Welke voedingsmiddelen zijn verantwoordelijk voor het stijgen van de

suiker in uw bloed?

INHOUD

1. Wat Kh2. Soorten Kh3. Indeling Kh4. Vertering Kh5. Glycemische index6. Opnamesnelheid7. Voedingsdriehoek8. Welke voedingsmiddelen doen de suiker in uw bloed

stijgen9. Hoeveel stijgt uw suiker10.Koolhydraatruilwaarden

1. Wat zijn koolhydraten

• Suikers• Gluciden: Frans• Carbohydrates : Engels• Zorgen voor energie• 1 g Kh = 4 kcal = 16.8 kjoules• 1 kcal = 4.2 kjoules• Spieren/ hersenen werken enkel met

glucose

2. Soorten koolhydraten

• Alle Kh bestaan uit stukjes glucose, fructose of galactose aan mekaar

• Deze kleine deeltjes aan mekaar => lange ketens

• Lange ketens: – verteren = splitsen in kleine moleculen : dus

omvorming tot glucose– Verteren niet: voedingsvezels

3. Indeling koolhydraten

• Monosachariden: 1stukjes suiker– Glucose– Fructose– Galactose

• Disachariden: 2 – Saccharose– Lactose– Maltose

• Oligosachariden: 3-9• Polysachariden: 10 en meer

– Verteerbare: geven calorieên– Niet verteerbare: geen calorieën

Monosacchariden

• Glucose:• = dextrose=druivensuiker• Elementairste vorm = kleinste vorm• Belangrijkste brandstof• 1 g levert 4 kcal• doorheen de maagwand rechtstreeks in de

bloedvaten = snelle suiker => snelle oplossing van een hypo

• Voorkomen: zoet vruchten en honing•

• Fructose• = vruchtensuiker = levulose• Zoet effect, iets meer dan gewone suiker• Bijna dezelfde structuur als glucose• 1 deeltje• Toch moet er een omvorming gebeuren tot

glucose: trage suiker• 1 g Kh = 4 kcal• Voorkomen : in honing, fruit en groenten

• Galactose

• Voorkomen: in melkproducten en suikerbieten

• Minder zoet dan glucose

Disachariden

• Sacharose

• Tafelsuiker, rietsuiker, bietsuiker

• Bestaat uit 1 deeltje glucose = 1 deeltje fructose

• Lactose

• Melksuiker

• 2 stukjes aan mekaar: glucose en galactose

• Voorkomen: melkproducten

• Maltose

• Trehalose

• 2 stukjes glucose

Oligosachariden

• Bestaan uit 3 tot 9 moleculen aan mekaar

• Soorten:

• Maltodextrine

• Raffinose

• Fructo-oligosachariden

Polysachariden

• Verteerbare koolhydraten:• Bestaan uit honderden tot duizenden klein

stukjes aan mekaar• Vormen een belangrijk deel v.d. Kh in onze

voeding• Voorbeelden:• Zetmeel: aaneenschakeling van glucose• (amylose, amylopectine)• Vb in aardappelen, rijst, granen, maïs• Glycogeen: stapelvorm van glucose

• Niet verteerbare koolhydraten: voedingsvezels• Cellulose en pectine• Beide kunnen we niet afbreken omdat we het nodige

enzym missen• niet verteerbaar• Geen invloed op het suikergehalte in ons bloed• Brengen nauwelijks calorieën aan• Vertragen de opname van de suikers en cholesterol• Geven een verzadigingsgevoel: sneller stoppen met eten • Voorkomen: volkorenproducten, groenten en fruit

4. Vertering van de suikers

• Spijsverteringssappen

• In de mond: amylase

• In de pancreas

• In de dunne darm

• Glucose : spieren, hersenen, nieren, …

• Fructose => lever => glucose

• Galactose => lever => glucose

5. Glycemische index

• Sommige Kh worden sneller, andere Kh worden trager opgenomen

• Men vergelijkt de snelheid van opname van de suikers van een bepaald voedingsmiddel met de snelheid van opname met zuiver glucose

