fSTICHTING KOREN- en OLIEMOLEN "De WACHTERSpostadresbezoekadres

Havenstraat 36 Bol\«erk 11 bank/ibannr.K.v.K.B.T.W. - nr. telefoon:info@dewachter.nl

9471 AM Zuidlaren9471 AT ZuidlarenNL34RAB0037603265041018846nl8047.36.789.0.01050-4090308 / 4093154 / 06-3138561www.dewachter,nl ,

_ c; c2 K n f.

Gemeenteraad Gemeente Tynaaric Postbus 5 9480 AA VRIES.

Ref.nr.Ingekomen gem. Tynaario

1 u AFR 2018

Team

ZUIDLAREN, 11 april 2018.

Betr. Jaarverslag 2017

Geachte raadsleden.

Met veel genoegen zenden wij u het JAARVERSLAG van onze Stichting Koren- en oliemolen "De Wachter".

Graag bevelen wij uw raad aan om van het verslag kennis te nemen.Wij menen, dat hierin voldoende verwoord is, welk een belangrijke plek Museum "De Wachter" binnen het dorp Zuidlaren, binnen de Gemeente Tynaario en ver daarbuiten inneemt.

Een Werkend Erfgoed, welke in stand wordt gehouden door jaarlijks een groep van pim. 185 zeer betrokken en enthousiaste mannen en vrouwen.

Wij nodigen uw nieuw uw raad graag uit voor een werkbezoek, zodat u met "eigen ogen" kunt waarnemen welke plaats De Wachter binnen de samenleving inneemt, zowel op toeristisch gebied, dan wel op het grote belang op sociaal en cultureel gebied.Graag zullen wij voor een bezoek uw gastheer zijn.

Het jaarverslag verzonden wij tevens digitaal naar - info@tvnaarlo.nl.

Inmiddels verblijven wij.Namens het Bestuur vanStichting Koren- en oliemolen "De Wachter"

Dirk P. Dijkens Secretaris

Bijlage: jaarverslag 2017

Het jaar2017: Een overzicht.

Activiteiten:Het wordt haast eentonig, ook 2017 is voor De Wachter weer een goed jaar geweest.Dit geldt voor zowel het aantal bezoekers en de financiële uitkomsten.Ook het aantal vrijwilligers bleef ongeveer gelijk

Het aantal vrijwilligers: Per 31 december 2017 waren er 185 vrijwilligers actief Het zijn: Olieslagers, specerijenmaalders, horecamannen- en vrouwen, rondleiders, suppoosten, ambassadeurs, stelmakers, stagiaires, bestuursleden, smeden, timmermannen, stoommachinisten, onderhoudsmonteurs, tuinmannen, schilders, hakkers, bakkersvrouwen, kantinemedewerkers, pannenkoekenbakkers, stratenmakers, marktkooplieden, redactieleden, commissieleden, ontM’erpers, uitvoerders, klompenmakers, molenaars, houtbewerkers, schoonmakers, fotografen, videoregistrators, pr-medewerkers, bordenbewakers, veiligheid-experts, elektriciens, restaurateurs, historici, inspirators, gidsen, coördinatoren, schippers, opstappers, koks, receptionisten, hout- en metaaldraaiers, stokers, kruideniers, tekenaars, constructeurs, jeugchverkers, gidsen, inkopers en verkopers, muzikanten, dirigenten, zeepmakers, modelbouwers ICT-ers en geM oon helpende handen.

Het seizoen 2017 is traditiegetrouw op de laatste zaterdag van april van start gegaan.Dit keer niet met heel veel “tam tam“ op zaterdag, maar met een activiteit op de vrijdagavond ervoor.De seizoenstart stond in het teken van de nieuwe outfit van de vrijwilligers.Dank zij de Rabobank Clubkas Campagne konden nieuwe polo’s worden aangeschaft.Onder toeziend oog van de voorzitter van de Vrienden van de Wachter, werden de vrijwilligers in de nieuwe polo's gehesen.

Voorafgaand aan het seizoen werd in het weekend van 8 en 9 april support gegeven aan de Operatie Amherst. Dit ter herinnering aan de bevrijding in 1945.Rond De Wachter was een kampement ingericht en werd op zaterdagmiddag in een zgn. Mock Battle de slag tussen Canadezen en Duitsers nagespeeld.In de ochtend zijn 2 herinneringsbomen geplant voor Dieks Dele. Het zijn een Franse en Canadese esdoorn.Op zondagmiddag werd bij De Wachter een lunch verzorgd voor oud-strijders. Onderwijl was er een concert van het fanfarekorps Regiment Grenadiers en .lagers.

