PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed...

19
Nr. 2 / 2017 / Jaargang 6 Een uitgave van MedWay PERSONEEL thema DUBBELINTERVIEW ‘Huisarts in beeld’ FOCUS Zorgen om zorgpersoneel INTERVIEW VAS in de strijd tegen allergische rhinitis

Transcript of PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed...

Page 1: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

Nr. 2 / 2017 / Jaargang 6 – Een uitgave van MedWay

PERSONEELthema

DUBBELINTERVIEW ‘Huisarts in beeld’

FOCUSZorgen om zorgpersoneel

INTERVIEWVAS in de strijd tegen allergische rhinitis

Page 2: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

huisartsenservice 3

”x

COLOFON HuisartsenService is een kwartaalmagazine en wordt gratis verspreid onder huisartsen. Wilt u HuisartsenService ook ontvangen of wilt u een adreswijziging doorgeven mail dan naar [email protected] UITGEVER MedWay BV, Postbus 1199, 3860 BD Nijkerk, 033-2471171 [email protected] / www.huisartsenservice.nl / [email protected] COÖRDINATIE MAGAZINE EN ADVERTENTIE EXPLOITATIE Claudine van Peperstraten, [email protected] 06-12971011 REDACTIE buro33, Edgar Kruize / Esther Schulting, www.buro33.nl ONTWERP EN DTP PHprojectenDRUK Platform P COPYRIGHT Op alle artikelen en fotografie in dit magazine rust auteursrecht. Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden. Gebruik of verspreiding zonder toestemming van de uitgever is verboden. DISCLAIMER MedWay BV en bij deze uitgave betrokken medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. Uitspraken die worden gedaan in de gepubliceerde interviews zijn van de geïnterviewde en hoeven niet overeen te komen met de mening van de redactie en uitgever.

VOORWOORD

Het mag geen verrassing zijn dat er veel te doen is om personeel in de zorg. Je hoeft de kranten maar open te slaan, een actualiteitenzender op te zetten op de radio, een vakblad te lezen of langs het journaal op televisie te zappen. Het is zacht gezegd een ‘hot topic’. Uiteraard is een potentieel probleem bespreekbaar maken en – belangrijker – daadwerkelijk bespreken essentieel. Wie net doet alsof er iets aan de hand is, zal op de lange termijn alleen zichzelf maar duperen. Maar met alleen praten kom je er niet want de patiëntenstroom stopt niet en de eerstelijnszorg is het eerste vangnet. Die mensen moeten worden opgevangen en daarvoor blijft personeel nodig.Vandaar dat wij in deze editie van HuisartenService niet alleen het probleem benoemen en bespreken, we bieden ook handreikingen en tips. Waarom bijvoorbeeld geen flexibele krachten inhuren? De huisartsen zijn hierover nog wat huiverig, maar de voordelen zijn onweerlegbaar. Meer hier-over op pagina 10.

We kijken in deze editie echter ook bre-der. Hoe kijkt een vertrekkende huisarts terug op zijn carrière en hoe beziet zijn jonge opvolger de toekomst? Hoe krijgen we patiënten met allergische rhinitis richting de huisarts? Of überhaupt richting het vinden van een oplossing voor hun zorgvraag? En waarin ligt de overeenkomst tussen een bokswedstrijd en het werk als diabetesverpleegkundige? U leest het allemaal in deze editie van HuisartsenService.

Veel leesplezier,

Dirk-Jan KruithofUitgever

INHOUD

4 FOCUSPersonele perikelen in de huisartsenpraktijk

13 SELECTIETips & trucs

27 VERPLEEGKUNDIGE IN BEELDDanny Timmers, Boksen in strijd tegen diabetes

MEDISCH NIEUWS 8INTERVIEW 10Flexibel werken bij MedWay PeopleHUISARTS IN BEELD – DUBBELINTERVIEW 15Dr. Rob Stikkel en Dr. Wouter van Egmond COLUMN 18Frans-Joseph Sinjorgo SELECTIE 19Tips & trucsDE DOKTERSTELEFOON 21OPINIE 22Dr. Wolter Paans, Hanzehogeschool GroningenALLERGIEONDERSTEUNING IN DE PRAKTIJK 24VOEDINGSWAARDE 25CULTUREEL 28INTERVIEW 30Prof. Dr. Wytske Fokkens

Page 3: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

4 huisartsenservice huisartsenservice 5

FOCUS Door HuisartsenService

” ”De nieuwe arbeids-marktprognose van uitkeringsinstantie

UWV meldde vrij parallel aan de afspraken, dat de zorgsector

volgend jaar naar verwachting

weer de grootste banenmotor van de Nederlandse

economie wordt.

De zorgsector vertoont opvallend

veel langdurig openstaande

vacatures. Een van de redenen is de mismatch op de

arbeidsmarkt van zorg en welzijn.

Personele perikelen in de huisartsenpraktijk

Het budget voor huisartsenzorg mag in 2018 met 2,5 procent groeien. Dat is besloten in het begin juni geslo-

ten zorgakkoord tussen huisartsen, patiën-ten(verenigingen), eerstelijnszorgverleners en zorgverzekeraars met demissionair minister Edith Schippers van Volksgezondheid. Dat heeft direct geleid tot positieve reacties vanuit arbeidsmarktdeskundigen, maar hoe positief is de stand van zaken op personeel vlak nu echt?

Het gesloten zorgakkoord borduurt voort op het eerdere akkoord over de periode 2014-2017 waarin ook een groei van 2,5 procent is afgesproken. Het beschikbare zorgbudget voor huisartsenzorg en multidisciplinaire eerstelijnszorg komt daarmee op ongeveer 3,5 miljard. Volgens demissionair minister Schippers wordt de eerstelijnszorg meer ruimte gegund, omdat langer thuiswonende ouderen en psychiatrisch patiënten steeds vaker beroep op hen doen. Daarnaast is het een doel om met het oog op kostenbesparing zo veel mogelijk patiënten in de eerstelijn te houden om deze niet onnodig de (duurdere) tweedelijnszorg te hoeven geven. Bovenop de 2,5 procent groei is daarvoor nog eens 75 miljoen euro extra beschikbaar, dat uit het budget van medisch specialisten komt. Volgens de afspraken kan de 2,5 procent groeiruimte onder meer worden gebruikt om per saldo meer tijd voor de patiënt (en in het bijzonder kwetsbare ouderen) te creëren en daarnaast voor betere zorg in achterstands-wijken, voor avond-, nacht- en weekendzorg en voor de organisatie van samenwerking en

infrastructuur voor de diverse partijen in de eerstelijnszorg. Met het oog op de besteding van het extra budget zijn afspraken gemaakt over de beste manier van toepassen van eerstelijnszorg, over zorg op de juiste plek, over de samenwerking met gemeenten, het doelmatig voorschrijven van medicijnen en de mogelijkheid voor zorgverleners om actief gebruik te maken van e-health.

OMMEZWAAIExtra budget is uiteraard goed nieuws voor de eerstelijn. De nieuwe arbeidsmarktprog-nose van uitkeringsinstantie UWV meldde vrij parallel aan de afspraken, dat de zorg-sector volgend jaar naar verwachting weer de grootste banenmotor van de Nederlandse economie wordt. Volgens de arbeidsmarkt-prognose komt de ‘ommezwaai in de zorg’ (vorig jaar kromp de zorgwerkgelegenheid nog met zo’n 7000 arbeidsplaatsen) door ‘een groeiende vraag naar zorg en doordat bezuinigingen in de sector geschrapt wor-den’. Het UWV voorziet over 2017 een groei met 12.000 zorgbanen en in 2018 komen daar waarschijnlijk nog eens 18.000 extra plekken bij. Het UWV ziet weer een groei in vaste contracten, maar geeft tevens aan dat het aantal flexibele banen nog steeds sneller stijgt dan het aantal vaste banen.

MISMATCHEen stijging in het aantal beschikbare banen is op papier uiteraard reden om te jubelen. De praktijk lijkt echter meer weerbarstig te worden en zorgt juist voor hoofdbrekers

bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven staan. Daaruit blijkt dat – boven andere beroepen als lasser, servicemonteur en machinist – de moeilijkst te vervullen vacature de functie van verzorgende individu-ele gezondheidszorg niveau 3 is: van al deze vacatures stond 48,5 procent langer dan zes-tig dagen online. Andere zorgberoepen in de top 10: psychiater (nummer 2 met 41,9 pro-cent), wijkverpleegkundige (nummer 6 met 36,5 procent) en verpleegkundige niveau 4 (nummer 10 met 34 procent). Sander Poos, Managing Director Benelux bij Indeed: “De zorgsector vertoont opvallend veel langdurig openstaande vacatures. Een van de redenen is de mismatch op de arbeidsmarkt van zorg en welzijn. Dit blijkt ook uit het Arbeid in Zorg en Welzijn-rapport van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Ter-wijl de vraag naar werknemers in de sector toeneemt, zijn er steeds minder mensen die een studie in die richting volgen. Verder kromp de sector de afgelopen jaren, met een grote uitstroom en vergrijzing van werkne-mers tot gevolg. Men verwacht in 2020 een groot tekort aan zorgpersoneel.” GROTE VRAAGPoos refereert aan het rapport ‘Toekomstver-kenning: Arbeidsmarkt van verpleegkundig, verzorgend en sociaal agogisch personeel 2015-2019’, dat in 2015 al waarschuwde voor een dreigend tekort aan zorgpersoneel. Het Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW) blijft vinger aan de pols houden en spreekt over een steeds groter wordende mismatch tussen de om medewerkers springende organisaties en het aanbod aan personeel op de arbeidsmarkt. Zij verwachten in ieder geval nog tot 2020

een markt die uit balans is. Het is een feit dat er de komende jaren steeds meer gekwa-lificeerde medewerkers nodig zijn in de zorg. Daarom ook de jubelstemming van het UWV en het extra budget dat voor de eerstelijns-zorg is vrijgemaakt. Tegelijkertijd is er echter een vergrijzing gaande binnen het reeds werkzame personeel, waardoor er een groot deel op (korte) termijn gaat wegvallen uit het arbeidsproces. Op de verschillende niveaus waar nu al tekorten zijn, verwacht AZW zowel tekorten als overschotten. Op niveau 3 is er meer aanbod dan vraag, waar op niveau 4 meer aanbod dan vraag aan het ontstaan is. Het probleem zit volgens AZW vooral in de moeite van het vinden van geschikt hbo-personeel, waardoor er op dat vlak tegen 2020 een tekort van tussen de 3 en 6 procent ontstaat, maximaal zo’n vijfduizend open-staande vacatures. “Het accent verschuift steeds meer naar zelfregie van de patiënt en de cliënt thuis met inzet van hun sociale netwerk en het gebruik van technologie. Dat is niet voor iedereen haalbaar. Ook vraagt het andere competenties van medewerkers in de sector zorg en welzijn”, zo schrijft AZW, aan-gevuld met de mededeling dat de toename van complexe zorgvragen een andere reden voor de groeiende vraag aan hoger opgeleid personeel is. Dat effect wordt nu al duide-lijk. Uit de in juni gepresenteerde nieuwe HBO-monitor van de Maastricht University blijkt dat afgestudeerde hbo’ers het goed doen op de arbeidsmarkt. De meesten vin-den binnen drie maanden een baan, veelal op niveau. De zorg is een van de sectoren waarin hbo’ers de meeste kans maken op een baan. Het is echter nog niet genoeg om de toekomstige gaten te vullen en dat maakt dat mbo-geschoold personeel bijgeschoold zal moeten worden, zo stelt AZW. “Maar zorg- en welzijnsinstellingen moeten niet vergeten dat mbo’ers in de zorg ook hard nodig zijn.”

