Onze organisatie

Bevolkingsonderzoek Zuid-West organiseert de be-

volkingsonderzoeken borstkanker, baarmoederhals-

kanker en darmkanker in Zuid-Holland en Zeeland.

ColofonHet Jaarbericht 2018 is een uitgave van Bevolkingsonderzoek Zuid-West. Dit is de verkorte versie van het Jaarverslag 2018. Beide uitgaven zijn te vinden op www.bevolkingsonderzoeknederland.nl

Eindredactie: Elvira de Kraag, Elma van der VlisDTP, druk & productie: DRD Support BV

Bevolkingsonderzoek Zuid-WestMaasstadweg 124 | 3079 DZ Rotterdam

Postbus 91163 | 3007 MD Rotterdam

088 - 248 21 00

info@bevolkingsonderzoekzuid-west.nl

www.bevolkingsonderzoeknederland.nl

Juli 2019

2018jaar

beric

ht

Bevolkingsonderzoek Zuid-West spoort met deze kwalitatief

hoogwaardige screeningsprogramma’s kanker of voorstadia

van kanker op. Sinds 2014 is Bevolkingsonderzoek Zuid-West

in het bezit van het kwaliteitscertificaat NEN-EN 15224. Daar

is in 2018 de NEN-7510 kwalificatie aan toegevoegd.

De bevolkingsonderzoeken zijn bedoeld voor mensen die

geen gezondheidsklachten hebben die wijzen op kanker. Als

kanker vroegtijdig gevonden wordt, is de kans op succes-

volle genezing groter en de behandeling vaak minder ingrij-

pend. Onze kernwaarden ‘deskundig – zorgvuldig – bewe-

zen effectief’ vormen het fundament bij de uitvoering van

de bevolkingsonderzoeken.

In 2018 werkten 193 medewerkers (133,3 fte) aan de uit-

voering van de drie bevolkingsonderzoeken, onder wie 101

screeningslaboranten die de borstonderzoeken uitvoeren.

De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers was in 2018

50,6 jaar.

Voor onze werkzaamheden ontvangen we subsidie van het

RIVM. Deze bedroeg in 2018 € 27.147.449. Het financiële re-

sultaat over 2018 was € 1.973.142 positief.

Tot slot...

We ontvingen 739 reacties, complimenten, klachten, vragen en suggesties via e-mail en social media.

De ziekenhuizen downloadden 30.059 borstfoto’s van cliënten met een on-gunstige uitslag na het borstonderzoek.

De Informatielijn ontving 196.588 telefoontjes over de bevolkingsonderzoeken. Bijna de helft daarvan ging over het bevolkingsonderzoek borstkanker.

De 12 mobiele borstonderzoekscentra stonden op 64 locaties om het bevolkingsonderzoek borstkanker dicht bij huis mogelijk te maken.

We plaatsten een recordaantal nieuwsberichten op ons intranet, maar liefst 292.

We verstuurden in totaal 1.869.000 poststukken. Dat zijn er gemiddeld 7.161 per dag.

Naast verlenging van het NEN-EN 15224 certificaat hebben we de audit voor Informatiebeveiliging glansrijk doorstaan, met als belo-ning het NEN-7510 certificaat.

In totaal hebben 52 collega’s aan interne en externe kwaliteitsaudits deelgenomen.

2018in beeld

MRT

JAN

In januari ontvingen we een aantal sollicitatiebrieven van geïnte-resseerden in reactie op een paginagrote personeelsadvertentie in een groot regionaal dagblad en een Facebook-campagne. Ook werd een start gemaakt met het bestickeren van de mobiele units en werd het wervingsproces efficiënter ingericht. Het doel van het project SPP (Strategische Personeelsplanning) is een stabiele en werkbare personeelsplanning voor de borstkanker- screening te realiseren. In 2018 zijn 8 nieuwe MBB’ers in de screening aangetrokken.

Donderdag 5 april ontvingen we in het Zeeuwse Kloetinge vijftien cliënten voor een spiegelgesprek over het bevolkingsonderzoek borstkanker. Medewerkers van Bevolkingsonderzoek Zuid-West en ook een afgevaardigde van het RIVM waren daarbij aanwezig als toehoorders. Er werd uitgebreid stilgestaan bij de ervaringen met pijn en bejegening – dit blijven zeer belangrijke factoren in de individuele beleving van het bevolkingsonderzoek borstkanker.

In augustus werden de uitkomsten van de pilot Pijnreductie gepresenteerd. In deze pilot werd bij cliënten en deelnemers van acht deelnemende units onderzocht of pijnbeleving met behulp van de Comfort Talk® methode beïnvloed kon worden. De pilot geeft voldoende aanleiding om de methode mee te gaan nemen in de opleiding van MBB’ers in de screening.

In aanloop naar de invoering van de AVG in mei 2018 hebben alle medewerkers hard gewerkt om te voldoen aan de nieuwe, strengere eisen voor Informatie-beveiliging. Werkprocessen werden aangescherpt en systemen aangepast. Het harde werken, onder aanvoering van de afdeling Kwaliteit en Informatievei-ligheid, wierp zijn vruchten af: in augustus konden we ons de trotse eigenaar van het NEN-7510 certificaat voor Informatiebeveiliging noemen.

MEI

APR

NOV

AUG

Eerste resultaten Strategische Personeelsplanning

Spiegelgesprek levert belangrijke feedback

Resultaten eerste onderzoek Pijnreductie

Certificaat NEN-7510 voor Informatiebeveiliging

Een belangrijk onderdeel van het landelijke project BK2020 is de overstap van alle onderzoekscentra op nieuwe mammografen. Na ruim twee jaar voorbereiding viel op 9 mei de mobiele unit SE65 in Den Haag de eer te beurt om als eerste onderzoekscen-trum in Nederland de nieuwe mammograaf in gebruik te nemen. In de loop van 2020 verwachten we in alle 15 onderzoekscentra van Bevolkingsonderzoek Zuid-West met het nieuwe type mammograaf te werken.

Eerste nieuwe mammograaf geïnstalleerd

Op 20 november waren de OR-verkiezingen. Met een ludieke ‘zetelcampagne’ werden 17 OR-kandidaten geworven. Iedereen die minimaal een jaar in dienst was kon zich verkiesbaar stellen. Maar liefst 95% van de medewerkers bracht een stem uit op een van de verkiesbare collega’s. In december werd de nieuwe samenstelling van de OR definitief. De negen collega’s die zich gaan inzetten voor de OR doen dat voor een zittingsperiode van drie jaar.

In november hebben we de Rochussenstraat verruild voor een mooie nieuwe locatie aan de Groenendaal. Centraler gelegen, beter bereikbaar voor de cliënt en voorzien van twee mammografen in een geheel fris en nieuw interieur is deze locatie er een waar we trots op mogen zijn en jaren mee vooruit kunnen. De eerste cliënt werd met bloemen verwelkomd en de medewerkers werden door het bestuur in het zonnetje gezet.

OR-verkiezingen Ingebruikname nieuwe locatie GroenendaalBK2020 trapt regionaal af

In maart is de regionale uitrol van het landelijke project BK2020 bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West begonnen. BK2020 draait om het vervangen van de apparatuur en systemen die voor de borstkanker- screening worden gebruikt. Ook worden werkprocessen meteen geoptimaliseerd. Dit alles moet leiden tot een toekomstbestendig screeningsprogramma. Nagenoeg alle medewerkers krijgen met allerlei veranderingen in het werk te maken. Een speciale werkgroep ziet erop toe dat de uitrol zo soepel mogelijk verloopt.

Voorwoord

Graag bieden wij u het Jaarbericht 2018 van Bevolkingsonderzoek Zuid-West aan. Met het uitvoeren van de bevolkingsonderzoeken in de regio Zuid-West realiseren we elke dag gezondheidswinst en leveren we een bijdrage aan het redden van levens. We zijn trots op hoe onze medewerkers deze opdracht in samenwerking met verschillende ketenpartners uitvoeren.

Terugkijkend op 2018, zien we een jaar dat werd gekenmerkt door veel dynamiek in de organisatie. Nog meer dan in voorgaande jaren was de personele krapte waar de zorg mee te maken heeft goed voelbaar. Hiermee stonden en staan we voor een grote uitdaging om al onze cliënten voor het bevolkingsonderzoek borstkanker te kunnen uitnodigen en onderzoeken. Op verschillende fronten zijn activiteiten gestart om dit probleem tegemoet te treden zoals het starten van een online wervingscampagne, het opzetten van een inservice-opleiding en de inzet van functiedifferentiatie. Daarbij willen we een groot compliment maken aan alle medewerkers die, vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel naar onze cliënten toe, zich hebben ingespannen om de ontstane gaten op te vullen.

Zeer prominent in 2018 was het landelijke project BK2020, de overstap naar een nieuw systeem dat ons gaat helpen het bevol-kingsonderzoek borstkanker nog beter en efficiënter uit te voeren. De ingebruikname van nieuwe mammografen als onderdeel van dit project startte in mei van dit jaar. Unit SE65 in Den Haag had de eer om als eerste in het land met de nieuwe mammograaf aan de slag te gaan.

Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker heeft in 2018 het eerste volledige jaar achter de rug na de grote vernieuwing die in 2017 is doorgevoerd, namelijk de omslag van cytologische naar HPV-screening. We kunnen constateren dat het proces goed loopt. Zo zagen we een toename in het gebruik van de zelfafnameset bij deelnemende vrouwen. Dat geeft aan dat we met het aanbieden van deze extra mogelijkheid voor de cliënt de juiste weg zijn inge-slagen.

De laboratoria en coloscopiecentra die meewerken aan het bevol-kingsonderzoek darmkanker zijn in 2018 geaudit op basis van de gestelde kwaliteitseisen. Bij alle locaties is de certificering en sa-menwerkingsovereenkomst verlengd. Zo waarborgen we dat de kwaliteit van de geleverde zorg van de betrokken laboratoria, inta-ke- en coloscopielocaties hoog is en blijft.

