Samen aan de slag met NME/natuurbeleving14 april 2011

Anne Koning

Bestuurlijk netwerk dat zich inzet om vooral burgers te betrekken bij duurzame ontwikkelingen. De huidige GDO-leden zijn gezamenlijk eigenaar van de grootste lokale NME-centra Een van de GDO-doelstellingen is om de sterk versnipperde NME-sector intensiever te laten samenwerken

Bestuurlijke regie kan ervoor zorgen dat het werkveld wordt georganiseerd.Dan kan er ook effectiever en efficiënter worden (samen)gewerkt

Aansluiting van NME bij belangrijke thema’s binnen het overheidsbeleid is een belangrijke opgave. Namens de VNG vertegenwoordigt GDO alle gemeenten in de landelijke Regiegroep NME/LvDO

Er zijn ongeveer 130 lokale centra voor NME in Nederland, waarvan de gemeente eigenaar is, dan wel hoofdfinancier. Deze centra kunnen de basis vormen voor een uitgebreid netwerk met bezoekerscentra, kinderboerderijen, heemtuinen e.a.

www.vereniginggdo.nlhttp://twitter.com/#!/vereniginggdo

Achtergrond

* ambassadeur Groen GDO* werkzaam als ai hoofd programma's Jantje Beton (vrij buiten spelen)* lid Provinciale Staten Zuid Holland* eigen adviesbureau* bestuurslid Platform Ruimte voor de Jeugd

* 2006-2010: wethouder Gemeente Delft* vrijdoctoraal Bosbouw, Wageningen (1994)* moeder van dochter (9) en zoon (7)

Overtuiging:

Natuurbeleving bij kinderen is noodzakelijk om zogenaamde welvaartsziekten te voorkomen, en

Natuur is ook vooral inspannend/ontspannend, mooi en leuk voor jong&oud

Kindvriendelijke stad; wat is dat?

– kindvriendelijke ruimtelijke ordening– verkeersveiligheid– natuur- en milieu educatie– groen in de stad

Een stad vriendelijk voor kinderen is vriendelijk voor iedereen

Dat geldt voor “grote” en “kleine” dingen:– een stoep-opritje is goed voor buggy's en rolators– een levendige wijk (oa buurtwinkel) is goed voor jong, oud, werkend en werkloos– een stad waar kinderen iets te zeggen hebben (participatie), kent inbreng van iedereen– voldoende voorzieningen dienen klein en groot (goede scholen, cultuur, sport etc)– stedenbouw waarmee de voorzieningen veilig bereikbaar zijn – in tijden van demografische krimp aantrekkelijk blijven als woongebied waarbij gezinnen vaak zorgen voor onderlinge contacten– voldoende openbare ruimte is goed voor kids en zzp-ers

Waar moet je aan denken als je een kindvriendelijke buurt/gemeente/provincie wil maken?

– denk niet alleen aan de ong 10% kids die het moeilijk hebben, maar ook aan hen die het goed doen– betrek kinderen bij de keuzes en (pre)planvorming; wel zo dat er open gedacht kan worden;– zorg voor kwalitatief goede openbare ruimte (ruimte voor ontmoeting en spel);– denk bij stedenbouw / verkeersstructuur niet alleen aan auto's maar ook aan fietsers/wandelaars (en buggy's, skaters, ruimte voor spelaanleidingen); kan het ook autovrij of doodlopend voor auto's? En Kind-routes– maak ruimte voor spel; niet alleen op formele speelplaatsen, ook informele plekken;– zorg voor genoeg en goede voorzieningen en plekken waar ouders willen zijn (met kids)– het gaat ook om kindvriendelijk beheer (niet alleen een goed ontwerp): als kinderen zelf niet mogen buitenspelen vanwege drugsdealers of rommel; komen ze elkaar niet zo maar op straat tegen– zorg dat er ruimte is voor ravotten/vies worden/natuurontdekking (maak het niet te af)– durf integraal telkens opnieuw te kijken met de nieuwste generatie kids– Vallen & Opstaan moet mogen! (veiligheidsparadox)

Kinderboerderij

speelnatuur

NL schoon kindertuinenpapaver

Verdrag inzake de rechten van het kind: Onderwijsdoelstellingen art 29.1 De Staten die partij zijn, komen overeen dat het onderwijs aan het kind dient te zijn gericht op: e. het bijbrengen van eerbied voor de natuurlijke omgeving.art 31 Vrije tijd, ontspanning en culturele activiteitenIeder kind heeft recht op vrije tijd, op spelen en op deelname aan culturele enartistieke activiteitenart 12: Participatie en hoorrechtHet kind heeft recht om zijn of haar mening te geven over alle zaken die het kind aangaan

Natuur is belangrijk voor de totale ontwikkeling van kinderen. Voor de zintuigen, motoriek, sociale vaardigheden, zelfwaardering, creativiteit, concentratie en denkvermogen. Ook is bewezen dat natuur een positieve invloed heeft op lichamelijke en psychische gezondheid van kinderen.