Page 4: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

6 huisartsenservice

”Zeker e-health moet het mogelijk maken

om personeel op velerlei vormen (en op velerlei locaties) contact te kunnen laten houden met

patiënten.

PROCESSEN OPTIMALISERENHet lijkt dus dweilen met de kraan open, maar het goede nieuws is dat er aan alle kanten wordt gewerkt aan oplossingen. Huis-artsenpraktijken kunnen er zelf uiteraard ook wat aan doen om aantrekkelijke werkgevers te worden. Maak de praktijk de moeite waard voor het personeel. Zorg dat mensen juist dáár willen werken, vanwege bijvoorbeeld de uitdagende werkzaamheden, vooruitstrevende (multidisciplinaire) zorg, actieve samenwer-king met andere eerstelijnszorg, doorgroei-mogelijkheden of aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarden. Investeer in het perso-neel door actief scholing aan te bieden en hou oog op de werkdruk. Dat laatste blijft een belangrijke issue binnen de huisartsen-zorg en die wordt niet alleen opgelost met ‘extra personeel zoeken als het te druk wordt’. Soms is extra personeel namelijk niet de ultieme oplossing. Werkdruk heeft niet alleen te maken met de daadwerkelijke werklast, maar vooral ook met de mogelijkheid tot het uitvoeren van die werklast binnen de bedrijfs-processen die gaande zijn. Zijn die processen niet optimaal gestroomlijnd, kan er nog zoveel extra personeel worden aangenomen, de werkstress zal blijven. De huisarts als werk-gever dient dat dus zeker goed in de gaten te houden. Hoewel het in de huisartsenpraktijk vaak nog niet helemaal mogelijk is vanwege actief patiëntencontact dat veelal fysieke aan-wezigheid vereist, is het met het oog op het binnen halen van goed personeel toch zeker interessant om naar de mogelijkheden van flexibel werk te kijken. Zeker e-health moet het mogelijk maken om personeel op velerlei vormen (en op velerlei locaties) contact te kunnen laten houden met patiënten. Recent onderzoek heeft aangetoond dat 98 procent van de werkenden vindt dat flexibel werken een positieve invloed heeft op productiviteit. Andersom kan het ook interessant zijn om flexible krachten in te zetten om waar nodig tijdelijk bij te springen en de druk van de ketel te halen. Meer daarover op pagina 10.

MEER CONTINUÏTEITHet belangrijkste in het hele proces, is dat het werk in de (huisarten)zorg aantrekkelij-ker wordt en er weer meer mensen geïnteres-seerd zijn om in deze sector te gaan werken. Een stap daarin is recent genomen door

werkgeverspartijen LHV en InEen, en werk-nemerspartijen NVDA (doktersassistenten), NVvPO (praktijkondersteuners) en vakbon-den FNV en CNV, doordat zij instemming hebben bereikt over een nieuwe cao. Op het moment van schrijven moet het onderhande-laarsakkoord nog wel aan de achterban wor-den voorgelegd, maar het spreekt over hogere beloningen en meer continuïteit. Binnen de tot maart 2019 lopende cao hebben werkne-mers in de huisartsenpraktijk per september van dit jaar recht op een loonsverhoging van 2 procent en per juli 2018 nog eens 1,5 procent. Zowel dit als volgend jaar ontvan-gen werknemers in december een eenmalige uitkering van 0,5 procent. Op andere vlak-ken gaan er ook dingen veranderen, zoals de opzegtermijn. Werknemers met een contract voor onbepaalde tijd krijgen voortaan een opzegtermijn van twee maanden. Dit moet – waar de opzegtermijn eerst een mand was – voor meer continuïteit zorgen. De regels worden in deze enigszins flexibel omdat er in overleg andere termijnen mogen worden afgesproken. Deze mag voor de werknemer maximaal zes maanden bedragen. Voor de werkgever dient de termijn altijd twee keer zo lang te zijn dan die voor de werknemer. Andere afspraken gaan over werkoverleg buiten de gebruikelijke werkdagen. Werkge-vers mogen van het zorgpersoneel verwach-ten dat dit met het oog op overleg met een volledig team ook buiten de vaste werkdagen kan gebeuren, doch met twee uur per maand (en maximaal tien uur per jaar) als maximale tijdsduur, tegen uitbetaling van uren en reiskosten. Deze cao-plannen zijn echter nog niet bekrachtigd. Het zijn echter stappen die het werk in de eerstelijnszorg weer iets aan-trekkelijker moeten maken. Of deze stappen, in combinatie met het extra beschikbare bud-get – afdoende zijn, zal de toekomst leren. Feit is dat het thema personeel in de huisar-tenpraktijk meer leeft dan ooit en we hier de komende jaren flinke bewegingen in zullen blijven zien. Wie daarover vrijblijvend eens van gedachten wil wisselen met experts, kan contact opnemen met HuisartsenService.

Deze advertentie is alleen leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10, 3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Page 5: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

8 huisartsenservice huisartsenservice 9

Door Edgar Kruize

Om huisartsen meer tijd te geven voor directe aandacht voor de patiënt en om meer te doen aan zorgvernieu-wing, zullen huisartsenpraktijken drastisch moeten verkleinen, zo stelt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). Op laatstgenoemd vlak is het afgelopen jaar 139 miljoen euro aan overheidsgeld blijven liggen, simpelweg omdat huisartsen geen tijd hadden om nieuwe zorginitiatie-ven te ontwikkelen en ontplooien. LHV-woordvoerder Marieke ten Dam stelt tegenover Medisch Contact dat huisartsen om de zorg te kunnen optimaliseren hun praktijk moeten verkleinen van de norm van 2168 patiënten naar 1800 per huisarts. ‘De norm mag dan 2168 patiënten zijn, het gemiddelde aantal patiën-ten per huisarts is waarschijnlijk veel hoger, al verschilt dat per regio of stad’, zo staat in het artikel. Ten Dam: “De LHV wil in de aanko-mende periode onderzoeken hoe huisartsenpraktijken stap voor stap

kunnen verkleinen. Dat betekent dat er meer huisartsen(praktijken)moeten komen en meer ondersteu-nend personeel. Hoeveel meer moet worden berekend.”

Op Wereld MS Dag, 31 mei jongstle-den, kwamen huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, fysiothera-peuten, ergotherapeuten, logopedis-ten, diëtisten, revalidatieartsen en verpleegkundigen bijeen in MS-Ex-pertisecentrum Nieuw Unicum om kennis op te doen met als doel de zorg aan mensen met multiple scle-rose (MS) in hun eigen praktijk of instelling te optimaliseren.

Hierbinnen was specifieke aandacht voor slikproblemen bij MS. Dit is een probleem dat vaak voorkomt, maar niet altijd gesignaleerd wordt. Vaak hebben mensen met MS niet door dat zij last hebben van slikproble-men met mogelijk longontstekingen en soms zelfs overlijden tot gevolg. Patiënten hebben vaak met elkaar samenhangende klachten als spasti-citeit, pijn en extreme vermoeidheid.

Bovendien zijn er problemen op het gebied van (ver)slikken, cognitie en stemming, communicatie, mobili-teit en darm- en blaaswerking. Het MS-expertisecentrum stelt dat als rekening gehouden wordt met de complexiteit van de klachten bij MS, een effectieve behandeling van die gevolgen goed mogelijk is.

Huisartsen in Meppel zijn in samen-werking met Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) een proef gestart om milieuvriendelijker voor te schrijven, door in overleg met hun patiënten naproxen in plaats van diclofenac voor te schrijven. “Beide middelen werken pijnstillend en ontstekingsremmend, alleen is naproxen makkelijker uit het riool-water te zuiveren dan diclofenac”, aldus initiatiefnemer Sebastiaan Dam van huisartspraktijk Spectrum in Trouw. “Van diclofenac is bekend dat het weefselbeschadiging aan de nieren en kieuwen van vissen kan veroorzaken.” Naar schatting komt in Nederland via de urine van patiënten per jaar minstens 140 ton aan geneesmiddelenresten in sloten, kanalen en rivieren terecht. Het Rijksinstituut voor Volksgezond-heid en Milieu (RIVM) stelt dat de milieuschade die dit berokkent lastig is in te schatten. Van de ongeveer 2000 mogelijk aanwezige genees-middelen in het oppervlaktewater zijn er namelijk maar 80 onderzocht.

LHV pleit voor kleinere huisartsen-praktijken Tijdig onderkennen

van slikproblemen kan levens redden

HUISARTSEN SCHRIJVEN

GROENER VOOR

Hiervan zijn diclofenac (pijnstiller), azythromycine, clarithromycine en sulfmethoxazol (antibiotica) en carbamazepine (anti-epilepticum) op sommige locaties in hogere hoeveel-heden aangetroffen dan de veilige grens is voor waterorganismen. Het onderwerp is inmiddels ook bespro-ken op farmaco-therapeutische overleggen in Flevoland, Utrecht en Brabant en op verschillende water-congressen.