Intern had de invoering van de AVG nogal wat voeten in de aarde, zoals bij veel organisaties in het land. Talloze procedures werden tegen het licht gehouden en systemen aangepast. In het verlengde hiervan is veel aandacht besteed aan informatiebeveiliging. De geleverde inspanningen werden beloond met het NEN-certificaat 7510, ten teken dat Bevolkingsonderzoek Zuid-West zorgvuldig met gegevens omgaat en AVG-proof is. Daar mogen we trots op zijn!

Trots zijn we ook op de ingebruikname van de locatie voor borst- onderzoek aan de Groenendaal in Rotterdam. Dit moderne pand was na jaren op de Rochussenstraat gezeten te hebben een hele toekomstbestendige keuze. Beter bereikbaar voor onze cliënten en prettiger werken voor onze medewerkers. Al met al is de locatie een voorbeeld voor andere in het land te noemen.

Het jaar 2018 was ook het jaar waarin definitief de eerste stap is gezet naar het samengaan van de vijf organisaties van het be-volkingsonderzoek. Door de krachten te bundelen kunnen we toekomstgericht de bevolkingsonderzoeken blijven doen en ver-beteren. In december hebben de bestuurders het voornemen tot een bestuurlijke fusie voorgelegd aan de ondernemingsraden. De komende jaren zal, in overleg met de ondernemingsraden en me-dewerkers, stap voor stap het pad naar een landelijke organisatie worden ingezet.

Tot slot willen we alle medewerkers bedanken voor hun grote inzet en betrokkenheid. Hierdoor hebben we weer verschillende vormen van kanker veelvuldig en vroegtijdig opgespoord en hebben we ge-zondheidswinst voor veel mensen kunnen realiseren.

Wolfert Spijker Sigrid Baas

Raad van Bestuur Bevolkingsonderzoek Zuid-West

IN HET KORTVrouwen van 50 tot en met 75 jaar worden tweejaarlijks uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Vrouwen die besluiten zich te laten onderzoeken gaan daarvoor naar een van onze 15 onderzoeks-centra in de regio. Onze screeningslaboranten en -assistenten maken standaard vier röntgenfoto’s van de borsten. Deze foto’s worden ver-volgens door twee screeningsradiologen, onafhankelijk van elkaar, be-oordeeld. De deelnemer ontvangt de uitslag binnen tien werkdagen na het onderzoek. Een klein aantal deelnemers krijgt daarbij een verwijzing voor verder onderzoek. De vrouwen bij wie een vorm van kanker wordt geconstateerd worden door hun eigen huisarts op de hoogte gesteld.

UITNODIGINGENHet interval waarin een cliënt voor dit bevolkingsonderzoek moet worden uitgenodigd ligt tussen de 22 en 26 maanden. Om die reden vergelijken we de resultaten met die van 2016. Ten opzichte van dat jaar werden er in 2018 zo’n 23.000 vrouwen minder uitgenodigd. De algemene trend is echter stijgende; het CBS verwacht een toename van het aantal 65-plussers van 5 tot 10% tot 2030.

OPKOMSTDe opkomst bij het bevolkingsonderzoek borstkanker is de afgelopen jaren dalende. Bij de doelgroep die voor een eerste keer wordt uitgenodigd is die opkomst het laagst, te weten 66,5%. De totale opkomst ligt gemiddeld op 73,5%, waarbij de grote steden duidelijk achterblijven bij de kleine gemeentes.

VERWIJZINGENIn vergelijking met 2016 is er in 2018 hetzelfde percentage vrouwen verwezen, 2,6%.

RESULTATENNaar verhouding zijn er evenveel borstcarcinomen gevonden als in 2016, dus blijft het detectiecijfer gelijk, 6,9 promille. Hiermee is de positief voorspellende waarde ook gelijk gebleven. Na verwijzing werd bij 3.989 deelnemers geen borstkanker gevonden; bij 1.471 cliënten wel.

Bevolkingsonderzoek borstkanker

210.008

73,5%

“Dames die het onderzoek uitvoeren zijn zeer vakkundig. Bovendien zeer vriendelijk en behulpzaam. Doordat ik een ICD-pacemaker in mijn linkerborst heb, was ik best zenuw-achtig, maar dit werd goed opgevangen. En heel rustig en professioneel behandeld. Het onderzoek deed niet onnodig pijn. Echt alle hulde en lof!”

5.4602,6%

UITGELICHTTot aan de zomer van 2020 worden alle mammografen die in Nederland worden gebruikt voor het bevolkingsonderzoek borstkanker vervangen door een nieuw type. De nieuwe mammograaf is uitgebreid getest door onze laboranten en onze cliënten. Het is voor het eerst dat naast eigen medewerkers ook cliënten om hun mening is gevraagd. Zowel medewer-kers als cliënten gaven de voorkeur aan dezelfde mammograaf.

UITNODIGINGENIn 2018 zijn de leeftijdscohorten 1943, 1959, 1961 en 1963 uitgenodigd. Het aantal uitgenodigde cliënten bestond uit 493.937 personen. Nage-noeg alle cliënten die behoren tot de doelgroep hebben een uitnodiging en/of een vooraankondiging ontvangen.

OPKOMSTVan de 493.937 cliënten met een uitnodiging in 2018 hebben 342.705 cliënten (69,4%) meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker; dit is in lijn met 2017.

VERWIJZINGENVan de ingezonden tests waren 342.348 stuks bruikbaar voor analyse. Dit leidde tot 14.959 ongunstige uitslagen, dat is 4,4% van de cliënten. Dit percentage ligt wat lager dan vorig jaar (5%) omdat een relatief grotere groep al voor de tweede of derde keer mee doet aan het bevolkings-onderzoek. Het is bekend dat het verwijspercentage bij de vervolgrondes lager wordt. Van de 14.959 cliënten met een ongunstige uitslag kwamen 13.183 cliënten (88,1%) voor een intakegesprek. Van hen kwamen 12.337 personen (93,6%) in aanmerking voor een coloscopie. Uiteindelijk hebben 11.459 cliënten in 2018 daadwerkelijk een coloscopie ondergaan, waarvan de resultaten van de scopie bekend zijn bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West.

RESULTATENBij de 11.459 mensen die een coloscopie ondergingen zijn bij 20,1% geen afwijkingen gevonden. Bij 29% zijn kleine poliepen (non-advanced adenomen en geserreerde/hyperplastische poliepen) aangetroffen. Gevor-derde adenomen werden gevonden bij 33,9% van de groep onderzochten. Bij 5,7% is darmkanker geconstateerd. Bij ruim 11% werden overige afwijkingen gevonden of kon geen (bevestigde) diagnose worden gesteld.

Bevolkingsonderzoek darmkanker

”Wil graag m’n complimenten doorgeven: keurig verpakt en op een hele duidelijke manier stap voor stap uitgelegd; vind het echt heel goed dat dit nu kan en op deze manier verzorgd wordt!”

UITNODIGINGENBevolkingsonderzoek Zuid-West nodigt de doelgroep uit om een uitstrijkje te laten maken bij de huisarts. In 2018 kregen 190.132 vrouwen een uitnodiging op de deurmat.

OPKOMST50% van de uitgenodigden heeft aan de oproep gehoor gegeven en ging langs bij de huisarts voor een uitstrijkje. 7.064 vrouwen kozen voor de mogelijkheid van het aanvragen van een zelfafnameset om zo thuis te testen op het wel of niet hebben van het HPV-virus. De totale opkomst komt hiermee uit op 53,7% wat vergelijkbaar is met 2017. De opkomst wordt uiteindelijk hoger doordat een behoorlijke groep vrouwen pas later van de uitnodiging gebruik maakt.

VERWIJZINGENBij 9,5% van de onderzochte vrouwen is het HPV-virus gevonden. Van deze groep had 32,8% ook celafwijkingen en werd daarom direct door-verwezen naar de gynaecoloog. De overige groep kreeg na een half jaar een herhalingsuitnodiging voor een controle-uitstrijkje. Van het deel dat inmiddels deze herhalingsuitnodiging heeft ontvangen is vervolgens een deel (16,2%) alsnog doorverwezen naar de gynaecoloog.

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

“Twee jaar geleden is mijn baarmoeder verwijderd. Door het

bevolkingsonderzoek ben ik er op tijd bij geweest. Gelukkig maar

want het had ook anders kunnen aflopen. Ga zo door met het

goede werk!”

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West nam deel aan een studie naar de inzetbaarheid van de zelfafnametest (ZAS). De in 2015 gestarte studie onderzocht of de ZAS, wat betreft sensitiviteit en specificiteit voor HPV, niet onderdoet voor het uitstrijkje dat in de huisartspraktijk wordt gemaakt. De studie werd gedaan in samenwerking met het VUmc, Erasmus MC, RadboudUMC en drie screeningsorganisaties. Er deden 14.000 vrouwen aan mee. De ene helft van hen gebruikte de ZAS, de andere helft ging voor een uitstrijkje naar de huisarts. De uitkomst van de in 2018 afgeronde studie is dat de ZAS en het uitstrijkje vergelijkbaar presteren als het gaat om het detecteren van ernstige afwijkingen aan de baarmoederhals (CIN2+ of baarmoederhalskanker).

493.937

342.705

69,4%

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West organiseerde een regionale netwerk-bijeenkomst voor ca. 70 MDL-artsen, verpleegkundigen en managers van de coloscopiecentra. Naast de terugkoppeling van de regionale resultaten van het voorgaande jaar is informatie gedeeld over de eigenschappen en behandelopties van T1-carcinomen. Ook werd over de maatschappelijke context van bevolkingsonderzoek gefilosofeerd. Afsluitend werden de risico’s van darmvoorbereiding met de aanwezigen besproken.

14.9594,4%

285.850 190.132

RESULTATENVanwege de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhals-kanker is het in dit jaarbericht niet mogelijk om follow-up gegevens te presenteren.

