1 Salarisenquête van bedrijfsjuristen in België Luik, 19 mei 2005 Marc BIHAIN Human Resources...

1

Salarisenquête van bedrijfsjuristen in België

Luik, 19 mei 2005

Marc BIHAINHuman Resources Director

ING Belgium

2

Overzicht van de uiteenzetting• Het beroep in enkele cijfers...

– De individuele kenmerken– De kenmerken van de onderneming

• Over de bezoldiging...

– Het verloop van de loopbaan volgens functie en geslacht

– Andere factoren die het salaris bepalen– De wijzen van bezoldiging

• Besluitvorming

3

Methodologie

• De definitie van de "bedrijfsjurist" omvat de functies jurist, juridisch verantwoordelijke, juridisch/fiscaal/administratief directeur en secretaris-generaal

• Verdeling in drie categorieën: adviseur, manager, directeur

• Bruikbare antwoorden: 286

• Een behoorlijk representatieve steekproef van de juristen van 30 tot 50 jaar

• De salarissen worden bruto voorgesteld, zonder boni, participatie, aandelenopties en overige voordelen

• Gegarandeerde anonimiteit van de gegevens

4

Het beroep in enkele cijfers…1 - De individuele kenmerken2 - De kenmerken van de onderneming

5

Het beroep in enkele cijfers…Snel overzicht over de resultaten (1)

39% van de juristen zijn vrouw

1 jurist op 10 is tussen 25 en 30 jaar oud, 1 jurist op 2 is tussen 30/40 jaar en 1 jurist op 3 behoort tot de leeftijdscategorie 40/55 jaar

70% van de juristen volgde een 3de cyclus en 23% volgde een opleiding in het buitenland

37% van de juristen deed beroepservaring op aan de balie en7% verwierf professionele ervaring aan de universiteit

98% van de juristen werkt voltijds, maar 23% werkt regelmatig thuis

6

Het beroep in enkele cijfers…Snel overzicht over de resultaten (2)

48% van de juristen legt zich overwegend toe op handelsrecht en vennootschapsrecht.

Het aantal dienstjaren van 52% van de juristen varieert tussen 3 en 9 jaar; 18% heeft een anciënniteit van meer dan 15 jaar

57% van de juristen werkt voor een onderneming met meer dan 1.000 werknemers

70% van de juristen werkt in Brussel

60% van de juristen is “adviseur", 25% "manager" en 15% "directeur"

7

Het beroep in enkele cijfers…1 - De individuele kenmerken

60%

25%15%

0

50

100

150

200

250

300

Personen

Functie / geslacht

Vrouw 112 75 22 15

Man 174 94 51 29

Totaal(286)

Adviseurs(169)

Managers (73)

Directeurs (44)

