1 1927. AMIGOE DI CURACAOufdcimages.uflib.ufl.edu/UF/00/10/14/47/00129/00001-10... · 2017. 6....

4
Voor het Buitenland per jaar fl. 10.— Afzonderlijke nummers fl. 0.15. Prijs der Advertentiën van I—7 regels f.0.50; voos eiken regel meer 10 ets. Bureau van dit blad: Pastorie Otrabanda Administratie: St. Thomas-college. DRÖKKEfI. B. L. BOGAERS. Dit Blad verschijnt eiken Zaterdag. Abonnementsprijs voor Curacao, Bonaire, Aruba en de Bovenwindsche eilanden per drie maanden fl. 2.— bij vooruitbetaling. No, 2282 Zaterdag 1 Oclober 1927. 44ste Jaargang AMIGOE DI CURACAO WEEKBLAD VOOR DE CURACAOSCHE EILANDEN De Politiereorganisatie in de Koloniale Raad. De Heer E. S. C. de Veer Abra- hamsz zegt dat, terwijl verschillende ingezetenen, niet van de oude bevol- king, zich tot de leden van den Raad Sewend hebben, het Bestuur lieverluis- iert naar mannen die Curacao niet afinen, en slechts tijdelijk hier zijn. Een fout is ook dat er twee soorten Politie zullen zijn in één gebied. Wij hebben een zwak politiekorps, ruim 2 jaar zonder commissaris en in- specteur. Het Bestuur heeft 't laten door vacatures niet aan ,e vullen, door geen zorg te dragen Ü°or opleiding,, bewapening en uit- leiding, terwijl bevordering is stop- ?ezet. Zooals een hoofdcommissaris 'n een der groóte steden van Holland Schreef, moet de terugslag daarvan in merkbaar zijn. Had 't Bestuur eenige jaren geleden de 25 man aan- gesteld, waarvoor de Raad gelden ge- beerd had. dan zou de terugslag n! et te betreuren en de uitgaven thans n'et zoo hoog zijn. Het Bestuur had kunnen begrijpen, a' nooit een Kol. Raad een militaire P°litie voor deze stad zou goedkeuren, Vfi el minder met zoon onbegrensde en met terzijdestelling van het Werkelijk hoofd. Genoemde hoofd- Commissaris zegt, dat men in de prak- ''Jk weinig heeft aan militaire politie, 'e bewakings- e:i justitieele diensten IT!°et doen, zooals hier zal geschieden. Niet het plotseling ontwaken uil een Vr'j dommeligen toestand van vroe- Sr heeft het inzicht doen rijpen, dat : f «en betere politie noodig is, reeds wen geleden heeft de Raad erop aan- gedrongen. Het Bestuur hield echter "ardnekkig vol dat het korps wel goed as, en dat er moest bezuinigd worden. Voor de burgerlijke politie is in '926 ruim 145 duizend gulden uit- geven ; voor de militaire politie is üitn 317.000 aangevraagd. Wat een keurkorps burgerlijke po- !t'e had men daarvoor niet kunnen °rmen ? r Volgens het R. R. heeft de Raad het ,echt de uitgaven voor de politie te eoordeelen. En volgens het voorstel jan het Bestuur worden de soldijen JJ Oost-Indië bepaald, terwijl het Be- j üur den Minister v. Koloniën wil la- ,e" bepalen, hoeveel Curasao er voor a' moeten opbrengen. De Minister gol'dt zoodoende budget-wetgever, r atl wiens uitspraak Nederland en Cv- a ?ao gebonden zullen zijn. w m plaats van vooruitgang op den \,e § naai autonomie, achteruitgang. verscheidene bevoegdheden, die in l herland door Burgemeester en Wet- l^üders worden uitgeoefend, komen r toe aan het hoofd van politie. ¡ 'idien finantieele overwegingen het (j s tand houden van het garnizoen op l^ n voet en in den vorm van voor- n uitsluiten, zou spreker meenen n Suriname het eerst daarvoor in aan- ging komt. g Ver volgens heeft spreker het over ncentratie van macht in handen van l¡j,n mil. commandant, teiwijl burger- op e ambtenaren worden teruggedron- Vjn- Dit alles is ín strijd met art. 47 ka het R- R- o°k protesteert spr. I^en eenige minder vleiende uitdruk- ïia §en > voorkomende in de M. v. A. l e Í het adres van den onlangs over- lh ?en Procureur Generaal en Com- forts Appel. 1( e minister v. Kol. verklaart in de (jj.^r, dat wijlen mr. Gorsira een bij g s 'ek bevoegd vervanger van den %ÜVerneur was ' zoodat deze gerust (^ reis kon gaan ;en hier op Cura- ltl e . 'aat men zich in een officieel stuk (jjj.'ieerend over diezelfde autoriteit ketrf e bewering van net Bestuur "£'a' z'cn £een 'u'tenan' voor de c <>m ing van luittl detacnemeilts ~ l e "mandant beschikbaar wilde stel- v' a Weet spr. beter. Spr. heeft alles cci)e ei) nabij meegemaakt, en weet dat v ÜQ °"icier zich toen niet alleen daar- *e|fl bes chikbaar gesteld heeft, maar Clou b °°s was, omdat de toenmalige verneur hem niet wilde benoemen. tair e hadden wij vroeger geen mili- °»aa P°''rte gekend, di ontwerp is «e|f nne melijk, het veroordeelt zich Volgens art. 1. van het ontwerp is onder politiedienst begrepen de zorg voor de algemeene orde en veiligheid. In het V. V. is gevraagd, waar de grenslijn moet getrokken worden, en of de politie zelf moet uitmaken, wan- neer en hoe zij in elk voorkomend geval behoort op te treden. Er ¡s aangedrongen op waarborgen ! tegen machtsoverschrijding. Hierbij I verwijst Spr. naar Mr. H. J. Kist, des- tijds Procureur Generaal te Amsterdam, een man van gezag en kennis. Deze schrijft als volgt: „De politiewet (moet) zelve beper- kingen van de algemeene bevoegd- heid inhouden, eensdeels om waar- borgen te geven, dat de politiedwang binnen de grenzen der noodzakelijk- heid zal worden gehouden, anderdeels |om te regelen in welke gevallen en onder welke vormen die politiedwang met inbreuk op de door de grondwet gewaarborgde rechten zal kunnen ge- paard gaan." Hetzelfde waarop in hel V. V. werd aangedrongen en dat het Bestuur niet kon begrijpen. Mr. Kist zegt verder: „Ik zou meenen dat het personeel be- hoort te zijn burgerlijk personeel, maar tevens een personeel, dat uitstekend uitgerust, gewapend en geoefend is. Een burgerlijk personeel in de eerste plaats ter wille van de eenheid van het gezag. Een militaire politie on- der militaire hoofden levert steeds het gevaar op van conflicten tusschen de militaire commandanten en ambtena- ren van politie .... dat het uitslui- tend handelen op bevel, voor de ont- wikkeling tot een goed politiebeambte geenszins bevorderlijk is. Een burger- lijke politie heeft ook dit voor, dat zij individueel over het land verspreid, met de burgerij in dagelijksche aan- raking komt, met personen en om- standigheden bekend wordt, en in den regel meer vertrouwen inboezemt dan een gekazerneerde militaire politie, die veelal als een buiten de burgerlijke I maatschappij staande macht beschouwd wordt.'' Art. 2 van het ontwerp maakt den Commandant verantwoordelijk aan den Gouverneur en schakelt het Hoofd der politie uit. Volgens de M. v. T. moe- ten de P. G. en de militaire Com- mandant zich streng op het aldus voor ieder afgebakend terrein houden ; maar reeds de M. v. A. verklaart dat het wellicht niet gemakkelijk is de gren- zen zoo scherp te trekken, dat mee- ningsverschillen uitgesloten zijn. Twee hoofden, of wel een hoofd en een chef, kunnen er niet zijn. Mogen wij zulke uitgebreide macht overdragen aan mi- litairen, die ons onbekend zijn, niet in Cura?aoschen dienst, zeden en ge- woonten niet kennen ? Wij hebben menschen noodig die langer hier blij- ven, en niet als officieren die komen en gaan. Vervolgens heeft spr. het over het eedsformulier, waarin twee eigenaardigheden voorkomen. Bevoegdheden in verdragen, wetten en koninklijke besluiten aan het hoofd v. politie toegekend, verplichtingen hem daarin opgelegd, kunnen niet bij verordening aan den miiit. Comm. worden overgedragen. Daardoor zal verwarring, en wat verdragen aan- gaat zullen zelfs moeilijkheden kun- nen ontstaan met de landen waarmee die verdragen zijn aangegaan. Verder zijn er tal van bezwaren, door mili' tairen die hier in den regel vreemd zijn, de bedoelde vergunningen te la- ten beoordeelen. Die bevoegdheid heeft men den P. G. willen geven, en zeker ook om- dat hij in Curagaoschen dienst is. Een jurist, niet lid van den raad, heeft aan spreker verklaard, dat hij dit ont- werp niet zou willen verdedigen, voor- al art. 4 niet, waaraan hij een naam gaf, dien spr. hier liever niet zal noe- men. Vervolgens heeft spr. het over de eigenaardige positie, waarin de dis- trictmeesters en de Gezaghebbers ko- men. De Gezaghebbers staan n. 1. niet onder den Commandant, en militairen zijn niet verplicht burgers te gehoor- zamen. En toch stelt het R. R. den Gezag- hebber verantwoordelijk voor de rust, orde en veiligheid op sijn eiland, en geeft hem het bevel over de gewa- pende macht en politie. Een chaos! Al ware de militaire politi; in het belang van Curagao, ¡jimmer zou de Raad het aangebodei f ontwerp, dat zoo in strijd is met hJ. R. R. en de strafvordering kunnen goedkeuren. Met het aannemen van dit ontwerp zou de Raad een taak van inwendi- gen dienst aan het leger overdragen en zich moeten bepalen tot het vra- gen om inlichtingen. De rechtspraak is van zooveel ge- wicht en beteekenis, dat iedere maat- regel en wairborg moet worden aan- vaard om die in aanzien bij de be- volking te doen stijgen, en om het vertrouwen in de rechtspraak en hare reputatie te bestendigen. Deze opvat ting kan niet worden prijs gegeven. Wat het O. M. betreit, is dit vol- gens art. 86 tweede lid van een K. B. van 1918 (P. B. No. 61) niet slechts hulpofficier. Spr. zegt ten slotto dat wij den Minister voor dit ontwerps niet dank- baar kunnen zijn; wel indien een politie-reorganisatie was voorgesteld, die zich bij het volks-karakter aan- sloot en rekening hield met wenschen en verlangens in dit gewest tot uiting gekomen. Spr. sluit met de hoop dat H. M. de Koningin Haar Naam niet zal stellen onder een als door het Bestuur ontworpen besluit. *** Daarna kwam Mr. Ch. de la Try Ellis aan het woord en zeide : M. d. V. Slechts een paar opmer- kingen na de redevoeringen van de vorige geachte sprekers. De geachte gemachtigde van het Bes&iur heef t ge- zegd, dat in het Regeeringsreglement niet staat, dat de Procureur-generaal het hoofd van de preventieve politie i is. M. d. V. Volgens art. 153 R. R. is de Procureur-generaal het hoofd van de rechterlijke en administratieve poli- tie in de gansche kolonie. De veiligheidspolitie zou volgens het Bestuur niet onder die bepaling vallen. Maar de preventie is een on- derdeel van de taak van de politie. De taak van de politie is tweeledig, n.l. preventief en repressief, Het pre- ventieve gedeelte is niet beschreven, of niet afgerond, om het wellicht juis- ter te zeggen. Er zijn geen personen aangesteld uitsluitend voor de preven- tie en andere personen uitsluitend voor de repressie. De politieman die een feit wil voorkomen, treedt repressief op zoodra het gepleegd is. Als de werkkring van de preventieve politie niet beschreven is, maar die beschouwd wordt als een der zijden van de po- litietaak, behoeft men niet te zeggen wie daarbij hoofd is. Want men moet niet vergeten dat het woord „repres- sie"' ook niet in art. 153 voorkomt. Het ontwerp wil de taak van de pre- ventieve politie omschrijven, maar met een zeer onduidelijke en onbestemde formule. En nu zegt het Bestuur dat het Reg. Reglement niet over de pre- ventieve politie spreekt. Als dezelfde politieman voor wat aangaat het re- pressieve en het preventieve onder twee verschillende hoofden staat, ter- wijl dat alles samen de taak van dien politieman op bijna hetzelfde oogen- blik uitmaakt, zal de toestand nog ge- compliceerder worden dan die bij aan- neming van dit ontwerp worden zal. Maar bovendien neemt het Bestuur m. i. nu een ander standpunt in dan te voren, in de artikelen 2 en 4 van het ontwerp is er sprake van „Hoofd der politie". Met die uitdrukking wordt ook bedoeld de preventieve politie. En in de Memorie van Toelichting staat: „De zgd. directeuren van poli- tie in Nederland moeten waken voor de handhaving van wetten enz., voor de rust en veiligheid van den staat en voor de bescherming van personen en goederen; ten deze zijn het Hoofd van politie te Curagao wel dezelfde verplichtingen opgelegd. En in de Memorie van Antwoord verklaart het Bestuur: „Staatsrechtelijk (wordt) on- der politie juist verstaan dat deel der staatstaak dat gericht is op de afwen- ding van gevaar" en verder: „Preven tic behoore in de eerste plaats tot de taak der politie; repressie kome eerst in de tweede plaats". Het Bestuur schuift nu blijkbaar een anderen grond- slag onder het ontwerp, Vervolgens heb ik uit den mond van den geach- ! ten gemachtigde de woorden gehoord : j „justitiëele dictatuur", een term, die, , ik zal hier mijne ignorantie bekennen, mij tot dusverre onbekend was. Te- gen hetgeen daarmede bedoeld schijnt ' te zijn, is reeds gereageerd door de geachte sprekers die mij vanavond i zijn voorgegaan. Mij is het er om te doen te laten uitkemen, dat m. i. de 1 twee leden waaruit die uitdrukking bestaat, elkander over en weer uit-, sluiten. Om het terrein van het eene te betreden, moet men het domein j van het andere verlaten. En men is: dan dadelijk in een heel andere ge-' dachtensfeer. Ik dank U, M. d. V. * + * De Gemachtigde van het Be-; stuur zegt, dat de uitdrukking jus- titieel dictatuur gebezigd is, omdat de term: dictatuur, in het Eind-Verslag voorkomt, en om te kennen te geven dat de P. G. thans die bevoegdheden| heeft; en de P. G. is een justitieel ambtenaar. Het R. R. spreekt niet van preventieve politie. De ambtenaar van het O. M. bij het kantongerecht is een hulpoffiicier, en volgens art. 31 strafvordering zijn de hulpofficieren op de vordering van den P. G. of den Off, v. Justitie ge- houden narichten te geven en onder- zoek te bewerkstelligen. Overigens verwijst spr. naar de M. v. A. eri naar hetgeen hij bij den aanvang der zitting heeft gezegd. De Veer Abrahamsz. Sinds ge- noemd K. B. is de zaak geheel an- ders, en de ambtenaar van het O. M. bij net kantongerecht is bevoegd en verplicht tot al de bedoelde hande- lingen, en niet meer de P. G. Ellis. De uitdrukking „fustiticele dictatuur", men vergeve spr. hel woord, lijdt aan innerlijke tegen- spraak. Die qualiteiten zijn onver- eenigbaar; die begrippen incompati- bel. Wat preventieve politie betreft, blijft spr. bij zijn meening. Wat den ambtenaar van het O. M. betrett, schaart hij zich aan de zijde van de Veer Abrahamsz. Sinds zijn er ook geen officieren van Justitie meer. De opvatting van het Bestuur zal de justitie in moeilijkheden brengen; want de P. G. heeft die bevoegdhe- den niet meer, en volgens het Be- stuur is de Ambtenaar van het O. M. bij het kantongerecht slechts hulp- officier. De Gemachtigde : -Moet ¡k dan aannemen dat de ambtenaar van het O. M. bij het kantongerecht zijn eigen baas is ? Het onlweip werd hierna in stem- ming gebracht en met algemeene stemmen verworpen. —. i HOLLANDSCHE BANK VOOR WEST-INDIË. \ Kapitaal: fl 5.000.000.-- Geplaatst on Volgestort fl 1.000.000.- -; HOOFDKANTOOR: AMSTERDAM. BIJKANTOOR: CARACAS (Venezuela). BIJKANTOOR CURA CAO. fleemt Gelden á Deposito. Opent SpaaP-Rekeningen. Opent P,ekeningen-Gourant met Renté- Vergoeding. In- & Verkoop van Buitenlandsche Wissels & Vreemd Geld, Bezorgt Telegrafische Uitbetalingen. Credietbrieven & Reisuaissels flmerican Express Gompany. Verstrekt Gredieten aan den Handel. Uitvoering van Effecten-Orders. Verzilvering Van Coupons. BEHANDELING VA N ALLE BANKZAKEN. ' CORRESPONDENTEN IN ALLE VOORNAME PLAATSEN DER WERELD. Vertegenw. te New York: National Bank of Commerce in N.Y. National City Bank of New York ; International Acceptance Bank Inc. ie London : National Provincial Bank Ltd. te Parijs: Société Générale pour Favoriser etc. n-i—rnfcM_.Maa——.^ mmmM^mmmmëmmmmm^am —a».—y mum Kennisgeving. Wij berichten hiermede, dat alle bij ons geplaatste depo- sito's' met €> Maanden opzegging met ingang- van 1 Apf il 19:38 door ons zullen worden beschouwd als deposito's met 1 «Jaar opzegging» rentende 5 ¡per jaar, tenzij onze cliënten op andere wijze over hunne ¡gelden wenschen te beschikken. j CURIEUS BANK HOLLANDSCHE BANK VOOR WEST-INDIE MADURO'S BANK Curacao, 28 September 1927. fltfiso Participamos que á partir del 10. de Albril de 1928, líos depósitos que actualmente tenemos con G meses |de Aviso serán considerados como efectuados con 1 ofio de aviso, con intereses á razón de 5 n al año, á no ser que los depositantes dispongan de otro modo. CURIEUS BANK HOLLANDSCHE BANK VOOR WEST-INDIE MADUR'S BANK Curagao, 28 de Setiembre de 1927.

Transcript of 1 1927. AMIGOE DI CURACAOufdcimages.uflib.ufl.edu/UF/00/10/14/47/00129/00001-10... · 2017. 6....

Page 1: 1 1927. AMIGOE DI CURACAOufdcimages.uflib.ufl.edu/UF/00/10/14/47/00129/00001-10... · 2017. 6. 16. · Vjn-Dit alles is ín strijd metart.47 kaI^enhet R- R-o°k protesteert spr. eenige

Voor het Buitenland per jaar fl. 10.—Afzonderlijke nummers fl. 0.15.Prijs der Advertentiën van I—7 regels f.0.50; voos

eiken regel meer 10 ets.

Bureau van dit blad: Pastorie OtrabandaAdministratie: St. Thomas-college.

DRÖKKEfI. B. L. BOGAERS.

Dit Blad verschijnt eiken Zaterdag.Abonnementsprijs voor Curacao, Bonaire, Aruba

en de Bovenwindsche eilanden per drie maandenfl. 2.— bij vooruitbetaling.

No, 2282 Zaterdag 1 Oclober 1927. 44ste Jaargang

AMIGOE DI CURACAOWEEKBLAD VOOR DE CURACAOSCHEEILANDEN

De Politiereorganisatie in deKoloniale Raad.

De Heer E. S. C. de Veer Abra-hamsz zegt dat, terwijl verschillendeingezetenen, niet van de oude bevol-king, zich tot de leden van den RaadSewend hebben, het Bestuur lieverluis-iert naar mannen die Curacao nietafinen, en slechts tijdelijk hier zijn.

Een fout is ook dat er twee soortenPolitie zullen zijn in één gebied.

Wij hebben een zwak politiekorps,ruim 2 jaar zonder commissaris en in-specteur. Het Bestuur heeft 't laten

door vacatures niet aan,e vullen, door geen zorg te dragenÜ°or opleiding,, bewapening en uit-leiding, terwijl bevordering is stop-?ezet. Zooals een hoofdcommissaris'n een der groóte steden van HollandSchreef, moet de terugslag daarvan in

merkbaar zijn. Had 't Bestuureenige jaren geleden de 25 man aan-gesteld, waarvoor de Raad gelden ge-beerd had. dan zou de terugslagn!et te betreuren en de uitgaven thansn'et zoo hoog zijn.

Het Bestuur had kunnen begrijpen,a' nooit een Kol. Raad een militaire

P°litie voor deze stad zou goedkeuren,Vfiel minder met zoon onbegrensde

en met terzijdestelling van hetWerkelijk hoofd. Genoemde hoofd-Commissaris zegt, dat men in de prak-''Jk weinig heeft aan militaire politie,'e bewakings- e:i justitieele diensten

IT!°et doen, zooals hier zal geschieden.Niet het plotseling ontwaken uil eenVr'j dommeligen toestand van vroe-

Sr heeft het inzicht doen rijpen, dat:f «en betere politie noodig is, — reedswen geleden heeft de Raad erop aan-gedrongen. Het Bestuur hield echter"ardnekkig vol dat het korps wel goed

as, en dat er moest bezuinigd worden.Voor de burgerlijke politie is in

'926 ruim 145 duizend gulden uit-geven ; voor de militaire politie isüitn 317.000 aangevraagd.Wat een keurkorps burgerlijke po-!t'e had men daarvoor niet kunnen

°rmen ?r Volgens het R. R. heeft de Raad het,echt de uitgaven voor de politie teeoordeelen. En volgens het voorsteljan het Bestuur worden de soldijenJJ Oost-Indië bepaald, terwijl het Be-j üur den Minister v. Koloniën wil la-,e" bepalen, hoeveel Curasao er voora' moeten opbrengen. De Minister

gol'dt zoodoende budget-wetgever,r

atl wiens uitspraak Nederland en Cv-a?ao gebonden zullen zijn.w m plaats van vooruitgang op den\,e§ naai autonomie, achteruitgang.verscheidene bevoegdheden, die inl herland door Burgemeester en Wet-l^üders worden uitgeoefend, komen

r toe aan het hoofd van politie.¡ 'idien finantieele overwegingen het(j stand houden van het garnizoen opl^n voet en in den vorm van voor-

n uitsluiten, zou spreker meenenn Suriname het eerst daarvoor in aan-ging komt.

g Vervolgens heeft spreker het overncentratie van macht in handen van

l¡j,n mil. commandant, teiwijl burger-op e ambtenaren worden teruggedron-Vjn- Dit alles is ín strijd met art. 47ka het R- R- o°k protesteert spr.I^en eenige minder vleiende uitdruk-ïia §en > voorkomende in de M. v. A.leÍ het adres van den onlangs over-lh?en Procureur Generaal en Com-forts Appel.

1( e minister v. Kol. verklaart in de(jj.^r, dat wijlen mr. Gorsira een bijg s'ek bevoegd vervanger van den%ÜVerneur was ' zoodat deze gerust(^ reis kon gaan ;en hier op Cura-ltle. 'aat men zich in een officieel stuk(jjj.'ieerend over diezelfde autoriteit

ketrf e bewering van net Bestuur"£'a' z'cn £een 'u'tenan' voor de

c<>m ing van luittl detacnemeilts~le "mandant beschikbaar wilde stel-v'a Weet spr. beter. Spr. heeft allescci)eei) nabij meegemaakt, en weet datvÜQ °"icier zich toen niet alleen daar-*e|fl beschikbaar gesteld heeft, maarClou b°°s was, omdat de toenmaligeverneur hem niet wilde benoemen.tair e hadden wij vroeger geen mili-°»aa P°''rte gekend, di ontwerp is«e|f nnemelijk, het veroordeelt zich

Volgens art. 1. van het ontwerp isonder politiedienst begrepen de zorgvoor de algemeene orde en veiligheid.In het V. V. is gevraagd, waar degrenslijn moet getrokken worden, enof de politie zelf moet uitmaken, wan-neer en hoe zij in elk voorkomendgeval behoort op te treden.

Er ¡s aangedrongen op waarborgen! tegen machtsoverschrijding. HierbijI verwijst Spr. naar Mr. H. J. Kist, des-tijds Procureur Generaal te Amsterdam,een man van gezag en kennis.

Deze schrijft als volgt:„De politiewet (moet) zelve beper-

kingen van de algemeene bevoegd-heid inhouden, eensdeels om waar-borgen te geven, dat de politiedwangbinnen de grenzen der noodzakelijk-heid zal worden gehouden, anderdeels|om te regelen in welke gevallen enonder welke vormen die politiedwangmet inbreuk op de door de grondwetgewaarborgde rechten zal kunnen ge-paard gaan."

Hetzelfde waarop in hel V. V. werdaangedrongen en dat het Bestuur nietkon begrijpen. Mr. Kist zegt verder:„Ik zou meenen dat het personeel be-hoort te zijn burgerlijk personeel, maartevens een personeel, dat uitstekenduitgerust, gewapend en geoefend is.Een burgerlijk personeel in de eersteplaats ter wille van de eenheid vanhet gezag. Een militaire politie on-der militaire hoofden levert steeds hetgevaar op van conflicten tusschen demilitaire commandanten en ambtena-ren van politie .... dat het uitslui-tend handelen op bevel, voor de ont-wikkeling tot een goed politiebeambtegeenszins bevorderlijk is. Een burger-lijke politie heeft ook dit voor, dat zijindividueel over het land verspreid,met de burgerij in dagelijksche aan-raking komt, met personen en om-standigheden bekend wordt, en in denregel meer vertrouwen inboezemt daneen gekazerneerde militaire politie, dieveelal als een buiten de burgerlijke

I maatschappij staande machtbeschouwdwordt.''

Art. 2 van het ontwerp maakt denCommandant verantwoordelijk aan denGouverneur en schakelt het Hoofd derpolitie uit. Volgens de M. v. T. moe-ten de P. G. en de militaire Com-mandant zich streng op het aldusvoorieder afgebakend terrein houden ; maarreeds de M. v. A. verklaart dat hetwellicht niet gemakkelijk is de gren-zen zoo scherp te trekken, dat mee-ningsverschillen uitgesloten zijn. Tweehoofden, of wel een hoofd en een chef,kunnen er niet zijn. Mogen wij zulkeuitgebreide macht overdragen aan mi-litairen, die ons onbekend zijn, nietin Cura?aoschen dienst, zeden en ge-woonten niet kennen ? Wij hebbenmenschen noodig die langer hier blij-ven, en niet als officieren die komenen gaan. Vervolgens heeft spr. hetover het eedsformulier, waarin tweeeigenaardigheden voorkomen.

Bevoegdheden in verdragen, wettenen koninklijke besluiten aan het hoofdv. politie toegekend, verplichtingenhem daarin opgelegd, kunnen nietbij verordening aan den miiit. Comm.worden overgedragen. Daardoor zalverwarring, en wat verdragen aan-gaat zullen zelfs moeilijkheden kun-nen ontstaan met de landen waarmeedie verdragen zijn aangegaan. Verderzijn er tal van bezwaren, door mili'tairen die hier in den regel vreemdzijn, de bedoelde vergunningen te la-ten beoordeelen.

Die bevoegdheid heeft men den P.G. willen geven, en zeker ook om-dat hij in Curagaoschen dienst is. Eenjurist, niet lid van den raad, heeftaan spreker verklaard, dat hij dit ont-werp niet zou willen verdedigen, voor-al art. 4 niet, waaraan hij een naamgaf, dien spr. hier liever niet zal noe-men.

Vervolgens heeft spr. het over deeigenaardige positie, waarin de dis-trictmeesters en de Gezaghebbers ko-men. De Gezaghebbers staan n. 1. nietonder den Commandant, en militairenzijn niet verplicht burgers te gehoor-zamen.

En toch stelt het R. R. den Gezag-hebber verantwoordelijk voor derust,

orde en veiligheid op sijn eiland, engeeft hem het bevel over de gewa-pende macht en politie. Een chaos!

Al ware de militaire politi; in hetbelang van Curagao, ¡jimmer zou deRaad het aangebodei f ontwerp, datzoo in strijd is met hJ. R. R. en destrafvordering kunnen goedkeuren.Met het aannemen van dit ontwerpzou de Raad een taak van inwendi-gen dienst aan het leger overdragenen zich moeten bepalen tot het vra-gen om inlichtingen.

De rechtspraak is van zooveel ge-wicht en beteekenis, dat iedere maat-regel en wairborg moet worden aan-vaard om die in aanzien bij de be-volking te doen stijgen, en om hetvertrouwen in de rechtspraak en harereputatie te bestendigen. Deze opvatting kan niet worden prijs gegeven.

Wat het O. M. betreit, is dit vol-gens art. 86 tweede lid van een K.B. van 1918 (P. B. No. 61) niet slechtshulpofficier.

Spr. zegt ten slotto dat wij denMinister voor dit ontwerps niet dank-baar kunnen zijn; wel indien eenpolitie-reorganisatie was voorgesteld,die zich bij het volks-karakter aan-sloot en rekening hield met wenschenen verlangens in dit gewest tot uitinggekomen. Spr. sluit met de hoop datH. M. de Koningin Haar Naam nietzal stellen onder een als door hetBestuur ontworpen besluit.

***Daarna kwam Mr. Ch. de la Try

Ellis aan het woord en zeide :

M. d. V. Slechts een paar opmer-kingen na de redevoeringen van devorige geachte sprekers. De geachtegemachtigde van het Bes&iur heef t ge-zegd, dat in het Regeeringsreglementniet staat, dat de Procureur-generaalhet hoofd van de preventieve politie iis.

M. d. V. Volgens art. 153 R. R. isde Procureur-generaal het hoofd vande rechterlijke en administratieve poli-tie in de gansche kolonie.

De veiligheidspolitie zou volgenshet Bestuur niet onder die bepalingvallen. Maar de preventie is een on-derdeel van de taak van de politie.De taak van de politie is tweeledig,n.l. preventief en repressief, Het pre-ventieve gedeelte is niet beschreven,of niet afgerond, om het wellicht juis-ter te zeggen. Er zijn geen personenaangesteld uitsluitend voor de preven-tie en andere personen uitsluitend voorde repressie. De politieman die eenfeit wil voorkomen, treedt repressiefop zoodra het gepleegd is. Als dewerkkring van de preventieve politieniet beschreven is, maar die beschouwdwordt als een der zijden van de po-litietaak, behoeft men niet te zeggenwie daarbij hoofd is. Want men moetniet vergeten dat het woord „repres-sie"' ook niet in art. 153 voorkomt.Het ontwerp wil de taak van de pre-ventieve politie omschrijven, maar meteen zeer onduidelijke en onbestemdeformule. En nu zegt het Bestuur dathet Reg. Reglement niet over de pre-ventieve politie spreekt. Als dezelfdepolitieman voor wat aangaat het re-pressieve en het preventieve ondertwee verschillende hoofden staat, ter-wijl dat alles samen de taak van dienpolitieman op bijna hetzelfde oogen-blik uitmaakt, zal de toestand nog ge-compliceerder worden dan die bij aan-neming van dit ontwerp worden zal.Maar bovendien neemt het Bestuur m.i. nu een ander standpunt in dan tevoren, in de artikelen 2 en 4 van hetontwerp is er sprake van „Hoofd derpolitie". Met die uitdrukking wordtook bedoeld de preventieve politie.En in de Memorie van Toelichtingstaat: „De zgd. directeuren van poli-tie in Nederland moeten waken voorde handhaving van wetten enz., voorde rust en veiligheid van den staaten voor de bescherming van personenen goederen; ten deze zijn het Hoofdvan politie te Curagao wel dezelfdeverplichtingen opgelegd. En in deMemorie van Antwoord verklaart hetBestuur: „Staatsrechtelijk (wordt) on-der politie juist verstaan dat deel derstaatstaak dat gericht is op de afwen-ding van gevaar" en verder: „Preventic behoore in de eerste plaats tot detaak der politie; repressie kome eerstin de tweede plaats". Het Bestuurschuift nu blijkbaar een anderen grond-slag onder het ontwerp, Vervolgens

heb ik uit den mond van den geach- !ten gemachtigde de woorden gehoord : j„justitiëele dictatuur", een term, die, ,ik zal hier mijne ignorantie bekennen,mij tot dusverre onbekend was. Te-gen hetgeen daarmede bedoeld schijnt 'te zijn, is reeds gereageerd door degeachte sprekers die mij vanavond izijn voorgegaan. Mij is het er om tedoen te laten uitkemen, dat m. i. de 1

twee leden waaruit die uitdrukkingbestaat, elkander over en weer uit-,sluiten. Om het terrein van het eenete betreden, moet men het domein jvan het andere verlaten. En men is:dan dadelijk in een heel andere ge-'dachtensfeer. Ik dank U, M. d. V.

* +*De Gemachtigde van het Be-;

stuur zegt, dat de uitdrukking jus-titieel dictatuur gebezigd is, omdat determ: dictatuur, in het Eind-Verslagvoorkomt, en om te kennen te gevendat de P. G. thans die bevoegdheden|heeft; en de P. G. is een justitieelambtenaar. Het R. R. spreekt niet vanpreventieve politie.

De ambtenaar van het O. M. bijhet kantongerecht is een hulpoffiicier,en volgens art. 31 strafvordering zijnde hulpofficieren op de vordering vanden P. G. of den Off, v. Justitie ge-houden narichten te geven en onder-zoek te bewerkstelligen. Overigensverwijst spr. naar de M. v. A. eri

naar hetgeen hij bij den aanvang derzitting heeft gezegd.

De Veer Abrahamsz. Sinds ge-noemd K. B. is de zaak geheel an-ders, en de ambtenaar van het O. M.bij net kantongerecht is bevoegd enverplicht tot al de bedoelde hande-lingen, en niet meer de P. G.

Ellis. De uitdrukking „fustiticeledictatuur", men vergeve spr. helwoord, — lijdt aan innerlijke tegen-spraak. Die qualiteiten zijn onver-eenigbaar; die begrippen incompati-bel. Wat preventieve politie betreft,blijft spr. bij zijn meening. Wat denambtenaar van het O. M. betrett,schaart hij zich aan de zijde vande Veer Abrahamsz. Sinds zijn erook geen officieren van Justitie meer.De opvatting van het Bestuur zal dejustitie in moeilijkheden brengen;want de P. G. heeft die bevoegdhe-den niet meer, en volgens het Be-stuur is de Ambtenaar van het O. M.bij het kantongerecht slechts hulp-officier.

De Gemachtigde : -Moet ¡k danaannemen dat de ambtenaar van het O.M. bij het kantongerecht zijn eigenbaas is ?

Het onlweip werd hierna in stem-ming gebracht en met algemeene

stemmen verworpen.—.

i HOLLANDSCHE BANK VOOR WEST-INDIË.\ Kapitaal: fl 5.000.000.--

Geplaatst on Volgestort fl 1.000.000.--; HOOFDKANTOOR: AMSTERDAM. BIJKANTOOR: CARACAS (Venezuela).

BIJKANTOOR CURA CAO.fleemt Gelden á Deposito. Opent SpaaP-Rekeningen.

Opent P,ekeningen-Gourant met Renté- Vergoeding.In- & Verkoop van Buitenlandsche Wissels & Vreemd Geld,

Bezorgt Telegrafische Uitbetalingen.Credietbrieven & Reisuaissels flmerican Express Gompany.

Verstrekt Gredieten aan den Handel.Uitvoering van Effecten-Orders. Verzilvering Van Coupons.

BEHANDELING VA N ALLE BANKZAKEN.' CORRESPONDENTEN IN ALLE VOORNAME PLAATSEN DER WERELD.

