Bloemen, vruchten en zaden

Naam:

Klas:

inleiding

Je bent ingehuurd door een kas voor het maken van een educatief programma. De eigenaar van de kas wil naast het werken met de bloemen ook gaan werken met scholen. Door rondleidingen te gaan verzorgen. Voor deze leerlingen wil hij een lesprogramma maken waarin de levenscyclus van de plant te zien is. Verder wil hij dat het lesprogramma duidelijk maakt hoe bloemen uitgroeien tot zaaddragende vruchten. Hiervoor zijn een zestal opdrachten bedacht.Je lessenserie krijgt van de kas eigenaar een cijfer. Dit cijfer zal ontstaan uit een gemiddelde van de cijfer dit je voor de opdrachten hebt behaald. Sommige opdrachten zijn in groepsverband en andere individueel. Het samen maken van individuele opdrachten resulteert in een lagere beoordeling voor die opdracht.

Je zult de volgende opdrachten maken en inleveren:1. Poster planten opbouw2. Model bloem3. Presentatie over bestuiving4. Tekening van zaden5. Striptekening “van bloem tot zaad”6. Tuinkers ontkieming

Heel veel plezier gewenst met deze lessenserie!

Programma:Datum Lesprogramma Huiswerk

Les 1 Tuinkersen planten. Poster over de bouw van planten maken.

Poster afmaken als het nog niet af is.

Les 2 Presenteren van de posters. Lees opdracht 2Neem spullen mee voor het maken voor van een bloem model.

Les 3 Bouwen van een model van een bloem.

Les 4 In groepjes een presentatie maken over bestuiving.

Presentaties afmaken als dit nog niet af is.

Les 5 Presenteren.

Les 6 Van bloem tot vrucht.

Les 7 Zaden. Waarom en hoe verspreiden ze zich.

Les 8 Ontkieming

Opdrachten

Opdracht 1 poster planten opbouw.In deze opdracht ga je een posterpresentatie maken. Met deze poster wil de kas eigenaar laten zien uit welke onderdelen een plant bestaat. Je kijkt hierbij van diepste wortel tot het hoogste blaadje en benoemt hierbij alle onderdelen van de plant. Verder geef je een korte beschrijving van de functie van elk onderdeel van de plant.Je maakt de poster in een groep van 4 leerlingen totaal. Er is 1 les waarin je mag werken aan de poster en de les daarop presenteer je de poster. Er zal in de presenteer les voordat de presentatie begint nog kort even de tijd zijn om plaatjes vast te plakken en de puntjes op de i te zetten. In de poster behandel je ten minste:

Wortels Stengels Bladeren Bloemen

Extra onderdelen en variaties op onderdelen leveren een betere beoordeling op. De poster zal worden beoordeeld met het beoordelingsformulier dat je achterin je boekje vindt.

Opdracht 2 model bloem.

Voor bij de les over bloemen wil de kas eigenaar een model van een bloem ter ondersteuning van zijn verhaal. Aan dit model ga jij werken!In deze opdracht ga je in een groep van 4 leerlingen een model maken van een bloem. Het mag iedere bloem zijn die je mooi vindt. Het model moet alleen wel alle 9 onderdelen die in de afbeelding hiernaast staan bevatten. Deze moet je dus eerst gaan benoemen. Het model maak je zo dat het kan worden gebruikt als model bij het lesgeven over de bouw van een bloem. Bij het model hoort een legenda. Zonder is het model niet compleet! Wat betreft de materiaal keuze ben je helemaal vrij. Je mag het maken van papier, wol, metaal etc. mits het model in één les te maken is.

De beoordeling van het model wordt gedaan aan de hand van een beoordelingsformulier achterin je boekje. Let hier dus op bij het maken. De beoordeling wordt gedaan door je docent en een aantal leerlingen.

Opdracht 3 bestuivings presentatie.

Een belangrijk gedeelte van iedere levenscyclus is het voortplanten, zo ook bij planten. Bij planten gaat het voortplanten door middel van bestuiving. Dit wil zeggen het stijfmeel van de ene plant op de andere krijgen. Om het bestuivingsproces te laten zien wil de eigenaar een aantal presentaties hebben die dit laten zien.In deze opdracht ga je in een groep van 4 leerlingen een presentatie houden over bestuiving. Er zijn een aantal manieren van bestuiving. Namelijk; wind, water, insecten en dieren. Je moet als groepje een keuze maken welke van deze manieren jullie gaan onderzoeken en presenteren. Als jullie kiezen voor een insect of dier moeten jullie ook kiezen welk soort insect of dier jullie nemen. De gemaakte keuze geef je aan je docent door. Als de docent het heeft goed gekeurd kunnen jullie aan de slag met het maken van de presentatie. Jullie krijgen één les om het de presentatie te maken. Voor de presentatie mogen jullie gebruik maken van PowerPoint of prezi. Hebben jullie een ander voorstel overleg dit dan eerst met de docent. De les daarna gaan jullie presenteren. Jullie zulllen bij deze opdracht op twee onderdelen worden beoordeeld. Allereerst de presentatie zelf, daarnaast word ook gekeken naar de manier hoe jullie presenteren. In het beoordelingsformulier achterin staan de punten toegelicht. Houdt deze in de gaten bij het maken en geven van de presentatie.

