemarken.

4. Waarom gingen de Vikingen op expeditie? 4. Ze hadden meer land nodig voor hun groeiende bevolking.

5. Waarmee was boeg van een vikingschip versierd? 5. Met een drakenkop.

6. Hoe heette de aanvoerder? 6. De jarl.

7. Wie zong strijdliederen? 7. De skald.

8. Wanneer vielen de Noormannen het Frankenland binnen? 8. Na de dood van Karel de Grote.

9. Welke handelsplaats in de lage landen is vaak geplunderd? 9. Dorestad.

10. Wat plunderden ze vooral? 10. Kerken en kloosters.

11. Op welke manier probeerden de Frankische koningen het plunderen tegen te houden?

11. Ze gaven de Noormannen stukken grond in leen.

12. Hoe lang duurden de rooftochten van de Vikingen? 12. Ongeveer 200 jaar

13. Waarom stopten de rooftochten na 200 jaar? 13. De Noormannen kwamen in aanraking met het Evangelie.

14. Welke zendeling predikte het Evangelie onder de Noormannen?

14. Ansgar.

500400 600 800 1000

TIJD VAN MONNIKEN EN RIDDERS

500

800-1000: Invallen van de Noormannen

700

Monniken en Ridders

43

Ho

ofd

stu

k 7

Ver

los

on

s va

n d

e N

oo

rman

nen

Basis

Jaartallen

800 - 1000: Invallen van de Noormannen

1. Opdrachten bij de strip. Wie zijn deze krijgers en waar komen ze vandaan?

. Ze komen uit

Wat bedoelen de krijgers met ‘iets voor ons verdiend hebben!’?

44

2. Wat is er op de plaat te zien? Zet de goede nummers voor de zinnen.

Op de loopplank staat de jarl, de aanvoerder. Hij is gekleed in een leren wapenrok, die versterkt is met ijzeren ringen en hij draagt over de schouders een rode mantel. Hij is gewapend met een lans, een bijl en een zwaard. Zijn houten schild is met leer bespannen, rood geverfd en versierd met ijzeren slangen.

In de zijkanten, de dolboorden, van het drakenschip zijn openingen voor de roeiriemen. Wanneer het schip gaat zeilen, worden de openingen afgesloten met ronde schijven.

Links op de plaat staat een paal. Dat is een juk. Daarop worden de mast, het zeil en de ra vastgemaakt als er geroeid wordt.

De schilden worden vastgemaakt aan ringen en aan de buitenkant van het schip gehangen. Zo verhogen ze het dolboord en geven ze de roeiers bescherming.

12

35

6

7

8

9

10

11

4

45

Op de wal dragen de rovers geroofde lansen en zwaarden.

De Noorman met de gehoornde helm heeft een bisschopsstaf, een beker, sieraden en kleding uit een kerk geroofd.

Op de achtergrond zijn de rook en de vlammen van het brandende Dorestad te zien.

Een deel van de buit is al aan boord gebracht: een aantal Frankische zwaarden, een schild, een helm, een kist met kerkschatten, een hoorn van ivoor en een blauwe mantel.

Een wijnvat ligt klaar om ingeladen te worden.

Op de voorplecht staat de oude, grijze skald, de zanger. Hij zal liederen maken over de moedige mannen en behaalde buit.

Achter de rovers komen ossenwagens die koopwaren uit de pakhuizen wegvoeren.

3. De Vikingen plunderden vooral kerken en kloosters. De Franken baden: ‘Verlos ons van de Noormannen Heere!’ Wat betekenden deze plunderingen voor:

De Noormannen?

De Franken?

4. De zendeling Ansgar predikte het Evangelie in het hoge noorden, waar Odin als oppergod werd vereerd. Als jij zendeling zou zijn, wat zou jij dan zeggen tegen mensen die niet bekend zijn met het Evangelie en een andere god aanbidden?

Ho

ofd

stu

k 7

Ver

los

on

s va

n d

e N

oo

rman

nen

46

Extra

1. De skald zingt een strijdlied. Bedenk zo’n lied in 4 regels.

2. Dit is het alfabet van de Vikingen met runentekens. Ze schreven deze tekens niet op papier, maar hakten ze uit in steen. Schrijf je voor- en achternaam volgens dit alfabet.

47

3. Bekijk de kaart en beantwoord de vragen.

Uit welke landen kwamen de Vikingen?

In welke landen gingen de Vikingen wonen?

Wat betekenen de rode lijnen op de kaart?

Ho

ofd

stu

k 7

Ver

los

on

s va

n d

e N

oo

rman

nen

Aantekeningen

48