Vertegenw. te New York: National Bank of Commerce in N.Y.National City Bank of New York

; International Acceptance Bank Inc.ie London : National Provincial Bank Ltd.te Parijs: Société Générale pour Favoriser etc.

n-i—rnfcM_.Maa——. m̂mmM^mmmmëmmmmm^am—a».—y mum

Kennisgeving.Wij berichten hiermede, dat alle bij ons geplaatste depo-

sito's' met €> Maanden opzegging met ingang-van 1 Apfil 19:38 door ons zullen worden beschouwdals deposito's met 1«Jaar opzegging»rentende 5¡per jaar, tenzij onze cliënten op andere wijze over hunne

¡gelden wenschen te beschikken.

j CURIEUS BANKHOLLANDSCHE BANK VOOR WEST-INDIE

MADURO'S BANKCuracao, 28 September 1927.

fltfisoParticipamos que á partir del 10. de Albril de 1928,

líos depósitos que actualmente tenemos con G meses|de Aviso serán considerados como efectuados con 1ofio de aviso, con intereses á razón de 5 n/° al año,á no ser que los depositantes dispongan de otro modo.

CURIEUS BANKHOLLANDSCHE BANK VOOR WEST-INDIE

MADUR'S BANKCuragao, 28 de Setiembre de 1927.

Page 2: 1 1927. AMIGOE DI CURACAOufdcimages.uflib.ufl.edu/UF/00/10/14/47/00129/00001-10... · 2017. 6. 16. · Vjn-Dit alles is ín strijd metart.47 kaI^enhet R- R-o°k protesteert spr. eenige

Onthulling van het Mgr Nieuwindt-Standbeeld.De dag van 29 September was een der

glorieuze dagen in de beschavings-geschie-denis van ons CuraQaosche volk; — eendag, zooals de geschiedenis van ons volker maar zoo weinig kent, en waarop eenklein volk getoond heeft ook waarlijk grootte kunnen zijn. Toen nu drie jaar geledenmet zooveel luister en jubel en dankbaar-heid het eeuwfeest werd gevierd van deaankomst van den Priester, Martinus Jo-hannes Niewindt op Curacao, werd .weder-om het idee geopperd, dat zoolang reedsleefde en sluimerde in de harten van deechte Curaqaoenaars, om een standbeeld opte richten voor zijn eersten ApostolischVicaris, den Man van üod gezonden, omhier te komen uitstrooien de zaden vanchristelijke beschaving, en door zijn verba-zingwekkenden en eerbied- en ontzagafdwin-genden Apostolischen arbied die zaden tedoen ontkiemen.

Het Curacaosche volk wilde uiting gevenaan zijn groóte dankbaarheid voor zijn Be-schaver en Beschermer en Vader bij uitne-mendheid. Mgr. Niewindt moest zijn stand-beeld hebben.

En door de vrijwillige bijdragen van hetvolk is het standbeeld er gekomen, er. ver-heft zich thans fier, in al de schoonheidvanzijn smetteloos marmer, op het St. Annaplein,de historische plek, waar Mgr. Niewindt ge-durende zooveel jaren geleefd, gezwoegd,gestreden en gebeden heeft voor 't hemzoo dierbaar Curacaosche volk.

Het beeld, uitgevoerd in smetteloos car-rarisch marmer, door den Italiaanschenkunstenaar Leone Tommasi, verheft zich opeen prachtig voetstuk, eveneens in wit mar-mer uitgevoerd. Het beeld zelf is 2M. hoog,en het voetstuk 2.60, Op de voorzijde vanhet voetstuk bevindt zich het wapenschildvan Mgr. Niewindt, een Mathezer kruis opeen ongekwartierd veld, uit de vier hoekenaangeblazen door engelenkoppen, zinspe-ling op zijn naam : „Nieuwe Windt," met dewapenspreuk : „Domine, non recuso laborem.Heer, ik weiger den arbeid niet." Daaron-der: Martinus Joannes Niewindt, 1796 —1824 - f 1860, (de datums van zijn geboor-te, aankomst op Curagao en sterfdag) EersteApostolisch Vicaris van Curacao.

Op de zijkanten staat: Den Strijder voorRecht en Deugd," en „Den Beschermer enLeider van zijn Volk." Op de achterzijde:Hulde van het Katholieke Volk van Curagao.

Het beeld stelt Mgr. Niewindt voor, ge-mijterd, omhangen met de bisschoppelijkecappa, den mond licht geopend, als spre-kend tot zijn volk, in de linkerhand hetgeopend Evangelieboek, en met de rechter-hand er op wijzend, als om zijn volk teleeren, dat in de beleving van het Evange-lie gelegen is, de bron van alle geluk,de grondslag van de ware vrijheid en bescha -ving.

Het is een kloeke, fiere figuur, zooals Mgr.Niewindt zich in geheel zijn leve,: getoondheeft, een onverschrokken strijder voorwaarheid en recht.

Met de zeer gewaardeerde hulp van deC. P. I. M. is het beeld opgericht; en dooreen Comité van Dames, met behulp vanwerklieden van de Isla was het kerkpleinversierd met vlaggen en wimpels en groen.Het geheel bood een echt feestelijken aan-blik.

Tegen vijf uur begon zich het kerkpleinte vullen met genoodigden en publiek"

Boven in de gaanderij van het gebouwvan den C. R. K. Volksbond hadden plaatsgenomen het muziekkorps „Excelsior" vanden Volksbond en de Besturen van de ver-schillende Corporaties, wier vaandels in 'trond langs de muur der kerk en van hetVolksbondgebouw waren aangebracht.

Voor het beeld hadden plaats genomende H. H. leden van het Corps Consulair, deH. H. Leden van den Raad van Bestuur enKolonialen Raad, de voornaamste Magi-straatspersonen, de Commandant der Troe-pen, de vertegenwoordigers van de voor-naamste op Curasao gevestigdeMaatschap-pijen, en de Geestelijkheid.

Te kwart over vijf arriveerde Mgr. Vuyl-steke in cappa magna, vergezeld door zijnEerw. Secretaris: verwelkomd door eenfeestmarsch van de „Banda Exccelsior" eneen oogenblik daarna Z. E. de Gouver-neur H. Schotborgh, vergezeld door|zijnmilitairen Adjudant, onder 't spelen van het„Wilhelmus"

Onmiddelijk daarna besteeg de Voorzittervan het feest-comité, de Heer R. S. S. deLannoy het podium, en sprak het volgende

Openingswoord.

De lang verwachte dag is eindelijkdaar, waarop het standbeeld zal wor-den onthuld ter eere van den roem-waardigen en onvergetelijken Mgr.Martinus Joannes Niewindt. De wenschdoor de Katholieken van Curagao bijverschillende gelegenheden geuit isnu in vervulling gegaan. Dit stand-beeld van hun eersten Bisschop, huneersten Apostolischen Vicaris, zal aanhet nageslacht verkondigen hun dank-baarheid en liefde voor hun glorieu "sen Vader.

Doorluchtige Hoogwaardige Heer,Mgr. Vuylsteke, die het initiatief hebtgenomen om op waardige wijze degroóte deugden te vereeren vanMgr. Niewindt, ontvang onzen diep-gevoelden dank.

Namens deKatholieke bevolking vanCuragao verzoek ik U het standbeeldte willen onthullen, van den grootenen roemwaardigen Apostel der Cura-gaosche beschaving.

Z. D. H. Mg. Vuylsteke besteeg nu hetpodium, en alvorens tot de onthulling vanhet standbeeld over te gaan, sprak Z. D. H.de volgende diepgevoelde woorden.

Rede van Mgr. VuyistekeHet volk dat zijn Leiders eert, eert zich

zelf.Het is voor mij een onvergetelijk oogen-

blik, dat ik deze hulde mag brengen aanmijn doorluchtigen voorganger, Mgr. Mar-tinus Niewindt, eersten Apostolisch Vicarisvan Curasao.

Niet ter wille van zijn waardigheid is ditmonument voor hem opgericht. De waar-digheid alleen maakt den man niet groot.

Maar zijn daden, zijn leven, de vruchtenvan zijn daden en zijn leven, die wij voorons zien, maken hemeen groot man.

Hij heeft den grondslag gelegd voor hetgodsdienstig leven op deze eilanden, doorhet stichten van parochies en het hierheenroepen van priesters uit het moederland.

Hij heeft de beschaving gediend door hetopenen van scholen.

Hij heeft dit monument niet gezocht; Hijheeft het verdiend.

Niet van Ons, nietvan onze geestelijkheidis het denkbeeld uitgegaan dit monumentvoor hem op te richten.

Het volk heeft het gewild. En daarmeeheeft het volk zich zelf geëerd. Want hetvolk, dat zijn leiders eert, eert zich zelf.

Het staat aan U, volk van Curacao, uwLeider te blijven eeren en zijn lessen teblijven volgen.

Het staat aan U, trouw te blijven aanhetgeen Hij U geleerd heeft, om te levenals mensch en als christen.

Gij zult hem weldra zien, hoe Hij U wijstop uw plichten. Want dit is de geheeleuitdrukking, de geheele beteekenis van ditmonument: onderhoudt wat ik U geleerdheb.

Qij zult Hem voor U zien, in smetteloosmarmer, dat door zijn kracht den onver-schrokken strijd verzinnebeeldt, dien Hijvoor U en uw geluk gestreden heeft, — endoor zijn smettelooze blankheid, dezuiver-heid zijner bedoelingen bij al zijn werk.

En na nog een woord van dank te heb-ben gebracht aan het Comité, dat zich metde oprichting van het standbeeld belasthad, was het plechtig oogenblik der ont-hulling aangebroken. Een tocht van ontroe-ring ging door de menigte, toen het doekviel en het beeld van Mgr. Niewindt daarverscheen in al zijn schoonheid en groot-heid en pracht.

En te midden van 't gejuich en applaus dermenigte, viel de Banda Excelsior met deMgr. Nfewindt-marsch in, een prachtcom-positie van onzen Curagaoschen musicus,prof. Jacobo Palm.

Daarna besteeg deHeerR. S. S. de Lannoy,Voorzitter van het Comitie, het podium tothet houden van de volgende:

FeestredeEen groot voorrecht acht ik het, op

dezen dag, bij de onthulling van hetstandbeeld, Mgr. Niewindt ter eere,het woord te mogen voeren. Haddeik redenaars-talenten, ik zou den lofuitbazuinen van dezen grooten Bis-schop, een van de grootste mannen,die op ons dierbaar Curasao, het bestegedeelte huns levens, al weldoendehebben doorgebracht; maar, daar ikdie talenten niet heb, zal ik, — geboor-tig in deze tropische zone — waarhet hart altijd zeer gevoelig ¡s voor alhet schoone, voor al het edele, voor alhet verhevene, trachten uiting te gevenaan de gevoelens, die op dit oogen-blik in mijn hart opbruischen.

Onze doorluchtige Bisschop, Mgr.Vuylsteke, heeft zoo even in welge-kozen bewoordingen het leven be-schreven van dezen grooten en hoog-geschatten Kerkvoogd, emancipator encentralisator op godsdienstig gebied,de hersteller van het Katholiek ge-loof, de grondlegger van het Katho-liek Volksonderwijs op Curagao.

Reeds vijf jaren na het H. Pries-terschap te hebben ontvangen, stakde hooggeachte Martinus JohannesNiewindt den Oceaan over, om hetwoord Gods te gaan verkondigenin het verre Westen, om zielen tewinnen voor den goeden God, Diezich over ons land ontfermde en inhem een zijner beste zonen naar hierzond om voor zijn heiligen Naam tewerken en te strijden. Ja, MartinusJohannes Niewindt was de man derVoorzienigheid ; zijn verschijning hierjuist in die sombere dagen van Cu-ragao's verleden bewijzen dit feit ;alle hoedanigheden noodig voor dattijdperk, bezat hij in verheven mate.

Hij verliet zijn vaderland, alles wathem lief was, juist op het mooistegedeelte zijns levens, om zich hierte wijden aan de verkondiging vanhet Evangelie, de veredeling en op-heffing van ons volk.

