1Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Workshop ‘Arrangeren in de praktijk’-

Conferentie ‘Muziek in de Gemeente’ vrijdag 21 november ’08

Theo Althuis

2Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

1. Definitie ‘arrangeren’

2. Wat heb je nodig

3. Do’s and don’ts

4. Arrangeer-technieken

5. Arrangeren voor los nummer

6. Arrangeren voor samenzangblokje

7. Andere bronnen

8. Voor gevorderden

Inhoud

3Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

1. Definitie ‘arrangeren’

• Van Dale: (muz) bewerken van een compositie voor (een) ander(e) instrument(en)

• Deze workshop:het bewerken van een bestaand samenzanglied m.b.t.

- intro, tussenspelen, outro- toonhoogte- muziekstijl en tempo- aantal instrumenten- tegenstemmen- akkoorden- volgorde van coupletten/refreinen

• Vandaag voor samenzang, morgen voor instrumentaal

4Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

2. Wat heb je nodig – (1.)

• instrument: gitaar/piano/keyboard

• of: pen en papier

• of: keyboard met sequencer PC met muziek-software printer

• of: PC met sequencer-software printer

5Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

2. Wat heb je nodig – (2.)

Arrangeren met keyboard en PC:

• speel arrangement in je keyboard in

• maak een eind-mix in je keyboard (volumes/galm/effecten)

• neem het totaal op als audio-fragment in je PC (bijv. met Cubase)

• zet het audio-fragment om naar MP3 en mail het naar je muziekteam

• save je arrangement in je keyboard als midi-file

• lees de midi-file in je notatie-software in (bijv. Cubase, Finale, Sibelius)

• Exporteer de bladmuziek als pdf-file of jpg-file en mail het naar je muziekteam

6Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

2. Wat heb je nodig – (3.)

Handig:

• audio-software om de toonhoogte van liederen aan te passenbijv. WaveLab

• software om WAV-files om te zetten naar MP3 (en andersom)bijv. MusicMatch

7Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Handig voor verspreiding van liederen / MP3’s / bladmuziek: Worship Planning!www.worshipplanning.com

8Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

3. Do’s and don’ts – (1.)

Algemeen:

• het arrangement moet zingbaar zijn

• de toonhoogte moet zingbaar zijnOpwekking is regelmatig vrij hoog

zet het nummer evt. een toon lager

bijv. Opw.267 – ‘Groot is de Heer’: Bb i.p.v. Cbijv. Opw.601 – ‘Deel door ons uw liefde uit’

9Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

3. Do’s and don’ts – (2.)

In een samenzang-blokje:

• Denk aan de ‘flow’, houd de sfeer vast

• Doorgaan in dezelfde toonsoort

• Kijk naar de liedtekst, wat sluit mooi op elkaar aanbegin een lied eens met het refrein

• In een blokje: niet te lange tussenspeleninstrumentale stukken aan het begin of eind van het blokje

10Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

4. Arrangeer-technieken – (1.)

• Het herhalen van gedeeltes van een melodie

bijv. Opw.267 – ‘Groot is de Heer’

bijv. Joh.446 – ‘Prijs de Heer met blijde galmen’

bijv. Opw.281 – ‘Als een hert’

bijv. Opw.604 – ‘Kom en laat ons prijzen’

• Beginnen met een deel van de melodie en hier op doorgaan

bijv. Opw.167 – ‘Samen in de naam van Jezus’

bijv. Opw.442 – ‘Prijst Hem, prijst Hem’

bijv. Opw.268 – ‘Hij kwam bij ons, heel gewoon’

bijv. Opw.349 – ‘Hij is verheerlijkt’

11Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

4. Arrangeer-technieken – (2.)

• Arrangement in de sfeer van het lied

bijv. Opw.123 – ‘Groot is uw trouw’

bijv. Opw.167 – ‘Samen in de naam van Jezus’

bijv. Opw.70 – ‘Heer, onze God, hoe heerlijk is Uw naam’

bijv. Opw.313 – ‘Overwinnaar’

• Mooiere akkoorden toevoegen

bijv. Opw.4 – ‘Zijn naam is wonderbaar’

bijv. Opw.116 – ‘Jezus, naam boven alle naam’

bijv. Opw.365 – ‘k Aanbid U Heer’

Opw.379 – ‘Heerlijk is Uw naam’

12Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

13Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

14Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

15Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

16Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

17Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

4. Arrangeer-technieken – (3.)

• Maak gebruik van een bekend pop-nummer

bijv. Opw.430 – ‘Heer, ik prijs Uw grote naam’ & Jackson Five

• Maak gebruik van een klassiek nummer

bijv. Opw.174 – ‘Juicht, want Jezus is Heer’& ‘Jesu, joy of man’s desiring’ – J.S.Bach

18Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

5. Arrangeren voor los nummer – (1.)

Opbouw:

• Thema

• Couplet

• Refrein

• Thema

• Couplet

• Refrein 2 x

• Thema

19Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

5. Arrangeren voor los nummer – (2.)

Voorbeelden:

• Opw.355 – ‘U die mij geschapen hebt’

• Opw.475 – ‘Majesteit, Koning in eeuwigheid’

• Opw.383 – ‘Geest van hierboven’

• Opw.366 – ‘Kroon Hem met gouden kroon’

• Opw.372 – ‘U verzadigt mij met Uw liefde, Heer’

• Opw.607 – ‘Machtige Redder’

20Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

6. Arrangeren voor samenzangblokje – (1.)

• Denk aan de ‘flow’, houd de sfeer vast

• Nummers in dezelfde muziekstijl en tempo achter elkaar

• Doorgaan in dezelfde toonsoort

Toonsoortovergangen:

• Overgangsakkoorden

• Tussenspel, bijv. Opw.461 – ‘Mijn Jezus, mijn Redder’

21Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

6. Arrangeren voor samenzangblokje – (2.)

• Kijk naar de liedtekst, wat sluit mooi op elkaar aanbegin een lied eens met het refrein

bijv.Opw.379 – ‘Heerlijk is Uw naam’ (C)refrein Opw.419 – ‘U bent God’ (C)

• In een blokje: niet te lange tussenspeleninstrumentale stukken aan het begin of aan het eind van het blokje

22Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

7. Andere bronnen – (1.)

Mocht je weinig tijd hebben:

• arrangementen “uit de oude doos”

• Opwekking-CD

• Kees Kraayenoord – ‘Jezus, leven van mijn leven’ (gezangen-CD)

• CD’s Ronduit Praise

• CD ‘Vorm mij’

• CD ‘Zing een nieuw lied’

• CD ‘De verdieping’ – Bethel-kerk Drachten

• Praise-CD’s Michael W.Smith

• CD ‘Intermezzo’

23Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

7. Andere bronnen – (2.)

Leuke arrangementen van Opwekking-CD’s:

• Opw.411 – ‘Geprezen zij de Here’

• Opw.424 – ‘Ik wil zingen voor de Koning’

• Opw.427 – ‘Dwars door het vuur ‘

• Opw.588 – ‘Er is geen Vriend’ mineur / majeur

Wat altijd nog kan:

• Intro = eerste en/of laatste regel

24Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

8. Voor gevorderden – (1.)

keyboard-tracks live mee laten lopen

PAS OP: vorm en lengte van het arrangement ligt vast!

Optie 1:

• sequencer van je keyboard mee laten lopen

• apart clicktrack-spoor uit aparte uitgang via een signaal-versterkertje of mixertje naar een koptelefoon, voor je drummer

• toetsenist start de track

• 2 maten click vooraf, in de 3e maat aftikken

25Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

8. Voor gevorderden – (2.)

Optie 2:

• sequencer van je laptop mee laten lopen

Optie 3:

• hele arrangement op minidisc zetten, met apart clicktrack-spoor naar de drummer

• geluidsman of drummer start de track

26Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

8. Voor gevorderden – (3.)

Voorbeelden:

• ‘Today’ – Brian Doerksen strijkers‘Everlasting’ – Brian Doerksen strijkers

• Opw.320 – ‘Ere zij aan God de Vader’ arr. Ronduit Praise Band bellen

• Opw.440 – ‘Machtig zijn al uw daden Heer’ bellenook te gebruiken voor Opw.387 ‘Groot en machtig is Hij’

• Opw.616 – ‘Houd mij dicht bij U’ drumloop

• Opw.621 – ‘U bent mijn anker’vooraf bijbellezing/aankondiging, ondertussen percussie-loop en pad

27Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Vragen?

28Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Voor meer info: www.theoalthuis.nl

U luistert naar: