Post on 12-May-2015
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
g
een scenario-studie voor Nederland in 2040
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gInhoud presentatie
achtergrond en opzet studie
uitgangspunten demografie en economie
wonen, werken en mobiliteit; afname druk?
grote steden, klimaatverandering; urgentie?
landbouw en natuur; kansen en bedreigingen?
conclusies
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gAchtergrond en opzet WLO studie
nieuwe LT scenario’s voor de fysieke omgeving; consistent met economische scenario’s (Four futures of Europe en Vier vergezichten op Nederland)
hoe werken demografie en economie door in thema’s als wonen, werken, mobiliteit, landbouw, energie, milieu etc
na eerdere CPB studie EFO (1997) nu gezamenlijke studie CPB, MNP en RPB, met langere tijdshorizon, nieuwe aandachtsvelden (grote steden, water)
doel: in kaart brengen te verwachten ontwikkelingen bij trendmatige voortzetting huidige beleid en signaleren van beleidsopgaven
basis voor vervolgstudies naar oplossingsrichtingen en beleidspakketten
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gGebruik van scenario's
Scenario’s goed instrument om onzekerheid in kaart te brengen
Twee sleutelonzekerheden► internationale samenwerking: bereidheid om samen
te werken vs soevereiniteit en eigen identiteit► druk op publieke sector: terugtredende overheid vs
innoverende overheid
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gVier scenario’s
publiek privaat
internationaal
nationaal
STRONG EUROPE GLOBAL ECONOMY
TRANSATLANTIC MARKETREGIONAL COMMUNITIES
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gDemografie en economie
groei bevolking neemt af; met wellicht een omslag;
omvang bevolking in 2040 varieert tussen 16 en 20 miljoen
grijze druk (65+ als fractie 20-64 jarigen) neemt toe van 22% tot meer dan 40%
meer individualisering en eenpersoonshuishoudens
BBP in 2040 hoger, van 133 tot 221 (basis 2001=100)
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gBevolking
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gRuimtevraag
groei ruimtevraag voor wonen en werken vlakt af, soms zelfs omslag
woningproductie
tot 2020: 30.000 – 120.000 woningen per jaar
tot 2040: 15.000 – 105.000 woningen per jaar
natuur en recreatie vragen veel ruimte
gaat ten koste van landbouwareaal
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gRuimtevraag
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gMobiliteit
congestie groeit in meeste scenario’s niet meer na 2020
redenen: bestaand programma voor weguitbreiding wordt uitgevoerd (NoMo) en verzadiging bij autogebruik
goederenmobiliteit groeit verder
congestie blijft vooral Randstedelijk probleem
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gBereikbaarheid
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gCongestieontwikkeling GE 2020
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gOntwikkeling grote steden
omvang en samenstelling migrantenstroom bepalende factor
aandeel allochtonen stijgt en ligt in 2040 tussen 40 en 50%► kans op ongunstige samenstelling arbeidsaanbod
met relatief veel laagopgeleiden en
omvang huishuishoudens neemt af► meer eenpersoonshuishoudens► meer vraag naar appartementen
langzame tempo aanpassing woningaanbod is probleem bij tegengaan uitstroom hoge inkomensgroepen
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gDemografie in de grote steden
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gMilieu
zonder sterk internationaal klimaatbeleid blijven CO2 emissies stijgen
emissies van overige milieuverontreinigende stoffen kunnen beheerst blijven (ontkoppeling)
luchtkwaliteit verbetert, maar door vergrijzing neemt effect op gezondheid toe
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gEmissies broeikasgassen
CO2-emissie overstromingsrisico
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gFijn stof problematiek
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gOverstromingsgevaar en
wateroverlast
door klimaatverandering neemt kans op overstromingen en wateroverlast toe
op termijn verdergaande maatregelen nodig (tov PKB Ruimte voor de Rivier)
kosten daarvan plus ruimtelijke reservering relatief bescheiden
na 2040 grotere problemen met waterhuishouding, zeker als verstedelijking en glastuinbouw in laag Nederland toenemen
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gOverstromingsgevaar
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gLandbouw en natuur
aandeel landbouw in BBP en aantal werkenden in landbouw dalen
bij verdere liberalisering groeit melkveehouderij en krimpt akkerbouw
dat levert spanning met milieu en landschap; biodiversiteit in landelijk gebied achteruit
areaal natuur neemt fors toe tot 2020 (EHS en recreatiegroen)
kwaliteit van natuur en landschap hangen vooral af van ruimtelijke inrichting
We
lva
art e
n L
eefo
mg
evin
gBelangrijkste bevindingen
groei en samenstelling bevolking verandert de komende decennia; bepaalt toekomstige druk op leefomgeving
ontwikkeling immigratie daarbij belangrijkste factor
kans op krimp; in meeste scenario’s dalen arbeidsaanbod en werkgelegenheid na 2020
toename druk op fysieke omgeving vlakt af► illustratie mobiliteit, wonen, werken► gevaar voor overinvestering
sommige knelpunten urgenter► illustratie: grote steden, CO2, overstromen