VKW Beleidsnota

De winst van waarden

Auteurs: Geert Janssens, Hoofdeconoom bij VKW Metena Rik De Wulf, Business Ethics Manager bij VKW Metena

63april 2013

Inhoudstafel

1. Inleiding2. Vraag naar verantwoordelijke ondernemingen3. Maatschappelijke verantwoordelijkheid en winst4. Onderzoek over de winst van waarden5. Verklarende factoren6. Een nieuwe theorie van het bedrijf?7. Links

De integrale tekst van de VKW beleidsnota is te vinden op: (…)

1. Inleiding

• Vaststelling: Waarden steeds meer opgenomen in mission statement of bedrijfscommunicatie • Vraag: Loont ‘waardengericht’ ondernemen wel?

• Besluit: ‘Waardengericht’ ondernemen leidt tot betere bedrijfsresultaten

2. Vraag naar verantwoordelijke ondernemingen

Verantwoordelijkheid van ondernemingen is gestegen

Redenen:

1. Grenzen aan de controlerende en sturende rol van de overheid

2. Globalisering3. Technologische ontwikkelingen4. Democratisering van het moreel gezag

3. Maatschappelijke verantwoordelijkheid en winst

Maatschappelijke verantwoordelijkheid = Betrokkenheid bij de belangen jezelf, anderen en het grote geheel

Ethiek en ondernemen te combineren?

Onze stelling: winst en waarden versterken elkaar

Eigenbelanghypothese = Ondernemingen handelen uit eigen belang, winst centraal

Gemengde motieven van bedrijven

= Morele verantwoordelijkheid in het verlengde van zakelijke belangen, waarden en winst niet tegengesteld

Samenhang zakelijke en maatschappelijke winst:

Bedrijf kan op zakelijke wijze bijdragen aan een betere samenleving

Niet alles wat moreel juist en verantwoordelijk is levert winst op

4. Onderzoek naar winst van waarden

Wat zegt het onderzoek over samenhang winst en waarden:

1. Probleemsituering

• Hoe representatief zijn de gekende casussen / succesverhalen?

• Hoe kunnen we er zeker van zijn dat we niet enkel observeren wat we willen bewijzen?

2. Wat meten we?

Methodologische hindernissen: • Hoe financiële resultaten van een bedrijf meten?• Hoe ‘waardengericht’ ondernemen omschrijven?

Alternatieven ‘waardengericht’ ondernemen: - Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)- Duurzaam en ethisch ondernemen- Corporate Social Responsibility (CRS)- Corporate Social Performance (CRP)

3. Theoretische onderbouw

Opportunistische benadering:• Waardengericht ondernemen omdat het ‘moet’• Geassocieerd met reputatiemanagement en

overschot aan middelen

Positivistische benadering: • Voorbeeld van ‘goed management’• Uitgangspunt: waardengericht ondernemen

betere relaties met stakeholders betere financiële resultaten

4. Resultaten van meta-onderzoek

Significant en causaal verband tussen waardengericht ondernemen en financiële resultaten van een bedrijf

Verband in 2 richtingen:• Waardengericht ondernemen meer winst• Meer middelen meer goed doen/ waardengericht

ondernemen door bedrijf

5. Verklarende factoren

Waarom is er een samenhang?Schema met verklarende factoren:

1. Opportunistische benadering

‘Corporate responsability’:• externe reputatie hoog houden• ook vorm van risicomanagement

Bedrijf: aandacht hebben voor sociale, maatschappelijke en/of ecologische impact van de bedrijfsactiviteiten

WANT samenleving kritischer dan ooit voor maatschappelijk gedrag van organisaties

2. Positivistische benaderingen

• Vertrekken van positieve intentie: verantwoordelijke aanpak genereert‘goodwill’ in de samenleving

• Verklarende deelfactoren:

6. Een nieuwe theorie van het bedrijf?

• Belangrijkste conclusie beleidsnota: “bedrijven hebben belang bij waardengericht ondernemen”

• Naar toekomst toe:– Grotere druk van de publieke opinie op bedrijven om

duurzaam te ondernemen – Indien men winstmaximalisatie wil voortzetten: aan verwachtingen stakeholders voldoen en waardengericht ondernemen

7. Links

Voor verdere verdieping:

– VKW beleidsnota ‘De winst van waarden’: http://www.vkw.be/kennisbank/loont-waardengericht-ondernemen-wel

– VKW: www.vkw.be