Op verschillende zaterdagen zijn extra activiteiten georganiseerd.Te noemen zijn:

• Speciale dagen voor donateurs;• Speciale dagen, waarbij een onderdeel van De Wachter speciale aandacht kreeg.(stoom, hout,

smeden)• Het buiten demonstreren van de mobiele stoommachines: De locomobiel en stoomtractor;• Een opa- en oma-dag met als motto “Help opa en oma de vakantie door”;• Diverse kinderactiviteiten als bijv. scheepsklompjes maken;• Extra activiteiten op de Nationale Molendag: Vanuit De Wachter opereerden op de deze dag

zendamateurs die, met een speciale roepnaam (PA6WACHTER), contact zochten met collega’s over de gehele wereld en met vele andere molens in Nederland.

• Stempelpost van de Drentse Fiets4daagse.• Ook deden weer diverse rally's “De Wachter” aan (o.a. antieke auto’s en antieke motoren)

Op de woensdagse oud-Drentse markten in de maand juli was De Wachter steeds met een kraam aanwezig. Hier werd het bakken van kniepertjes gedemonstreerd en ook werden grote hoeveelheden ouderwetse hardbrodcn aan de man gebracht.

Pagina I van 6

Op de markt van Melk en Honing in augustus was De Wachter eveneens met een kraam aanwezig. Er werd daarnaast ook nog deelgenomen met de klompenmaker, de smid, de stoomtractor en de stoomlocomobiel. Ook vertoonden enkele vrijwilligers hier hun houtdraai- en houtsnijkunsten.

In het kader van oktobermaand-kindermaand werd op de eerste en derde zaterdag van oktober in de bakkerij weer koekjesbakken voor kinderen georganiseerd. Ook waren er diverse andere kinderactiviteiten. Dit levert voor zowel de kinderen als de ouders bijzonder veel plezier.Het seizoen werd afgesloten op de laatste zaterdag van oktober met de eerste ‘'Heel De Wachter bakt”. Iedereen die dit wilde kon meedoen met een workshop brood en andere lekkernijen bakken.Het was een groot succes met de hele dag veel activiteiten in de bakkerij.In 2017 zijn weer veel groepen rondgeleid buiten de openstellingen op woensdagmiddag en zaterdag.Veel scholen weten de weg naar de molen te vinden om de leerlingen met ons cultuurgoed te laten kennismaken.Vrijwilligers van De Wachter werkten in 2015 mee aan de totstandkoming van de “Canon van Tynaario”. In dit geschiedkundige boekwerkje, met werkboek voor basisschoolleerlingen, is ook De Wachter opgenomen. Dit jaar is daarop worden doorgeborduurd met een speciaal programma voor schoolkinderen.

Voor kinderen (en ook ouders en grootouders) is bij De Wachter ook speelgoed van vroeger (stelten, hoepels en tollen) beschikbaar.

Gedurende het seizoen heeft het “De Wachter" niet aan publiciteit ontbroken. Haast wekelijks stond er wel iets in Oostermoer-Noordenveld. de Vriezer Post of het Dagblad van het Noorden. Ook de lokale en regionale omroepen lieten zich niet onbetuigd.

Ook in 2017 zijn weer een aantal huwelijken in “De Wachter” gesloten. Als “trouwzaal” wordt het Dorpsplein met het beeld van Berend Botje en rondom de klompenmakerij, stelmakerij en smederij, gebruikt. Ook de binnenplaats bij de molen zelf kan worden benut.Dit biedt haast onbeperkte mogelijkheden. Een deel van de groep Bedrijfsvoering zet zich bijzonder in om elke trouwerij tot een feest te maken.

Samenwerking:• Er wordt samengewerkt met diverse partijen. Er zijn arrangementen geweest met horeca- en

scheepvaartbedrijven.• Ook wordt samengewerkt met een aantal recreatiebedrijven, die hun bezoekers, met een kleine

korting, kaarten voor De Wachter verkopen.• Er is samengewerkt met het Geopark De Hondsrug. De Wachter is partner.

Het Geopark Hondsrug, is inmiddels door de Unesco officieel erkend als Geopark.• In het kader van de stoommanifestatie van de museumspoorweg STAR voer de stoomraderboot

De Jonge Wachter naar Stadskanaal. Hier kon het publiek al varend kennismaken met stoom en het varend onderdeel van ons museum.