Nederlandse huisartsen schrijven vaker opioïden voor, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL op verzoek van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). In de periode 2010-2015 is het aantal Nederlandse patiënten dat een sterke pijnstiller kreeg voorgeschreven verzesvoudigd. Genoemde toename zit vooral in een toename van het voorschrijven van pijnstillers bij aandoeningen anders dan kanker en is het sterkst bij personen ouder dan 75 jaar. Volgens het CBG schrijven huisartsen de zwaardere medicatie vaker voor bij rug-, nek- en schou-derpijn. In tachtig procent van de gevallen waarbij voor het eerst een pijnstiller werd voorgeschreven bij een andere aandoening dan kanker, koos de huisarts voor een zwakwer-kende opioïde. Zwaardere opioïden worden voorgeschreven bij hevige en chronische pijn, bijvoorbeeld bij kanker of na een ongeval of operatie. Televisieprogramma Radar toonde recent aan dat patiënten die afhan-

kelijk worden van sterke pijnstillers, deze vrij makkelijk met vervalst recept kunnen afhalen bij apothe-ken. Politieke partijen D66, de VVD en de PVV hebben laten weten dat er snel maatregelen getroffen moeten worden. De Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie en Zorgverzekeraars Nederland zeggen in een verklaring dat Radar laakbaar en buiten alle proporties gehandeld heeft. Zij stel-len dat Nederland een goed functi-onerend systeem heeft wat betreft patiëntveilige medicijnverstrekking.

Hoewel volgens het jaarlijkse onder-zoek ‘2017 Global Medical Trends Survey’ van Willis Towers Watson de zorgkosten wereldwijd blijven stijgen, neemt die stijging in Nederland wel af. Zorgverzekeraars in Nederland verwachten voor 2017 een stijging van 3 procent van de zorgkosten voor werkgevers. In 2016 was dit nog 5 procent en in 2015 lag dit op 7 procent. Dit terwijl de kostenstijging wereldwijd naar verwachting voorlo-pig blijft toenemen. De belangrijkste kostendrijvers volgens zorgverzeke-raars zijn de hoge kosten van klini-sche en poliklinische medische zorg, overmatig voorschrijven van zorg en de toenemende kosten van geavan-ceerde medische technologie.

De Nederlandse cijfers zijn lager dan de wereldwijde trend, waarbij zorg-verzekeraars dit jaar een kostenstij-ging van 7,8 procent verwachten, ten opzichte van 7,3 procent in 2016.

Willem Vlakveld, onderzoeker bij Stichting Wetenschappelijk Onder-zoek Verkeersveiligheid (SWOV) pleit ervoor dat ouderen door hun eigen huisarts moeten worden gekeurd bij het verlengen van hun rijbewijs. Deze kan namelijk een betere inschatting maken of iemand medisch geschikt is om te rijden dan de algemene arts die veelal wordt ingezet. Het advies van SWOV is niet nieuw, een aantal jaar geleden is het ook al eens uitgebracht richting het ministerie van Infrastructuur en Milieu. “Maar dit is in Neder-land onbespreekbaar”, zegt Vlakveld tegenover vakblad Verkeerspro. “Huisartsen vrezen dat hiermee de vertrouwensrelatie met de patiënt wordt geschonden.” In landen als Engeland en Zweden is de huisarts wel betrokken bij medische keurin-gen voor oudere rijders. Zij hebben in die landen een belangrijke rol als het gaat om het melden van (on)bekwaamheid wanneer ze zien dat er iets met hun patiënt aan de hand is.

Meer pijnstillers

voorgeschreven Stijging zorgkosten neemt af in Nederland

‘Medische keuring voor

rijbewijs door de eigen

huisarts’

Page 6: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

10 huisartsenservice huisartsenservice 11

ACHTERGROND Door Edgar Kruize

De (huisartsen)zorg moet de komende tijd weer de ‘banenmotor van Nederland’ gaan worden. Maar toch is er iets veranderd in de manier waarop enerzijds zorgpro-fessionals willen werken en ander-zijds zorginstellingen met personeel omgaan. Flexibel werk raakt steeds meer in zwang en dat zorgt voor een langzaam maar zeker verande-rend werkveld. Volgens recent onderzoek verhoogt een flexibele manier van werken de productiviteit en kwaliteit, omdat personeel zelf de omstandigheden kan scheppen waarin hun expertise het best tot zijn recht komt. Doordat op deze manier werk en privé beter in balans (kunnen) zijn, verhoogt dit de werktevredenheid en daarmee ook de servicegerichtheid van dit perso-neel. Toch zijn huisartsen doorgaans nog enigszins terughoudend bij het inzetten van flexibel personeel. Men redeneert dat een flexibele kracht per saldo duurder is, of dat een vaste kracht zich uiteindelijk wellicht meer betrokken voelt bij de praktijk. “Het lastige is voor een huisarts echter ook dat diens begroting op basis van

de bekostiging van de zorgverzeke-raar gemaakt moet worden”, aldus Dirk-Jan Kruithof, directeur van MedWay People. “Dat betekent dat je voorzichtig moet zijn en niet te ver vooruit kunt kijken. In feite is het juist een ideale situatie om te werken met flexibele krachten, omdat je zeker weet dat je daarmee geen risico loopt. Je hoeft niets in te regelen, niets te verlonen, geen contracten af te sluiten. Ik durf te stellen dat uiteindelijk een half jaar werk met een flexibele kracht goedkoper is dan zo iemand zelf in dienst nemen.”

GEEN OMKIJKENKruithof is zich ervan bewust dat veel huisartsen dit een gedurfde uitspraak zullen vinden. Hij stelt echter dat er in het kostenplaatje veelal puur gekeken naar het tarief dat men betaalt voor het inhuren van de flexibele krachten. “Terwijl men, zo blijkt, vaak geen inzicht heeft in de eigen personeelskosten en niet kijkt naar alle tijd die de praktijk en de diverse medewerkers er zelf in moeten stoppen; het plaatsen van de vacature, selecteren van de reacties, uitnodigen voor gesprekken, het

inwerken, de personeelsadministra-tie, het verlonen et cetera. Aanne-men kan duizenden euro’s kosten nog voor iemand daadwerkelijk in dienst is. Dit nog los van de faalkos-ten mocht zo’n nieuw personeelslid niet bevallen. Een voordeel van een flexibele kracht is dat je die kosten niet hebt en dat flexibel personeel alleen hoeft te worden ingezet op de momenten dat er daadwerkelijk werk is, waar je voor langere tijd vastzit aan zelf aangenomen perso-neel. ” Bryan Henschen, recruiter bij MedWay, voegt toe dat het primaire doel van de service die MedWay biedt het ontzorgen van de huisarts is. “Daar komt dit bedrijf vandaan en die werkwijze blijft leidend. Wij zorgen voor het juiste personeel, op de juiste plek en nemen de volle-dige administratie uit handen. De huisarts heeft er geen omkijken meer naar, en krijgt daarvoor hoogwaardig personeel terug.”

KENNIS EN EXPERTISEMedWay People levert als perso-neelsorganisatie in de zorg personeel aan niet alleen huisartsenpraktijken, maar ook aan ziekenhuizen, zorgin-

“Wij blinken uit in onze persoonlijke aanpak en passie voor de zorg”

Flexibel werk bijMedWay People

Page 7: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

12 huisartsenservice huisartsenservice 13

stellingen, apotheken en andersoor-tige medische bedrijven. Henschen: “Waar wij in uitblinken als bedrijf, is het vinden van de perfecte match tussen vraag en aanbod. Wij luiste-ren heel goed naar onze kandidaten. Wat willen ze, waar willen ze wer-ken, waar ligt hun expertise. Dat koppelen we aan de diverse functies tijdelijk en flexibel dienstverband die beschikbaar zijn en waar specifiek personeel voor wordt gezocht. Als een tijdelijk of flexibel dienstverband klikt, bieden wij zelfs de mogelijkheid aan de zorginstellingen om na een half jaar – indien beide partijen dit willen uiteraard – zo’n personeelslid in vaste dienst over te nemen. Daar zijn we redelijk uniek in.” Kruithof voegt toe dat zorginstellingen op deze manier de beschikking krijgen over personeel dat gemotiveerd is om te werken, dat het klappen van de zweep kent en – omdat men op meerdere plekken heeft gewerkt – goede kennis en expertise heeft. Daarnaast is er ook personeel dat er specifiek voor kiest om bijvoorbeeld lastige uren te draaien, of om moei-lijke klussen aan te pakken. “Wij zien tevens steeds meer zorgprofessionals die om wat voor reden dan ook flexi-bel willen gaan werken. Sommigen omdat hun privésituatie is veranderd en zij daardoor niet meer fulltime beschikbaar zijn, anderen die juist

naast hun vaste baan nog een andere uitdaging zoeken en weer anderen omdat ze zichzelf graag in de breedte door willen blijven ontwikkelen. Het zijn puzzelstukjes die wij als MedWay People aan elkaar leggen, zodat vraag en aanbod in de zorg op passende manier bijeen worden gebracht.”

ONTLASTENMedWay is lid van de NBBU, de Nederlandse Bond voor Bemidde-lings- en Uitzendondernemingen. Dat maakt dat het bedrijf aan een NEN-4400-1 certificering moet voldoen en voldoet aan alle keur-merken. “Wij zijn in eerste instantie een bedrijf dat voor en met mensen werkt”, aldus Henschen. “De zorg is een branche waarin het personeel her en der onder druk staat door tekorten aan geschikte mensen en verhoogde werkdruk die dat met zich meebrengt. Wij ontlasten die druk door personeel te leveren aan zorginstellingen, maar willen tege-lijk zorgen dat het personeel dat we inzetten zich goed voelt. Dat doen we door de lijnen kort te houden, veel te praten over de wensen en ambities, een persoonlijke band met hen op te bouwen en de mogelijkheid bieden tot doorontwikkeling en door interne trainingen aan te bieden.” Kruithof voegt toe dat MedWay People boven alles de best mogelijke werkgever

in de zorg wil zijn, om daarmee ook direct de kwaliteit van de geleverde zorg te verhogen. “We zijn er name-lijk van overtuigd dat mensen die goed in hun vel zitten, beter in staat zijn voor anderen te zorgen.”

VOLLEDIG PALETMedWay ziet zichzelf niet zozeer als een ‘uitzendbureau’ of ‘detacheringbe-drijf ’. “Wij zijn een personeelsbedrijf! Dat is toch een iets andere insteek”, aldus Kruithof. “Dat blijkt ook uit de breedte van de diensten die we aanbie-den. We doen aan vacaturemarketing en zijn in die zin een vacatureportaal voor de volledige Nederlandse zorg. We bieden geïnteresseerden de moge-lijkheid om alleen CV’s af te nemen van kandidaten die aan bepaalde cri-teria voldoen. Indien gewenst kunnen we het volledige werving- en selec-tieproces uit handen nemen. Daarbij ontzorgen we de partijen die op zoek zijn naar personeel en weet men dat er kwalitatief hoogstaande kandidaten voor terugkomen. Waarna men kan kiezen voor uitzenden, detacheren en eventueel het overgaan tot vast in dienst nemen. Daarmee bieden we een volledig palet.”

Meer informatie: www.medwaypeople.nl

Door Esther Schulting

TIPS & TRUCSSelectieDE RAZENDE REPUBLIEK

Niek Pas

In dit boek beschrijft Niek Pas, historicus en Frankrijk-specialist, de Franse geschiedenis met een vlotte pen en historische relevantie. De meest invloedrijke gebeurtenissen van het verre en het recentste verleden

komen voorbij. Om niet meer weg te leggen. ISBN: 978 90 446 3444 0

VERSTOPPEN

Vakantietijd betekent de huisartsenpraktijk tijdelijk gesloten of waargeno-men. Huis en haard hermetisch afsluiten en op naar buiten- of binnenland

voor een welverdiende vakantie. Het kan dan handig zijn om een (reserve)sleutel te verstoppen, voor jezelf of de buurvrouw die de katten komt verzor-gen. Of gewoon voor noodgevallen. Of het heel verstandig is, weten we niet, maar deze verstopsteen vonden we wel heel kek. De ‘steen’ is gemaakt van kunststof en meet 5,7 x 2,9 en 2,4 en verdwijnt volledig in de omgeving van

de tuin. Handig? € 6,99 via gadgethouse.nl

CADEAUTJES PER POST

De Okapi boekjes van Uitgeverij Loopvis zijn hele kleine dunne boekjes ‘plus’, bijna zo dun als een ansichtkaart, die je per post op kunt sturen. Zo is er de verhalende ‘Morgen als ik beter ben’ of ‘Bergetappe’ waarbij de ontvanger zijn eigen bergetappe kan knippen, vouwen en plakken. Leuk als je net iets meer wilt sturen dan een kaart. € 5,95 per stuk.

REN VOOR JE LEVENKlaas Boomsma

Journalist Klaas Boomsma (en broer van Arie Boomsma), beschrijft in zijn boek Ren Voor Je Leven over zijn vroegere verslaving aan

alcohol en cocaïne, maar dan vooral hoe hij door te gaan rennen zijn leven weer op de rails kreeg en hoe hij een gezond leven in

balans opbouwde. Inspirerend! ISBN: 978 90 446 3394 8

“Boven alles willen we de best mogelijke werkgever

in de zorg zijn”

Page 8: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

14 huisartsenservice

Door Esther Schulting HUISARTS IN BEELD - DUBBELINTERVIEW

In deze editie voor de rubriek Huisarts In Beeld een dubbelinterview met vertrekkende huisarts Rob Stikkel en startende huisarts Wouter van Egmond. Laatstgenoemde nam 1 juli jongstleden

huisartsenpraktijk De Witte Pauw over en deze wordt voortgezet als huisartsenpraktijk Van Egmond.

huisartsenservice 15

Page 9: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

16 huisartsenservice huisartsenservice 17

DE HEER ROB STIKKEL

Kunt u iets vertellen over uw achtergrond?“In 1979 rondde ik mijn studie geneeskunde in Utrecht af. In verband met een wachttijd voor de huisartsenopleiding ben ik twee jaar assistent chirurgie/urologie en gynaecologie geweest in ziekenhuis De Lichtenberg in Amersfoort. In 1982 heb ik de huisartsenoplei-ding gedaan. Daarna heb ik gewerkt in de psy-chiatrie in Zon en Schild en in de zwakzinni-genzorg in ‘s Heeren-Loo in Ermelo. In 1985 heb ik me gevestigd als huisarts in Ermelo.”

Wat waren uw ambities toen u startte in deze praktijk?“Mijn interesse was en is de vroegdiagnos-tiek, laagdrempelig werken en consulten van vijftien in plaats van tien minuten. Ik heb me altijd prettig gevoeld in de praktijk en me veel gericht op moeilijke problemen. Een daarvan is bijvoorbeeld mijn focus op mannelijke patiënten omdat deze vaak te laat komen met klachten.”

Kunt u iets vertellen over de patiënten- populatie binnen Ermelo?“Ermelo is een zorgdorp met een psychiatri-sche inrichting, zwakzinnige zorg en Groot Emaus met moeilijk opvoedbare jongeren tot 18 jaar. Daarnaast hebben we hier de volle-dige groep van de geneeskundige troepen van Nederland, alleen werkzaam voor de Land-macht, naast een opleiding voor alle onderoffi-cieren. Ook zijn er zo’n honderd campings in de regio en zijn er veel bejaarden die hier hun laatste dagen doorbrengen. Dat maakt dat de populatie hier een uitermate grote verschei-denheid heeft.”

De praktijk is recent verhuisd, wat is de plek binnen gezondheidscentrum De Julianalaan?“Wij hebben een stand alone positie. Het Gezondheidcentrum heeft aangekondigd dat zij in de vorm van een ‘pluspraktijk’ alleen samenwerken met de vier praktijken, die hier bij zijn betrokken.”

Uw praktijk hanteert sinds vorig jaar een ‘niet verschijnen’-regeling, waarbij een

patiënt wordt gefactureerd als deze niet verschijnt. Heeft deze regeling effect?“Ik probeer mensen te onthouden en hen erop aan te spreken, maar de regeling zelf blijft moeizaam lopen. Als het vaker voor-komt dat met niet volgens afspraak ver-schijnt, dan ga ik in gesprek om een andere huisarts te zoeken.”

U gaat binnenkort met pensioen. Had u, terugkijkend, dingen anders willen doen als huisarts? “Ik heb in al die jaren een scala aan ver-anderingen meegemaakt. Ik heb me altijd weer kunnen aanpassen, maar ik vind dat de computer een te grote rol heeft gekregen in ons vak. Ik zeg altijd ‘alles wat je niet in de computer kunt zetten, is belangrijk in het huisartsenvak’.

Het thema van deze editie is PERSONEEL, hoe is in de loop der jaren in deze praktijk het personeelsbestand veranderd? “Er is een hoop veranderd. Van een gezellig familiebedrijf – mijn vrouw deed het assis-tentenwerk – is het een business geworden waar we nu met zes personen werken.

Uw praktijk wordt door Wouter van Egmond overgenomen. Hoe ervaart u het opvolgings- traject?“Eerlijk gezegd vind ik het een zware peri-ode. Ik was al die jaren gewend om alles zelf in de hand te hebben. Dat is en wordt nu anders, waarbij je steeds meer uit han-den geeft. Ik vind het prettig met Wouter te overleggen en heb het gevoel dat hij ook laagdrempelig wil werken. Ik blijf voorlopig nog een dag in de week meedraaien, om de overgang wat meer geleidelijk te laten verlo-pen naar de patiënten.”

DE HEER WOUTER VAN EGMOND

Kunt u iets vertellen over uw achtergrond?“Als zoon van een arts, ben ik opgegroeid in Zuid-Afrika. Ik heb geneeskunde gestudeerd in Leiden en stage en coschappen gedaan in Malawi. Ik heb een opleiding gedaan tot tropenarts (een jaar chirurgie, een jaar

gynaecologie en tropencursus aan het KIT te Amsterdam). Ik ben twee jaar uitgezonden naar Pakistan. Terug in Nederland heb ik in de periode 2010-2012 de Huisartsoplei-ding te Leiden gedaan, waarna ik in Zuid-Afrika werkte in de functie van tropenarts/huisarts. Sinds mijn terugkeer in Nederland begin 2015 heb ik diverse waarnemingen gedaan als huisarts in verschillende praktij-ken, gecombineerd met penitentiaire zorg en arrestantenzorg in de regio Utrecht Oost. Sinds januari 2016 ben ik werkzaam in de praktijk te Ermelo, die ik per 1 juli heb overgenomen.” Wat zijn uw ambities in Ermelo?“Richting de patiënten zet ik me in voor kwalitatief goede zorg met een duidelijk per-soonlijk karakter. Ik wil graag een arts zijn waar mensen laagdrempelig naar toe kunnen en zich vrij voelen om hun problemen en klachten te bespreken. Ik hou van efficiënt werken, maar wil mensen de tijd geven die nodig is. Ik zal me inzetten om binnen ons kleine medische team een verbindende en leidende rol te hebben. Door een goede sfeer binnen het team te creëren, hoop ik tevens een sfeer te scheppen die door patiënten als prettig en persoonlijk wordt ervaren. Ik wil daarnaast een zorgverlener zijn waar collega’s en andere samenwerkende disciplines goed mee kunnen samenwerken. Ik houd van een hartelijk en open contact, van korte lijnen en duidelijkheid.”

Hoe wilt u patiënten binden en hogere therapietrouw bewerkstelligen? “Ik denk dat een groot deel van het contact vooral persoonlijk opgebouwd dient te wor-den. Ik wil patiënten laten zien en weten dat ik beschikbaar ben, dat ik van continuïteit houd in de zorg. Graag werk ik ook mee aan een modernere manieren van zorg leveren. Zo gaan we binnenkort met een app star-ten (uw zorg online), waarmee mensen een emailconsult kunnen aanvragen, medicatie herhalen of een afspraak kunnen maken.” Heeft u plannen om dingen (ingrijpend) te gaan veranderen binnen de lopende praktijk?

“Met de verhuizing begin dit jaar, is op mijn verzoek het inloopspreekuur afgelast. Deze grote verandering lijkt goed ontvangen te zijn door de patiënten. Ik geloof dat je mensen beter van dienst kunt zijn door op tijd te wer-ken volgens afspraak met goede triage vooraf. Dit voorkomt al veel zorgcontacten, verlaagt de wachttijd en maakt dat wat gezien moet worden ook die dag gezien kan. Daarnaast wil ik, als genoemd, graag meer veranderin-gen inzetten richting ‘e-health’.”