8


0%

20%

40%

60%

80%

100%

Percentages

Functie / geslacht

Vrouw 39% 44% 30% 34%

Man 61% 56% 70% 66%

Totaal Adviseurs Managers Directeurs

9


0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Personen

Leeftijd / Geslacht

Man 0 18 41 35 34 19 12 15 0

Vrouw 0 12 37 31 16 9 6 1 0

Jonger dan 25 jaar

Tussen25 en 29

Tussen30 en 34

Tussen35 en 39

Tussen40 en 44

Tussen45 en 49

Tussen50 en 54

Tussen55 en 60

Ouder dan60 jaar

10


0

5

10

15

20

25

30

Personen

Jong

er d

an 2

5 ja

ar

Tu

sse

n 2

5 e

n 2

9

Tu

sse

n 3

0 e

n 3

4

Tu

sse

n 3

5 e

n 3

9

Tu

sse

n 4

0 e

n 4

4

Tu

sse

n 4

5 e

n 4

9

Tu

sse

n 5

0 e

n 5

4

Tu

sse

n 5

5 e

n 6

0

Oud

er

dan

60

jaa

r

Leeftijd / Functie / Geslacht

Adviseurs M Managers M Directeurs MAdviseurs V Managers V Directeurs V

11


0%

20%

40%

60%

80%

100%

Percentages

Full time / Part time

Man 99% 1% 0% 0% 0% 0%

Vrouw 96% 4% 0% 0% 0% 0%

Full time 90% 80% 70% 60% 50%

12


70%

31%

11% 10%7% 6% 4%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Tot

aal

Rec

hten

Man

agem

ent

Fis

calit

eit/B

oekh

oudi

ng

Ove

rige

Eco

nom

ie

Fin

anci

ën

Aanvullende opleiding

65%

37%

1%

7%6%

14%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Tot

aal

Bal

ie

Not

aria

at

Uni

vers

iteit

Ope

nbaa

rA

mbt

Ove

rige

Aanvullende ervaring

13


31%

11%

7% 7% 7%6% 5% 5% 4%

3% 3% 2% 2% 2% 2% 1%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%H

ande

l

Ven

noot

scha

ppen

Bur

gerli

jk

Ban

k en

fina

ncië

n

Info

rmat

ica

en in

telle

ctue

el

Ver

zeke

ringe

n

Soc

iaal

Ove

rige

dom

eine

n

Bou

w

Inte

rnat

iona

al

Fis

caal

Pub

liek

en a

dmin

istr

atie

f

Eur

opee

s

Con

sum

ptie

Med

edin

ging

Fa

illis

sem

en

ten

en

co

nco

rdat

en

Ver

voer

Ste

denb

ouw

Mili

eu

Str

afr

ech

t e

n g

ere

chte

lijke

pro

ced

ure

s

Rechtstakken

14


5%

30%

57%

7%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

1 taal 2 talen 3 talen 4 talen

Gebruik van vreemde talen

15

Het beroep in enkele cijfers…2 - De kenmerken van de onderneming

0

10

20

30

40

50

60

Pe

rso

ne

n

Insu

rran

ce

Ban

k

Fin

ance

Tel

ecom

Info

rmat

ic

Ene

rgy

Tec

hnol

ogy

Foo

d

Che

mic

al

Car

/Air

Oth

er in

dust

ry

Con

sulta

ncy

R&

D

Dis

trib

utio

n

Med

ia

Hot

el/R

esta

uran

t

Rea

l Est

ate

Pub

lic S

ervi

ces

Bui

ldin

g

Logi

stic

s

Oth

ers

Sector / functie

Adviseurs Managers Directeurs

Financiële sector 35%

16


70%

20%

10%

0

50

100

150

200

Personen

Brussel Vlaanderen Wallonië

Werkplek


17

27

15

26 2630

74

26

45

17

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Per

son

en

Min

der

dan

50

Tus

sen

50 e

n 10

0

Tus

sen

100

en 2

50

Tus

sen

250

en 5

00

Tus

sen

500

en 1

000

Tus

sen

1000

en

5000

Tus

sen

5000

en

1000

0

Tus

sen

1000

0 en

2000

0

Mee

r da

n 20

000

Kleine / Middelgrote / Grote ondernemingen


57% van de juristen werkt voor een onderneming met meer dan 1000 werknemers

18

23,3 3,2 2,2

3,8

7

12,3

20,1

24,7

0

5

10

15

20

25

Ju

ris

ten

Min

de

r da

n 5

0

Tu

sse

n 5

0 e

n 1

00

Tu

sse

n 1

00 e

n 2

50

Tu

sse

n 2

50 e

n 5

00

Tu

sse

n 5

00 e

n 1

00

0

Tu

sse

n 1

000

en

50

00

Tu

sse

n 5

000

en

10

00

0

Tu

sse

n 1

000

0 e

n

20

000

Me

er

dan

20

000

Aantal juristen per type onderneming


19

Het beroep in enkele cijfers…2 – Het profiel van de bedrijfsjurist

20

Uitgaande van de onderzochte steekproef is de bedrijfsjurist:

• Eerder een man dan een vrouw

• Eerder jong dan oud

• Eerder adviseur dan manager of directeur

• Gespecialiseerd in handelsrecht en in vennootschapsrecht

• Een voormalig advocaat met een bijkomende juridische opleiding in België

• Drietalig

• Tewerkgesteld in Brussel, binnen een grote onderneming actief binnen de financiële sector

21

En dan dringen we nu door tot de kern van de uiteenzetting: De bezoldiging van de bedrijfsjurist!

“I hope you’re not trying to suggest that I didn’t pay you enough Foster”

22

Over de bezoldiging…1 - Het verloop van de loopbaan volgens functie en geslacht2 - Andere factoren die het salaris bepalen3 - De wijzen van bezoldiging

23

Over de bezoldiging…Snel overzicht over de resultaten (1)

• De voornaamste factoren die een impact hebben op de bezoldiging zijn:

– De leeftijd

– De functie

– Het geslacht

– De internationale dimensie

• De secundaire factoren:

– De grootte/omzet van de onderneming

– De activiteitensector

– De juridische specialiteit

24

Over de bezoldiging…Snel overzicht over de resultaten (2)

• Het gemiddeld jaarsalaris van de bedrijfsjurist bedraagt aan het begin van de loopbaan 41.000 € en aan het einde van de carrière 101.000 €

• De variabele bezoldiging en bedrijfswagens zijn regelmatig gebruikte vormen van bezoldiging; aandelenopties zijn daarentegen veel minder gebruikelijk

• De variabele bezoldiging, bedrijfswagens en aandelenopties worden veeleer toegekend aan juristen met ervaring en gaan doorgaans gepaard met een hoger salaris binnen dezelfde functie- en ervaringsklasse

25

Over de bezoldiging…1 - Het verloop van de loopbaan volgens de functie

Adviseurs / Managers / Directeurs - Waarneming

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

110.000

120.000

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Adviseurs - Perc. 50 40000 50000 60000 70000 65000 70000 77500

Managers - Perc. 50 40000 55000 77500 87500 110000 70000 90000

Directeurs - Perc. 50 65000 90000 85000 110000 85000 95000

25/30 jaar

30/35 jaar

35/40 jaar

40/45 jaar

45/50 jaar

50/55 jaar

55/60 jaar

26

Over de bezoldiging…1 - Het verloop van de loopbaan volgens de functie

Voor het opstellen van een salarisbeleid:

• Aan de hand van de waargenomen gegevens, hebben we getracht om de loonvariatie tussen de leeftijdsgroepen 1 (25/30 jaar) tot 7 (55/60 jaar) voor de adviseurs/managers/directeurs in beeld te brengen

• Toegepaste methode: Logaritmische functie die een steeds stijgende trend (reeks punten die maximaal naar de geobserveerde punten toe evolueren) vertoont

• Het resultaat wordt uitgedrukt in de vorm van een curve waarop fictief een salaris (Y) voor iedere functie met iedere leeftijd (X)

overeenstemt.

27

Over de bezoldiging…1 - het verloop van de loopbaan volgens de functie

Adviseurs / Managers / Directeurs Waargenomen gegevens

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

0 1 2 3 4 5 6 7 8

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)


28


Adviseurs / Managers / Directeurs - Evolutie

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

110.000

120.000

130.000

0 1 2 3 4 5 6 7 8

Leeftijdscategorieën

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Log. (Directeurs) Log. (Adviseurs) Log. (Managers)

29

1 2 3 4 5 6 725/30 jaar 30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar 50/55 jaar 55/60 jaar

Adviseurs 39.650 € 55.750 € 65.200 € 71.850 € 77.000 € 81.300 € 85.000 € Managers 43.750 € 64.000 € 76.000 € 84.350 € 91.000 € 96.250 € 101.000 € Directeurs - € 84.250 € 95.650 € 103.750 € 110.000 € 115.000 € 119.500 € Adviseurs 2.848 € 4.005 € 4.684 € 5.162 € 5.532 € 5.841 € 6.106 € Managers 3.143 € 4.598 € 5.460 € 6.060 € 6.537 € 6.915 € 7.256 € Directeurs - € 6.052 € 6.871 € 7.453 € 7.902 € 8.261 € 8.585 € Adviseurs 66% 68% 69% 70% 71% 71%

Managers 76% 79% 81% 83% 84% 85%

Directeurs 100% 100% 100% 100% 100% 100%

Functie / Leeftijdscategorieën

Jaarbasis

Maandelijkse

basis

Salaris%


30

Over de bezoldiging…1 - het verloop van de loopbaan volgens geslacht

Worden vrouwen even goed betaald als mannen?

31


Mannen / Vrouwen - Waarneming

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

Bru

to j

aars

alar

is (

vast

)

Mannen - Perc. 50 45000 55000 70000 85000 95000 82500 90000

Vrouwen - Perc. 50 35000 50000 60000 70000 90000 65000 65000

M / V - Perc. 50 40000 50000 65000 80000 92500 75000 90000

25/30 jaar 30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar 50/55 jaar 55/60 jaar

32

Over de bezoldiging…1 - het verloop van de loopbaan volgens geslachtGewicht van mannelijke directeurs en managers?