11.459

20,1%GEEN

AFWIJKINGEN

29%KLEINE

POLIEPEN

5,7%DARMKANKER

33,9%GEVORDERDE

ADENOMEN

BORSTKANKER1.471

3.989 GEEN AFWIJKINGEN

6,9‰DETECTIECIJFER

Cliënt van het bevolkingsonderzoek borstkanker Cliënt van het bevolkingsonderzoek darmkankerCliënt van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

102.145

53,7%

50,0%UITSTRIJKJE

95.0813,7%ZAS

7.064

IN HET KORTVrouwen tussen de 30 en 60 jaar worden vijfjaarlijks uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek baarmoederhalskanker. Met een uitstrijkje kan het humaan papilloma virus (HPV), verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhalskanker, worden ontdekt. Dit uitstrijkje kan bij de huisarts worden gedaan, maar deelnemers mogen ook een zelfafnameset aanvragen en opsturen. Wordt er daarna inder-daad HPV ontdekt, dan moet de deelnemer alsnog langs de huisarts voor een uitstrijkje. In het laboratorium worden het uitstrijkje en de zelf-afnameset onderzocht op HPV. Als dit virus aanwezig is, dan wordt het uitstrijkje ook meteen beoordeeld op afwijkende cellen. Alleen door dit celonderzoek weten we of verder onderzoek bij de gynaecoloog nodig is. De zelfafnameset test alleen op HPV en niet op afwijkende cellen.

IN HET KORTMannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar krijgen elke twee jaar een uitnodiging (paarse envelop met ontlastingstest) om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Deelnemers sturen met de ontlastingstest een klein beetje ontlasting op naar het laboratorium waar wordt onderzocht of er bloed in zit. Indien er bloed in de ontlasting zit, ontvangen deelnemers een brief met een uitnodiging voor een intakegesprek voorafgaande aan een coloscopie. Een coloscopie is een inwendig darmonderzoek waarbij poliepen, de mogelijke voorlopers van darmkanker, direct worden verwijderd.

9.682(HPV+)

32,8%DIRECT

DOORVERWEZEN

16,2%INDIRECT

DOORVERWEZEN

9,5%

Voorwoord

Graag bieden wij u het Jaarbericht 2018 van Bevolkingsonderzoek Zuid-West aan. Met het uitvoeren van de bevolkingsonderzoeken in de regio Zuid-West realiseren we elke dag gezondheidswinst en leveren we een bijdrage aan het redden van levens. We zijn trots op hoe onze medewerkers deze opdracht in samenwerking met verschillende ketenpartners uitvoeren.

Terugkijkend op 2018, zien we een jaar dat werd gekenmerkt door veel dynamiek in de organisatie. Nog meer dan in voorgaande jaren was de personele krapte waar de zorg mee te maken heeft goed voelbaar. Hiermee stonden en staan we voor een grote uitdaging om al onze cliënten voor het bevolkingsonderzoek borstkanker te kunnen uitnodigen en onderzoeken. Op verschillende fronten zijn activiteiten gestart om dit probleem tegemoet te treden zoals het starten van een online wervingscampagne, het opzetten van een inservice-opleiding en de inzet van functiedifferentiatie. Daarbij willen we een groot compliment maken aan alle medewerkers die, vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel naar onze cliënten toe, zich hebben ingespannen om de ontstane gaten op te vullen.

Zeer prominent in 2018 was het landelijke project BK2020, de overstap naar een nieuw systeem dat ons gaat helpen het bevol-kingsonderzoek borstkanker nog beter en efficiënter uit te voeren. De ingebruikname van nieuwe mammografen als onderdeel van dit project startte in mei van dit jaar. Unit SE65 in Den Haag had de eer om als eerste in het land met de nieuwe mammograaf aan de slag te gaan.

Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker heeft in 2018 het eerste volledige jaar achter de rug na de grote vernieuwing die in 2017 is doorgevoerd, namelijk de omslag van cytologische naar HPV-screening. We kunnen constateren dat het proces goed loopt. Zo zagen we een toename in het gebruik van de zelfafnameset bij deelnemende vrouwen. Dat geeft aan dat we met het aanbieden van deze extra mogelijkheid voor de cliënt de juiste weg zijn inge-slagen.

De laboratoria en coloscopiecentra die meewerken aan het bevol-kingsonderzoek darmkanker zijn in 2018 geaudit op basis van de gestelde kwaliteitseisen. Bij alle locaties is de certificering en sa-menwerkingsovereenkomst verlengd. Zo waarborgen we dat de kwaliteit van de geleverde zorg van de betrokken laboratoria, inta-ke- en coloscopielocaties hoog is en blijft.

Intern had de invoering van de AVG nogal wat voeten in de aarde, zoals bij veel organisaties in het land. Talloze procedures werden tegen het licht gehouden en systemen aangepast. In het verlengde hiervan is veel aandacht besteed aan informatiebeveiliging. De geleverde inspanningen werden beloond met het NEN-certificaat 7510, ten teken dat Bevolkingsonderzoek Zuid-West zorgvuldig met gegevens omgaat en AVG-proof is. Daar mogen we trots op zijn!

Trots zijn we ook op de ingebruikname van de locatie voor borst- onderzoek aan de Groenendaal in Rotterdam. Dit moderne pand was na jaren op de Rochussenstraat gezeten te hebben een hele toekomstbestendige keuze. Beter bereikbaar voor onze cliënten en prettiger werken voor onze medewerkers. Al met al is de locatie een voorbeeld voor andere in het land te noemen.

Het jaar 2018 was ook het jaar waarin definitief de eerste stap is gezet naar het samengaan van de vijf organisaties van het be-volkingsonderzoek. Door de krachten te bundelen kunnen we toekomstgericht de bevolkingsonderzoeken blijven doen en ver-beteren. In december hebben de bestuurders het voornemen tot een bestuurlijke fusie voorgelegd aan de ondernemingsraden. De komende jaren zal, in overleg met de ondernemingsraden en me-dewerkers, stap voor stap het pad naar een landelijke organisatie worden ingezet.

Tot slot willen we alle medewerkers bedanken voor hun grote inzet en betrokkenheid. Hierdoor hebben we weer verschillende vormen van kanker veelvuldig en vroegtijdig opgespoord en hebben we ge-zondheidswinst voor veel mensen kunnen realiseren.

Wolfert Spijker Sigrid Baas

Raad van Bestuur Bevolkingsonderzoek Zuid-West

IN HET KORTVrouwen van 50 tot en met 75 jaar worden tweejaarlijks uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Vrouwen die besluiten zich te laten onderzoeken gaan daarvoor naar een van onze 15 onderzoeks-centra in de regio. Onze screeningslaboranten en -assistenten maken standaard vier röntgenfoto’s van de borsten. Deze foto’s worden ver-volgens door twee screeningsradiologen, onafhankelijk van elkaar, be-oordeeld. De deelnemer ontvangt de uitslag binnen tien werkdagen na het onderzoek. Een klein aantal deelnemers krijgt daarbij een verwijzing voor verder onderzoek. De vrouwen bij wie een vorm van kanker wordt geconstateerd worden door hun eigen huisarts op de hoogte gesteld.

UITNODIGINGENHet interval waarin een cliënt voor dit bevolkingsonderzoek moet worden uitgenodigd ligt tussen de 22 en 26 maanden. Om die reden vergelijken we de resultaten met die van 2016. Ten opzichte van dat jaar werden er in 2018 zo’n 23.000 vrouwen minder uitgenodigd. De algemene trend is echter stijgende; het CBS verwacht een toename van het aantal 65-plussers van 5 tot 10% tot 2030.

OPKOMSTDe opkomst bij het bevolkingsonderzoek borstkanker is de afgelopen jaren dalende. Bij de doelgroep die voor een eerste keer wordt uitgenodigd is die opkomst het laagst, te weten 66,5%. De totale opkomst ligt gemiddeld op 73,5%, waarbij de grote steden duidelijk achterblijven bij de kleine gemeentes.

VERWIJZINGENIn vergelijking met 2016 is er in 2018 hetzelfde percentage vrouwen verwezen, 2,6%.

RESULTATENNaar verhouding zijn er evenveel borstcarcinomen gevonden als in 2016, dus blijft het detectiecijfer gelijk, 6,9 promille. Hiermee is de positief voorspellende waarde ook gelijk gebleven. Na verwijzing werd bij 3.989 deelnemers geen borstkanker gevonden; bij 1.471 cliënten wel.

Bevolkingsonderzoek borstkanker

210.008

73,5%

“Dames die het onderzoek uitvoeren zijn zeer vakkundig. Bovendien zeer vriendelijk en behulpzaam. Doordat ik een ICD-pacemaker in mijn linkerborst heb, was ik best zenuw-achtig, maar dit werd goed opgevangen. En heel rustig en professioneel behandeld. Het onderzoek deed niet onnodig pijn. Echt alle hulde en lof!”

5.4602,6%

UITGELICHTTot aan de zomer van 2020 worden alle mammografen die in Nederland worden gebruikt voor het bevolkingsonderzoek borstkanker vervangen door een nieuw type. De nieuwe mammograaf is uitgebreid getest door onze laboranten en onze cliënten. Het is voor het eerst dat naast eigen medewerkers ook cliënten om hun mening is gevraagd. Zowel medewer-kers als cliënten gaven de voorkeur aan dezelfde mammograaf.

UITNODIGINGENIn 2018 zijn de leeftijdscohorten 1943, 1959, 1961 en 1963 uitgenodigd. Het aantal uitgenodigde cliënten bestond uit 493.937 personen. Nage-noeg alle cliënten die behoren tot de doelgroep hebben een uitnodiging en/of een vooraankondiging ontvangen.

OPKOMSTVan de 493.937 cliënten met een uitnodiging in 2018 hebben 342.705 cliënten (69,4%) meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker; dit is in lijn met 2017.

VERWIJZINGENVan de ingezonden tests waren 342.348 stuks bruikbaar voor analyse. Dit leidde tot 14.959 ongunstige uitslagen, dat is 4,4% van de cliënten. Dit percentage ligt wat lager dan vorig jaar (5%) omdat een relatief grotere groep al voor de tweede of derde keer mee doet aan het bevolkings-onderzoek. Het is bekend dat het verwijspercentage bij de vervolgrondes lager wordt. Van de 14.959 cliënten met een ongunstige uitslag kwamen 13.183 cliënten (88,1%) voor een intakegesprek. Van hen kwamen 12.337 personen (93,6%) in aanmerking voor een coloscopie. Uiteindelijk hebben 11.459 cliënten in 2018 daadwerkelijk een coloscopie ondergaan, waarvan de resultaten van de scopie bekend zijn bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West.