Hoe verwacht u dat de rol van het zorgper-soneel zich de komende jaren ontwikkelt? “Dat hangt er vanaf of huisartsen in steeds grotere centra gaan werken. Dan denk ik dat je meer verdeling van taken krijgt en subspe-cialisaties, zoals nu natuurlijk ook deels door de kaderopleidingen huisarts. De huisarts zal misschien steeds meer een regie- of aan-spreekfunctie hebben. Wellicht komen er ook meer nurse practitioners die grotendeels zelfstandig eenvoudige consulten zullen gaan uitvoeren, waarbij de huisarts natuurlijk wel eindverantwoordelijk blijft. De tendens is dat ouderen langer thuis wonen en dat betekent voor onze regio een grotere zorgbehoefte. Er wonen hier relatief veel 65- en 75-plussers en de populatie vanuit de grote GGZ-instel-lingen komt ook steeds vaker bij de huisarts terecht. We zullen met ons personeel daar meer op gaan anticiperen.”

Hoe heeft u het opvolgingstraject ervaren?“Dit is heel geleidelijk verlopen. De vacature is landelijk via VVAA uitgezet en nadat ik uit een aantal kandidaten overbleef, ging mijn voorkeur uit naar het leren kennen van de praktijk om er een gevoel bij te krijgen. De praktijk is goed georganiseerd en ligt prach-tig in de bossen. De patiëntenpopulatie is leuk en afwisselend. De samenwerking met Rob Stikkel ervaar ik als erg prettig. Qua karakter denk ik dat we wel wat op elkaar lijken. Een uitdaging voor de komende jaren zit in het praktijkhouderschap min of meer parallel te laten lopen met het zoeken naar nieuwe huisvesting.”

Page 10: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

huisartsenservice 19

COLUMN Tekst Frans-Joseph Sinjorgo

Het is misschien gek om te zeggen, maar kijkend naar de zorg in Nederland krijg ik door de steeds groter wordende terreur aan commerciële strategieën, bedrijfs-kundige visies, politieke belangen en economische maatregelen steeds vaker heimwee naar de tijden van weleer. Laat duidelijk zijn dat ik op geen enkele wijze durf te beweren dat vroeger alles beter was. Sterker, in vergelijking met de huidige kwaliteitsnormen en protocol-laire standaardisering van ‘science based healthcare’ is het eigenlijk een mirakel dat ik de ‘sixties’ en ‘seventies’ medisch gezien heb overleefd! Wat ik eigenlijk bedoel te zeggen; de zorg zal kwalitatief misschien niet meer de toets van deze tijd kunnen doorstaan, maar de rust en warmte waarmee je de zorg aan-geboden kreeg deed wonderen en vergoedde veel. Recent mocht ik tijdens het 10-jarig jubileum van de NVvPO als dagvoorzitter weer eens voor een zaal met ruim 600 bevlogen en gedreven praktijkondersteuners optre-den. Na een zeer inspirerende opmaat opende de eerste spreker met de vraag ‘Wie vindt, dat het op dit moment in de zorg goed gaat?’ De unanieme verkramping van de bovenarm sprak boekdelen. Uiteindelijk, brak één POH het stilzwijgen van de gehele zaal en sprak de woorden uit, dat ondanks het geweldige werk dat zij iedere dag mogen doen, de zorg die men graag wil leveren - door alle constant veranderende strategieën, belangen en visies - eigenlijk onmogelijk is geworden. ‘Gebrek aan vertrouwen, samenwerking en efficiency is de oorzaak van chronisch tijdgebrek. Wij maken ons grote zorgen!’ Het instemmend

gemor vanuit de gehele zaal raakte mij!

Hier zat een zaal waar de extra handen eindelijk hun tanden lieten zien. Ik genoot van de immense betrokkenheid en dacht gelijk met een glimlach om mijn mond terug aan de laatste keer dat ik mijn eigen huisarts probeerde te consulteren. U bent beller nummer negen, een klein ogenblik alstublieft, u wordt zo spoedig mogelijk geholpen. Na precies 10 minuten was ik beller nummer zes en begonnen mijn gedachten af te dwalen. Door de constant monotone herhaling van de stem-computer, hoopte ik stilaan toch dat deze snel werd vervangen door een menselijke schelle stem, ‘Met de assistente van Dokter

van der Ploeg!!!’ in gedachte imiteerde ik de stem van Mien Dobbelsteen en moest denken aan hoe leuk en warm het vroeger was. Na circa 15 minuten kreeg ik uiteindelijk een assistente aan de lijn. ‘Sorry, sorry, sorry voor het lange wachten maar ik stond met een spoed in de wacht bij het ziekenhuis voor een uitslag, waarmee kan ik u van dienst zijn?’ ‘Maakt niet uit, suste ik. Alle begrip, ik weet precies onder welke druk jullie staan. Ik zou graag een afspraak met dokter van der Ploeg willen maken?’ ‘Dokter van der Ploeg? Die ken ik niet, u spreekt met de praktijk van dok-ter Pieterse en dokter van de Lust.’ ‘Sorry, ik moet snel door, er staan weer negen patiënten in de wacht…!’ Tuut tuut tuut tuut tuut…!!!!

Frans-Joseph Sinjorgo (24-01-‘59) treedt regelmatig op als dagvoorzitter tijdens diverse eerstelijnszorgbijeen-komsten en congressen. Momenteel is hij ook actief op het terrein van drug rediscovery.

‘Met de assistente van dokter van der Ploeg!!!’

“De zorg zal kwalitatief misschien

niet meer de toets van deze tijd kunnen doorstaan, maar de

rust en warmte waarmee je de zorg aangeboden kreeg deed wonderen en

vergoedde veel”

18 huisartsenservice

Door Esther Schulting

TIPS & TRUCSSelectieALTIJD WAT LEUKS TE DOEN IN DE SNORFABRIEK

Na een drukke werkweek in de praktijk met allerhande spoed-jes, even met het gezin of samen de zinnen verzetten. Dat kan

in De Snorfabriek. De voormalige Bovenbouwwerkplaats van NS in Utrecht werd door Annemarieke Piers en Claudette Jalkes van Uitgeverij Snor, samen met bevriende illustratoren, kunstenaars, koks, schrijvers en fotografen, omgetoverd tot een creatieve ont-

moetingsplek. Jaarlijks kun je er terecht voor het gezellige (familie) Snorfestival en daarnaast wordt er ieder weekend wel wat georga-niseerd zoals workshops. Verder, is er – ook doordeweeks - kunst te bekijken, kun je er cadeautjes kopen of gewoon lekker een kop

koffie drinken. Dagelijks geopend, behalve op maandag, van 10.00 tot 18.00 uur en in het weekend tot 17.00.

www.snorfabriek.nl

DE GENIALITEIT VAN VOGELSJennifer Ackerman

In de omgang met elkaar, privé of op het werk kunnen we nog wel wat leren van de vogel. Baanbrekend onderzoek heeft aangetoond dat ze over een geheel eigen vorm van genialiteit beschikken. Ze hebben een groot gevoel voor rechtvaardigheid, ze onderhouden sociale netwerken, ze rivaliseren om status, ze troosten, waarschuwen en onderhouden elkaar. Wie van ons heeft het imitatietalent van de spotlijster of het navigatiever-mogen van de roodborst? In dit boek duikt de schrijfster in het vogelbrein en neemt ze je mee naar de plekken in de wereld waar het allemaal gebeurt – de onderzoekscentra op Barbedos, de prieelvogelhabitats van Nieuw-Guinnea, de bergstreken in Amerika. Intrigerend tot de laatste bladzijde. ISBN: 978 90 446 3255 2

VAKANTIEBESTEMMINGEN AFSTREPEN

Voor de echte wereldreiziger of vakantieganger met kinderen. Deze ‘Scratch’ wereldkaart begint als een gouden landkaart vol mysterie en verwachting. Vervolgens kras je zelf of samen de bestemmingen weg

waar je al geweest bent, om zo een gepersonaliseerde wereldkaart over te houden met ruimte voor dromen en wensen. De kaart meet 82 x 58 cm en is gemaakt van papier. Onder andere via Megagadgets.nl en

beschikbaar in 13 uitvoeringen.

Page 11: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

huisartsenservice 21

Door Priscilla van Rijn

Telefonische ondersteuning voor huisartsenpraktijken, dat is wat de Dokterstelefoon biedt. Omdat wij met onze kennis en expertise nog meer ondersteuning willen bieden, zijn ook klinieken en paramedici van harte welkom en hebben al vele nieuwe opdracht-gevers zich gemeld. Inmiddels is de vraag naar telefonische opvang dermate gegroeid dat wij 24-uurs diensten aanbieden met behulp van doktersassistenten en ver-pleegkundigen. Dezelfde werk-wijze als u van ons gewend bent, maar dan 24 uur per dag, ook in het weekend!

MISSIEDe missie van de Dokterstelefoon is de bereikbaarheid van huisart-senpraktijken vergroten, indirecte kosten verlagen en zo assistenten, de praktijk en patiënten tevreden stellen. Door het inzetten van gediplomeerde doktersassistenten met triage diploma die de praktijk en werkwijze kennen, bieden wij ondersteuning. Wij geven, net als u, patiënten de aandacht die zij verdienen!

VISIEHet is belangrijk dat de praktijk vertrouwen heeft in de Dokters- telefoon. Vooraf komt onze assis-tente daarom bij u in de praktijk langs om ingewerkt te worden en werkt de assistente volledig volgens uw eigen protocol. Al onze opdrachtgevers zijn belangrijk voor ons, daarom nemen wij de tijd voor iedere praktijk die van onze

service gebruik wil maken.Om ook op medisch vlak niet ach-ter te lopen, hebben wij een groot team van medisch specialisten om ons heen die trainingen verzorgen voor het personeel. Daarnaast lopen zij meerdere malen mee op de werkvloer voor begeleiding en medische vraagstukken worden naar hen toe gerapporteerd. Wij hechten veel waarde aan nauw con-tact met onze opdrachtgevers, zodat voor beide partijen de dienstverle-ning soepel en duidelijk verloopt.

De Dokterstelefoon biedt dé oplos-sing voor uw praktijk!Wij bieden een waardevolle service voor praktijken in Nederland. De doktersassistenten ondersteunen uw praktijk op werkdagen van 08:00-17:00 uur. HIS-beheer, triageren, spoedlijn, declareren, herhaalrecepten en nauw medisch overleg is de service die wij bieden.