Opdracht 4 tekening zaden

Als gevolg van de bestijving worden er in de bloem zaden gevormd. De kas eigenaar wil om de levenscyclus verder te behandelen een opdracht over de zaden die, het voortbestaan van de planten mogelijk maken.Deze opdracht maak je individueel. De bedoeling is dat je op zoek gaat naar verschillende soorten zaden. Hiermee wordt bedoeld hoe, en of, het zaad verpakt is en hoe het zaad zich verspreidt. Je zoekt minimaal 5 soorten zaden op. Hierbij maak je een tekening van hoe de zaden eruit zien. Hierin moet verwerkt worden:Hoe ziet de zaadhuid uit? Heeft het zaad een navel? Waar zit het poortje? Heeft het zaadlobben? En daarnaast noteer je de manier van verspreiding. Denk hierbij aan ‘medium’ waarmee het zich verplaatst en of het fysieke aanpassing heeft om te verplaatsen.De beoordeling is te vinden achterin je boekje op het bijbehoordende beoordelingsformulier.

Opdracht 5 striptekening “van bloem tot vrucht”

De eigenaar van kas had als tweede doel van de lessenserie het duidelijk maken hoe uit bloemen zaaddragende vruchten ontstaan. Om dit duidelijk in kaart te brengen had hij wel een idee…Deze opdracht maak je individueel. Je maakt in het bijbehorende kader een striptekening waarin je in stappen laat zien hoe een bloem zich ontwikkeld tot een vrucht. Hiervoor moet je eerst informatie gaan opzoeken over deze transformatie. Dit kan je doen op internet. Zoek om te beginnen naar ‘schooltv: hoe groeit een tomaat?’ Om je toch een beetje te helpen staat in de vakjes een toelichting waar in het proces je je bevindt. Voor je strip mag je kiezen uit een appel, kers of sinaasappel. Het tekenkader vindt je als bijlagen na de theorie.De beoordeling is te vinden achterin je boekje op het bijbehoordende beoordelingsformulier.

Opdracht 6 tuinkers ontkieming

Deze opdracht doe je individueel. Deze opdracht verspreid zich over een aantal weken. Je krijgt van je docent een bakje, een beetje potgrond en wat tuinkers zaadjes. De bedoeling is dat je in de eerste les van de lessenserie de tuinkers gaat planten. Het planten doe je als volgt; je vult het bakje tot ongeveer ¾ met potgrond. Dit druk je heel licht aan. Hierop leg je de zaadjes en deze bedek je met ongeveer een centimeter potgrond. Dit druk je ook weer heel licht aan. Maak de grond vervolgens een beetje nat. Niet te nat wat dan komt de tuinkers niet uit. Nu is de tuinkers geplant en zet je hem bij het raam.Je moet na het planten je planten blijven verzorgen en meten. Zo moet je om de dag kijken of de grond niet te droog is. Als het plantje vervolgens is uitgekomen moet je om de dag de vochtigheid controleren en dagelijks de lengte meten en hier een foto van

maken. De meetgegevens verwerk je in een lijngrafiek. In de grafiek zet je de lengte af tegen het verstreken aantal dagen. De foto’s zet je allemaal achter elkaar en monteer je tot een filmpje. In het filmpje laat je iedere foto maximaal een seconde zien zodat je de plant ziet groeien. Deze film upload je vervolgend op Youtube o.i.d. en je mailt de link naar de docent. In deze mail voeg je ook je logboek toe. Hierin staan al je activiteiten per dag beschreven. Is het na anderhalve à twee weken nog geen tuinkers boven gekomen plant dan opnieuw een aantal

tuinkersen. Vraag hier dan dit keer hulp bij. De beoordeling is te vinden achterin je boekje op het bijbehoordende beoordelingsformulier.

