1

COVER: Selecteer het grijze vlak hiernaast met rechtsklik

& kies ‘change picture’ voor een ander beeld

of verwijder deze slide &

kies in de menubalk een nieuwe cover in

‘New Slide’

Dominiek Vandewiele Genk, 16 November 2017

2

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 0

1 1

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 2

Verdeling CO2-uitstoot

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 3

1 4

273 ETS-bedrijven in Vlaanderen

• 5 ETS-bedrijven in ZW-Vlaanderen,

• Samen 0,24% van uitstoot van ETS-bedrijven

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 5

CO2

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 6

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

+45%

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 7

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 8

1 9

2 0

Increase the adoption of midscale sustainable

energy technologies in business clusters

1. Clustering op bedrijventerreinniveau

2. Reorganising the supply side towards business cluster level

3. Knelpunten wegwerken (technisch, wettelijk, financieel…)

Opzetten van processen om investeringen door KMO’s voor te

bereiden (inzet intermediairen, opmaak business cases…)

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 1

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 2

Werken met gekende duurzame technieken

▪ Zonne-energie

▪ Windenergie

▪ WKK

▪ Warmte-uitwisseling

Duurzame energie moet meerwaarde zijn

voor bedrijven, bedrijventerrein en regio.

Economisch correct

Ruimtelijk correct

Balans lusten/lasten

2 4

2 5

2 6

Maar energie komt

• op het verkeerde moment

dag | nacht vraagzijde

week | weekend

zonnig | donker aanbodzijde

winderig | windstil

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 7

Maar energie komt

• op het verkeerde moment

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 8

Maar energie komt

• op de verkeerde plaats

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 9

Maar energie komt

• in de verkeerde vorm

Warmte hoge temperatuur

Warmte lage temperatuur

Elektriciteit

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 0

Oplossingen

Energie transporteren

Energie bufferen ander energiesysteem

Energie converteren op bedrijventerreinniveau

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 1

3 2

Uit: Denkbeelden voor een

slimme energiestad

Groningen Nordic City

3 3

3 4

Uit: Denkbeelden voor een

slimme energiestad

Groningen Nordic City

3 5

3 6

Uit: Denkbeelden voor een

slimme energiestad

Groningen Nordic City

Wat doen in 2016-2019?

• Wetgeving & reglementering

• Markteconomische omstandigheden

• Capaciteiten, producten en diensten van stakeholders

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 7

Uit: TNO, snelstartgids duurzame energiemaatregelen op bedrijventerreinen

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 8

Wie initieert duurzame energieprojecten / -concepten?

Schaal duurzame energieinstallaties matcht beperkt met

energieprofiel van KMO’s

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 9

Kennishiaat langs vraagzijde (KMO’s)

Hiaat aan oplossingen langs aanbodzijde producten

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 0

4 1

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 2

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 3

Vb. Wind

Positieve en negatieve

aanknopingspunten:

ruw geschat

+ ruimte om te

bouwen/onderhoud

groot/middelgroot

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 4

Bron: zonnekaart van het Vlaams

Energieagentschap

Potentieel zonne-energie:

nagenoeg alle bedrijven komen in

aanmerking voor het plaatsen van

zonnepanelen

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 5

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 6

Intake form, netwerkevents, communicatie

4 7

Kwantitatieve ranking door studiebureau

- Primair Energieverbruik

- Aanwezigheid Energie-intensieve processen

- Totale vloeroppervlakte

- Geplande toekomstige uitbreiding

- Energie-intensiteit als Verbruik/m² of Verbruik/proces

- Potentieel voor plaatsing PV (incl. levering)

- Interesse in investering in E-efficiëntie en HE

- Locatie (vraag & aanbod) – deel uitmakend van cluster

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 8

Warmteclusters

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 9

5 0

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 1

Warmtenet

Stora Enso –

Volvo (Gent)

Aardgas: 30% van CO2-uitstoot

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 3

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 4

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 5

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 6

5 7

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 8

5 9

6 0

• Warmtenetten

• Grootschaliger

hernieuwbare energie

• Maatregelen per

onderneming

6 2

6 3

Bedrijventerreinen van de toekomst: energiesysteem elektriciteit + warmte + opslag

6 4

Reconversie van bestaande bedrijventerreinen, aanleg nieuwe bedrijventerreinen anno 2017: Pragmatische aanpak noodzakelijk

• “oude” energiesysteem zeer bepalend en dominant • Business modellen • Wettelijke randvoorwaarden zeer bepalend • Lusten/lasten • Meerwaardecreatie voor bedrijven & streekontwikkeling • Gekende technologieën

Vb.: hoe omgaan met stroomdelen?

6 5

Bedrijventerreinen zeer goed geschikt voor duurzame

energie. Energetische synergieën ontstaan niet spontaan

Energietranisitie vergt verschillende benaderingen op

verschillende (ruimtelijke) schaalniveaus.

Nood aan centraal energetisch-technisch concepten i.f.v.

synergieën in grotere ruimtelijke gehelen

Gat tussen wat theoretisch mogelijk is en praktisch

haalbaar. Moelijke weg naar realisatie

I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 6 6