KOSTEN BESPARENDMet het uit handen geven van de inkomende gesprekken, kunnen uw assistenten meer tijd vrijmaken in de behandelkamer. De verrichtin-gen en telefonische consulten zijn declarabel en verlagen uiteindelijk uw indirecte kosten. Dat levert veel financiële voordelen op!

Voor meer informatie:De DokterstelefoonRadioweg 61324 KW Almere085-0290800www.dedokterstelefoon.nlinfo@dedokterstelefoon.nl

Dokterstelefoon groeit!

“De missie van de

Dokterstelefoon is de

bereikbaarheid van

huisartsenpraktijken

vergroten, indirecte

kosten verlagen en

zo assistenten, de

praktijk en patiënten

tevreden stellen.”

Deze advertentie is alleen leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10, 3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Page 12: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

OPINIE Door Wolter Paans

Jonge, hoger opgeleide, gespecia- liseerde zorgprofessionals zijn in toenemende mate gewenst op de arbeidsmarkt. Of het nu gaat om medische, verpleegkundige of paramedische beroepen, na jaren van bezuiniging en reorganisatie krijgen zij weer een duidelijker carrièreperspectief.

De beste kansen maken diegenen die een gespecialiseerde opleiding achter de rug hebben, zoals IC/CCU/critical care verpleegkundigen, anesthesie verpleegkundigen en specialisaties binnen bijvoorbeeld de geriatrie en oncologie. Er is ook werk voor verpleegkundigen die specialistische opleidingen gevolgd hebben om de indicatiestelling in de wijk accuraat uit te kunnen voeren en die in staat zijn in complexe (palliatieve) thuis-situaties aan uitvoeringsverzoeken invulling te geven. Situaties waarbij die ene uitvoering vaak maar een beperkt onderdeel is van het geheel aan complexe (psychische, sociale, instrumenteel technische) factoren waar rekening mee gehouden moet worden. De zorg thuis en in het ver-pleeghuis wordt complexer. Verpleeg-kundigen die de regie kunnen nemen zijn gewenst. Communicatieve vaar-digheden, klinische kennis, kritische redeneervaardigheden, improvisatie-talent, zelfstandigheid van handelen en management van krapte (in tijd en middelen), zijn in het oog springende competenties waaraan een moderne

zorgprofessional moet voldoen. Het betreffen competenties van zorg-professionals die samenwerken met huisartsen en waar zij dan dus ook direct of indirect bij gebaat zijn.

ZORGOPLEIDING IN DE KWALIFICATIESTRUCTUUR Sinds 1996 geeft de kwalificatie-structuur de opleidingshiërarchie in Nederland weer. Het is een soort competentieschaal die globaal in zeven kwalificaties valt weer te geven. In deze structuur zijn de (zeer vele) specialistische opleidingen niet opgenomen. Specialisaties zijn vaak ontwikkeld voor een specifieke groep binnen de kwalificatiestructuur.

De kwalificatiestructuur in de zorg - kader1. Assistentopleiding. Eenvoudige uitvoerende werkzaamheden. Duur 0,5-1 jaar (bijvoorbeeld assisterende in de zorg)2. Basisberoepsopleiding uitvoe- rende werkzaamheden. Duur 2-3 jaar (bijvoorbeeld helpende in de zorg)3. Beroepsopleiding. Zelfstandige uitvoering van werkzaamheden met beperkte inzetbaarheid. Duur 3-4 jaar (bijvoorbeeld verzorgende)4. Beroepsopleiding. Volledige zelf- standige uitvoering van werk- zaamheden met brede inzetbaar- heid. Duur 3-4 jaar (bijvoorbeeld verpleegkundige op het tweede (MBO) niveau). 5. Associate degree: een opleiding op HBO-niveau, maar formeel tussen MBO en HBO in gepostioneerd. Meestal binnen het HBO georganiseerd. Duur 1-2 jaar na vierjarige MBO. (bijvoorbeeld POH / POH-GGZ)6. Bachelor degree: binnen het HBO opgeleidde zorgprofessional (bijvoorbeeld verpleegkundige HBO; eerste niveau, maatschap- pelijk werker, fysiotherapeut, logopedist, diëtist). Duur 4 jaar (titel BSc.).7. Master degree: op universitair niveau opgeleide zorgprofessional. Bijvoorbeeld gezondheidsweten-

22 huisartsenservice

Personele vraagstukken in een behulpzame

maatschappij

Verpleegkundigen die de regie

kunnen nemen zijn gewenst

schapper, of (basis)arts. Duur 4-6 jaar (titel MSc.). Ook een ver- pleegkundig specialist mag sinds enige tijd de titel MSc dragen. Het HBO verzorgt, net zoals universiteiten, in toenemende mate masteropleidingen.

PARTICIPATIE-REORGANISATIEVerzorgingshuizen werden onder-meer omgevormd tot woongele-genheden waar oudere, kwetsbare bewoners ondersteuning krijgen van weerbare medebewoners, zonder dat daarvoor een substantiële oplei-ding vereist is. In sommige gevallen kunnen dat best studenten zijn die in ruil voor kostenvrije inwo-ning diensten verlenen. Zo worden door deze studenten corveelijstjes gemaakt, boodschappen gedaan en regelen zij bepaalde (sociale) zorgta-ken. Ook leren de ouderen van deze studenten digitale vaardigheden, (hoe werkt een ipad en wat kun je er mee, met beeldbellen en tele-communicatie, hoe kun je kennis ophalen van het internet et cetera). En als deze studenten verlegen zitten om wat levenswijsheid, dan is men tot wederdienst bereid. Op zich een mooi beeld. Verschillende generaties die elkaar in hun sociale omgeving als directe naaste toelaten kunnen met vele handen licht werk maken. Zeker in studentensteden kan dit als een creatieve aanpak gezien wor-

den. Maar het is daarmee ook een oplossing die voor grote groepen van kwetsbare, hulpbehoevende ouderen geen soelaas biedt.

ONDER DRUKZorgberoepen uit de lagere gelederen van de kwalificatiestructuur staan dubbel onder druk. Ten eerste staan ze onder druk van de ontwikkelingen binnen de participatiemaatschap-pij; de zorg wordt overgenomen door bereidwillige leken en ten tweede staan ze onder druk door de voortgaande digitalisering; zorg op afstand, monitoring op afstand, advies op afstand, sociale robotica, domotica et cetera. Werkenden met een gezin waarvan een familielid hulpbehoevend is, ervaren zich nog steeds in toene-mende mate overbelast als mantel-zorger. Ook is er een toename van gezondheidsproblemen bij thuiswo-nende, kwetsbare mensen met een lage sociaal economische status of met een smalle sociale kring. Wie hielp vroeger voorkomen dat een gevalletje ‘GNMT’ op de (daardoor overbelaste) SEH terecht kwam? (GNMT: jargon voor: ‘Gaat Niet Meer Thuis’).

PERSONELE STRATEGIE EN DE NUANCEIn de toekomst jongeren opleiden voor een functie als mantelzorger en studenten en directe naasten

zonder zorgopleiding in toenemende mate mantelzorgfuncties laten uitvoeren; is dat wel logisch? Zetten we onze maatschappij er ook niet mee onder druk als we het resultaat van deze opleidingen onder aan de kwalificatiestructuur tot (haast) onbetaalde arbeid maken, of als er gewoon geen emplooi meer voor is? Hebben we een goede balans gevonden tussen onze gewenste arbeidsparticipatie (of studie) en onze rol als mantelzorger? Kunnen we straks de assisterende, helpende en verzorgende uit de kwalifica-tiestructuur schrappen omdat we enkel hoger opgeleiden nodig hebben voor professionele zaken en we de overige taken informeel en digitaal moeten regelen? Zolang het fenomeen ‘GNMT’ bij de Spoedei-sende Hulp terecht komt, valt dat te betwisten. Kortom, op het perso-neelsvraagstuk zijn nog heel wat strategische beslissingen te nemen om klaar te zijn voor het heden en de toekomst.

Wilt u een bijdrage leveren aan een internationale interdisciplinaire conferentie over familiezorg?Ga naar www.familycaregroningen.nl en schrijf u in voor de conferentie Family Health over Lifespan.

Dr. Wolter PaansLector Verpleegkundige DiagnostiekHanzehogeschool, Groningen.

huisartsenservice 23

Werkenden met een gezin waarvan een familielid hulpbehoevend is,

ervaren zich nog steeds in toenemende mate overbelast als mantelzorger

Page 13: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

huisartsenservice 2524 huisartsenservice

Door Esther Schulting VOEDINGSWAARDE

KEURMERKEN: DUURZAME KEUZESZoveel producten op de markt en bijna 200 keurmerken en bedrijfslogo’s voor duurzaamheid. Kiezen is dan wel heel

lastig, want wat is betrouwbaar? Milieu Centraal bedacht de Keurmerkenwijzer, waarbij ze alle voedselkeurmerken met een duurzaamheidsclaim op een rij hebben gezet. Zo is er transparantie ontstaan en dat maakt kiezen een stuk

gemakkelijker. Je kunt zoeken in diverse categorieën zoals voeding, kleding, cosmetica, schoonmaakmiddelen, energie en klimaat, winkels en horeca, toerisme en goede doelen. Interessant? Op www.milieucentraal.nl kun je een app

downloaden voor android of iphone of meer lezen.

SPAAR JE TANDENSinaasappelsap, appelsap en

energiedrank blijken bijzonder slecht voor het gebit. Nu wisten we al wel dat

frisdranken niet heel gzond zijn, maar dat vooral de eerste twee genoemde drankjes erg schadelijk zijn voor het gebit en hoog

scoren op het gebied van tanderosie is wellicht toch even schrikken. Niet het koolzuur in veel frisdranken maar de

voedingszuren zorgen voor tanderosie. Zo is cola een stuk minder erosief dan sinasappelsap en dat zou je wellicht zo

niet denken. Koffie, gewone thee, melk en water met een

schijfje citroen zijn daarentegen helemaal niet erosief. Bron. Consumentenbond.