Theorie Bloem is een orgaan van een plant, functie = voortplanting

Onderdelen bloem:

Bloembodem Zitten onderdelen van de bloem op vastBloemkelk (bevat kelkbladeren) Beschermen de bloem als die in de knop zit tegen kou,

uitdrogingen beschadiging (vraat)Bloemkroon (bevat

kroonbladeren)Insecten lokken

Meeldraden Mannelijk voortplantingsorgaanBestaat uit helmdraad en helmknop (bevat in de helmhokjes stuifmeelkorrels)

Stamper Vrouwelijk voortplantingsorgaanBestaat uit vruchtbeginsel, stijl en stempel

Vruchtbeginsel Bevat een of enkele zaadbeginsels = vrouwelijke voortplantingscelmet kernNectarkliertjes Nectar maken om insecten te lokken

Bestuiving = overbrengen van stuifmeel van de meeldraden naar de stempel van de stamper > Altijd naar plant van dezelfde soort

Twee soorten bestuiving:

Kruisbestuiving = stuifmeel gaat van de ene bloem naar een andere bloem van d ezelf d e s o o rt Zelfbestuiving = stuifmeel komt op een bloem van d e z elf d e p la n t terecht

Insectenbloemen WindbloemenGrote, opvallende/gekleurde kroonbladeren Kleine, groene kroonbladerenRuiken sterk GeurloosMaken nectar Geen nectarMeeldraden en stamper steken minder ver uit debloem

Meeldraden en stamper steken ver uit de bloem

Kleverig en minder licht stuifmeel Heel veel en licht, glad stuifmeel

Bestuiving en bevruchting:

Een bij zuigt nectar uit de bloem, waarbij stuifmeelkorrels aan de bij blijven plakken. De bij gaat naar een andere bloem en de stuifmeelkorrels blijven plakken aan de stempel Uit de stuifmeelkorrel vormt een stuifmeelbuis De stuifmeelbuis groeit naar beneden richting het zaadbeginsel De kern van de stuifmeelkorrel versmelt met de kern van de eicel

Uit de bevruchte eicel ontstaat een kiem Uit het zaadbeginsel ontstaat een zaad Uiteindelijk verschrompelen de kroon en kelkbladeren en groeit het vruchtbeginsel sterk

Het vruchtbeginsel groeit uit tot een vrucht

Peulvrucht bevat meerdere zaden. Elk zaad komt uit 1 zaadbeginsel. Voor elk zaad is 1 stuifmeelkorrel en 1 eicel gebruikt.

Zaadverspreiding:

M.b.v. dierena. vruchten eten vanwege sappig vruchtvlees en uitpoepen zaden b. kleven aan vacht dier m.b.v. haakjesc. wintervoorraden in grond worden vergeten (eikels)

M.b.v. wind, bijv. paardenbloem en esdoorn Door plant zelf, bijv. springzaad, brem, erwt

Voor meer theorie kun je kijken op www.biologiepagina.nl en daar onder klas 1 hoofdstuk bloemen vruchten zaden. Of zelf zoeken op www.google.nl

Bijlage 1

tekenblad opdracht 4

Zaadsoort 1 Zaadsoort 2

Zaadsoort 3 Zaadsoort 4

Zaadsoort 5 Zaadsoort 6

Bijlage 2

Tekenblad opdracht 5

1 Bloem is volle bloei 2 bevruchting heeft plaatsgevonden. Kroonbladeren vallen af.

3 vruchtbeginsel begint te zwellen. Meeldraden verwelken.

4 vrucht begint te vormen.

5 de vrucht groeit en rijpt. 6 de vrucht is rijp en klaar om gegeten te worden

Beoordelingsformulieren

Beoordelingsformulier opdracht 1NamenLid 1:

Lid 2:

Lid 3:

Lid 4:

Presentatie Onvoldoende(0pt.) Voldoende (1pt.) Goed (2pt.) Opmerking(en):Vormgeving Onoverzichtelijk en

incompleet.De poster is compleet maar oog erg kaal en “saai”.

De poster is verzorgt, laat alle informatie zien en heeft een aantal afbeeldingen.

Leesbaarheid De tekst is voor toeschouwers te klein. Op een meter afstand niet te lezen. Of de tekst is slordig geschreven.

De tekst is groot te genoeg om op een meter te zien.

De tekst bestaat naast zwarte letter uit een aantal sierletter ter decoratie.

Presenteren De presentatie is niet boeiend en er wordt veel voor gelezen.

De presentatie is leuk om aan te horen maar de presentatoren zijn niet bezig met het publiek.

De presentatie is leuk om aan te horen en de presentatoren betrekken het publiek er bij.

Afbeeldingen De poster bevat geen afbeeldingen.

De poster bevat afbeeldingen maar zijn van slechte kwaliteit of voegen niets toe.

De gebruikte afbeeldingen zijn van goede kwaliteit en voegen iets toe aan het verhaal van de poster.

Bereikt het doel(Planten bouw weergeven)

De poster maakt de bouw van de planten niet duidelijk.

Het is duidelijk uit welke onderdelen een plant bestaat maar, de functies van de delen zijn niet duidelijk.

Het is duidelijk uit welke onderdelen een plant bestaat en wat de functie is van de delen.