RESULTATENBij de 11.459 mensen die een coloscopie ondergingen zijn bij 20,1% geen afwijkingen gevonden. Bij 29% zijn kleine poliepen (non-advanced adenomen en geserreerde/hyperplastische poliepen) aangetroffen. Gevor-derde adenomen werden gevonden bij 33,9% van de groep onderzochten. Bij 5,7% is darmkanker geconstateerd. Bij ruim 11% werden overige afwijkingen gevonden of kon geen (bevestigde) diagnose worden gesteld.

Bevolkingsonderzoek darmkanker

”Wil graag m’n complimenten doorgeven: keurig verpakt en op een hele duidelijke manier stap voor stap uitgelegd; vind het echt heel goed dat dit nu kan en op deze manier verzorgd wordt!”

UITNODIGINGENBevolkingsonderzoek Zuid-West nodigt de doelgroep uit om een uitstrijkje te laten maken bij de huisarts. In 2018 kregen 190.132 vrouwen een uitnodiging op de deurmat.

OPKOMST50% van de uitgenodigden heeft aan de oproep gehoor gegeven en ging langs bij de huisarts voor een uitstrijkje. 7.064 vrouwen kozen voor de mogelijkheid van het aanvragen van een zelfafnameset om zo thuis te testen op het wel of niet hebben van het HPV-virus. De totale opkomst komt hiermee uit op 53,7% wat vergelijkbaar is met 2017. De opkomst wordt uiteindelijk hoger doordat een behoorlijke groep vrouwen pas later van de uitnodiging gebruik maakt.

VERWIJZINGENBij 9,5% van de onderzochte vrouwen is het HPV-virus gevonden. Van deze groep had 32,8% ook celafwijkingen en werd daarom direct door-verwezen naar de gynaecoloog. De overige groep kreeg na een half jaar een herhalingsuitnodiging voor een controle-uitstrijkje. Van het deel dat inmiddels deze herhalingsuitnodiging heeft ontvangen is vervolgens een deel (16,2%) alsnog doorverwezen naar de gynaecoloog.

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

“Twee jaar geleden is mijn baarmoeder verwijderd. Door het

bevolkingsonderzoek ben ik er op tijd bij geweest. Gelukkig maar

want het had ook anders kunnen aflopen. Ga zo door met het

goede werk!”

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West nam deel aan een studie naar de inzetbaarheid van de zelfafnametest (ZAS). De in 2015 gestarte studie onderzocht of de ZAS, wat betreft sensitiviteit en specificiteit voor HPV, niet onderdoet voor het uitstrijkje dat in de huisartspraktijk wordt gemaakt. De studie werd gedaan in samenwerking met het VUmc, Erasmus MC, RadboudUMC en drie screeningsorganisaties. Er deden 14.000 vrouwen aan mee. De ene helft van hen gebruikte de ZAS, de andere helft ging voor een uitstrijkje naar de huisarts. De uitkomst van de in 2018 afgeronde studie is dat de ZAS en het uitstrijkje vergelijkbaar presteren als het gaat om het detecteren van ernstige afwijkingen aan de baarmoederhals (CIN2+ of baarmoederhalskanker).

493.937

342.705

69,4%

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West organiseerde een regionale netwerk-bijeenkomst voor ca. 70 MDL-artsen, verpleegkundigen en managers van de coloscopiecentra. Naast de terugkoppeling van de regionale resultaten van het voorgaande jaar is informatie gedeeld over de eigenschappen en behandelopties van T1-carcinomen. Ook werd over de maatschappelijke context van bevolkingsonderzoek gefilosofeerd. Afsluitend werden de risico’s van darmvoorbereiding met de aanwezigen besproken.

14.9594,4%

285.850 190.132

RESULTATENVanwege de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhals-kanker is het in dit jaarbericht niet mogelijk om follow-up gegevens te presenteren.

11.459

20,1%GEEN

AFWIJKINGEN

29%KLEINE

POLIEPEN

5,7%DARMKANKER

33,9%GEVORDERDE

ADENOMEN

BORSTKANKER1.471

3.989 GEEN AFWIJKINGEN

6,9‰DETECTIECIJFER

Cliënt van het bevolkingsonderzoek borstkanker Cliënt van het bevolkingsonderzoek darmkankerCliënt van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

102.145

53,7%

50,0%UITSTRIJKJE

95.0813,7%ZAS

7.064

IN HET KORTVrouwen tussen de 30 en 60 jaar worden vijfjaarlijks uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek baarmoederhalskanker. Met een uitstrijkje kan het humaan papilloma virus (HPV), verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhalskanker, worden ontdekt. Dit uitstrijkje kan bij de huisarts worden gedaan, maar deelnemers mogen ook een zelfafnameset aanvragen en opsturen. Wordt er daarna inder-daad HPV ontdekt, dan moet de deelnemer alsnog langs de huisarts voor een uitstrijkje. In het laboratorium worden het uitstrijkje en de zelf-afnameset onderzocht op HPV. Als dit virus aanwezig is, dan wordt het uitstrijkje ook meteen beoordeeld op afwijkende cellen. Alleen door dit celonderzoek weten we of verder onderzoek bij de gynaecoloog nodig is. De zelfafnameset test alleen op HPV en niet op afwijkende cellen.

IN HET KORTMannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar krijgen elke twee jaar een uitnodiging (paarse envelop met ontlastingstest) om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Deelnemers sturen met de ontlastingstest een klein beetje ontlasting op naar het laboratorium waar wordt onderzocht of er bloed in zit. Indien er bloed in de ontlasting zit, ontvangen deelnemers een brief met een uitnodiging voor een intakegesprek voorafgaande aan een coloscopie. Een coloscopie is een inwendig darmonderzoek waarbij poliepen, de mogelijke voorlopers van darmkanker, direct worden verwijderd.

9.682(HPV+)

32,8%DIRECT

DOORVERWEZEN

16,2%INDIRECT

DOORVERWEZEN

9,5%

Voorwoord

Graag bieden wij u het Jaarbericht 2018 van Bevolkingsonderzoek Zuid-West aan. Met het uitvoeren van de bevolkingsonderzoeken in de regio Zuid-West realiseren we elke dag gezondheidswinst en leveren we een bijdrage aan het redden van levens. We zijn trots op hoe onze medewerkers deze opdracht in samenwerking met verschillende ketenpartners uitvoeren.

Terugkijkend op 2018, zien we een jaar dat werd gekenmerkt door veel dynamiek in de organisatie. Nog meer dan in voorgaande jaren was de personele krapte waar de zorg mee te maken heeft goed voelbaar. Hiermee stonden en staan we voor een grote uitdaging om al onze cliënten voor het bevolkingsonderzoek borstkanker te kunnen uitnodigen en onderzoeken. Op verschillende fronten zijn activiteiten gestart om dit probleem tegemoet te treden zoals het starten van een online wervingscampagne, het opzetten van een inservice-opleiding en de inzet van functiedifferentiatie. Daarbij willen we een groot compliment maken aan alle medewerkers die, vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel naar onze cliënten toe, zich hebben ingespannen om de ontstane gaten op te vullen.

Zeer prominent in 2018 was het landelijke project BK2020, de overstap naar een nieuw systeem dat ons gaat helpen het bevol-kingsonderzoek borstkanker nog beter en efficiënter uit te voeren. De ingebruikname van nieuwe mammografen als onderdeel van dit project startte in mei van dit jaar. Unit SE65 in Den Haag had de eer om als eerste in het land met de nieuwe mammograaf aan de slag te gaan.

Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker heeft in 2018 het eerste volledige jaar achter de rug na de grote vernieuwing die in 2017 is doorgevoerd, namelijk de omslag van cytologische naar HPV-screening. We kunnen constateren dat het proces goed loopt. Zo zagen we een toename in het gebruik van de zelfafnameset bij deelnemende vrouwen. Dat geeft aan dat we met het aanbieden van deze extra mogelijkheid voor de cliënt de juiste weg zijn inge-slagen.

De laboratoria en coloscopiecentra die meewerken aan het bevol-kingsonderzoek darmkanker zijn in 2018 geaudit op basis van de gestelde kwaliteitseisen. Bij alle locaties is de certificering en sa-menwerkingsovereenkomst verlengd. Zo waarborgen we dat de kwaliteit van de geleverde zorg van de betrokken laboratoria, inta-ke- en coloscopielocaties hoog is en blijft.

Intern had de invoering van de AVG nogal wat voeten in de aarde, zoals bij veel organisaties in het land. Talloze procedures werden tegen het licht gehouden en systemen aangepast. In het verlengde hiervan is veel aandacht besteed aan informatiebeveiliging. De geleverde inspanningen werden beloond met het NEN-certificaat 7510, ten teken dat Bevolkingsonderzoek Zuid-West zorgvuldig met gegevens omgaat en AVG-proof is. Daar mogen we trots op zijn!

Trots zijn we ook op de ingebruikname van de locatie voor borst- onderzoek aan de Groenendaal in Rotterdam. Dit moderne pand was na jaren op de Rochussenstraat gezeten te hebben een hele toekomstbestendige keuze. Beter bereikbaar voor onze cliënten en prettiger werken voor onze medewerkers. Al met al is de locatie een voorbeeld voor andere in het land te noemen.

Het jaar 2018 was ook het jaar waarin definitief de eerste stap is gezet naar het samengaan van de vijf organisaties van het be-volkingsonderzoek. Door de krachten te bundelen kunnen we toekomstgericht de bevolkingsonderzoeken blijven doen en ver-beteren. In december hebben de bestuurders het voornemen tot een bestuurlijke fusie voorgelegd aan de ondernemingsraden. De komende jaren zal, in overleg met de ondernemingsraden en me-dewerkers, stap voor stap het pad naar een landelijke organisatie worden ingezet.