Buiten de openstellingen en de daarmee gepaard gaande activiteiten, is hard gewerkt aan:

Onderhoud van “De Wachter” en alles daarin en rondom..Verdere verfraaiing “Dorpsplein.De restauratie en onderhoud van de antieke, mechanische muziekinstrumenten, het grote orchestrion speelt o.a. met zelfgemaakte muziekrollen. Aan het oudste instrument, de tingeltangel, wordt nog voortdurend gewerkt.Demonstratiezaterdag van meesterbakker Wietse Schiere van Koopmans meel.Een woldag met spinnen, karen en vilten.Een demonstratie honingslingeren, verzorgd door de Imkersvereniging Zuidlaren De restauratie van een 2 stoompompen die we ontvingen van het Nat. Stoommuseum in Medemblik .Oktobermaand-kindermaand: Koekjesbakken voor kinderen op 2 zaterdagen in oktober.

Pagina 2 van 6

• “Heel de Wachter bakt, workshops bakken voor volwassenen op de laatste openingsdag.• Een familiereünie van mevr. Van der Hoek-Medendorp met haar kinderen klein- en

achterkleinkinderen (Zij de dochter van de vroegere molenaar en zus van de laatste molenaar Diek Medendorp)

• Aan een geweldig aantal klein, hierboven niet genoemde, zaken.

In juli werd de nieuwe parkeerplaats gerealiseerd en ook de binnenplaats bij de molen (Hajo Hoeksemaplein) werd opnieuw bestraat.Als de nieuwe parkeerplaats in gebruik is genomen kan et bestaande parkeerterrein worden ingericht als evenemententerrein

Voor een aantal bedrijven en de gemeente Tynaario werd de kantine van Dieks Dele beschikbaar gesteld voor activiteiten al of niet in combinatie met een rondleiding.

Website en Facebook:De website wordt steeds actueel gehouden. Naast veel informatie op de site, heeft de nieuwsrubriek een eigen, drieledige, functie. Het is informatief (wat gebeurt er allemaal?) voor de bezoeker, een informatiebron voor de eigen vrijwilligers en tegelijkertijd een soort van geschiedschrijving.Deze rubriek wordt door bezoekers en de eigen vrijwilligers bijzonder gewaardeerd, omdat hierdoor - “De Wachter'-breed- inzicht ontstaat in alle activiteiten.De website werd bijna 200.000 maal bezocht, waarbij gemiddeld 7 pagina’s (totaal 1,4 miljoen totaal) werden bekeken.

Op Facebook is De Wachter aanwezig met een eigen pagina (www.facebook.com/MuseumDeWachter).

Vrijwilligers: “De wind in de wieken van De Wachter”:Het aantal vrijwilligers was einde van het jaar 185 (v.j. 189)

In 2017 zijn 5 vrijwilligers overleden.Het zijn:

• Theo Wortelboer, elektricien• Roelof Westerhof, klompenmaker en schenker van de klompenmakerij• Hans Winkier, videomaker• Johannes N ij boer, schilder• Cees de Bruyn, bakker

Op 22 juni overleed Nellie Medendorp, de echtgenote van de laatste molenaar en eigenaar van De Wachter.Zij zijn allen herdacht tijdens de jaarlijkse oliebollenmiddag.

De vrijwilligersorganisatie wordt aangestuurd door de hoofden van de groepen Techniek en Bedrijfsvoering.Het hoofd techniek, Han de Rhoter, coördineert en stuurt de vrijwilligersgroep aan die zich bezighoudt met het technische gedeelte van “De Wachter” (molen/stoom/werkplaatsen/boot etc.)Het hoofd Bedrijfsvoering (Tine Siccama) coördineert en regelt de horeca, de bakkerij, de groepen, rondleiders en suppoosten.

De Wachter beschikt over een eigen AED-apparaat (Automatische E’xterne Deflbrillator).PIm. 40 vrijwilligers zijn in staat dit apparaat te bedienen en hebben een cursus reanimatie gevolgd.De al in 2009 opgestarte cursussen kregen ook in 2017 een vervolg met de jaarlijkse herhalingstraining.

In het kader van veiligheid wordt ieder jaar samen met de brandweer van Zuidlaren een brandweer- en ontruimingsoefening georganiseerd.

Pagina 3 van 6

In augustus is er door en voor de vrijwilligers een barbecueavond georganiseerd. Dit was opnieuw een groot succes.