Laatste kind in het bos – Richard Louv

kinderen hebben steeds minder een band met de natuur doordat ze meer en meer opgroeien in een verstedelijkte omgeving. Dat is niet alleen een gemis voor het kind zelf, maar ook voor de maatschappij als geheel.Door de natuur van dichtbij mee te maken ontwikkelen kinderen een gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid: een zorgende houding ten opzichte van de natuur.

Ze leren over verschillende aspecten van de natuur en het belang van natuur- en milieubehoud (van den Berg, Koenis e.a., 2007)

Jongeren vinden natuur allesbehalve saai, zeer belangrijke benefits en waarden zijn: Creativiteit en Fantasie: spelen in een natuurlijke omgeving (en met natuurlijke elementen) stimuleert de creativiteit en fantasie. Gezondheid / innerlijke rust: Jongeren die veel in de natuur zijn, zitten over het algemeen lekkerder in hun vel.

Inzicht in de jeugd als doelgroep voor natuur (2008), voor LNV door IPM research en advies

minder dan de helft van de Nederlandse jeugd haalt de beweegnormenBewegen levert gezondheidswinst op en kan helpen overgewicht te voorkomen of beperken. Risico op schooluitval neemt af

TNO trend rapport bewegen

Speelnatuur

Speelnatuur biedt kinderen vrij spel, de mogelijkheid te spelen mét de natuur en in de natuur. Speelnatuur is ingebed in de directe sociale omgeving waardoor verschillende groepen samen komen en in de stedenbouwkundige structuur van de omgeving.

Natuur en milieu educatie volgens wikipedia:

De educatie (vaak afgekort tot NME) betreft alle vormen van - systematische en planmatige - leeractiviteiten met betrekking tot natuur, ecologie, milieu, landschap en duurzaamheid. Vaak met als achterliggende gedachte dat bekendheid hiermee en kennis hiervan zal leiden tot meer betrokkenheid, respect, natuur- en milieuvriendelijk handelen en daarmee tot duurzaamheid en leefbaarheid van de samenleving.

De term wordt vaak gebruikt om 'binnenschoolse' educatie aan te duiden, met name in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs, in de vorm van ecologische basisvorming (een van de kerndoelen van basisonderwijs in Nederland). Het betreft echter alle vormen van voorlichting, educatie, burgerparticipatie en communicatie voor een algemeen publiek, waarbij het gaat om natuur, landschap, erfgoed, leefomgeving, milieu, leefbaarheid en duurzaamheid.

Alterra rapport 1811 – Samen, Leven & Groen“Conclusie is dat stadsparken sociale cohesie kunnen faciliteren door het creëren van een publieke familiariteit als ze open en toegankelijke publieke ruimte zijn. Plekken waar mensen met diverse achtergronden elkaar kunnen zien” – Karin Peters /Univ Wageningen

Groen kan stress reduceren – GaMon onderzoek “vitamine G”Groen in steden meer in trek (oa om te werken) – grote groen onderzoek A'dam

Eendjes voerenMoe's tuin

Gemeente – gezonde, complete ontwikkeling kinderenDuurzaamheidscommunicatie ivm behouden “moeder aarde”

BSO/KDV – gezonde, complete ontwikkeling kinderenPlezier kinderen en leidingOnderscheiden tov andere aanbieders

Welzijn/jeugdwerk – gezonde en complete ontwikkelingVaak achterstandskinderen verder van natuur(waar de melk vandaan komt)Integratie; leuk voor jongens&meiden (voeding!)

Wijkwerk – gezonde en complete ontwikkeling klein&grootwaarderen/behouden eigen leefomgevingIntegratie; elkaar zien; Activiteiten voor jongens&meiden

Wie zaait, zal oogsten