Tot slot willen we alle medewerkers bedanken voor hun grote inzet en betrokkenheid. Hierdoor hebben we weer verschillende vormen van kanker veelvuldig en vroegtijdig opgespoord en hebben we ge-zondheidswinst voor veel mensen kunnen realiseren.

Wolfert Spijker Sigrid Baas

Raad van Bestuur Bevolkingsonderzoek Zuid-West

IN HET KORTVrouwen van 50 tot en met 75 jaar worden tweejaarlijks uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Vrouwen die besluiten zich te laten onderzoeken gaan daarvoor naar een van onze 15 onderzoeks-centra in de regio. Onze screeningslaboranten en -assistenten maken standaard vier röntgenfoto’s van de borsten. Deze foto’s worden ver-volgens door twee screeningsradiologen, onafhankelijk van elkaar, be-oordeeld. De deelnemer ontvangt de uitslag binnen tien werkdagen na het onderzoek. Een klein aantal deelnemers krijgt daarbij een verwijzing voor verder onderzoek. De vrouwen bij wie een vorm van kanker wordt geconstateerd worden door hun eigen huisarts op de hoogte gesteld.

UITNODIGINGENHet interval waarin een cliënt voor dit bevolkingsonderzoek moet worden uitgenodigd ligt tussen de 22 en 26 maanden. Om die reden vergelijken we de resultaten met die van 2016. Ten opzichte van dat jaar werden er in 2018 zo’n 23.000 vrouwen minder uitgenodigd. De algemene trend is echter stijgende; het CBS verwacht een toename van het aantal 65-plussers van 5 tot 10% tot 2030.

OPKOMSTDe opkomst bij het bevolkingsonderzoek borstkanker is de afgelopen jaren dalende. Bij de doelgroep die voor een eerste keer wordt uitgenodigd is die opkomst het laagst, te weten 66,5%. De totale opkomst ligt gemiddeld op 73,5%, waarbij de grote steden duidelijk achterblijven bij de kleine gemeentes.

VERWIJZINGENIn vergelijking met 2016 is er in 2018 hetzelfde percentage vrouwen verwezen, 2,6%.

RESULTATENNaar verhouding zijn er evenveel borstcarcinomen gevonden als in 2016, dus blijft het detectiecijfer gelijk, 6,9 promille. Hiermee is de positief voorspellende waarde ook gelijk gebleven. Na verwijzing werd bij 3.989 deelnemers geen borstkanker gevonden; bij 1.471 cliënten wel.

Bevolkingsonderzoek borstkanker

210.008

73,5%

“Dames die het onderzoek uitvoeren zijn zeer vakkundig. Bovendien zeer vriendelijk en behulpzaam. Doordat ik een ICD-pacemaker in mijn linkerborst heb, was ik best zenuw-achtig, maar dit werd goed opgevangen. En heel rustig en professioneel behandeld. Het onderzoek deed niet onnodig pijn. Echt alle hulde en lof!”

5.4602,6%

UITGELICHTTot aan de zomer van 2020 worden alle mammografen die in Nederland worden gebruikt voor het bevolkingsonderzoek borstkanker vervangen door een nieuw type. De nieuwe mammograaf is uitgebreid getest door onze laboranten en onze cliënten. Het is voor het eerst dat naast eigen medewerkers ook cliënten om hun mening is gevraagd. Zowel medewer-kers als cliënten gaven de voorkeur aan dezelfde mammograaf.

UITNODIGINGENIn 2018 zijn de leeftijdscohorten 1943, 1959, 1961 en 1963 uitgenodigd. Het aantal uitgenodigde cliënten bestond uit 493.937 personen. Nage-noeg alle cliënten die behoren tot de doelgroep hebben een uitnodiging en/of een vooraankondiging ontvangen.

OPKOMSTVan de 493.937 cliënten met een uitnodiging in 2018 hebben 342.705 cliënten (69,4%) meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker; dit is in lijn met 2017.

VERWIJZINGENVan de ingezonden tests waren 342.348 stuks bruikbaar voor analyse. Dit leidde tot 14.959 ongunstige uitslagen, dat is 4,4% van de cliënten. Dit percentage ligt wat lager dan vorig jaar (5%) omdat een relatief grotere groep al voor de tweede of derde keer mee doet aan het bevolkings-onderzoek. Het is bekend dat het verwijspercentage bij de vervolgrondes lager wordt. Van de 14.959 cliënten met een ongunstige uitslag kwamen 13.183 cliënten (88,1%) voor een intakegesprek. Van hen kwamen 12.337 personen (93,6%) in aanmerking voor een coloscopie. Uiteindelijk hebben 11.459 cliënten in 2018 daadwerkelijk een coloscopie ondergaan, waarvan de resultaten van de scopie bekend zijn bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West.

RESULTATENBij de 11.459 mensen die een coloscopie ondergingen zijn bij 20,1% geen afwijkingen gevonden. Bij 29% zijn kleine poliepen (non-advanced adenomen en geserreerde/hyperplastische poliepen) aangetroffen. Gevor-derde adenomen werden gevonden bij 33,9% van de groep onderzochten. Bij 5,7% is darmkanker geconstateerd. Bij ruim 11% werden overige afwijkingen gevonden of kon geen (bevestigde) diagnose worden gesteld.

Bevolkingsonderzoek darmkanker

”Wil graag m’n complimenten doorgeven: keurig verpakt en op een hele duidelijke manier stap voor stap uitgelegd; vind het echt heel goed dat dit nu kan en op deze manier verzorgd wordt!”

UITNODIGINGENBevolkingsonderzoek Zuid-West nodigt de doelgroep uit om een uitstrijkje te laten maken bij de huisarts. In 2018 kregen 190.132 vrouwen een uitnodiging op de deurmat.

OPKOMST50% van de uitgenodigden heeft aan de oproep gehoor gegeven en ging langs bij de huisarts voor een uitstrijkje. 7.064 vrouwen kozen voor de mogelijkheid van het aanvragen van een zelfafnameset om zo thuis te testen op het wel of niet hebben van het HPV-virus. De totale opkomst komt hiermee uit op 53,7% wat vergelijkbaar is met 2017. De opkomst wordt uiteindelijk hoger doordat een behoorlijke groep vrouwen pas later van de uitnodiging gebruik maakt.

VERWIJZINGENBij 9,5% van de onderzochte vrouwen is het HPV-virus gevonden. Van deze groep had 32,8% ook celafwijkingen en werd daarom direct door-verwezen naar de gynaecoloog. De overige groep kreeg na een half jaar een herhalingsuitnodiging voor een controle-uitstrijkje. Van het deel dat inmiddels deze herhalingsuitnodiging heeft ontvangen is vervolgens een deel (16,2%) alsnog doorverwezen naar de gynaecoloog.

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

“Twee jaar geleden is mijn baarmoeder verwijderd. Door het

bevolkingsonderzoek ben ik er op tijd bij geweest. Gelukkig maar

want het had ook anders kunnen aflopen. Ga zo door met het

goede werk!”

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West nam deel aan een studie naar de inzetbaarheid van de zelfafnametest (ZAS). De in 2015 gestarte studie onderzocht of de ZAS, wat betreft sensitiviteit en specificiteit voor HPV, niet onderdoet voor het uitstrijkje dat in de huisartspraktijk wordt gemaakt. De studie werd gedaan in samenwerking met het VUmc, Erasmus MC, RadboudUMC en drie screeningsorganisaties. Er deden 14.000 vrouwen aan mee. De ene helft van hen gebruikte de ZAS, de andere helft ging voor een uitstrijkje naar de huisarts. De uitkomst van de in 2018 afgeronde studie is dat de ZAS en het uitstrijkje vergelijkbaar presteren als het gaat om het detecteren van ernstige afwijkingen aan de baarmoederhals (CIN2+ of baarmoederhalskanker).

493.937

342.705

69,4%

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West organiseerde een regionale netwerk-bijeenkomst voor ca. 70 MDL-artsen, verpleegkundigen en managers van de coloscopiecentra. Naast de terugkoppeling van de regionale resultaten van het voorgaande jaar is informatie gedeeld over de eigenschappen en behandelopties van T1-carcinomen. Ook werd over de maatschappelijke context van bevolkingsonderzoek gefilosofeerd. Afsluitend werden de risico’s van darmvoorbereiding met de aanwezigen besproken.

14.9594,4%

285.850 190.132

RESULTATENVanwege de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhals-kanker is het in dit jaarbericht niet mogelijk om follow-up gegevens te presenteren.

11.459

20,1%GEEN

AFWIJKINGEN

29%KLEINE

POLIEPEN

5,7%DARMKANKER

33,9%GEVORDERDE

ADENOMEN

BORSTKANKER1.471

3.989 GEEN AFWIJKINGEN

6,9‰DETECTIECIJFER

Cliënt van het bevolkingsonderzoek borstkanker Cliënt van het bevolkingsonderzoek darmkankerCliënt van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

102.145

53,7%

50,0%UITSTRIJKJE

95.0813,7%ZAS

7.064

IN HET KORTVrouwen tussen de 30 en 60 jaar worden vijfjaarlijks uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek baarmoederhalskanker. Met een uitstrijkje kan het humaan papilloma virus (HPV), verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhalskanker, worden ontdekt. Dit uitstrijkje kan bij de huisarts worden gedaan, maar deelnemers mogen ook een zelfafnameset aanvragen en opsturen. Wordt er daarna inder-daad HPV ontdekt, dan moet de deelnemer alsnog langs de huisarts voor een uitstrijkje. In het laboratorium worden het uitstrijkje en de zelf-afnameset onderzocht op HPV. Als dit virus aanwezig is, dan wordt het uitstrijkje ook meteen beoordeeld op afwijkende cellen. Alleen door dit celonderzoek weten we of verder onderzoek bij de gynaecoloog nodig is. De zelfafnameset test alleen op HPV en niet op afwijkende cellen.