Cijfer :

Beoordelingsformulier opdracht 2

NamenLid 1:

Lid 2:

Lid 3:

Lid 4:

Model bloem Onvoldoende (0pt)

Voldoende(1pt)

Goed(2pt)

Opmerkingen.

Vormgeving Het model ziet er niet uit als bloem.

Het model ziet eruit als een bloem maar is niet gekleurd.

Het model ziet eruit als een bloem en is netjes gekleurd.

Materiaal Het materiaal is niet geschikt voor het maken van een model.

Het materiaal is geschikt voor het maken van een model maar laat het niet voelen als een bloem.

Het materiaal is geschikt voor het maken van een model en voelt aan als een model.

Onderdelen De meeste onderdelen van de bloem zijn afwezig.

De meeste onderdelen zijn aanwezig.

Alle onderdelen zijn aanwezig.

Natuurgetrouw De bloem ziet er niet uit als een echte bloem.

Het model lijkt op een bloem.

Het model ziet er uit als bloem en is te herkennen als soort.

Functionaliteit De bloem is breekbaar en bestaat uit één massief stuk.

De bloem is stevig maar kan maar één keer uit elkaar gehaald worden.

De bloem is stevig en meerdere malen in- en uit elkaar te halen.

Cijfer:

Beoordelingsformulier opdracht 3

NamenLid 1:

Lid 2:

Lid 3:

Lid 4:

Presentatie bestuiving

Onvoldoende (0pt.)

Voldoende (1pt.)

Goed (2pt.)

Opmerkingen

Inhoud De werking van bestuiving is niet duidelijk aan het einde van de presentatie

De werking van bestuiving is duidelijk aan het einde van de presentatie

De werking van bestuiving is duidelijk aan het einde van de presentatie en is met een voorbeeld getest.

Ordening De presentatie heeft geen duidelijke samenhang

De presentatie is logisch opgebouwd.

Naast logisch gebouwd zitten in de presentatie koppelingen tussen verschillende onderwerpen

Taalgebruik Er worden geen begrippen gebruikt.

De begrippen worden gebruikt en komen terug in het verhaal over de bestuiving.

De begrippen worden gebruikt en komen terug in het verhaal over de bestuiving.Verder worden de begrippen uit gelegd.

Presentatie vaardigheid

Er is geen contact met het publiek en er wordt veel voorgelezen.

Er is contact met het publiek en het verhaal wordt uit het hoofd verteld.

Er is contact met het publiek en het verhaal wordt uit het hoofd verteld. En de presentator heeft een enthousiaste houding

Afbeeldingen en tekst verhouding

Een dia is geheel vervult met tekst en bevat geen afbeeldingen.

De dia bevat tekst/afbeeldingen is een 30/70 verhouding.

Naast tekst en afbeeldingen is er gebruik gemaakt van videomateriaal.

Cijfer:

Cijfer:

Cijfer:

Beoordelingsformulier opdracht 4

Uit de tekening moet blijken: Hoe ziet de zaadhuid uit? Heeft het zaad een navel? Waar zit het poortje? Heeft het zaadlobben? De manier van verspreiding.

Als aan al deze punten is voldaan kun je 1.7 punten behalen per plant.

Beoordelingsformulier opdracht 5

Op de tekeningen moet duidelijk te zien zijn wat wordt beschreven. 1pt. per tekening. Daarnaast kun je per tekening 0,4 punten behalen voor toelichtingen en 0,3 voor een creatieve toevoeging. Deze moet dan wel iets toevoegen aan het stripverhaal.

Beoordelingsformulier opdracht 6

Tuinkers ontkiemen

Onvoldoende (0pt.)

Voldoende (1pt.)

Goed(2pt.)

Opmerkingen

Verzorging De tuinkersen zijn niet bekeken en verzorgt.

De tuinkersen zijn niet om de dag bekeken en verzorgt.

De tuinkersen zijn om de dag bekeken en verzorgt.

Meten De tuinkersen zijn niet gemeten.

De tuinkersen zijn niet om de dag gemeten.

De tuinkersen zijn om de dag gemeten.

Lijn grafiek Er is geen grafiek gemaakt.

Er is een grafiek gemaakt maar de gegevens zijn niet correct verwerkt.

Er is een grafiek gemaakt en de gegevens zijn correct verwerkt.

Logboek Er is geen logboek gemaakt.

Er is een logboek gemaakt maar niet om de dag bijgehouden.

Er is een logboek gemaakt en is om de dag bijgehouden.

Film van de tuinkers zijn groei.

Er is geen film gemaakt.

Er is een film gemaakt maar de film laat niet geleidelijk de groei zien. Er zitten sprongen is de voortgang.

Er is een film gemaakt en de film laat geleidelijk de groei zien. Er zitten geen sprongen is de voortgang.

Cijfer: