© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. @rsm.nl prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs Strategic...

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl

prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs

Strategic PhilanthropyRaadslid Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling

Vrijwilligerswerk inspirerend op naar 2014

@lucasmeijs

mailto:[email protected]

http://www.ecsp.nl/


Agenda……

• Drie niveaus van commitment….• ‘Participatiesamenleving’……….• Paar nieuwe vraagstukken…


http://www.ecsp.nl/


Drie niveaus van commitment

Burger participatie

Combinatie vrijwilligerswerk

Traditioneel vrijwilligerswerk


http://www.ecsp.nl/


Stand vrijwillige inzet

LAGE SCHATTING• 4.000.000 vrijwilligers • 200 uur per jaar• Ongeveer 500.000 FTE

Tussen 30 tot 40% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger, ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger opgeleid, blanker, drukker, ´rijker´ en meer in dorpen.

Deze slide gebruik ik nu al bijna 20 jaar• Kwantitatief is er niet veel veranderd• Kwalitatief / organisatorisch is er veel

veranderd


http://www.ecsp.nl/


Nieuwe vormen van vrijwilligerswerk …

• De explicitering van het eigen belang van de vrijwilliger

• De opkomst van ‘episodisch’, ‘derde partij’, en ‘geleid’ vrijwilligerswerk

• Duurzaamheid perspectief op vrijwillige energie als ‘olie’, ‘vissen’ en ‘zonne-energie’ als gedeelde hulpbron van de samenleving

• De zoektocht naar re-embedding: functioneel organiseren, normatief forceren en vertrouwd vragen

Google eens op

Meijs Baren Hedendaagse Vrijwillige inzetAlgemene publicatie trends

vrijwilligerswerk

Meijs college reuring vrijwilligerswerk2 keer 30 minuten college op youtube


http://www.ecsp.nl/


Uitdagingen in vrijwilligersmanagement

PROBLEMEN• Generatiekloof• Moeder maffia• Drukke agenda’s• Kritische vrijwilligers• Verdwijnen ‘automatisme’• Geen nut

OPLOSSINGEN• Bespreken en splitsen• Omzeilen• Opnemen in leven• Goed organiseren• Roosters maken en

‘free riders’ tegengaan• Toegevoegde waarde

ipv Kostenbesparing


http://www.ecsp.nl/


tjaaaa

• Het gaat heel goed met het vrijwilligerswerk in Nederland

• (het gaat wat minder goed met de beroepskrachten in het Nederlandse vrijwilligerswerk….)


http://www.ecsp.nl/


Vrijwillige energie als…

• Olie– Eindig– Makkelijk– Voorzichtig omgaan met

wat we hebben– Inzet van alternatieven

• Beroepskrachten• Andere soorten

vrijwilligers


http://www.ecsp.nl/



• Burgerparticipatie• Zon

– Oneindig en continu– Is de realiteit van veel

vrijwillige energie (gelukkig en jammer)

– Te veel en op het verkeerde moment

– Geen idee hoe dat allemaal te gebruiken

– Gaat om opslaan en omzetten


http://www.ecsp.nl/



• COMBINATIE• Vissen

– Allemaal verschillende soorten in een grote oceaan

– Het verschil is de combinatie– Vernieuwbaar, maar kan door ons

verpest worden– Misschien kweken– Grote en kleine vissen– Gaat om de brede samenleving

(oceaan), de samenhang tussen typen combinatie vrijwillige inzet en de andere ‘beheerders’


http://www.ecsp.nl/


Participatiesamenleving


http://www.ecsp.nl/


Van Landelijke Overheid naar Gemeente

naar gemeenschappen….Civil society

=

Georganiseerde burgerij

=

Privaat organiseren voor publieke belang


http://www.ecsp.nl/


Civil society

• Waarom?– Markt falen (geen koopkracht, geen kennis)– Overheid falen (geen macht, teveel diversiteit)

• Wat?– Burgers in vrijwillig georganiseerd verband

zonder winstoogmerk, min of meer publiek belang (structurele definitie Johns Hopkins project)

– Kan dus met beroepskrachten en subsidie– Is dus heel groot in Nederland


http://www.ecsp.nl/


STAAT / OVERHEID

BEDRIJVEN /MARKT

CIVILSOCIETY

BURGERS / HUISHOUDENS

zelfbeschikking

Vrijwillige bijdrage


http://www.ecsp.nl/


STAAT / OVERHEID

BEDRIJVEN /MARKT CIVIL

SOCIETY

BURGERS / HUISHOUDENS

zelfbeschikking

Vrijwillige bijdrage

wmo

Uit de crisis?