Als Jaarafsluiting is de traditionele oliebollenmiddag op 13 december 2017 gehouden. Dit keer weer in het Eethuis voor Allen (vroeger Brinkhotel). De meeste vrijwilligers waren hier aanwezig.Hier zijn de in 2017 overleden vrijwilligers herdacht en de jubilarissen gehuldigd.Aan 9 vrijwilligers t.w. Wim Meppelink, Tabo Timmer, Piet Bennink, Peter van Heuvein, Klaas Eisinga, Jam Vos, Geert Roseveld, Geert Koning, Dirk Dijkens en Eppie Boswerd door de voorzitter de gedenkpenning voor meer dan 10 jaar trouwe inzet uitgereikt.Voor 20 jaar inzet bij “De Wachter” kregen Trijn van Rhee, Dieteke Timmer en Han de Rhoter de ere- speld. Zij kregen ook de titel “ERE-VRIJWILLIGER”. Hun foto zal worden opgenomen in een Eregalerij, die hiermee inmiddels uit 35 foto’s bestaat.Omdat we het jubileum per 10 jaar vieren, is er bij een 25-jarig jubileum “slechts” een bos bloemen. Edsard ten Cate, Jan Versteeg en Marius Biesheuvel maakten deze kwarteeuw vol.Met “terug- en vooruitkijken” en een videopresentaties van de activiteiten in het afgelopen jaar, een (klein) kerstpakket en uiteraard oliebollen, werd de oliebollenmiddag weer een gezellige afsluiting van 2017.

De Vrijwilligers Nieuwsbrief kwam uit in april, juli en december. Veel vrijwilligers leverden hun bijdrage voor dit informatieve blad van en door vrijwilligers.Maandelijks is wordt er door de secretaris een informatieve email verstuurd aan alle vrijwilligers.

Ook in 2017 is weer samengewerkt met de vrijwilligersvacaturebank van de gemeenten Tynaarlo en Aa en Hunze en de provincie Groningen. Niet alleen kon via deze organisaties de behoeftes van “De Wachter” kenbaar worden gemaakt, de vacaturebank bemiddelde ook zoekende vrijwilligers.

Sociale activiteiten van de vrijwilligers.

Niet onvermeld mag blijven de repetities en optredens van het vrijwilligerskoor “De Wachter Stars.Een aantal motorrijdende vrijwilligers (soms genoemd “The Mill-Bikers”) hebben weer samen diverse toertochten gereden.Een aantal fotograferende vrijwilligers wisselt maandelijks ervaringen uit en onderneemt activiteiten in een fotoclub.Hieruit blijkt te meer dat vrijwilligerswerk ook bindt buiten de normale activiteiten van “De Wachter”.

Collectie:

Een verzameling klokken kregen op de “Barkhofzolder” een plek krijgen in een klokkenmakerswerkplaats.Verder werd op de Barkhofzolder een “mooie kamer” met bed.steden ingericht.Een duidelijke aanvulling van de “Barkhofzolder” die laat zien hoe het er uitzag in een dorp in “grootmoeders tijd”.Van het nationaal Stoommuseum in Medemblik werden 2 stoompompen ontvangen. Deze verkeerden in een niet al te beste staat. Er is hard gewerkt aan restauratie en het ziet er naar uit dat in de loop van 2018 daarvan de resultaten zichtbaar zullen worden.

Veel tijd is in de eerste helft van het jaar besteed aan de reparatie van de stoomketel van de stoomraderboot De Jonge Wachter. Bij de 2-jaarlijkse stoomkeuring werd een zwak punt in de ketel geconstateerd, dat gerepareerd diende te worden. Omdat deze reparatie om kostentechnische redenen, eigenlijk alleen bij de fabrikant (Standard Fasel) in Veendam gebeuren, moest de ketel worden uitgebouwd, naar Veendam worden vervoerd en, na reparatie, daarna alles in omgekeerde volgorde opnieuw.Een geweldige klus voor onze vrijwilligers, maar eind juni was de boot weer vaarklaar.

Pagina 4 van 6

Het is in 2017 helaas niet gelukt de collectie molenbouwers-gereedschappen een plek te geven in de molenaarswerkplaats op de begane grond. We zullen ons in 2018 moeten beraden hoe we hierin verder gaan.

Bestuur:In 2017 traden Johan Waarheid en Jan Hendrik Nijborg toe tot het bestuur.Eind maart 2018 zal Albert Lubberink afscheid nemen als bestuurslid en penningmeester.