IN HET KORTMannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar krijgen elke twee jaar een uitnodiging (paarse envelop met ontlastingstest) om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Deelnemers sturen met de ontlastingstest een klein beetje ontlasting op naar het laboratorium waar wordt onderzocht of er bloed in zit. Indien er bloed in de ontlasting zit, ontvangen deelnemers een brief met een uitnodiging voor een intakegesprek voorafgaande aan een coloscopie. Een coloscopie is een inwendig darmonderzoek waarbij poliepen, de mogelijke voorlopers van darmkanker, direct worden verwijderd.

9.682(HPV+)

32,8%DIRECT

DOORVERWEZEN

16,2%INDIRECT

DOORVERWEZEN

9,5%

Voorwoord

Graag bieden wij u het Jaarbericht 2018 van Bevolkingsonderzoek Zuid-West aan. Met het uitvoeren van de bevolkingsonderzoeken in de regio Zuid-West realiseren we elke dag gezondheidswinst en leveren we een bijdrage aan het redden van levens. We zijn trots op hoe onze medewerkers deze opdracht in samenwerking met verschillende ketenpartners uitvoeren.

Terugkijkend op 2018, zien we een jaar dat werd gekenmerkt door veel dynamiek in de organisatie. Nog meer dan in voorgaande jaren was de personele krapte waar de zorg mee te maken heeft goed voelbaar. Hiermee stonden en staan we voor een grote uitdaging om al onze cliënten voor het bevolkingsonderzoek borstkanker te kunnen uitnodigen en onderzoeken. Op verschillende fronten zijn activiteiten gestart om dit probleem tegemoet te treden zoals het starten van een online wervingscampagne, het opzetten van een inservice-opleiding en de inzet van functiedifferentiatie. Daarbij willen we een groot compliment maken aan alle medewerkers die, vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel naar onze cliënten toe, zich hebben ingespannen om de ontstane gaten op te vullen.

Zeer prominent in 2018 was het landelijke project BK2020, de overstap naar een nieuw systeem dat ons gaat helpen het bevol-kingsonderzoek borstkanker nog beter en efficiënter uit te voeren. De ingebruikname van nieuwe mammografen als onderdeel van dit project startte in mei van dit jaar. Unit SE65 in Den Haag had de eer om als eerste in het land met de nieuwe mammograaf aan de slag te gaan.

Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker heeft in 2018 het eerste volledige jaar achter de rug na de grote vernieuwing die in 2017 is doorgevoerd, namelijk de omslag van cytologische naar HPV-screening. We kunnen constateren dat het proces goed loopt. Zo zagen we een toename in het gebruik van de zelfafnameset bij deelnemende vrouwen. Dat geeft aan dat we met het aanbieden van deze extra mogelijkheid voor de cliënt de juiste weg zijn inge-slagen.

De laboratoria en coloscopiecentra die meewerken aan het bevol-kingsonderzoek darmkanker zijn in 2018 geaudit op basis van de gestelde kwaliteitseisen. Bij alle locaties is de certificering en sa-menwerkingsovereenkomst verlengd. Zo waarborgen we dat de kwaliteit van de geleverde zorg van de betrokken laboratoria, inta-ke- en coloscopielocaties hoog is en blijft.

Intern had de invoering van de AVG nogal wat voeten in de aarde, zoals bij veel organisaties in het land. Talloze procedures werden tegen het licht gehouden en systemen aangepast. In het verlengde hiervan is veel aandacht besteed aan informatiebeveiliging. De geleverde inspanningen werden beloond met het NEN-certificaat 7510, ten teken dat Bevolkingsonderzoek Zuid-West zorgvuldig met gegevens omgaat en AVG-proof is. Daar mogen we trots op zijn!

Trots zijn we ook op de ingebruikname van de locatie voor borst- onderzoek aan de Groenendaal in Rotterdam. Dit moderne pand was na jaren op de Rochussenstraat gezeten te hebben een hele toekomstbestendige keuze. Beter bereikbaar voor onze cliënten en prettiger werken voor onze medewerkers. Al met al is de locatie een voorbeeld voor andere in het land te noemen.

Het jaar 2018 was ook het jaar waarin definitief de eerste stap is gezet naar het samengaan van de vijf organisaties van het be-volkingsonderzoek. Door de krachten te bundelen kunnen we toekomstgericht de bevolkingsonderzoeken blijven doen en ver-beteren. In december hebben de bestuurders het voornemen tot een bestuurlijke fusie voorgelegd aan de ondernemingsraden. De komende jaren zal, in overleg met de ondernemingsraden en me-dewerkers, stap voor stap het pad naar een landelijke organisatie worden ingezet.

Tot slot willen we alle medewerkers bedanken voor hun grote inzet en betrokkenheid. Hierdoor hebben we weer verschillende vormen van kanker veelvuldig en vroegtijdig opgespoord en hebben we ge-zondheidswinst voor veel mensen kunnen realiseren.

Wolfert Spijker Sigrid Baas

Raad van Bestuur Bevolkingsonderzoek Zuid-West

IN HET KORTVrouwen van 50 tot en met 75 jaar worden tweejaarlijks uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Vrouwen die besluiten zich te laten onderzoeken gaan daarvoor naar een van onze 15 onderzoeks-centra in de regio. Onze screeningslaboranten en -assistenten maken standaard vier röntgenfoto’s van de borsten. Deze foto’s worden ver-volgens door twee screeningsradiologen, onafhankelijk van elkaar, be-oordeeld. De deelnemer ontvangt de uitslag binnen tien werkdagen na het onderzoek. Een klein aantal deelnemers krijgt daarbij een verwijzing voor verder onderzoek. De vrouwen bij wie een vorm van kanker wordt geconstateerd worden door hun eigen huisarts op de hoogte gesteld.

UITNODIGINGENHet interval waarin een cliënt voor dit bevolkingsonderzoek moet worden uitgenodigd ligt tussen de 22 en 26 maanden. Om die reden vergelijken we de resultaten met die van 2016. Ten opzichte van dat jaar werden er in 2018 zo’n 23.000 vrouwen minder uitgenodigd. De algemene trend is echter stijgende; het CBS verwacht een toename van het aantal 65-plussers van 5 tot 10% tot 2030.

OPKOMSTDe opkomst bij het bevolkingsonderzoek borstkanker is de afgelopen jaren dalende. Bij de doelgroep die voor een eerste keer wordt uitgenodigd is die opkomst het laagst, te weten 66,5%. De totale opkomst ligt gemiddeld op 73,5%, waarbij de grote steden duidelijk achterblijven bij de kleine gemeentes.

VERWIJZINGENIn vergelijking met 2016 is er in 2018 hetzelfde percentage vrouwen verwezen, 2,6%.

RESULTATENNaar verhouding zijn er evenveel borstcarcinomen gevonden als in 2016, dus blijft het detectiecijfer gelijk, 6,9 promille. Hiermee is de positief voorspellende waarde ook gelijk gebleven. Na verwijzing werd bij 3.989 deelnemers geen borstkanker gevonden; bij 1.471 cliënten wel.

Bevolkingsonderzoek borstkanker

210.008

73,5%

“Dames die het onderzoek uitvoeren zijn zeer vakkundig. Bovendien zeer vriendelijk en behulpzaam. Doordat ik een ICD-pacemaker in mijn linkerborst heb, was ik best zenuw-achtig, maar dit werd goed opgevangen. En heel rustig en professioneel behandeld. Het onderzoek deed niet onnodig pijn. Echt alle hulde en lof!”

5.4602,6%

UITGELICHTTot aan de zomer van 2020 worden alle mammografen die in Nederland worden gebruikt voor het bevolkingsonderzoek borstkanker vervangen door een nieuw type. De nieuwe mammograaf is uitgebreid getest door onze laboranten en onze cliënten. Het is voor het eerst dat naast eigen medewerkers ook cliënten om hun mening is gevraagd. Zowel medewer-kers als cliënten gaven de voorkeur aan dezelfde mammograaf.

UITNODIGINGENIn 2018 zijn de leeftijdscohorten 1943, 1959, 1961 en 1963 uitgenodigd. Het aantal uitgenodigde cliënten bestond uit 493.937 personen. Nage-noeg alle cliënten die behoren tot de doelgroep hebben een uitnodiging en/of een vooraankondiging ontvangen.

OPKOMSTVan de 493.937 cliënten met een uitnodiging in 2018 hebben 342.705 cliënten (69,4%) meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker; dit is in lijn met 2017.

VERWIJZINGENVan de ingezonden tests waren 342.348 stuks bruikbaar voor analyse. Dit leidde tot 14.959 ongunstige uitslagen, dat is 4,4% van de cliënten. Dit percentage ligt wat lager dan vorig jaar (5%) omdat een relatief grotere groep al voor de tweede of derde keer mee doet aan het bevolkings-onderzoek. Het is bekend dat het verwijspercentage bij de vervolgrondes lager wordt. Van de 14.959 cliënten met een ongunstige uitslag kwamen 13.183 cliënten (88,1%) voor een intakegesprek. Van hen kwamen 12.337 personen (93,6%) in aanmerking voor een coloscopie. Uiteindelijk hebben 11.459 cliënten in 2018 daadwerkelijk een coloscopie ondergaan, waarvan de resultaten van de scopie bekend zijn bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West.

RESULTATENBij de 11.459 mensen die een coloscopie ondergingen zijn bij 20,1% geen afwijkingen gevonden. Bij 29% zijn kleine poliepen (non-advanced adenomen en geserreerde/hyperplastische poliepen) aangetroffen. Gevor-derde adenomen werden gevonden bij 33,9% van de groep onderzochten. Bij 5,7% is darmkanker geconstateerd. Bij ruim 11% werden overige afwijkingen gevonden of kon geen (bevestigde) diagnose worden gesteld.

Bevolkingsonderzoek darmkanker

”Wil graag m’n complimenten doorgeven: keurig verpakt en op een hele duidelijke manier stap voor stap uitgelegd; vind het echt heel goed dat dit nu kan en op deze manier verzorgd wordt!”

UITNODIGINGENBevolkingsonderzoek Zuid-West nodigt de doelgroep uit om een uitstrijkje te laten maken bij de huisarts. In 2018 kregen 190.132 vrouwen een uitnodiging op de deurmat.