P-samenleving


http://www.ecsp.nl/


Civil Society is dynamiek!

• MADD– Mothers Against Drunk

Drivers– Candy Lynne Lightner

1980– Heel effectief in

fondsenwerving voor anti-dronken rijden industrie• Privaat geld voor

publieke boetes

• DAMM – Drivers against

MADD methods• Tegen de Anti

dronken rijden industrie

– Drunks Against Mad Mothers• Vrouwen moeten

achter het aanrecht


http://www.ecsp.nl/


Overvragende samenleving…

• Opnieuw vormgeven van solidariteit– Indirecte en directe solidariteit NIET als

communicerende vaten = wordt namelijk niet meer…

– Directe solidariteit als fundament en ‘krik’ onder indirecte solidariteit = vrije keuze bevordert legitimiteit


http://www.ecsp.nl/


Re-embedding vrijwilligerswerk

Gemeenschappen


http://www.ecsp.nl/

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. www.ecsp.nl Hardin, Garrett. 1968. “The tragedy of the commons.” Science, vol. 162, pp. 1243-1248.

Mensen (grond) produceren vrijwillige energie (gras) die organisaties (koeien) kunnen omzetten in vrijwilligerswerk.

Vrijwilligerscentrales (boeren) en overheden (gemeenten) overschatten de capaciteit van het gras, zijn enkel gericht op de korte termijn benodigdheden en

misbruiken de bron.

Er zijn nieuwe derde partijen (bedrijven, onderwijs- instellingen) die ook betrokken zijn bij de gemeenschappelijke goederen (the commons).


http://www.ecsp.nl/


Re-embedding Vrijwilligerswerk

• Normatieve druk– Antwoord op de grote culturele

veranderingen:Vrijwilligerswerk moet uitgelegd en aangeleerd worden

– Gaat om bereidheid

Boodschap:– We willen dat jij

vrijwilligerswerk doet

• Functioneel organiseren– Antwoord op structurele

veranderingen:Mensen moeten de kans krijgen om vrijwilligerswerk te doen

– Gaat om beschikbaarheid

Boodschap:– Dit kan jij doen als

vrijwilliger

Hustinx en Meijs, 2011


http://www.ecsp.nl/


Nieuwe vormen van vrijwillige inzet

Sociale periode (sabbatical) Voluntourism Episodisch vrijwilligerswerk E-volunteering Time banking Werknemersvrijwilligerswerk Family volunteering Microvolunteering


http://www.ecsp.nl/


Noodzaak derde partij….

• Bedrijven en Educatieve instelling zijn een nieuwe derde partij in het maken van de match tussen het aanbod van en de vraag naar vrijwillige energie


http://www.ecsp.nl/


De nieuwe vorm NL Doet.


http://www.ecsp.nl/


Aanboren nieuwe vrijwillige energie…

WERVING

Intern Extern

PLAATSINGIntern mutual support

(bv sportvereniging)service delivery / campaigning

Extern Werknemers-vrijwilligerswerk

Maatschappelijke stage

NL DOET


http://www.ecsp.nl/


Een mooi voorbeeld van extern werven

extern plaatsen

7500 vrijwilligers


http://www.ecsp.nl/


Episodisch vrijwilligerswerk• Eenmalig en op korte termijn• Flexibel• Persoonsgebonden thema’s• Aantrekkelijk voor jongeren

•

• http://www.nldoet.nl


http://www.ecsp.nl/

http://www.nldoet.nl/


Deelnemersprofiel NLdoet*

Man40%

Vrouw 60%

Geslacht

*gebaseerd op paneldata 2011 – 2013 (N=3457)