Martinus joannes Niewindt was depriester, die voor niets terugschrok,waar zijn priesterplicht en de liefde

tot zijn volk hem riep. Hij heeft zijnleven gewijd aan het weldoen. Veelheeft hij gedaan, veel heeft hij gele-den, veel heeft hij gestreden voor zijnvolk. Zijn levee was een leven vaneindeloos werken.

In 1842 door Paus Gregorius XVItot Bisschop van Cytrum verheven enbenoemd tot Apostolisch Vicaris vanCuracao, bekrachtigt deze groóteApos-tel zijn onveimoeid werken door tegetuigen : „Domine, si populo tuo sumnecessarius, non recuso labarem."

„Heer, indien ik noodig ben vooruw volk, weiger ik den arbeid niet."

In werkelijkheid, wat heeft dezegroóte Bisschop niet gewerkt, niette-genstaande alle ondervonden tegen-kantingen, voor de verheffing van zijnarm geknecht volk uit de onweten-heid en achterlijkheid, waarin het ver-keerde.

Ja, Mgr. Niewindt is de grondleg-ger geweest v_n de beschaving, inden volsten zin des woords, van hetKatholieke volk van Curacao. Een be-wijs van zijn schitterenden arbeid magheeten het stichten van zoovele pa-rochies en het bouwen van zoovelescholen. Reeds 30 jaar na zijn aan-komst hier, bedroeg het aantal katho-lieken 25 duizend met 24 priesters.

Hij was de vader der armen;de weduwen en weezen hadden inhem hun grootsten steun ; de ongeluk-kigen vonden bij hem altijd troost enverlichting. . . .

Zij, die in dit leven uitgemunt heb-ben door hun heldhaftige deugden,door stipt den weg te hebben gevolgdhun door Gods Voorzienigheid aan-gewezen, — zij die nooit teruggedeinsdhebben voor ondervonden tegenkan-tingen, — zij die alle wereldsche ge-noegens hebben vaarwel gezegd eneen leven van zelfopoffering hebbengeleid, zich geheel en al wijdend aanhet heil der menschheid; zij stervenniet; hun herinnering zal blijven voort-leven als blinkende sterren aan denhemel. Daarom zal de herinneringaan Mgr. Martinus Joannes Niewindteeuwig blijven voortleven in de har-ten der Katholieken van Curagao, enzijn glorielijke figuur zal altijd om-straald zijn door een aureool van ver-heven grootheid ....

Als plicht van hulde en dankbaar-heid aan de nagedachtenis van dezenwaarlijk grooten man en edelen.wel-doener, heeft de katholieke bevolkingvan Curasao, erkentelijk voor zijngrootsche beschavingswerken, voorzijn zwoegen en strijden, zijn einde-looze weldaden, hem dit standbeeldopgericht, opdat de komende genera-tiën dankbaar den grootsten eerbieden de grootste vereering en liefdezouden toonen aan de nagedachtenisvan dezen eerbiedwaardigen Apostelder Curacaosche beschaving, denemancipator van ons Volk.

Gaarne neem ik deze gelegenheidte baat om diepgevoeiden dank te be-tuigen aan de Commissie die belastwas met het inzamelen van giften, aanallen, die zoo welwillend met hunnemilde giften bijgedragen hebben, enaan de Directie van de C. P. I. M.voor de groóte en veelzijdige hulpzoo welwillend verleend bij het op-richten van dit monument.

Mijn vereering, liefde en bewonde-ring voor dezen grooten Bisschopnopen mij bij deze apotheose, dezenlauwerkrans, als mijn huldeblijk neerleggen vóór het standbeeld van dezenroemwaardigen Apostel der Curagao-sche beschaving.

Onder een daverend applaus daalde despreker van het spreekgestoelte af en legdeeen prachtigen lauwerkrans aan de voetenvan het standbeeld neer.

Daarna ¡werd, nadat door een der jongenseen keurige toespraak was gehouden, onderde leiding van den Eerw.^ Frater Richardusdoor de jongens der St. Vincentiusschooleen danklied gezongen, begeleid door de„Banda Excelsior."

Met een woord van welgemeenden dankaan allen, besloot de Voorzitter van hetComité deze indrukkende plechtigheid.

Zoo was de plechtigheid der onthullingafgeloopen, en staat daar thans te middenvan zijn zoo bemind volk van Curacao deglorieuze figuur van Mgr. Niewindt, sym-bool van arbeid, strijd en lijden, onder deinspiratie van zijn H. Geloof, voor de vrij-making en beschaving van zijn Volk, —symbool van overwinning tevens.

Gelukkig het Volk, dat zijn Leiders weette eeren en hun nagedachtenis in vereeringweet te bewaren.

jaren werd voorts de bouw van driebijzondere scholen door Cura?ao ge-dragen.

Bestaat nu de wensch naar alge-heele gelijkstelling ! Neen ! — verklaar-de reeds de Minister van Koloniën en„neen" herhaalde Mr. Brantjes giste-ren, welke laatste ter staving van zij-ne woorden nader opmerkte, dat debisschop zelf hem dit had gezegd. Enbovendien : nog den dag vóór het ver-trek van Mr. Brantjes naar Nederlandoverhandigde de bisschop den gou-verneur een lijst van desiderala teroespreking met den minister, op wel-ke lijst de de volledige gelijkstelling

- met lasten en lusten dus! — nietvoorkwam. . . .

Terwijl de heer Brantjes nader datontbreken van den wensch naaralge-heele gelijkstelling toelichtte met demededeeling, dat de missie in geengeval wenschte prijs te geven devrijheid om kosteloos onderwijs tegeven. Een vrijheid, welke ze uit denaard der zaak voor een deel zou ver-liezen, indien volledige gelijkstellingwerd ingevoerd !

Doch de geheele aangelegenheidmoet nog nader tusschen Minister enGouverneur worden besproken. Maardit kon Dh. Brantjes reeds zeggen:de gelijkstelling zal in ieder geval zeerbelangrijke vorderingen stellen aan dekoloniale schatkist, zal niet mogelijkzijn zonder het invoeren van nieuwebelastingen. Terwijl de havenuitbrei-ding en de wegenverbetering nog zoo-veel vragen !"

Laat het „Handelsblad" maar eensoverdrukken wat de „Amigoe di Cu-rasao" schreef en wat Mgr. Vuylstekeaan den gouverneur mededeelde, wel-ke stukken wij opnamen in ons num-mer van 20 Augustus. Dan is in eensduidelijk, wat de kolonie wél wenscht."

Onze collega geeft hierna nog eensin 't kort weer, hetgeen wij schrevenin ons nummer van 23 Juli, en waar-in duidelijk en omstandig de verlan-gens van Mgr. Vuylsteke, dierechtensen feitelijk de eerst en voornaamstgeinteresseerde bij de doorvoering dergelijkstelling is, zijn kenbaar gemaakt.

En vervolgt dan aldus:„Hieruit is wel héél duidelijk, dat

noch de gouverneur, noch de Minis-ter zich achter raadselen behoevente verschuilen en den politici in Ne-derland te suggereeren, dat men nietprecies weet, wat de betrokken „krin-gen"' willen. Ze weten precies wat dekolonie in zake de gelijkstellingwenscht.

Maar de laatst geciteerde zin in hetinterview spreekt boekdeelen. Wilmen weer op de kosten van 't onder-wijs beknibbelen ter wille van haven-uitbreiding en andere werken ? Endan onder 't motto, dat men niet pre-cies weet, wat de kolonie in zake on-derwijs wil ... .

Het duidelijkste en het meest er-gerlijke in dit interview komt echterverderop, als de gouverneur het overde salarissen op Curagao had. Hij zeio. a.:

„Wat ambtenaren betreft zijn de sa-larissen vrij sober, en het zou ge-wenscht zijn om het uit te zenden per-soneel, dat daaronder het zwaarst ge-bukt gaat, zeer nauwkeurig in te lich-ten."

„Maar er is nu weer een nieuweduurtetoeslag ingesteld, van tien proc.terwijl er reeds een bestond van 25proc. Een algemeene verhooging ech-ter der salarissen zou terugslaan opde gelijkstelling van 't onderwijs, aan-gezien dan ook voor de religieuseneen hoogere toelage zou moeten wor-den gegeven, terwijl er thans reedsbelangrijke baten uit de scholen in dekas der missie vloeien." (CursiveeringRed. A. dl C.)

Hier komt de leelijke aap uit demouw! Hieruit blijkt, dat de gouver-neur van Curagao „eenvoudig" anti-papistische praatjes napraat. Het gaatnoch den gouverneur, noch de Logeaan, wat de religieuzen met hun sa-laris doen. In Nederland zijn we ge-lukkig zoover, dat zoo ongeveer allepartijen — op enkele anti-papistenna — dit ronduit erkend hebben. Enhier hebben we een gouverneur, diekalmweg de dwaze bemoeizucht enhuishoudelijke inquisitie invoert ....

En dat verschuilt zich dan achterde uitvlucht, dat de kolonie zelf geendoorvoering der gelijkstelling eischt \

Het wordt hoog tijd tot ingrijpen !Vooral nu het „Handelsblad" met

zijn interview openlijk verklapt heeft,wat er precies achter steekt ....

De gelijkstelling van hetonderwijs op Curacao.

De „Residentiebode" schrijft d.d. 8Sept. als volgt:

„Het „Handelsblad" is weer naar dengouverneur van Curagao — thans metverlof hier te lande — getogen enheeft hem nadere inlichtingen gevraagdomtrent de vreemde mededeelingenvan den Minister van Koloniën in deEerste Kamer, dat in de kolonie de

wensch naar doorvoering der gelijk-stelling van het onderwijs niet be-stond.

Hoe zit de zaak in elkander ? vraagthet blad en het vervolgt:

„Het gewijzigde regeerings-regle-ment kent de gelijkstelling eigenlijkreeds sedert 1920 en bevat ter zakede zinsnede: „De overheid doet dit(het onderwijs gelijk stellen) door be-kostiging op den voet van gelijkheidvan het bizonder en openbaar onder-wgs." Doch de gelijkstelling moetnog in een wet worden uitgewerkt

In de eerste plaats dient te wordenopgemerkt dat het bijzonder onderwijsin Curagao is Roomsen-Katholiek on-derwijs, met één uitzondering: éénprotestantsch schooltje te Piedra Platop Aruba, terwijl men er rekeningmede dient te houden dat leerplichtin de kolonie niet bestaat. Wat be-

i treft de bezoldigingen is de gelijkstel-ling er reeds, terwijl ook vroeger werdbijgedragen in den bouw en het on-derhoud van scholen, terwijl aan demissiescholen een jaarlijksche toelageper kind wordt gegeven, In de laatste

BERICHTENS.S. Amersfoort

Naar wij van den Heer Kies, Hoofdagentder K. N. S. M. vernomen hebben, wordenZondag of Maandag de passagiers en mai¡van het S. S. „Amersfoort" per S. S, „Atlasalhier vewacht. Er wordt thans hard gewerktaan de lossing van de „Amersfoort" en efbestaat kans dat het schip vlot gebracht zalkunnen worden.

Officieele BerichtenSub. B 20. en 30. van de Gouvetnements-

beschikking dd. 22 Augustus 1927, No. 728,waarbij onderscheidenlijk de tijd. gouverne'ments-geneeskundige M. R W. B. Berken'veld overgeplaatst werd van Saba naar St-Eustatius, en de tijd. gouvernements-genees'kundige H. L. Chateau van St. Eustatius naarSaba, zijn ingetrokken.

Thomas Servester Cijntje en Minguel C¡jn'tje zijn benoemd tot tijdelijke agenten vanpolitie 2de klasse.

Ch. E. W. Voges, in het bezit 'der aktevan bekwaamheid als onderwijzer vierdeklasse, Is tijdelijk werkzaam gesteld aan deOranjeschool op St. Martin en E. C- Lab?tga, in. het bezit der akte van bekwaamheidals onderwijzer 4de klasse is werkzaam-gesteld als hulp bij het onderwijs in eender klassen van de Oranjeschooi op St. Mar-tin.