0

5

10

15

20

25

30

Personen

Min

der

dan

25 ja

ar

Tus

sen

25 e

n 29

Tus

sen

30 e

n 34

Tus

sen

35 e

n 39

Tus

sen

40 e

n 44

Tus

sen

45 e

n 49

Tus

sen

50 e

n 54

Tus

sen

55 e

n 60

Oud

er d

an 6

0 ja

ar

Leeftijd / Functie / Geslacht

Adviseurs M Managers M Directeurs MAdviseurs V Managers V Directeurs V

33


Adviseurs Mannen / Vrouwen - Vaststelling

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Adviseurs M - Perc. 50 52500 62500 80000

Adviseurs V- Perc. 50 50000 60000 65000

30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar

34


Managers Mannen / Vrouwen - Vaststelling

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Managers M - Perc. 50 55000 80000 92500

Managers V - Perc. 50 52500 75000 72500

30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar

35


Adviseurs / Managers / Directeurs - Vaststelling

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

110.000

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Directeurs M - Perc. 50 55000 102500 92500

Directeurs V - Perc. 50 75000 85000 70000

30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar

36


Ter illustratie van deze algemene trend:

• Aan de hand van de waargenomen gegevens hebben we getracht om de loonvariatie tussen de leeftijdsgroepen 1 (25/30 jaar) tot 7 (55/60 jaar) voor mannen en vrouwen aan te tonen

• Toegepaste methode: Logaritmische functie die een steeds stijgende trend (reeks punten die maximaal naar de geobserveerde punten toe evolueren) vertoont

• Het resultaat wordt uitgedrukt in de vorm van een curve waarop fictief een salaris (Y) voor elk der beide geslachten met iedere leeftijd (X)

overeenstemt.

37


Mannen / Vrouwen Vastgestelde gegevens

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

0 1 2 3 4 5 6 7 8


Bru

to j

aars

alar

is (

vast

)

Man Vrouw

38


Mannen / Vrouwen - Evolutie

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

0 1 2 3 4 5 6 7 8


Bru

to j

aars

alar

is (

vast

)

39

1 2 3 4 5 6 7

25/30 jaar 30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar 50/55 jaar 55/60 jaar

Mannen 41.500 € 63.500 € 76.750 € 86.000 € 93.250 € 99.000 € 104.000 €

Vrouwen 36.700 € 56.000 € 67.250 € 75.350 € 81.500 € 86.650 € 91.000 €

Mannen 2.981 € 4.562 € 5.514 € 6.178 € 6.699 € 7.112 € 7.471 €

Vrouwen 2.636 € 4.023 € 4.831 € 5.413 € 5.855 € 6.225 € 6.537 €

Salaris V/M% 89% 88% 88% 88% 87% 87% 87%

Geslacht / Leeftijdscategorieën

Jaarbasis

Maandelijksebasis


40

Over de bezoldiging…2 - De andere factoren die het salaris bepalen

De internationalisering van de activiteiten

20.000 €

30.000 €

40.000 €

50.000 €

60.000 €

70.000 €

80.000 €

90.000 €

100.000 €

110.000 €

120.000 €

1 tot 2 jaar 3 tot 5 jaar 6 tot 9 jaar 10 tot 15 jaar Meer dan 15 jaar

Bru

to ja

arsa

lari

s (

vast

)

Log. (Nationale missies) Log. (Nationale en internationale missies)

Log. (Internationale missies)

41


Gebruik van vreemde talen

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

110.000

120.000

130.000

140.000

3 tot 5 jaar 6 tot 9 jaar 10 tot 15 jaar Meer dan 15 jaar

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Log. (1 taal) Log. (2 talen) Log. (3 talen) Log. (4 talen)

42


Derde cyclus nationaal / internationaal

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

110.000

120.000

130.000

140.000


Bru

to j

aars

alar

is (

vast

)

Log. (Buitenlandse opleiding) Log. (Nationale opleiding) Log. (Geen opleiding)

43


Nationale / internationale ervaring

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000


Bru

to ja

ars

ala

ris

(vas

t)

Log. (Geen andere ervaring) Log. (Nationale ervaring) Log. (Internationale ervaring)

44


Grootte van de onderneming

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

110.000

25/30 jaar 30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar

Bru

to ja

arsa

lari

s (

vast

)

Log. (Middelgrote ondernemingen) Log. (Grote ondernemingen) Log. (Kleine ondernemingen)

45


Omzet

20.000 €

30.000 €

40.000 €

50.000 €

60.000 €

70.000 €

80.000 €

90.000 €

100.000 €

110.000 €

120.000 €

25/30 jaar 30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar

Bru

to j

aa

rsa

lari

s (

va

st)

Log. (Meer dan 50.000.000) Log. (Tussen 25 en 50.000.000)

Log. (Minder dan 10.000.000) Log. (Tussen 10 en 25.000.000)

46

Activiteitensectoren

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

100000

110000

120000

130000

140000

150000

160000

30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)