Alleenstaand21%

Alleenstaand met kinderen

4%

Getrouwd19%

Getrouwd met kinderen41%

Weduwe / we-duwnaar

2%

Samenwonend met kinderen

5%

Samenwonend zonder kinderen7%

Burgerlijke staat

• Gemiddelde leeftijd 48 • Vrouw (60%)• Getrouwd met kinderen (41%)


http://www.ecsp.nl/



Geslacht


• Grootste aantal deelnemers tussen de 51 – 65 jaar (39%)

< 25 jaar8%

26 - 40 jaar20%

41 - 50 jaar24%

51 - 65 jaar39%

> 66 jaar 9%

Leeftijd in categorieën


http://www.ecsp.nl/




Werkend, parttime28%

Werkend, fulltime34%Werkloos

7%

Gepensioneerd17%

Student5%

Geen betaalde baan9%

Werk status

Gelovig en prak-tiserend

21%

Gelovig maar niet praktiserend

28%

Niet gelovig

51%

Religie

• Niet gelovig (51%)• Werkend fulltime (34%)


http://www.ecsp.nl/



*gebaseerd op ‘klusser’ evaluaties 2013 (N=6556)

• Uit zichzelf meegedaan (33%)

Alleen33%

Collega's16%

Familie12%

Vrienden 13%

Team of Clubgenoten15%

Klasgenoten 2%

Klasgenoten of clubgenoten die

ook vrienden zijn 3%

Familie en vrienden

2%

Een combinatie 6%

Met wie heeft u meegedaan aan NLdoet?


http://www.ecsp.nl/




ja nee 000%

010%

020%

030%

040%

050%

060%

070%

Deelname aan ander vrijwilligerswerk

• Deelname aan ander vrijwilligerswerk naast het eenmalige NLdoet (61,5%)


http://www.ecsp.nl/




Mooie gelegenheid 27%

Goed initiatief 31%

Een kijkje elders nemen 5%

Gevraagd mee te doen 6%

Persoonlijk betrokken bij organisatie

20%

Verplicht via school 4%

Anders 6%

Motivatie om mee te doen: goed initiatief (31%)


http://www.ecsp.nl/


Lessen voor 1 dag klussen

• 1 urgentie en noodzaak – de organisatie kan dit niet zelf even doen– het gevoel dat de organisatie door anderen

(lees en hoor de niet meer subsidiërende overheid) in de steek is gelaten

– het dat de doelgroep dit verdient en zelf niet kan regelen.


http://www.ecsp.nl/


• 2 goede organisatie – koffie, thee en lunch – “No time to waste”. – Paradox:

• moet beetje pijn doet• Maar moet wel te doen zijn

– herkenning



http://www.ecsp.nl/


• 3 erkenning en waardering – pas op met teveel ‘spiegeltjes en kraaltjes’.

– iemand van de organisatie legt uit • verwoord wat er nu veranderd is, • wat de waarde daarvan is voor de deelnemers

van de organisatie, • dat de inspanning van de vrijwilligers effect

heeft



http://www.ecsp.nl/


Instrumenteel inzetten vrijwilligerswerk

Vrijwilliger Vrijwilligersorganisatie Maatschappelijke doelstelling

Derde partij(school, bedrijf, UWV, etc)

Instrumentele doelstellingLeren, gezondheid, baan, trots op bedrijf etc


http://www.ecsp.nl/


TOEGEVOEGDE WAARDE VRIJWILLIGERSWERK VOOR HR

Selectie

• Als signaalfunctie• Als netwerk• MVO als

matchinginstrument• EVC

Ontwikkeling/behoud

• Netwerken intern en extern

• Kennisoverdracht & Samenwerking

• Vaardigheden ontwikkeling

• Bedrijfsbetrokkenheid• ‘sabbatical’ • Carrière switch

Verlaten

• (pre)Pensioen (bijdrage aan active / productive aging)

• Ander werk (o.a. onderdeel van sociaal plan)


http://www.ecsp.nl/

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. @rsm.nl prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs Strategic...

Documents

Transcript of © prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, [email protected]. @rsm.nl prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs Strategic...