De heer C. Hoek, havenmeester en loodsalhier, is eervol ontheven van de betrekkingvan loods en benoemd tot havenmeester inCuragao.

De bode van den Gezaghebber op St-Eustatius, L. Heyliger, is uit 'sLands dienstontslagen.

OnderscheidingenHet K. W, schrijft:Het is bekend, dat na den oorlog

een versobering is ingetreden bij dejaarlijksche uitreiking van koninklijkonderscheidingen op 31 Augustus-Sinds de laatste jaren is vooral Cu-ragao door die versobering getroffen,en waar het elders langzamerhand op-hield met zachtjes regenen, bleef W}op Curagao druppelen. De onderschei'dingen, die dit jaar uitgereikt zijn»vindt men elders in dit blad; het zijner maar enkele. Ons ervan bewust)dat dit onderwerp van teeren aard is»willen wij ons voorzichtig uitdrukken-Wij onthouden ons dan ook van eenoordeel over de vraag, of de onder-scheidingen de daarvoor het mees'in aanmerking komende personen waren. Wel meenen wij, dat anderen nie'minder verdiensten nebben. Zoowe'onder de hoogste ambtenaren als on-der hen, die in de bestuurscollegejarenlang trouw het land gediend heb-ben.

Wij noemen geen namen. Er zij"fouten gemaakt en verzuimen te her-stellen. A bon entendeur, salut!

SpankletSYPHONS

verkrijgbaar bij

TISCHER& CO.

ANUNCIO.Participamos al comerció en general _ ü

! los Im-Exportadores en particular, que de'■ bido a los subidos salarios, que ganan l°s! marineros eti la Compañía "Eagle" nos ve-¡mos obligados de conceder a los tripulantesde nuestras goletas un considerable aumentode sueldo ; motivo, que nos obliga a hacef

un recargo de 25% sobre la tarifa en v¡g°rdesde el 10. de Junio pdo., quedando de esterecargo madera, gasoline, kerosine y gasoil-

Este aumento entrará en vigor el 5 d" Octubre p. v.

Aruba 27 de Setiembre de 1927.¡ G. G. Arends, R. M. Arends, A. A. Laclé-

J. S. Wever, H. Irausquin Lampe.Agente, Goleta „Liga

i F. M. Arends.

Dankbetuiging.innig getroffen door de talrijke

bewijzen van belangstelling, syifl'patbie en vriendschap ontvangengedurende mijn ernstige ziekte,waarvan ik nu met Gods hulp weergeheel hersteld ben, en bij gelegen-heid van de herdenking mijner 40--jarige religieuse professie op 23stendezer, betuig ik aan al mijn confra-ters, vrienden en kennissen mijnoprecht harteiyken dank

P. A. EDWENS. 0. P.Rector St. Elisabeth's Gasthuis.

Koninklijke Nederl. Stoomboot Maatsch.VAN CURAQAO

Naar Pto. Colombia. Cartagena, Cristóbal en Pto. Limón:SS. „Stuyvesant" 13 October.SS. „Venezuela" 27 October.

Naar Pto. Cabello, La Guaira, Trinidad, Barbados en Europa:

SS. "Crynssen" 13 October,SS. „ Stuyvesant" 27 October,

Naar Pto. Cabello, La Guaira, Cumaná, Pampatar, Carúpano. TrinidaDemerara, Paramaribo en Europa:

SS. "Oranje Nassan" 8 October.Naar New York :

SS. "Co.iimewijne" 10 October.SS. "Bacchus" 8 October.

Bovendien wordt een geregelde dienst onderhouden tusschen Curagao-Maraca»v. v. met de S.S "Atlas", "Midas" en "Brio»".

Page 3: 1 1927. AMIGOE DI CURACAOufdcimages.uflib.ufl.edu/UF/00/10/14/47/00129/00001-10... · 2017. 6. 16. · Vjn-Dit alles is ín strijd metart.47 kaI^enhet R- R-o°k protesteert spr. eenige

Gollecte-stormrampHet Bestuur van het A. N. V. Groep

Ned. Antillen, deelt ons mede, dat decollecte ten bate van de noodlijdenden,tengevolge van de laatste stormramp'n den Achterhoek heeft opgebrachtde som van f. 1840.05. Na aftrek vanonkosten f. 88.29, heeft het Bestuurde som van f. 1751.76 overgemaaktaan het Hoofdbestuur te 's Graven-hage, met verzoek het zijn bestemmingte willen doen bereiken. De Groepheeft ons verzocht haar beleefdenÖank ie betuigen aan allen die hiertoehebben bijgedragen.

S. S, CaracasZaterdag morgen kwam het nieuwe

Passagiersschip „Caracas" van deRed D Line voor de eerste maal on-ze haven binnen. Het stoomschip wasgeheel gepavoiseerd en werd bij aan-komst begroet door de militaire mu-*iek.

Des namiddags had er een plechti-ge receptie aan boord plaats, waarbijtegenwoordig waren Z. E. de Gou-verneur, verschillende hoogere Gou- |vernementsambtenaren, vertegenwoor-digers van handel, scheepvaart enPers, en een uitgelezen groep van Da-toes en Heeren, die op de meest hof-felijke wijze door de Heeren Agentenen Kapitein werden gerecipieerd.

Aan boord bevond zich ook de HeerWilliam L. Davidson, Directeur vangenoemde maatschappij te New-York.

Onzen dank aan den Heeren Agen-ten voor hunne beleefde uitnoodiging;e n onze beste wenschen vergezellenhet stoomschip op al zijne reizen.Het S.S. Caracas, een dubbelschroef-stoomschip, dat 13 knoopen ioopt,heeft 'n inhoud van 6400 ton ; het is 335voet lang en 51 voet breed, en heeftPlaats voor 137 passagiers lste klasse.

In dank ontvangen.Het Jaarverslag van de Kamer van

Koophandel en Nijverheid op Curasao°ver het jaar 1926, enfen nieuwe tijdtafel van de Red D.Line.Een nieuw schip voor de Kon. Nederl.

Stoomboot Mij.7 Sept. lag in de Lekhaven gemeerd

"et door de N. V. Machinefabriek enScheepswerf van P. Smit Jr. afgelever-öe s.s. „Cottica".

Het schip is gebouwd voor rekeningj(an de Koninklijke Ned. StoombootMaatschappij, Amsterdam, bestemdv°or haren dienst in West-lndië. Dej'Cottica" is ontworpen door den heer

'''■ E. van Dieren, chef-scheepsbouw-en ir J. A. Lambrechtsen, chef-

dezer reederij. Schipj;n machines zijn gebouwd volgens de{j°ogste klasse van Lloyds Register of

Het schip heeft 3 dekken, benevens,een promenade- en een sloependek.Het schip heeft een dubbelen bo-

*]ern, ingericht voor drinkwater, voe-en brandstof, olie of water-

?aUast. De voor- en achterpiek zijn¡"gericht voor waterballast. De bun-ders voor brandstofolie of kolen be-enden zich in de zijden en aan dev°orzijde van het ketelruim.

Er is gelegenheid voor het vervoervan 52 eerste klas, 20 tweede klas en'v derde klas passagiers.

Verbinding Curacao — Aruba, L)e heer Noe Pineda U. maakt be-Kend, dat te beginnen 30 September,

en vaste dienst is geopend voor pas-p3giers en.vracht tusschen Curasaon Aruba, met de motorschoener''"ansea". Deze schoener is voorzienan een Dieselmotor, en loopt 8 mijlenPer uur, zoodat hij de reis tusschen

eide eilanden kan maken in ongeveer'« uur.r . Voorzeker, een prachtige verbete-,'.ng, die den steun en de medewer-" lng van het publiek en van den handelul * bijzonder verdient. Daar moet 't"een. Het particulier initiatief moet■ch ¡ n dezen tijd van algemeenenPbioei en vooruitgang doen gelden.

sterker en krachtiger zich dit ont-ij ooit > des te meer zal het algemeene'ang ermee gebaat zijn,

KERKLIJST.H. FAMILIE-KERK, SAN MATEO

Zondag 2 Oct. Plechtig feest van O. L, Vrouw, Koningin van den allerheiligste).Rozenkrans.

Aflaat „totiés quoties."9 uur plechtige Hoogmis.'s Avonds half 7 plechtig Lof, feestpredikatie en Processie.Gedurende de geheele maand October is er Lof iederen avond om 7 uurOnder het Lof zingen alle menschen de latijnsche gezangen en liederen ter eere

van Maria.Zondagsavonds en Woensdag'savonds onder het Lof is er een korte predikatie.Dinsdag feest v. d. H. Vad er Franciscus, om half 7 gezongen H. Mis voor de Eerw.

Zusters.Vrijdag le. Vrijdag toegewijd aan het H. Hart van Jezus, om 6 uur gezongen H. Mis

St. ANNAKERK - OTRABANDAMorgen, feestdag van der H. Rozenkrans.Na de Hoogmis, zal de zegen gegeven worden met het Allerheiligste, en 'savonds

om half zeven plechtig Lof, feestpreek, Processie en Te Deum.Op het Rozenkransfeest, kan iedereen, die gebiechfen gecommuniceerd heeft een

vollen Aflaat Verdienen, telkens als hij de Kerk bezoekt en tot intentte van ZijneHeiligheid, den Paus, vijf Onze Vaders en vijf Weesgegroeten bidt. Deze aflatenkunnen verdiend worden van af Zaterdagmiddag, 12 uur, en zijn toepasselijk op degeloovige Zielen.

lederen avond gedurende de Octobermand is er om 7 uur uitstelling van hetAllerheiligste en Rozenhoedje met gezangen.

Aanstaanden Vrijdag is de eerste Vrijdag der Maand, toegewijd aan het Aller-heillgt Hart Van Jezus.Om 6 uur is er gezongen H. Mis. — Donderdag middag is er gelegenheid tot biech-ten van af 4 uur.

H. ROZENKRANSKERK -PIETERMAAI

Morgen. Hoogfeest van O. L. Vrouw v. d. Allerh. Rozenkrans. Patrones der parochie.Om 8 uur, plechtige Hoogmis.'s Avonds om half zeven. Lof, feestpredikatie en processie.Gedureude de Octobermaand, iederen avond om 7 uur. Lof met rozenhoedje en

gezangen ter eere van de Koningin v. d. Allerh. Rozenkrans.Maandag en Woensdag 's avonds Lof met preek.

Zeilvaartgedurende de maand Aug. 1927

Bnnengekomen van . üitgezeild naar,Amuay 1 i Aruba 34Aruba 32 Barbados 2Aux-Cayes 1 Bonaire 59Barbados 1 Boy. Eilanden 1Bonaire 64 Guanta 3Fajardo P.R. 1 La Vela de Coro 24Guanta 3 Maracaibo 11Hamburg 1 Pto Cabello 23La Vela deCoro 20 Pto Rico 2Maracaibo 8 Rio Hacha 5Pampatar 1 Santo Domingo 6Pto. Cabello 21 San juan 1Río-Hacha 1 Tucacas 1Sto Domingo 5

í St. Thomas 1 1Tucacas 7'Van Zee 1

Katholieke Mlssieweek teAmsterdam.

Van 5 tot 13 November a. s. wordtte Amsterdam een Katholieke Missie-week gehouden, waaraan tevens eenCongres is verbonden, waarop vooralde missioneering onzer overzeeschegebieden zal worden besproken. Aandit Congres zullen de voornaamsteCongregaties, werkzaam in onzeoverzeesche gebieden, deelnemen.

Het Congres zal worden vooraf-gegaan door een historische inleidingover de ontwikkeling vooral van Ne-derl. Oost-lndië. Dan zal door alles-zins bevoegden omtrent de verschil-lende gedeelten onzer overzeeschegebieden worden geschetst, wat demissionarissen daar bij hun aankomstvonden en wat zij er hebben tot standgebracht.

Op de Missietentoonstelling zal inden stand onder overzeesche gebiedendeze ontwikkeling aanschouwelijk wor-den voorgesteld K. W.