OPKOMST50% van de uitgenodigden heeft aan de oproep gehoor gegeven en ging langs bij de huisarts voor een uitstrijkje. 7.064 vrouwen kozen voor de mogelijkheid van het aanvragen van een zelfafnameset om zo thuis te testen op het wel of niet hebben van het HPV-virus. De totale opkomst komt hiermee uit op 53,7% wat vergelijkbaar is met 2017. De opkomst wordt uiteindelijk hoger doordat een behoorlijke groep vrouwen pas later van de uitnodiging gebruik maakt.

VERWIJZINGENBij 9,5% van de onderzochte vrouwen is het HPV-virus gevonden. Van deze groep had 32,8% ook celafwijkingen en werd daarom direct door-verwezen naar de gynaecoloog. De overige groep kreeg na een half jaar een herhalingsuitnodiging voor een controle-uitstrijkje. Van het deel dat inmiddels deze herhalingsuitnodiging heeft ontvangen is vervolgens een deel (16,2%) alsnog doorverwezen naar de gynaecoloog.

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

“Twee jaar geleden is mijn baarmoeder verwijderd. Door het

bevolkingsonderzoek ben ik er op tijd bij geweest. Gelukkig maar

want het had ook anders kunnen aflopen. Ga zo door met het

goede werk!”

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West nam deel aan een studie naar de inzetbaarheid van de zelfafnametest (ZAS). De in 2015 gestarte studie onderzocht of de ZAS, wat betreft sensitiviteit en specificiteit voor HPV, niet onderdoet voor het uitstrijkje dat in de huisartspraktijk wordt gemaakt. De studie werd gedaan in samenwerking met het VUmc, Erasmus MC, RadboudUMC en drie screeningsorganisaties. Er deden 14.000 vrouwen aan mee. De ene helft van hen gebruikte de ZAS, de andere helft ging voor een uitstrijkje naar de huisarts. De uitkomst van de in 2018 afgeronde studie is dat de ZAS en het uitstrijkje vergelijkbaar presteren als het gaat om het detecteren van ernstige afwijkingen aan de baarmoederhals (CIN2+ of baarmoederhalskanker).

493.937

342.705

69,4%

UITGELICHTBevolkingsonderzoek Zuid-West organiseerde een regionale netwerk-bijeenkomst voor ca. 70 MDL-artsen, verpleegkundigen en managers van de coloscopiecentra. Naast de terugkoppeling van de regionale resultaten van het voorgaande jaar is informatie gedeeld over de eigenschappen en behandelopties van T1-carcinomen. Ook werd over de maatschappelijke context van bevolkingsonderzoek gefilosofeerd. Afsluitend werden de risico’s van darmvoorbereiding met de aanwezigen besproken.

14.9594,4%

285.850 190.132

RESULTATENVanwege de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhals-kanker is het in dit jaarbericht niet mogelijk om follow-up gegevens te presenteren.

11.459

20,1%GEEN

AFWIJKINGEN

29%KLEINE

POLIEPEN

5,7%DARMKANKER

33,9%GEVORDERDE

ADENOMEN

BORSTKANKER1.471

3.989 GEEN AFWIJKINGEN

6,9‰DETECTIECIJFER

Cliënt van het bevolkingsonderzoek borstkanker Cliënt van het bevolkingsonderzoek darmkankerCliënt van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

102.145

53,7%

50,0%UITSTRIJKJE

95.0813,7%ZAS

7.064

IN HET KORTVrouwen tussen de 30 en 60 jaar worden vijfjaarlijks uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek baarmoederhalskanker. Met een uitstrijkje kan het humaan papilloma virus (HPV), verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhalskanker, worden ontdekt. Dit uitstrijkje kan bij de huisarts worden gedaan, maar deelnemers mogen ook een zelfafnameset aanvragen en opsturen. Wordt er daarna inder-daad HPV ontdekt, dan moet de deelnemer alsnog langs de huisarts voor een uitstrijkje. In het laboratorium worden het uitstrijkje en de zelf-afnameset onderzocht op HPV. Als dit virus aanwezig is, dan wordt het uitstrijkje ook meteen beoordeeld op afwijkende cellen. Alleen door dit celonderzoek weten we of verder onderzoek bij de gynaecoloog nodig is. De zelfafnameset test alleen op HPV en niet op afwijkende cellen.

IN HET KORTMannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar krijgen elke twee jaar een uitnodiging (paarse envelop met ontlastingstest) om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Deelnemers sturen met de ontlastingstest een klein beetje ontlasting op naar het laboratorium waar wordt onderzocht of er bloed in zit. Indien er bloed in de ontlasting zit, ontvangen deelnemers een brief met een uitnodiging voor een intakegesprek voorafgaande aan een coloscopie. Een coloscopie is een inwendig darmonderzoek waarbij poliepen, de mogelijke voorlopers van darmkanker, direct worden verwijderd.

9.682(HPV+)

32,8%DIRECT

DOORVERWEZEN

16,2%INDIRECT

DOORVERWEZEN

9,5%

Onze organisatie

Bevolkingsonderzoek Zuid-West organiseert de be-

volkingsonderzoeken borstkanker, baarmoederhals-

kanker en darmkanker in Zuid-Holland en Zeeland.

ColofonHet Jaarbericht 2018 is een uitgave van Bevolkingsonderzoek Zuid-West. Dit is de verkorte versie van het Jaarverslag 2018. Beide uitgaven zijn te vinden op www.bevolkingsonderzoeknederland.nl

Eindredactie: Elvira de Kraag, Elma van der VlisDTP, druk & productie: DRD Support BV

Bevolkingsonderzoek Zuid-WestMaasstadweg 124 | 3079 DZ Rotterdam

Postbus 91163 | 3007 MD Rotterdam

088 - 248 21 00

info@bevolkingsonderzoekzuid-west.nl

www.bevolkingsonderzoeknederland.nl

Juli 2019

2018jaar

beric

ht

Bevolkingsonderzoek Zuid-West spoort met deze kwalitatief

hoogwaardige screeningsprogramma’s kanker of voorstadia

van kanker op. Sinds 2014 is Bevolkingsonderzoek Zuid-West

in het bezit van het kwaliteitscertificaat NEN-EN 15224. Daar

is in 2018 de NEN-7510 kwalificatie aan toegevoegd.

De bevolkingsonderzoeken zijn bedoeld voor mensen die

geen gezondheidsklachten hebben die wijzen op kanker. Als

kanker vroegtijdig gevonden wordt, is de kans op succes-

volle genezing groter en de behandeling vaak minder ingrij-

pend. Onze kernwaarden ‘deskundig – zorgvuldig – bewe-

zen effectief’ vormen het fundament bij de uitvoering van

de bevolkingsonderzoeken.

In 2018 werkten 193 medewerkers (133,3 fte) aan de uit-

voering van de drie bevolkingsonderzoeken, onder wie 101

screeningslaboranten die de borstonderzoeken uitvoeren.

De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers was in 2018

50,6 jaar.

Voor onze werkzaamheden ontvangen we subsidie van het

RIVM. Deze bedroeg in 2018 € 27.147.449. Het financiële re-

sultaat over 2018 was € 1.973.142 positief.

Tot slot...

We ontvingen 739 reacties, complimenten, klachten, vragen en suggesties via e-mail en social media.

De ziekenhuizen downloadden 30.059 borstfoto’s van cliënten met een on-gunstige uitslag na het borstonderzoek.

De Informatielijn ontving 196.588 telefoontjes over de bevolkingsonderzoeken. Bijna de helft daarvan ging over het bevolkingsonderzoek borstkanker.

De 12 mobiele borstonderzoekscentra stonden op 64 locaties om het bevolkingsonderzoek borstkanker dicht bij huis mogelijk te maken.

We plaatsten een recordaantal nieuwsberichten op ons intranet, maar liefst 292.

We verstuurden in totaal 1.869.000 poststukken. Dat zijn er gemiddeld 7.161 per dag.

Naast verlenging van het NEN-EN 15224 certificaat hebben we de audit voor Informatiebeveiliging glansrijk doorstaan, met als belo-ning het NEN-7510 certificaat.

In totaal hebben 52 collega’s aan interne en externe kwaliteitsaudits deelgenomen.

2018in beeld

MRT

JAN

In januari ontvingen we een aantal sollicitatiebrieven van geïnte-resseerden in reactie op een paginagrote personeelsadvertentie in een groot regionaal dagblad en een Facebook-campagne. Ook werd een start gemaakt met het bestickeren van de mobiele units en werd het wervingsproces efficiënter ingericht. Het doel van het project SPP (Strategische Personeelsplanning) is een stabiele en werkbare personeelsplanning voor de borstkanker- screening te realiseren. In 2018 zijn 8 nieuwe MBB’ers in de screening aangetrokken.

Donderdag 5 april ontvingen we in het Zeeuwse Kloetinge vijftien cliënten voor een spiegelgesprek over het bevolkingsonderzoek borstkanker. Medewerkers van Bevolkingsonderzoek Zuid-West en ook een afgevaardigde van het RIVM waren daarbij aanwezig als toehoorders. Er werd uitgebreid stilgestaan bij de ervaringen met pijn en bejegening – dit blijven zeer belangrijke factoren in de individuele beleving van het bevolkingsonderzoek borstkanker.

In augustus werden de uitkomsten van de pilot Pijnreductie gepresenteerd. In deze pilot werd bij cliënten en deelnemers van acht deelnemende units onderzocht of pijnbeleving met behulp van de Comfort Talk® methode beïnvloed kon worden. De pilot geeft voldoende aanleiding om de methode mee te gaan nemen in de opleiding van MBB’ers in de screening.

In aanloop naar de invoering van de AVG in mei 2018 hebben alle medewerkers hard gewerkt om te voldoen aan de nieuwe, strengere eisen voor Informatie-beveiliging. Werkprocessen werden aangescherpt en systemen aangepast. Het harde werken, onder aanvoering van de afdeling Kwaliteit en Informatievei-ligheid, wierp zijn vruchten af: in augustus konden we ons de trotse eigenaar van het NEN-7510 certificaat voor Informatiebeveiliging noemen.