TechnologyEnergy

Telecom

Chemical

Bank

Informatic

Insurance

FinanceDistribution

Consultancy

47

Beoefende juridische specialiteit

35.000

40.000

45.000

50.000

55.000

60.000

65.000

70.000

75.000

80.000

85.000

90.000

95.000

100.000

105.000

110.000

6 tot 9 jaar 10 tot 15 jaar Meer dan 15 jaar

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)


Informatica

VerzekeringenBurgerlijk

SociaalBouw

Bank en Financiën

FiscaalHandel

Vennootschappen

48

Werkplek

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

Bru

to ja

arsa

lari

s (v

ast)

Mannen 78000 76000 75000

Vrouwen 65000 65000 55000

Brussel Vlaanderen Wallonië


49

Over de bezoldiging…3 - De wijzen van bezoldiging

Komen alternatieve bezoldigingswijzenfrequent voor?

“Perhaps, Mr Hartwelder, you can arrange to have the company pay me in cash rather than in stock options”

50



Aandelenopties 22% 40% 45%

Representatiekosten 35% 47% 68%

Belgische tankkaart 36% 51% 68%

Buitenlandse tankkaart 11% 15% 25%

Geboortepremie 53% 58% 34%

Variabel loon 56% 64% 77%

Maaltijdcheques 72% 79% 70%

Hospitalisatieverzekering 92% 95% 89%

Pensioenverzekering 93% 95% 93%

Bedrijfswagen 47% 66% 93%

51


Wat vertegenwoordigt de bonus in het totale pakket van de bedrijfsjurist?

52

-

20

40

60

80

100

120

Juri

sten

Variabel salaris / Totaal salaris

Variabele bezoldiging

Directeurs 10 4 9 10 4 7 Managers 26 8 17 10 5 7 Adviseurs 75 23 29 27 9 6

Geen bonus Bonus 5% Bonus 5/10% Bonus 10/15% Bonus 15/20% Bonus > 20%


53

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Per

son

en


Variabel salaris / totaal salaris


Bonus > 20%

Bonus 15/20%

Bonus 10/15%

Bonus 5/10%

Bonus 5%

Geen bonus


54

-

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

180.000

Bru

to j

aars

alar

is (

vast

)


Geen bonus 56.500 65.350 77.500

Bonus 5% 62.400 66.250 85.000

Bonus 5/10% 61.500 73.000 97.250

Bonus 10/15% 66.250 85.000 87.500

Bonus 15/20% 69.000 105.000 127.000

Bonus > 20% 82.500 121.000 171.000



55

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Per

son

en


Bedrijfsauto - Functie

Geen auto Met auto


56


0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

Ge

mid

de

ld j

aa

rlo

on


Bedrijfsauto - Salaris

Geen auto Met auto

57

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Per

son

en

25/30 jaar 30/35 jaar 35/40 jaar 40/45 jaar 45/50 jaar 50/55 jaar

Bedrijfsauto - Leeftijd

Geen auto Met auto


58

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Per

son

en


Bedrijfsauto – Maandelijkse huur

Huur < 500 €/maand Huur 500/750 € maandHuur 750/1,000 € maand Huur > 1,000 € maand


59

BesluitvormingDe trends

60

Besluitvorming

1. Een aanzienlijke groep jongeren

2. Een toenemende vervrouwelijking van de populatie, maar op het vlak van salaris en functie houdt de discriminatie aan

3. Een ruime vertegenwoordiging van juristen binnen grote ondernemingen

4. Een aanzienlijke vertegenwoordiging van juristen in Brussel

5. Een doorgedreven opleiding en eerdere beroepservaring

61

Besluitvorming6) De leeftijd oefent de grootste impact uit op het salaris

7) De hoge graad aan verantwoordelijkheden en de beheersdimensie van de functie drijven het salaris uiteraard op

8) Een voor de hand liggend voordeel voor meertalige juristen die internationaal zijn gericht

9) De variabele bezoldiging wordt in beperkte mate toegepast

10) Bedrijfswagens zijn betrekkelijk verspreid, overwegend bij juristen met beroepservaring

11) Systemen van aandelenopties zijn niet sterk verspreid

62

Niet geld maar arbeidsvreugde telt!

1 Salarisenquête van bedrijfsjuristen in België Luik, 19 mei 2005 Marc BIHAIN Human Resources...

Documents

Transcript of 1 Salarisenquête van bedrijfsjuristen in België Luik, 19 mei 2005 Marc BIHAIN Human Resources...