diversen

176 1-2005 > zorg & financiering

In 2002 zijn bijna 1800 personen overleden aanof met een alcoholgerelateerde aandoening.Onder hen zijn meer mannen dan vrouwen.

Sinds 1996 is het aantal personen van vijftienjaar en ouder dat jaarlijks overlijdt aan een alco-holgerelateerde aandoening gestegen. In 1996waren er zo’n 1400 alcoholdoden geregistreerd,in 2002 bijna 1800. Dit is een stijging van zo’n25 procent.

Hogere alcoholsterfte mede door veroude-ring bevolking

Twee van de drie alcoholdoden zijn tussen 45 en69 jaar. Ter vergelijking: in 2002 vond een vijfdevan de totale sterfte plaats in deze leeftijdscate-gorie. De sterfte aan alcohol treft de ouderen(45-plus) dus in het bijzonder. De hogere alco-holsterfte wordt evenwel voor zo’n veertig pro-cent veroorzaakt door de veroudering van debevolking. Gecorrigeerd voor de leeftijdsop-bouw van de bevolking neemt de alcoholgerela-teerde sterfte tussen 1996 en 2002 met vijftienprocent toe.

Sterkere stijging alcoholsterfte onder vrouwen

Het aantal alcoholgerelateerde sterfgevallen isonder vrouwen aanzienlijk lager dan onder

mannen. In de loop van de jaren is de alcohol-sterfte onder vrouwen echter sterker gestegendan onder mannen. In 1996 stierven nog meerdan drie keer zoveel mannen als vrouwen aanalcoholgerelateerde oorzaken, in 2002 ongeveertweeënhalf keer zoveel. In 2002 waren er twintigalcoholgerelateerde sterfgevallen per honderd-duizend mannen en zeven sterfgevallen per hon-derdduizend vrouwen.

Psychische stoornissen bepalen helft alcohol-sterfte

Ruim de helft van de alcoholgerelateerde sterf-gevallen in 2002 is toe te schrijven aan psy-chische stoornissen en gedragsstoornissendie het gevolg zijn van het gebruik van alcohol.Het betreft hier alcoholmisbruik en alcohol-afhankelijkheid. Alcoholische leverziekten zijnde tweede belangrijke oorzaak van alle alco-holgerelateerde sterfgevallen. Het aandeel vande psychische stoornissen is iets gestegen, van56 procent in 1996 tot 59 procent in 2002. Hetaandeel van de alcoholische leverziekten isafgenomen van 37 procent (1996) tot 34 pro-cent (2002).Bron: bericht CBS, 18 oktober 2004<

173 toename alcoholsterfte met 25 procent

Rond de elf procent van de twee- tot en met 19-jarigen kampt in 2003 in Nederland met over-gewicht. Bij drie procent van de jongeren issprake van ernstig overgewicht. Jongeren die tedik zijn, hebben vaak ook op volwassen leeftijdlast van overgewicht.

Aandeel jongeren met overgewicht redelijkstabiel

Vanaf begin jaren tachtig is het aandeel jongerenmet overgewicht gestegen van negen procent totelf procent begin jaren negentig. Het aandeel meternstig overgewicht is in dezelfde periode geste-gen van twee naar drie procent. Sinds de jarennegentig zijn de cijfers nagenoeg onveranderd.

174 een op de negen jongeren is te dik

ZenF-0105-cyaan.qxd 9-2-2005 19:39 Pagina 176

diversen

177zorg & financiering > 1-2005

Het percentage volwassenen met overgewichtdaarentegen is sinds het begin van de jarentachtig toegenomen van 33 procent tot 46 pro-cent in 2003. Het aandeel met ernstig overge-wicht steeg in deze periode tot bijna elf procent.

Turkse en Marokkaanse jongeren vaker te dik

Bijna een op de vier Turkse en Marokkaanse jon-geren is te dik. Onder autochtone jongeren is

dat een op de tien. Ook de jeugd met eenSurinaamse of Antilliaanse/Arubaanse achter-grond is vaker te dik. Ernstig overgewicht komtook vaker voor onder deze niet-westerse alloch-tone jongeren dan onder autochtone jongeren.Bron: bericht CBS, 6 december 2004<

De groenten- en fruitconsumptie bij negentien-tot dertigjarigen is veel te laag. Slechts tweeprocent van de ondervraagden haalt de aanbe-volen hoeveelheid van 150-200 gram groentenper dag en slechts zeven procent eet tweehon-derd gram fruit per dag. Dit zijn de belangrijk-ste resultaten uit de voedselconsumptiepeiling2003.

De gemiddelde consumptie van zowel groentenals fruit is honderd gram per dag. Ook de inna-me aan verzadigd vet blijft te hoog. Wel kiezende ondervraagden vaker voor magere en half-volle producten. Hierdoor heeft ruim de helftvan de negentien- tot dertigjarigen inNederland een vetinname die voldoet aan deaanbeveling. De inname van transvetzurennadert de aanbevolen hoeveelheid door de ver-

laging van het transvetzuurgehalte in verschil-lende producten.

De peiling werd uitgevoerd door het RIVM,TNO-Voeding en marktonderzoeksbureau GfKin opdracht van het Ministerie VWS. De resulta-ten staan in een uitgave van het Voedings-centrum Zo eten jongvolwassenen in Nederland enzijn in oktober 2004 aan het Ministerie van VWSaangeboden. De resultaten van de voedselcon-sumptiepeiling 2003 laten zien dat het bevorde-ren van de groenten- en fruitconsumptie en hetverlagen van de inname aan verzadigd vet entransvetzuren belangrijk blijven. In de Rijks-begroting 2005 heeft Minister Hoogervorst hier-toe speerpunten opgenomen.Bron: persbericht Ministerie VWS, 13 oktober 2004<

175 consumptie groenten en fruit jongvolwassenen veel te laag

De toename van seksueel overdraagbare aan-doeningen (SOA) van de afgelopen jaren lijkt in2003 enigszins te zijn gestabiliseerd. De conti-nue toename in het aantal gevallen van syfilis ende epidemie van Lymphogranuloma venereum(LGV) bij homo- en biseksuele mannen duidtechter op toename in onveilig seksueel gedrag.Van alle homomannen met een SOA, was twin-tig procent ook al besmet met HIV.

Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van het RIVMover SOA en HIV.

HIV

Per augustus 2004 zijn 9767 mensen met HIVgeregistreerd bij de 22 HIV-behandelcentra,waarvan 847 al in 2003 zijn gediagnosticeerd.In totaal waren eind 2003 naar schatting 16.400

176 toename soa gestopt

ZenF-0105-cyaan.qxd 9-2-2005 19:39 Pagina 177