STAATvanhet

aantalvaartuigen,

diehet

eilandCURAQAOinde

maandAug.

1927aandeden,

metde

vermeldingvan

hungezamenlijke

inhoudsmaat.ZEILSCHEPEN.

STOOMSCHEPEN.InhoudinM

3.

InhoudinM

3.

Maandj

AantalBrutoj

NettoAantalBrutoNetto

1927

169

3622932.309304;

2.695.130>

1.509.540

Vorige1.060

1256.189

ï'

230.5672.072

!.19.063.542;>10.766.305

maanden;....

\

~~,.^~.,L~—

—.,.

Totaal1229

'

292418l

2628762.376;

21.758.67^12.275.845

N.B.Niet

opgenomenzijn

deschepen,

diebinnenkomen

vandekustvaart

en

vande

visscherij.

Total 169 Total 172Vreemdelingen verkeer.

Volgens bovenvermeld Jaarverslag,werd in 1926 Curasao aangedaan door7 groóte touristenbooten, elk met ±400 passagiers aanboord, door demeeste 2 keer. Er kwamen gedurendehet jaar 20.652 passagiers te Willem-stad aan, er vertrokken vandaar 17.874passagiers en het aantal transito passa-giers bedroeg 27.993. Voor 1925 wa-ren deze cijfers resp. 14.124, 12.041,en 20.293. De belangstelling voor onseiland, zegt 't Verslag, nam in hetbuitenland zeer toe. De Kamer zouwederom willen raden : bevorder hetvreemdelingenverkeer. Curagao ís ge-knipt voor een West-Indisch zeebad-plaats.

IKoninginnedag op St. Martin N. G.' Men schrijft ons uit St. Martin:' Ondanks het warme weer -de ther-

mometer wees, in de schaduw, gerui-men tijd 93.2 F. aan - was er een zeergeanimeerde stemming bij het wel iswaar niet zoo bijzonder talrijke pu-bliek. Op een dag als deze blijkt maaral te duidelijk dat de Bovenwindscheeilanden letterlijk leegloopen. Gingende arbeiders van St. Martin vroegernaar Santo Domingo, om tegen hetmidden van het jaar weer terug tekeeren, thans gaan ze naar Curasaoen ... blijven daar. Vandaar de groó-te leegte, welke het stadsbeeld hierop 31 Aug. j. 1. vertoonde.

De zeilwedstrijden zijn volkomen jgeslaagd. De oude kampioen van MPhilipsbrug, de „Reliance" (capt Luke !Vlaun) heeft weer, na verscheidene ¡|jaren van onthouding tengenvolge van j'uitlandigheid van den eigenaar, den istrijd aangebonden en voor de zoo-jveelste maal gewonnen. Het grootste jdeel van de bevolking was vóór de„Reliance", terwijl de inwoners vanhet Fransche gedeelte, die in grootenovergekomen waren, op de tegenpartij, .een boot van „Simpsonsbay" wedden.Ook de tweede zeilwedstrijd, n. 1. voorkleinere booten, liep gunstig af voor deNederlandsche kant. „Seely" van Simp-sonsbay ging met de prijs strijken. Hijwas favoriet bij het Nederlandschepubliek, terwijl zijn tegenstanders, ieveneens van Simpsonsbay afkomstig, ,het grootste gedeelte der Franschenop zijn hand had.

De nummers „hitting the calabashblind-folded" en „placing of sticks"waren zeer amusant. Er boden zichvéél meer deelnemers aan, dan er prij-zen beschikbaor waren. Het verdientzeker aanbeveling deze twee nummershet volgend jaar weer op het pro-gram te plaatsen, als het kan met een igrooter nantal prijzen.

Ook de paardenwedstrijden mogen jeen succes genoemd worden.

De kampioenen van het Hollandsche jen het Fransche Gedeelte liepen in!de eerste rit tegen elkaar n.l. de mer-rie van Alexander York uit Middle jRegión en de ruin van Armand Gumbsuit Gran-Case. Ook hier weer was het ¡een wedden van het Nederlandsche jtegen het Fransche Gedeelte. York's;merrie was iets sneller en won debuitengewoon spannende wedstrijd Uitwee heats, tot groóte blijdschap van;de Nederlandsche St Martijners,

De volgende race was niet minder jspannend. Het eene paard (dat van IGeorge Blijden uit Prinses Quarter) Iwon de eerste rit, terwijl het andere j(dat van Abraham Peters uit Colebay)de tweede rit won, zoodat een der-de heat belissen moest, welke dooi jde vos van Abraham Peters gewon-,tien werd. ¡«

Vermeld moge eveneens worden de!optocht van enkele jongelui te fiets, jwelke door iedereen zeer geroemd ¡werd. Deze perzik smaakt naar meerij.

Om 12 uur hield de wd. Gezag-] 1hebber te zijnen huize een druk be- jzochte receptie. Z. H. E. G. sprak de!aanwezigen een kort welkomstwoordtoe, waarop Rechter Desertine in wel-gekozen woorden hulde bracht aan Íde Koningin, Haar roemde om Haar.liefde voor Hare onderdanen en Haarbelangstelling in hun lot, waarvan Zijzoo vaak blijken gegeven heeft, o. a.door, zoodra de gelegenheid zich voor-deed, persoonlijk het woord te rich-ten tot Hare overzeesche onderdanen jdoor middel van de radio; spr. gafeen kort overzicht van Harer Majes-!teits regeering; deed het belang vandezen dag uitkomen en spoorde ver-der een ieder aan om het nationaal be-wustzijn op deze eilanden te verster-ken. Voorts sprak een lid van de Feest-1commissie nog een enkel woordje.

De lampion-optocht 's avonds om 8uur was eveneens een succes. Mengedroeg zich keurig en netjes, maargaf niettemin uiting aan zijn blijdschapdoor uit volle borst mee te zingen, en ¡te huppelen op de maat van de dar-Ítele muziek van „Bobo" van St. Kittsen „Jenks" van Cul-de-sac. De St. Mar-,tijners, die anders op eenigszins droef- igeestige wijze feest vieren, kwamen |nu los.

Jammer dat het vuurwerk, dat reedsop 25 Juni telegraphisch besteld was,door de slechte verbinding gedurendede orkaantijd, niet op tijd aankwam.Daardoor werd het pas op 7 Septem-ber afgestoken, nadat er dien middag ¡weer zeilwedstrijd gehouden was in jGreat-bay.

Alles bij elkaar hebben we een wePgeslaagd Queen's Birthday gehad, metop sportgebied een overwinning, overde geheele linie, van het Nederland-sche Gedeelte op het Fransche. Ligtin dit feit misschien een omen opge-sloten ? Zal de tegen 1 Januari 1928in uitzicht gestelde opheffing van in-voerrechten en andere belastingen opde Bovenw. eilanden, niet eveneenseen overwinning van het Nederland-sche Gedeelte van St. Martin op hetFransche beteekenen ? Zal alsdan hetNed. Ged., ontheven van da fiscalelasten, (welke het door de uniformi-teitsgedachte, ondanks zijn geografi-sche uitzonderingspositie, tot nu toe!zijn opgelegd gebleven), en dus op jvoet van gelijkheid den economischen >.strijd aanbindende tegen het Fransche jGedeelte, dat immers al meer dan eenkwart eeuw als vrije haven, die las-,ten niet gekend heeft, dan ook op'handelsgebied niet overwinnen ? Nous Sverrons! _.__^^_^^^

Auto-ongeluk.Woensdagavond werden te Pietermaai twee personen aangereden door auto No. 783^Een jongejuffrouw brak haararm, terwijl een kind ernstig gewond werd. Naar wij

vernemen is proces verbaal opgemaakt tegen den auto-bestuurder.

k^ Per S.S. „Cfi^flBOBO" zal eenandere zes cilinder Chrysler

w? 62 Toaráng ainiveerenDe prijs bedraagt f 3750 met inbegrip van 5 binnenen buitenbanden, kap, spatborden, 4 schokbrekers,gasolinemeter en electrischen glasreiniger, etc. etc,

BHELL-PROD \ ï OTEN.—cr«o*2»—

PRIJSNOTEERING,Gasoline ex pomp per gfallon fl 0,68Gasoline per blik van 5 gallons 3,90Kerosine per blik van 5 gallons „ 2,75Mineral turpentine (vervangt terpentijn) per blik

van 5 gallons „ 8,50Cokes per ton „ 15,—Kero-gasolie, brandstof voor "Delco" installaties enz.

per gallon „ 0,34De levering van „Kero-Gasolie"' geschiedt uitsluitend in

drums van 80 gallons.

CRRACJOSCRE PETROLEUM INDUSTRIE MAATSCHAPPIJ.20

Bom WO—Stilt going Strongl K^\_P*SJL—«.

OVERAL VERKRIJGBAAR. 4 -8

Rook uitsluitend Oostenrijksche sigaretten:Ze worden gemaakt met de fijnste tabaksoorten

uit het Oosten en zijn beroemd door hun aangenaamen zacht aroma.

Merk KHEDIVE in pakjes van 25 fis. 1.DAMAS „ „ „ 25 „ 0.75EGIPCIOS „ „ „ 10 „ 0.25MEMPHIS „ „ „ 10 „ 0.25„ Mirjam „ „ „ 10 „ 0.20SPORT , 10 „ 0.125

Neem de proef en u zal overtuigd zijn, dat dekwaliteit onovertrefbaar is.

26-8 LA VIENESAGeneraal-agent voor de Ned. Antillen en Cölumbia.

Ho HP- ii W*<MOTORSHIPS Sailings to t) Sailings to

Pto. Colombia and Cartagena. Havre and Hamburg1927. 1927.

¡S.S. Lisboa *) sth. Sept. 25th. SeptTherese Hom *) 3rd. Oct. 23rd. Oct,Waldtraut Hom I7th. Oct. 6th. Nov.Consul Hom *) 3lst. Oct. 20 NovFrida Hom I4th, Nov. 4th, Oec.Henri Hom *) 28th. Nov. 20th. Dec.

1928Marie Hom *) 26tb. Dec. 17th. Jan.

1928Therese Hom 9th. Jan. 3ist. Jan.ingrid Hom *) 18th. Jan. I4th. Febr.Frida Hom *) 20th. Febr. Uth. Mar

f) via Pto. Cabello. La Guayra and Trinliad.*) These boats also cali at Santa Marta.

All schips accept cargo and passengers.

Compañía TrasatlánticaEl Vapor

«LEÓN XIII"se espera el 8 de Octubre de Europa via Pto. Rico y Venezuela y seguiráel mismo dia para el Pacifico via Pto Colombia y Colon.

El vapor«BUENOS AIRES"

se espera del Pacífico via Colon y Pto Colombia el 18 de OctubreI y seguirá el mismo día para Pto. Cabello. La Guaira, Tenerife Cádizjy Barcelona.I Ambos vapores aceptan carga i pasajeros.| Los Agentes,i S. F. L MADURO & SONS

Page 4: 1 1927. AMIGOE DI CURACAOufdcimages.uflib.ufl.edu/UF/00/10/14/47/00129/00001-10... · 2017. 6. 16. · Vjn-Dit alles is ín strijd metart.47 kaI^enhet R- R-o°k protesteert spr. eenige

BUITENLAND.Frankrijk en Duitschland

Een goede en groóte belofte voorde verbetering der betrekkingen tus-schen Ouitschland en Frankrijk is hethandelsverdrag, dat beide landen thansmet elkander hebben gesloten en waar-bij zij elkaar het recht van meestbe-gunstiging van alle artikelen toeken-nen.

In een persgesprek verklaarde deFransche minister van Handel, dat debereikte overeenkomst het bewijs le-verde, dat de geest van Locarno door-werkt ; en een Parijsch blad schreef,dat het voornaamste deel der over-eenkomst van politieken aard is, wijldaardoor de kansen op een tarieven-oorlog worden weggenomen en deweg zich opent voor een normaaleconomisch verkeer.

De Fransche briefschrijver van eender Holl. bladen schetste de overeen-komst als „een stap in de goederichting."