MEI

APR

NOV

AUG

Eerste resultaten Strategische Personeelsplanning

Spiegelgesprek levert belangrijke feedback

Resultaten eerste onderzoek Pijnreductie

Certificaat NEN-7510 voor Informatiebeveiliging

Een belangrijk onderdeel van het landelijke project BK2020 is de overstap van alle onderzoekscentra op nieuwe mammografen. Na ruim twee jaar voorbereiding viel op 9 mei de mobiele unit SE65 in Den Haag de eer te beurt om als eerste onderzoekscen-trum in Nederland de nieuwe mammograaf in gebruik te nemen. In de loop van 2020 verwachten we in alle 15 onderzoekscentra van Bevolkingsonderzoek Zuid-West met het nieuwe type mammograaf te werken.

Eerste nieuwe mammograaf geïnstalleerd

Op 20 november waren de OR-verkiezingen. Met een ludieke ‘zetelcampagne’ werden 17 OR-kandidaten geworven. Iedereen die minimaal een jaar in dienst was kon zich verkiesbaar stellen. Maar liefst 95% van de medewerkers bracht een stem uit op een van de verkiesbare collega’s. In december werd de nieuwe samenstelling van de OR definitief. De negen collega’s die zich gaan inzetten voor de OR doen dat voor een zittingsperiode van drie jaar.

In november hebben we de Rochussenstraat verruild voor een mooie nieuwe locatie aan de Groenendaal. Centraler gelegen, beter bereikbaar voor de cliënt en voorzien van twee mammografen in een geheel fris en nieuw interieur is deze locatie er een waar we trots op mogen zijn en jaren mee vooruit kunnen. De eerste cliënt werd met bloemen verwelkomd en de medewerkers werden door het bestuur in het zonnetje gezet.

OR-verkiezingen Ingebruikname nieuwe locatie GroenendaalBK2020 trapt regionaal af

In maart is de regionale uitrol van het landelijke project BK2020 bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West begonnen. BK2020 draait om het vervangen van de apparatuur en systemen die voor de borstkanker- screening worden gebruikt. Ook worden werkprocessen meteen geoptimaliseerd. Dit alles moet leiden tot een toekomstbestendig screeningsprogramma. Nagenoeg alle medewerkers krijgen met allerlei veranderingen in het werk te maken. Een speciale werkgroep ziet erop toe dat de uitrol zo soepel mogelijk verloopt.

Onze organisatie

Bevolkingsonderzoek Zuid-West organiseert de be-

volkingsonderzoeken borstkanker, baarmoederhals-

kanker en darmkanker in Zuid-Holland en Zeeland.

ColofonHet Jaarbericht 2018 is een uitgave van Bevolkingsonderzoek Zuid-West. Dit is de verkorte versie van het Jaarverslag 2018. Beide uitgaven zijn te vinden op www.bevolkingsonderzoeknederland.nl

Eindredactie: Elvira de Kraag, Elma van der VlisDTP, druk & productie: DRD Support BV

Bevolkingsonderzoek Zuid-WestMaasstadweg 124 | 3079 DZ Rotterdam

Postbus 91163 | 3007 MD Rotterdam

088 - 248 21 00

info@bevolkingsonderzoekzuid-west.nl

www.bevolkingsonderzoeknederland.nl

Juli 2019

2018jaar

beric

ht

Bevolkingsonderzoek Zuid-West spoort met deze kwalitatief

hoogwaardige screeningsprogramma’s kanker of voorstadia

van kanker op. Sinds 2014 is Bevolkingsonderzoek Zuid-West

in het bezit van het kwaliteitscertificaat NEN-EN 15224. Daar

is in 2018 de NEN-7510 kwalificatie aan toegevoegd.

De bevolkingsonderzoeken zijn bedoeld voor mensen die

geen gezondheidsklachten hebben die wijzen op kanker. Als

kanker vroegtijdig gevonden wordt, is de kans op succes-

volle genezing groter en de behandeling vaak minder ingrij-

pend. Onze kernwaarden ‘deskundig – zorgvuldig – bewe-

zen effectief’ vormen het fundament bij de uitvoering van

de bevolkingsonderzoeken.

In 2018 werkten 193 medewerkers (133,3 fte) aan de uit-

voering van de drie bevolkingsonderzoeken, onder wie 101

screeningslaboranten die de borstonderzoeken uitvoeren.

De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers was in 2018

50,6 jaar.

Voor onze werkzaamheden ontvangen we subsidie van het

RIVM. Deze bedroeg in 2018 € 27.147.449. Het financiële re-

sultaat over 2018 was € 1.973.142 positief.

Tot slot...

We ontvingen 739 reacties, complimenten, klachten, vragen en suggesties via e-mail en social media.

De ziekenhuizen downloadden 30.059 borstfoto’s van cliënten met een on-gunstige uitslag na het borstonderzoek.

De Informatielijn ontving 196.588 telefoontjes over de bevolkingsonderzoeken. Bijna de helft daarvan ging over het bevolkingsonderzoek borstkanker.

De 12 mobiele borstonderzoekscentra stonden op 64 locaties om het bevolkingsonderzoek borstkanker dicht bij huis mogelijk te maken.

We plaatsten een recordaantal nieuwsberichten op ons intranet, maar liefst 292.

We verstuurden in totaal 1.869.000 poststukken. Dat zijn er gemiddeld 7.161 per dag.

Naast verlenging van het NEN-EN 15224 certificaat hebben we de audit voor Informatiebeveiliging glansrijk doorstaan, met als belo-ning het NEN-7510 certificaat.

In totaal hebben 52 collega’s aan interne en externe kwaliteitsaudits deelgenomen.

2018in beeld

MRT

JAN

In januari ontvingen we een aantal sollicitatiebrieven van geïnte-resseerden in reactie op een paginagrote personeelsadvertentie in een groot regionaal dagblad en een Facebook-campagne. Ook werd een start gemaakt met het bestickeren van de mobiele units en werd het wervingsproces efficiënter ingericht. Het doel van het project SPP (Strategische Personeelsplanning) is een stabiele en werkbare personeelsplanning voor de borstkanker- screening te realiseren. In 2018 zijn 8 nieuwe MBB’ers in de screening aangetrokken.

Donderdag 5 april ontvingen we in het Zeeuwse Kloetinge vijftien cliënten voor een spiegelgesprek over het bevolkingsonderzoek borstkanker. Medewerkers van Bevolkingsonderzoek Zuid-West en ook een afgevaardigde van het RIVM waren daarbij aanwezig als toehoorders. Er werd uitgebreid stilgestaan bij de ervaringen met pijn en bejegening – dit blijven zeer belangrijke factoren in de individuele beleving van het bevolkingsonderzoek borstkanker.

In augustus werden de uitkomsten van de pilot Pijnreductie gepresenteerd. In deze pilot werd bij cliënten en deelnemers van acht deelnemende units onderzocht of pijnbeleving met behulp van de Comfort Talk® methode beïnvloed kon worden. De pilot geeft voldoende aanleiding om de methode mee te gaan nemen in de opleiding van MBB’ers in de screening.

In aanloop naar de invoering van de AVG in mei 2018 hebben alle medewerkers hard gewerkt om te voldoen aan de nieuwe, strengere eisen voor Informatie-beveiliging. Werkprocessen werden aangescherpt en systemen aangepast. Het harde werken, onder aanvoering van de afdeling Kwaliteit en Informatievei-ligheid, wierp zijn vruchten af: in augustus konden we ons de trotse eigenaar van het NEN-7510 certificaat voor Informatiebeveiliging noemen.

MEI

APR

NOV

AUG

Eerste resultaten Strategische Personeelsplanning

Spiegelgesprek levert belangrijke feedback

Resultaten eerste onderzoek Pijnreductie

Certificaat NEN-7510 voor Informatiebeveiliging

Een belangrijk onderdeel van het landelijke project BK2020 is de overstap van alle onderzoekscentra op nieuwe mammografen. Na ruim twee jaar voorbereiding viel op 9 mei de mobiele unit SE65 in Den Haag de eer te beurt om als eerste onderzoekscen-trum in Nederland de nieuwe mammograaf in gebruik te nemen. In de loop van 2020 verwachten we in alle 15 onderzoekscentra van Bevolkingsonderzoek Zuid-West met het nieuwe type mammograaf te werken.

Eerste nieuwe mammograaf geïnstalleerd

Op 20 november waren de OR-verkiezingen. Met een ludieke ‘zetelcampagne’ werden 17 OR-kandidaten geworven. Iedereen die minimaal een jaar in dienst was kon zich verkiesbaar stellen. Maar liefst 95% van de medewerkers bracht een stem uit op een van de verkiesbare collega’s. In december werd de nieuwe samenstelling van de OR definitief. De negen collega’s die zich gaan inzetten voor de OR doen dat voor een zittingsperiode van drie jaar.

In november hebben we de Rochussenstraat verruild voor een mooie nieuwe locatie aan de Groenendaal. Centraler gelegen, beter bereikbaar voor de cliënt en voorzien van twee mammografen in een geheel fris en nieuw interieur is deze locatie er een waar we trots op mogen zijn en jaren mee vooruit kunnen. De eerste cliënt werd met bloemen verwelkomd en de medewerkers werden door het bestuur in het zonnetje gezet.

OR-verkiezingen Ingebruikname nieuwe locatie GroenendaalBK2020 trapt regionaal af

In maart is de regionale uitrol van het landelijke project BK2020 bij Bevolkingsonderzoek Zuid-West begonnen. BK2020 draait om het vervangen van de apparatuur en systemen die voor de borstkanker- screening worden gebruikt. Ook worden werkprocessen meteen geoptimaliseerd. Dit alles moet leiden tot een toekomstbestendig screeningsprogramma. Nagenoeg alle medewerkers krijgen met allerlei veranderingen in het werk te maken. Een speciale werkgroep ziet erop toe dat de uitrol zo soepel mogelijk verloopt.