+

Is de rechtsstaat in crisis?2.1 – Zit er een dokter in de cel?

2.2 – Pak de boef dan, als je kan

2.3 – Die pet past ons allemaal

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

§ 1.2 – Strijd voor vrijheid en gelijkheid (1/2) Koningen. Absoluut heersers. Hadden alle macht en waren

aangesteld om de wil van God te doen. Revoluties. Rond 1800 kwam er verzet van de bourgeoisie.

Opstand tegen koningen. Verlichting. Nieuwe denkrichting. Wetenschap werd

belangrijk. Kritiek op geloof en onredelijkheid. Van belang werden rechtvaardigheid, democratie en mensenrechten.

Grondwet. In Europa werden langzaamaan wetten vastgelegd. Nederland krijgt in 1798 een grondwet. Belangrijk: vrijheid van godsdienst en…

Machtenscheiding. Koning verliest macht. Ministers doen wetsvoorstellen en voeren uit, parlement keurt goed en controleert. Rechter straft indien wetten niet worden nageleefd.

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

§ 1.3 – Tand om tand of zachte hand? (1/3)

Vrije samenleving

Rechtsstaat Totalitaire staat

Nadruk op rechten

Rechten en plichten

Nadruk op plichten

Links (progressief)

MiddenRechts

(conservatief)

Afschaffers Hervormers Verharders

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

§ 1.3 – Tand om tand of zachte hand? (2/3) Criminaliseren of decriminaliseren

opnemen in de strafwet (strafrechtverharders) mensen vrij laten maar strafrecht als noodmaatregel

(strafrechthervormers) of mensen vrij laten in hun keuzes (strafrechtafschaffers).

Controle of vrijheid blijheid preventief controleren (strafrechtverharders) voornamelijk straffen na delicten (strafrechthervormers) te veel politie bedreigt burgers juist, dus mensen ruimte

geven (strafrechtafschaffers) Straffen of heropvoeden

langere straffen (strafrechtverharders) resocialisatie (strafrechthervormers) herstel vrede en veiligheid en onderling oplossingen

zoeken (strafrechtafschaffers)

+Terugblik op §1.1 t/m §1.3

§ 1.3 – Tand om tand of zachte hand? (3/3)

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Gelijkheidsbeginsel. In gelijke gevallen, worden mensen gelijk behandeld. Artikel 1 van de grondwet.

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Ontwikkeling van het gelijkheidsbeginsel

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Is er altijd sprake van gelijkheid?

Commissie Gelijke Behandeling

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel? Witteboordencriminaliteit

Hoge sociale positie, overtreding in de beroepssfeer

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Blauweboordencriminaliteit Lage maatschappelijke positie, vaak in de privésfeer,

fysiek geweld.

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Openbaar Ministerie (OM) klaagt verdachten aan en doet onderzoek naar de feiten Veroordeling door de rechter of Schikking (overeenkomst verdachte en OM) Technisch sepot (onvoldoende bewijs) Beleidssepot (vervolging heeft teveel nadelen voor een

bedrijf)

Rechter straft:

Daadgericht Dadergericht

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Klassenjustitie?

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Vrouwe justitia:

+§2.1 – Zit er een dokter in de cel?

Links Midden Rechts

Regelmatig sprake van klassenjustitie

Niet bewust sprake van

klassenjustitie. Wel goede

controle nodig

Rechter en OM zijn goed opgeleid.

Amper sprake van klassenjustitie

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

Macht van de overheid

- Overheid moet de macht

handhaven.- Optreden tegen wetsovertreders.- Hoogste macht

ligt bij de overheid.

- Nederlanders accepteren macht van de overheid:

gezag.

- Macht van de overheid beperkt

want burgers hebben rechten.

- Rechten beschermen tegen

te grote macht van overheid.

- Rechten kunnen niet zomaar

worden afgepakt.

Botsing?

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

Macht van de overheid

RechtshandhavingRechtsbeschermin

gBotsing?

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

De overheid heeft machtsmiddelen om recht te handhaven.

Politie: Opsporen van overtreders Handhaven van de orde Hulpverlening

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

Pakkans Strafkans Prestatiecontract

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

Bewijzen Getuigenverklaringen Verdachtenverklaring Verklaring van deskundigen Schriftelijke documenten Voorwerpen

Ontlastende bewijzen

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

Links Midden Rechts

Prestatiecontract werkt verkeerd.Meer nadruk op

preventieve maatregelen

Fouten van politie en justitie worden

uitvergroot en druk op hen is te

groot. Prestatiecontracte

n en ver-antwoordelijkheid

bij politie en justitie moeten dit

verbeteren.

Prestatiecontracten verhogen pak-

en strafkans. Politie en justitie

moeten meer bevoegdheden

hebben.

+§2.2 Pak de boef dan, als je kan

Links Midden Rechts

Rechtsbescherming

Rechtshandhaving