„Tusschen de landen onderling is eennieuwe gemeenschap van belangengelegd', zeide hij. „Dit is onmoge-lijk zonder eenig offer van de natio-nale soevereiniteit. Voortaan bij voor-beeld kan Frankrijk niet meer in vol-le vrijheid zijn tarief herzien. Denaam Locarno ¡s in dit verband vanzelf naar voren gekomen. Inderdaadheeft deze tekst een verre politiekestrekking, vooral ten opzichte van Ma-rokko en Fransche Koloniën en man-daatgebieden ten opzichte van denDuitschen handel. Op enkele beper-kingen na is hij er met dien van an-dere landen gelijk gesteld.''

Waar aldus op handelsgebied vangroóte toenadering wordt blijk gege-ven, ís des te meer te betreuren, datop het punt der dezetting ven hetRijnland Frankrijk nog altijd niet be-reid schijnt tot een belangrijke ver-mindering over te gaan.

Toen de overeenkomst van Locarnogesloten werd, is door de Gezantencon-lerentie aan Ouitschland die vermin-dering in het vooruitzicht gesteld enBriand, de Fransche minister van Bui-tenlandsche Zaken, hield met zijnDuitschen collega Stresemann bespre-kingen in dien geest. Er gebeurdeechter niets, en men is tot dusver noggeen stap verder gekomen. De Duit-schers verlangen, dat het bezettings-leger, dat nog bijna 70.000 man be-draagt, tot 40.000 zal worden terug-gebracht, terwijl de geallieerden (Fran-sehen, Engelschen en Belgen) niet la-ger dan 60.000 man willen gaan. Denvoornaamsten tegenstand ondervindtOuitschland daarbij van Frankrijk, datook het leeuwen-aandeel heeft in debezetting. Van de 70.000 man zijn n.l.niet minder dan 55.000 Franschen, ter-wijl Engeland en België elk niet meerdan 6 á 7 duizend man aan troepentellen, en tot een aanzienlijke vermin-dering wel bereid zouden zijn, indienFrankrijk verhoudingsgewijze hetzelf-de wilde doen.

Op het Fransche verzet dreigen ech-ter de besprekingen zooal niet geheel,dan toch grootendeels te stranden enzoo zou het goede effect der tot standgebrachte handelsovereenkomst weervoor een belangrijk deel verloren kun-nen gaan. Is het trouwens niet in 'talgemeen strijdig met den geest vantoenadering en verzoening, dat thans,bijna negen jaren na het einde vanden oorlog, nog steeds zulk een ster-ke krijgsmacht aan bezetting in hetRijnland verblijft?

Het ware zeer te wenschen, dat deVolkenbond toteen verandering enverbetering in dezen toestand zijn ge-zag kon doen gelden en zijn bemid-deling verleenen, wat voor de Euro-peesche politiek in 't algemeen, envoor de Fransch-Duitsche betrekkin-gen in 't bizonder, van 't grootste be-lang zou wezen.

Katholieken-bestrijdingin de Ver. Staten.

Reeds meermalen is met het oog op ¡de verkiezing voor het Presidentschap, |welke het volgende jaar in deVeree-jnigde Staten van Noord-Amerika moet jplaats hebben, de naam genoemd van jgouverneui Smith, een man van lersche jafkomst. Smith zou candidaat worden jvan de partij der Democraten (thans izijn de Republikeinen aan 't bewind)!en het heet, dat hijeen goede kansjheeft. Hij wordt geprezen als eenpopulair, bekwaam, doortastend man,maar hij is katholiek, en tot dus-ver had de groóte Republiek nog nim-mer een katholiek als President. Hetanti-papisme is dan ook vaardig ge-worden over een groot deel der Ame- ;rikanen, want, zooals in verschillende jlanden van Europa, is de Hetze tegen jRome ook aan gene zijde van den!Oceaan geen onbekend verschijnsel. I„De anti-katholieke propaganda, waar-imcc o. a. de Ku klux klan zich onle- jdig houdt, schijnt niet te zijn afgeno- jmen", schrijft een blad in een be- :schouwing over de verkiezing. Eninieen onlangs in Nederlandsch gewaad iverschenen werk over Amerika van!André Siegfried wordt in eenige bij-Jzonderheden verhaald, hoe datgenoot-.schap de katholieken bestrijdt. Dejschrijver schetst de Ku klux klan als E„een strengen vorm van protestantse!] ¡nationalisme", waarvan de hoofdge-'dachte overal het anti-katholicisme is.j

De onwaarschijnlijkste geruchten jdoen daarbij de ronde. En de schrij- jver vermeldt een paar staaltjes uit de ¡

Amertcan Standard, een half-maande-lijksch nationalistisch orgaan derKlan,die werkelijk veelzeggend mogen hee-ten. „Weet ge", zeide het in zijnnummer van 1 October 1925, „datRome Washington beschouwt als eenjtoekomstig centrum van haar macht en.onze ministerieele departementen vultmet papisten? dat de hiërarchie al 1sedert jaren in onze hoofdstad stra-jtegische terreinen koopt ? dat in ons jStaatsdepartement (Buitenlandsche Za- jken) te Washington 61 pet. deramb-jtenaren roomsch-katholiek zijn ? dat jin het departement van Financiën, be- |last met de ín werking stelling der;prohibitie 70 pet. der ambtenaren!roomsch-katholiek zijn ?"

En in cc.i ander artikel schreef het-1zeltde blad o. m. dit: „Ericson is ihet, die Amerika ontdekt heeft. Door!valschelijk yol te houden, dat het iColumbus was, maakt de R. K. hiër-archie aanspraak oprechten, die slechtsden noordelijken volken toekomen,dank zij de ontdekking van dit vas-teland door Leif Ericson in het jaar |1000." De katholieken antwoordden jhierop, dat er ín het jaar 1000 geen jprotestanten waren, dat bijgevolg ookLeif Ericson katholiek was, waaropde American Standard als bescheidgaf, dat „de ridderlijke, vrije, idea-listische, noordelijke volken" Romesteeds vijandig zijn geweest.

Dit is slechts een enkel, zij 't danook teekenend staaltje van de wijze,!waarop in de Nieuwe wereld het Ka- ]tholicisme bestreden wordt, een be-|strijding, welke zich niet tot die der;hierbedoelde vereeniging blijkt te be-palen en een geenszins te onderschat-ten uitwerking kan hebben in eenland, waar, zooals Siegfried zegt, dezin voor critiek niet groot is.

Overigens heeft de katholieke Kerkaan gene zijde van den Oceaan zichkrachtig weten te ontwikkelen en isZij er een macht geworden, waarme-de ernstig rekening moet worden ge-houden. Maar hierin ligt voor de Ro-me-haters een reden te meer om hunactie tegen Haar te verscherpen. Enzoo ligt het voor de hand, dat eenkatholieke candidatuur voorde hoogstewaardigheid in de Republiek op felverzet zal stuiten, al kent men inAmerika geen staatkundige partijenop principieelen grondslag en duslook geen katholieke Staatspartij. Denistrijd tegen Rome vindt men altijd enoveral. Hij is een internationaal ver-jschijnsel.

I*~> Ui—Bi i-» i

Te Koop. jChevrolet No. 244

te bevragen bijEmilio L» Henriquez j

4—l:

Nugget jSCHOENSMEER.

13—11 Overal verkrijgbaar.

ROOKT SLECHTS

Hflßñflfl GIMÉNEZOVERAL VERKRIJGBAAR.

5—6

JVladüFo's BankCuragao.

Volgestort Kapitaal en Reserve fis 2.000.000Koopt en verkoopt wissels,

buitenlandsch bankpapier, coupons,gemunt goud en zilver.

Neemt gelden á deposito en opentchequerekeningen met rente-vergoeding.Verschaft Reiswissels, Credietbrieven,

Circulaire Credietbrieven.Telegrafische Uitbetalingen.

Safe-loketten. Spaarbank.

Drinkt flmstelbier.6-3 Hst is ook beter.Prima qualiteitZwitsersche kaas. Non Plus Ultra.

Benoemd als uitsluitend agent van de Scheizerische KrauterkaseFabrikanten G-larus, Schweiz, biedt ik mijne vrienden deze uit-muntende kaas te koop aan, tegen de volgende prijzen :

Delicacy groene Cheese a PI. 1.50 per blik.Fijn gemalen groenekaas a PI. 0.50 per blik.Cones gtoenekaas a Fl. 0.35 per blik. .

J. L. TH. HELDEWIER VIG-NON.4 —4 Cartagena Straat.

; Almacén Americano vanMARIO PINEDO & Co.

Afdeeling MeubelenPrinsenstraat V7e.

Pas ontvangen een groóte sorteering.Rieten en Weenerstoelen tegen zeer billijke prijzen.

Komt, ziet en overtuigt u. 4

CURIEIi'S BANK-Willemstad - Cupapao - |^cd. West-Indie.

AüüE BflNKZflKEftRekening-courant in locaal en vreemd geld.

Deposito's op termijn in locaal en vreemd geld.Voorschotten en Handelscredieten.

Koop, Verkoop en Incasso van Wissels, Credietbrieven.Coupons en Vreemd Geld tegen voordeelige koersen.

Telegrafische uitbetalingen naar alle werelddeelen.Reiscredietbrieven en Cheques van de

National City Bank of New-York,New York City.

Safe-loketten.Speciale afdeeling' voor Incasso's.

Afdeeling Spaarkas.Afdeeling Assurantie.

APOTHEEK"Botica fíacional"

van EDMUND JACOBSEN, ApothekerAMERICAN DRUGS.TORE ENGLISH PHARMACY

Breedestraat, Otrabanda Teleíon No. 256.

Spoedige aflevering van ReceptenPatentmedicijnen en Chemicaliën

Drogerijen Parfumes en ZeepenWijnen en Likeuren

Allerlei Soorten vanChocolade, Suikerwaren, en Koekjes

Sigaren en Sigaretten Sodawater en LimonadeVLUGGE BEDIENING OOK AAN HUIS BEZORGEN.——i»■ii——■■■> i immmÊ-mvsim-mmmiMsmmßßSaummi^mßmiÊamKÊÊmmmnaÊimßamatmmmmnmmm

m TIELEMANyfLï-J Sv &dros/ I Jl /r-5»-^^ \o "N )[ ) MOLLAND

Bekendmaking. !

De verkoop van fuweelen en vangouden en zilveren voorwerpen terSpaar en Beleenbank van Curacaobeleend van den 4dn Januari 1926af tot en met 30 Jllöi 1926, onder',Ñ0. 1901 M tot en met No. 1130 0zal plaats hebben op Donderdag den26st October a.s. s''morgens ten ne-gen uur en volgende Donderdagen.

Belanghebbenden worden verzochtden verkoop te voorkomen door deaanzuivering der verschuldigde inte-resten.

Curacao den In October 1927.De Voorzitter

H. ¡. Cohen Henriquez

GllflXO.

De Qlaxo-melk is voor kinderenonovertroffen.

Mensing & Co.WACHT U VOOR NAMAAK

KIST ECHTE WASCANA^IS VOORZIEN VAN DIT HANDELSMERK

Mensing <& Co„ vertegenwoordigers.

The best feScuhisky *m

; imported {tBLiPlon the Island har^eys

j43* SPEhlAt-*»scótchTwmís|C*

Mensing &C°fe^^ftgents. UHn

flieacue vootwaad:Heèrenpakken van Wit linnendril

no. 1058, Gabardine, Wol.Voetballen no. 3 en 5, Binncnballen,

Voetbalkousen, Kniebanden ,Enkelbanden.

«l*A OPERA»»I. Baíz.

"i HHHHHBBHí I "

oo hHI SKNIi HmiSmH

DE- ftj»jfeáf HH 7\_

tX IWÊsmWsm"w—n " f—

22 y cd . as c=

fl °- CD -^ ° K. Mm«Ur g _o HZ m^HUlgl |«** c- £ .SS "C 2S E£ «ö § o Meosing & Co. Vertegenwoordigers.« cd CL tl coV CD Ce^ "CD

MENSINO & CO, AGENTEN.