Het bestuur bestond op 31 december 2017 uit:JackEeuweDirkPeterAlbertLeoJan Hendrik Gerard Pim Johan

AlsemaBroersmaDij ken sVan HeuvelnLubberinkMiedemaNijborgSchenkelTimmerWaarheid

Voorzitter en lid DB Secretaris en lid DB

Penningmeester en lid DB

a.s. Penningmeester en lid DB

Exploitatie:In 2017 hebben 7203 betalende bezoekers “de Wachter” bezocht.Dit is een kleine verbetering (+118) t.o.v. 2016.Het aantal bezoekers in groepsverband nam echter toe.Het werkelijk aantal bezoekers is echter beduidend hoger (geschat ca 2.500), omdat donateurs en vrienden vrije toegang hebben.

Het aantal betalende bezoekers was de laatste jaren als volgt:jaar aantal jaar aantal jaar aantal jaar aantal jaar aantal

2015 8329 2010 8282 2005 7301 2000 5400

2014 7650 2009 7441 2004 6352 1999 5700

2013 6609 2008 7851 2003 6417 1998 6700

2017 7203 2012 7847 2007 7898 2002 5729 1997 6000

2016 7085 2011 7543 2006 7211 2001 5500 1996 5700

Met de inkomsten uit entreegelden, bijdragen van Vrienden, donateurs en de opbrengsten uit de bakkerij, olieslagerij, de klompenmakerij, de stelmakerij en enkele andere bronnen konden we het jaar afsluiten met een sluitende exploitatie zonder tekort of grote overschotten.Afgezien van een bijdrage uit het monumentenfonds (ca € 5000 per jr.) voor het onderhoud van de molen en 2 van de 16 stoommachines komt dit tot resultaat tot stand zonder verdere exploitatiesubsidies.

Vrienden:Vrienden van “De Wachter” zijn bedrijven en particulieren die “De Wachter” een warm hart toedragen. Zij betalen een jaarlijkse bijdrage, dan wel verlenen gratis diensten of goederen voor minimaal de bijdrage.Dit jaar kon de Itf vriend worden bij geschreven.Het aantal “Vrienden van De Wachter” per 31 december 2017 bedroeg 74 (v.j. 65).De Wachter is bijzonder blij dat zoveel bedrijven het werk van De Wachter financieel steunen.Jaarlijks wordt een netwerkbijeenkomst georganiseerd waarbij alle vrienden worden uitgenodigd.Er wordt gewerkt om het aantal “Vrienden van de Wachter” nog te vergroten.

Donateurs:Het aantal donateurs bedroeg eind 2017: 607 (begin 2017 was dat 613)Het geeft een goed gevoel dat zoveel particulieren De Wachter een (financieel) steuntje in de rug geven.

Pagina 5 van 6

Ambassadeurs:Veel instellingen kennen een comité van aanbeveling. Deze naam kennen we niet bij De Wachter, wel hebben wij ambassadeurs.Het zijn in willekeurige volgorde: Imca Marina (zangeres), Marga Kool (schrijfster en oud-gedeputeerde prov. Drenthe), Annette Timmer (presentatrice RTV Drenthe en RTV Noord), Jacques d’Ancona, (verslaggever en recensent Dagblad van het Noorden) en Sem Schilt (oud-wereldkampioen KI en eigenaar van de Fight Academy in Zuidlaren).We zijn dankbaar dat deze mensen, met ieder een eigen plek in onze samenleving, De Wachter een goed hart toedragen en hun naam aan De Wachter willen verbinden.

Tenslotte:"De Wachter een wonder! ”Het erfgoed dat “De Wachter” heet, blijft met zijn molen, zijn olieslagerij en specerijenmaalderij, zijn stoommachines, zijn bakkerij, oude ambachten en alles daarom heen, uniek. En heel bijzonder, omdat vrijwel alles werkend aan de bezoeker wordt aangeboden.Veel meer mensen zouden van het bestaan moeten weten en het komen bezoeken.De vele vrijwilligers die dit alles in stand houden en laten werken, verdienen opnieuw een geweldige pluim voor hun inzet.We constateren met voldoening dat De Wachter geregeld geroemd wordt voor zijn vrijwilligersorganisatie.Het is een project en een object, waar allen die bij “De Wachter” zijn betrokken, de lokale overheid en de hele Zuidlaarder gemeenschap trots op mogen zijn!

Zuidlaren. maart 2018.

Namens het bestuur van De wachter,

Eeuwe Broersma. voorzitter Dirk P. Dijkens. secretaris

Het Molenmuseum De Wachter wordt geëxploiteerd door Stichting Koren- en oliemolen De Wachter.adres: Havenstraat 36, 9471 AM Zuidlarentel. 050-4090308 b.g.g. 06-31 385 631Website; www.dewachter.nlEmail: info@dewachter.nl

Pagina 6 van 6