Toegankelijke website voor onder meer snelle en gezonde maaltijden en recepten, want we hebben het allemaal druk en dan schiet goed, lekker en gezond eten en er nog wel eens bij in. Je vindt er onder meer recepten voor lunch, ontbijt en diner, maar ook voor een feestje of lekkere

snacks voor tussendoor. Daarnaast allerhande informatie over voedingsstoffen, inspiratie en workshops.

www.mindyourfeed.nl

MIND YOUR FEEDFood that makes

you happy

ALLERGIE ONDERSTEUNING IN DE PRAKTIJK

Uit verschillende (markt)onderzoeken en gesprekken met huisartsen en specialisten op het gebied van allergie blijkt dat er in de eerstelijn behoefte bestaat aan uitbreiding van kennis ten aanzien van de diagnostiek en behandelmogelijkheden van luchtwegallergie.

Wat kan de HuisartsenService voor u betekenen?

1. ALLERGIESUPPORTOnze allergieconsulenten kunnen u ondersteunen bij de diagnostiek van uw patiënten met een inhalatieallergie voor de meest voorkomende inhalatieallergenen. Uw allergie-patiënten worden aan de hand van een uitgebreide allergieanamnese, in combinatie met een huidpriktest, volledig in kaart gebracht. Indien gewenst kan onze allergieconsulent u ook ondersteunen bij patiënten die behandeld worden met allergie immunotherapie. Zij kan u ondersteunen bij bijvoorbeeld het injecteren en evalueren van de behandeling.

2. ALLERGIEOPLEIDINGOnze allergieconsulenten kunnen uw assistente, praktijkondersteuner (POH) of andere verpleegkundigen opleiden ten behoeve van de uitvoering en/of verbetering van het allergiespreekuur in uw praktijk. Uw assistente/POH worden opgeleid om zelfstandig een allergie anamnese af te nemen, de huidpriktest uit te voeren en leefstijladvisering te geven, passend bij de verschillende allergieën.

3. ALLERGIE AWARENESS TRAININGOnze allergieconsulenten kunnen een Awareness training geven aan uw assistente/POH zodat hij/zij allergiepatiënten beter gaat her- en erkennen en in staat is een huid-priktest in te zetten.

4. ONDERSTEUNING OP MAATIndien u andere of aanvullende behoefte heeft aan ondersteuning, dan kunt u contact met ons opnemen.

Wordt uw allergiezorg onze zorg?

De tarievenlijst en het aanvraagformulier kunt u vinden op www.huisartsenservice.nlEmail: [email protected] Telefoon : 033-2471177

Page 14: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

26 huisartsenservice huisartsenservice 27

Door Danny Timmers VERPLEEGKUNDIGE IN BEELD

‘One more round’

Van je hobby je beroep maken. Dat wil iedereen toch? Ik heb het gedaan. Alhoewel… hobby? Ik was bijna 15 toen bij mij diabetes geconstateerd werd. Door mijn diabetes heb ik in de afgelopen 30 jaar verschillende klap-pen moeten incasseren. De een beter dan de ander. Maar ook als sportman zijnde, een bokser, heb ik deze goed weten te incasseren. Ik stond bij elke stoot weer binnen 8 tellen recht.

Omdat het zo’n beetje in de familie zit (moeder en zus) ben ik uiteindelijk ook verpleegkundige geworden. En doordat ik op dezelfde afdeling als mijn behandelaar Dr. Venekamp werkte, stuurde hij mij vaak naar de patiën-ten bij wie diabetes geconstateerd was. Daar was mijn bokswedstrijd met als tegenstander diabetes begonnen. Ik kon iets terug doen. En dat voelde goed. Ik wilde niet passief wachten en luisteren naar anderen om mijn eigen diabetes te regelen. Ik wil het zelf doen. En omdat ik een slechte verliezer ben doe ik alles om te winnen. Ik denk dat veel sportmensen dat wel herkennen. Af en toe een patiënt met diabetes helpen op een verpleegaf-deling vond ik uiteindelijk niet genoeg. Er zijn veel meer diabetespatiënten die ik zou kunnen helpen.

Ik kreeg een opleidingsplaats aangeboden voor diabe-tesverpleegkundige en uiteindelijk ook een plekje op de polikliniek van de interne geneeskunde. Op deze manier kon ik goed zorgen voor honderden diabetespatiënten. Ik zat goed in mijn bokswedstrijd tegen diabetes en had een perfecte tactiek. Mijn coach was Dr. Venekamp

die mij de juiste aanwijzingen gaf. Iedere keer als ik mijn eigen diabetes goed regel of een ander help daarmee help, voelt dat voor mij alsof ik een fikse ‘uppercut’ aan diabetes uitdeel. En misschien staat diabetes dan wel even te wankelen maar is ie helaas nog nooit tegen het canvas gegaan. Mijn tactiek moest ik dus gaan aanpassen.

Via een bekende kreeg ik te horen over een vacature bij MedWay als diabetes-verpleegkundige. Mijn taak zou zijn om behandelaren voor diabetespatiënten

in de eerstelijn te gaan helpen. Ik zou dan scholingen aan huisartsen en praktijkondersteuners gaan geven, moeilijke casuïstiek met hen gaan bespreken en allerlei hulpmiddelen aanreiken om hen het werk optimaal te laten uitvoeren. Net zoals ik in de bokssport uiteindelijk zelf van bokser naar coach ben gegroeid, kon ik dat nu ook in mijn werk gaan doen. Hoewel ik dus zelf geen patiënten meer op een spreekuur zie is mijn bereik veel groter geworden. Nu kan ik veel meer stoten uitdelen naar diabetes.

Hoewel ik nog altijd goed in de wedstrijd tegen diabetes sta en ik mij nog optimaal voel, win ik de ene ronde maar verlies ik weer een andere. Van al mijn tegen-standers tegenover wie ik ooit in de ring heb gestaan is diabetes toch de sterkste. Ik vecht met alle kracht en op alle mogelijke manieren om elke ronde winnend af te sluiten, maar weet diep van binnen dat ik deze wedstrijd niet kan winnen, daarvoor heb ik teveel moeten incasse-ren. Ik ben tevreden met een gelijkspel, maar mocht ik verliezen dan is dat op punten en niet op een KO.

‘Nu kan ik veel meer stoten uitdelen naar diabetes’

Het verhaal van Danny Timmers, in dienst bij MedWay als verpleegkundige, die het boksen

gebruikt in de strijd tegen diabetes.

Page 15: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

28 huisartsenservice

CULTUREEL

Een onbekend persoon komt voor het eerst de praktijk binnen lopen. In een flits maak je een inschat-ting: wie is dit, wat verwacht hij/zij van mij of van een van de collega’s. Tijdens dat eerste moment, scan je – onbewust - de persoon. Je kijkt naar de uitstraling, man/vrouw, lichaamsbouw, houding, kleding en gezichtsuitdrukking. Je luistert naar de klank van de stem: hard, of zacht, snel of traag, klank en accent. Je kijkt hoe de persoon zich beweegt; zenuwachtig of angstig.

Je zoekt naar herkenningspunten om te kunnen inschatten wat er wordt verwacht en hoe jij antwoord kunt geven. Bij het zien van de onbekende persoon, maak je een inschatting van wat van jou wordt verwacht. In die flits waarin je zoekt naar herkenningspunten val je terug op je ervaringen, vanuit de praktijk, maar ook uit je privé leven. Je persoonlijke cultuur, normen en waarden spelen een belangrijke rol.

Bezoekers van de huisartsenprak-tijk zullen steeds vaker mensen zijn waarin de POH-professional weinig herkenning vindt. De huisartsen-praktijk wordt steeds vaker gecon-fronteerd met de ‘vreemde ander’. Hoe daarmee om te gaan? Wat doet het met je als professional en wat vraagt het van je?Communicatie met de ‘vreemde ander’ begint met zelfinzicht, zo stellen meerdere theorieën over communicatie. Je bewustzijn van het ontstaan van je persoonlijke overtuigingen, normen en waarden biedt inzicht in je primaire reacties. Tegelijkertijd draagt dit bewustzijn bij aan begrip voor de persoonlijkheid van de ander. Het helpt om de ander open, nieuwsgierig, belangstellend tegemoet te treden. De ander wordt uitgenodigd om ook open te zijn. Dat dit lang niet altijd het resultaat is komt onder andere door vooraanna-mes, stress en spanningen, die een open communicatie in de weg staan. Verwachtingen die niet worden ver-vuld vergroten de ontevredenheid. Verwachtingen, denkbeelden en denkpatronen worden gekleurd door

culturele elementen. De ‘vreemde ander’ met roots binnen en juist buiten Europa wordt vaak ervaren als op grote afstand in verwachtin-gen, denkbeelden, denkpatronen, normen en waarden. Hoogleraar interculturele culturele commu-nicatie professor Dr. David Pinto maakt onderscheid tussen de ik- en de wij-cultuur. Hij bedoelt hiermee de manier waarop mensen georgani-seerd zijn binnen de familie en het persoonlijk netwerk. Hij benoemt de wij-structuur (F) als fijnmazig, waarbij mensen sterk met elkaar verbonden zijn en regels belang-rijk. zijn. Daartegenover staat de ik-(G) en grofmazige structuur, waar mensen minder sterk verbonden zijn en individuele keuzes voorop staan. Dit onderscheid tussen de ik- en de wij-cultuur speelt door in wat gezien wordt als levensbehoefte en levens-doel. Pinto ziet de behoeftepiramide van Maslow als G-structuur en zet daar de behoeftepiramide van de F-structuur naast.

De vraag van de ‘vreemde ander’ is altijd gericht op gezondheid en ziekte, maar de verwachtingen zullen verschillen. Meer weten over interculturele communicatie? Via [email protected] beantwoord ik vragen over dit onderwerp en geef ik informatie over een workshop of de online module Migranten, ziekte- & gezondheidsbeleving (communica-tie/bejegening).

VARIIS is een label van Symion, “Professionals in Talent”. Zie ook VARIIS op www.symion.nl

“Je persoonlijke cultuur, normen

en waarden spelen een belangrijke rol”

Door Marrie Stoffer

Verwachtingen van ‘de vreemde ander’

huisartsenservice 29

Deze advertentie is alleen leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10, 3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Page 16: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

30 huisartsenservice huisartsenservice 31

INTERVIEW Door Edgar Kruize

De tijd dat allergie als ‘welvaarts-ziekte’ werd afgedaan, ligt achter ons. Toch blijft het zoeken naar de beste manier om dit probleem op te lossen. Lange tijd werd hiervoor louter naar de huisarts gekeken. Hoewel deze een cruciale rol blijft houden, is met een recent vanuit de European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing geïnitieerde campagne, een deel van de focus verlegd naar de patiënt. Deze moet evalueren of de klachten na behandeling van allergische rhinitis onder controle zijn. Dat gaat nu heel makkelijk met de nieuwe scorecard en app.

In Europa zijn er ongeveer 150 miljoen mensen die last hebben van allergische rhinitis, dat komt neer op ruwweg 25 procent van de totale bevolking. De afgelopen tijd zijn de klachten van deze patiënten explo-sief toegenomen en dit heeft een grote impact op de werkproductivi-teit en kwaliteit van leven van deze bevolkingsgroep. Allergische klach-ten zijn oorzaak nummer één van verzuim op school en werk. Hoewel de cijfers voor Nederland nog niet heel helder in kaart zijn gebracht, zijn er op jaarbasis ruwweg meer dan vijf miljoen Nederlanders die last hebben van een vorm van (chro-nische) rhinitis. Verwacht wordt dat binnen enkele jaren zo’n 40 procent van de pasgeborenen een allergi-sche aandoening heeft en dat dit

aantal zal groeien. Allergie zal dus in steeds grotere mate een druk op de maatschappij gaan leggen. Op het gebied van allergie voor (huis)dieren en voedsel enerzijds, maar vooral in de vorm van allergische rhinitis; allergie via de luchtwegen. Een vorm die in sommige gevallen in een kruisreactie óók effect heeft op te ontwikkelen voedselallergie en/of -intolerantie. In mei is een campagne gestart die onderdeel is van een Europees programma vanuit de European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing. Als onderdeel daarvan is de website www.mijnluchtwegallergie.nl gelanceerd. Via de radio zijn spots te horen geweest die patiënten opriepen om bij te houden of zij hun hooikoorts onder controle hebben. Dit door middel van een MACVIA ARIA app en de VAS (visueel ana-loge schaal) scorecard.

METEN IS WETEN“De afgelopen jaren hebben we veel tijd en energie gestoken in het creëren van bewustwording op doktersniveau”, aldus rhinoloog prof. dr. Wytske Fokkens (AMC). Fokkens is één van de initiatiefnemers van de campagne en deze groep artsen is tot de conclusie gekomen dat er ondanks de toegenomen bewustwording bij de huisarts nog één belangrijke groep te bereiken was. “Je kan de huisarts blijven voorlichten, ze kunnen zich nog zo goed aan de NHG-richtlijn houden, patiënten moeten hun weg naar hun huisarts natuurlijk ook weten te vinden. Slechts in tien procent van de gevallen bezoekt een patiënt de dokter. Vaak leverde zo’n bezoek in het verleden niet het gewenste resultaat op, waarna in veel gevallen geen verder behande-ling meer werd gezocht ‘omdat er dus toch niets aan te doen is’. Er kan nu echter in heel veel gevallen wel verbetering worden gereali-seerd. Dus is het zaak om patiënten te motiveren die stap te nemen. Waarna het aan de huisarts is om de signalen te herkennen en patiënten vaker te evalueren.”

DE VAS ALS BASISDe reden dat de focus naar de pati-ent is verlegd is dat patiënten vaak slecht in staat zijn om de impact van hun klachten helder te verwoorden. “Daar zijn mooie gevalideerde vragen- lijsten voor maar deze zijn helaas

Bewustwording allergische rhinitispatiënten cruciaal

Prof. Dr. Wytske Fokkens

Page 17: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

32 huisartsenservice

ongeschikt voor een consult in de huisartspraktijk”, aldus Fokkens. Door de ARIA MACVIA werkgroep is daarom de VAS gevalideerd voor de toepassing bij allergische rhinitis patiënten. Uit diverse publicaties blijkt dat deze 10 cm lange schaal, waarop patiënten meerdere malen een punt moet zetten tussen ener-zijds ‘helemaal geen last’ en aan de andere kant van de lijn ‘de ernstigst denkbare last’, voldoende sensitief en valide is om de impact op de kwaliteit van leven te kunnen vaststellen. Zo kunnen arts en patiënt eenvoudig samen vaststellen of de behandeling succesvol is gebleken en zo nodig bij-stellen. Deze VAS vormt de basis van de nieuwe internationale richtlijn van ARIA en komt nu ook naar Neder-land. “Het inzetten van de scorecard is laagdrempelig en de huisarts kan de kaarten kosteloos bestellen via www.mijnluchtwegallergie.nl. Elke patiënt die op consult komt en een anti-histamincum of INS krijgt voor-geschreven, ontvangt vervolgens een scorecard. Na een week behandeling zal de patiënt al een relevante klach-tenreductie hebben behaald en onder de ‘5’ op de VAS scorecard zitten. Als dat niet zo is maakt dat de kans groot dat de patiënt vertrouwen verliest en stopt met het gebruiken van de medicatie. Het is dus van belang juist die patiënten er uit te halen.”

HOGE URGENTIEDe exacte cijfers zijn voor de Nederlandse markt nog niet helder, maar dat allergische rhinitis impact heeft is evident. Onderzoek van Maastricht Universitair Medisch Centrum heeft getoond dat pati-enten met ernstige klachten in het

verkeer een zelfde reactievermo-gen hebben als mensen die twee à drie glazen alcohol op hebben. De economische impact is tevens groot en loopt in de miljarden. Fokkens: “Volwassen patiënten hebben een aantoonbaar verminderde producti-viteit in het werkzame leven, jonge patiënten op school of tijdens de studie. Men is sneller moe, kan zich niet goed concentreren en blijft vaker thuis. In Zweden is hier onderzoek naar gedaan en daar geldt dat men de economische schade op ruwweg 2,5 miljard euro raamt. De urgentie om allergische rhinitis serieus aan te pakken is dus hoog.” Dit is een boodschap die in HuisartsenService magazine al vaker is verkondigd. Enkele jaren terug stelde de aan de Reinier de Graaf Groep verbonden allergo-loog Hans de Groot: “Het is toch op zijn minst opvallend te noemen dat mensen bij de term allergische astma een patiënt direct serieus nemen en er een zorgtraject klaar staat, terwijl men bij hooikoorts redeneert dat men maar een anti-histaminepilletje moet nemen en moet doorbijten tot het seizoen voorbij is.” Fokkens is het met deze

stelling eens. “Temeer daar patiën-ten met allergische rhinitis drie-maal zo vaak astma ontwikkelen als mensen die niet allergisch zijn. Dat besef is inmiddels wel bij de huis-arts doorgedrongen en we hopen dan ook dat in het kader van deze campagne niet alleen de patiënt meer bewust wordt van de moge-lijkheden, maar dat de huisartsen en apotheken ook meer alert zullen zijn en die patiënten vaker zullen attenderen op mogelijke klachten.”

DIALOOG OPENENDaar de campagne op het moment van schrijven slechts enkele weken loopt, is het effect nog niet meet-baar. Wel stelt Fokkens dat de app goed wordt gedownload, de site goed wordt bezocht en dat de via huisart-sen en apotheken verspreidde VAS scorecard zijn weg vindt onder pati-enten. “De VAS is een laagdrempelig en effectief middel. Nu zegt zo’n ingevulde kaart op zich niets over de achterliggende oorzaak, uiteraard. Dat is echter het moment waar de huisarts het traject binnenkomt. Zo’n ingevulde VAS scorecard kan de dialoog tussen patiënt en behan-delaar openen. Het geeft ook de behandelaar inzicht in de ernst van de klachten en er kan gezocht wor-den naar verbeterpunten. We hopen dat deze campagne het gebruik ervan doet toenemen en dat het bewustzijn wordt verhoogd, zodat meer mensen geneigd zijn om iets aan hun aan-doening te doen en we met zijn allen in de toekomst wellicht de toename van patiënten met allergische rhinitis terug kunnen dringen.”

www.mijnluchtwegallergie.nl

‘Verwacht wordt dat binnen enkele jaren zo’n 40 procent van de pasgeborenen een allergische aandoening heeft en dat dit aantal zal groeien’

huisartsenservice 33

Wellicht kent u, als insuline gebruiker, de vaak soms onhandige positie om op een aangename wijze uw insuline toe te dienen. Met de Diagrip® is het nu mogelijk de injectieplaats te gebruiken die u wenst. Boven-been, arm, billen of buik, met de Diagrip® wordt het voor u makkelijker. Het gebruik van de Diagrip® geeft u veel meer vrijheid!

U kunt:Ω Zelf weer insuline toedienen!Ω Zelf bepalen hoe laat u naar bed gaat!Ω De insulinepen moeiteloos vasthouden!Ω De juiste hoeveelheid insuline spuiten zonder het risico dat u te veel of te weinig eenheden spuit!Ω De Diagrip®is een hulpstuk om uw insulinepen stabieler en steviger vast te houden. Door de aanwezigheid van een begrenzer loopt u niet meer het risico dat u de geadviseerde dosering overschrijdt.Ω De Diagrip® is ontwikkeld door een diabetesverpleegkundige en een fysiotherapeut en heeft als doel het injecteren te vergemakkelijken bij krachtverlies, beven of pijn aan de handen, slechtziendheid en geheugenproblemen.

Waar is de Diagrip® verkrijgbaar?De Diagrip®is verkrijgbaar bij uw BENU Apotheek!Uiteraard blijft de Diagrip® verkrijgbaar bij: Bosman www.bosman.com 0800-0662, Boeren Medical www.boerenmedical.nl 0800-0996640, Mediq Direct www.mediqdirectdiabetes.nl 0800-0221858 Medi Reva www.medireva.nl 0800-0201201

De Diagrip® wordt door de alle zorgverzekeraars vergoed met een aanvullende machtiging van uw behande-laar. Indien u bij Menzis verzekerd bent adviseren wij u eerst vooraf toestemming te vragen voor het gebruik van de Diagrip®.

Neem contact op voor meer informatie.U kunt ons mailen voor al uw vragen of informatieverzoeken via: [email protected] bezoek onze website: www.diagrip.com

Diagrip® kan voor u de oplossing zijn!

Page 18: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven

Deze advertentie is alleen leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10, 3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Deze advertentie is alleen

leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10,

3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Deze advertentie is alleen

leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10,

3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Deze advertentie is alleen

leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V.Westkadijk 10,

3861 MB Nijkerk

033 - 247 11 71

Page 19: PERSONEEL...bij de (eerstelijns)partijen die om extra personeel verlegen zitten. Vacaturesite Indeed deed recent onderzoek naar vacatu-res die gemiddeld meer dan 60 dagen open blijven