• Glycemische index van glucose = 100

Glycemische index

Hoge GI > 70

Gemiddelde GI 55 - 70

Lage GI < 70

6.Opnamesnelheid

• Is afhankelijk van• De koolhydraatsamenstelling:polysachariden/structuur• De deeltjesgrootte: kleine stukjes voeding worden sneller

verteerd dan grote stukjes. Vb aardappelpuree volledige aardappel

• Productieproces, evenals de temperatuur bij verhitting: koken en bakken breken reeds het zetmeel af = > snellere opname

• Bewaren op lage temperatuur: niet verteerbare Kh stijgen vb koude aardappel warme aardappel

• Bepaalde reacties bij de bereiding van VDM: maillard-reactie: Frans brood => hogere GI den gewoon huishoudbrood

• Snelheid van de maaglediging:• Verschilt van persoon tot persoon• Wordt beïnvloed door de bloedsuikerconcentratie• Gebeurt sneller als de bloedsuiker laag is• Het lichaam wil zo snel mogelijk de suikerconcentratie in

het bloed verhogen• Sporten na de maaltijd: vertraagt de maaglediging omdat

het bloed vnl naar de spieren gaat, en minder naar maag en darmen

• Bij gastroparese: (neuropathie = aantasting van de zenuwen van de maag ) tragere lediging van de maag

• In de praktijk:• We eten nooit een voedingsmiddel alleen• We nemen steeds een maaltijd• Eiwitten, vezels en vetten vertragen de

maaglediging• GI wordt dus verlaagd• Zout versnelt de suikeropname uit de voeding• Drinken bij de maaltijd versnelt de suikeropname• Rekening houden met GI is niet slecht maar niet

reëel

Factoren die de suikeropname bevorderen

Factoren die de suikeropname vertragen

Temperatuur verhoging (koken,…)

In kleine stukjes snijden

Grondig kauwen

Drinken bij de maaltijd

Zout bijvoegen

Lage bloedsuiker-concentratie

Afkoeling van de voedingsmiddelen

Tegelijkertijd vezels, vetten of eiwitten eten

Sporten na de maaltijd

gastroparese

Eten volgend de principes van de voedingsdriehoek

7. Eten volgend de principes van de voedingsdriehoek

• Trage koolhydraten: vezels, niet verteerbare vezels, grote hoeveelheid– Graanproducten: volkoren– Aardappelen: – Groenten– Fruit

• Vermijden van veel vetten• Restgroep : snelle suikers: snoep, frisdranken,

gebak, geraffineerde producten, alcohol

8. Welke voedingsmiddelen

doen het suikergehalte

in uw bloed

stijgen?

Graanproducten

Aanbevolen Te mijden

Bij voorkeur: volkorenproducten

Alle soorten bloem:

Tarwebloem, roggebloem, haverbloem, maïsbloem

Tarwekorrels (Ebly)

Havermout

Alle soorten brood: pistolets, stokbrood, beschuiten, craquotten, zweedse broodjes,ongesuikerde sandwich, peperkoek

Alle soorten degen:

Pizzadeeg

Witte broodsoorten

Vette broodsoorten: croissants, boterkoek, chocoladekoek, koffiekoeken, gesuikerde sandwich

Kruimeldeeg, bladerdeeg, brokkeldeeg

Aanbevolen Te mijden

Bij voorkeur volkorenproducten:

Alle soorten deegwaren:

Macaroni, spaghetti, tagliatelli, macaroni, spirelli,

Couscous, taboulé

Rijst, rijstwafels, rice crispies

Rijstpap en rijstpudding zonder suiker

Aardappelen: gekookt, in de pel, natuur, in de oven, puree

Aardapelzetmeel

Vanillepoeder

Alle soorten cornflakes

Muësli

Alle soorten koekjes, gebak en taart, ook deze zonder toegevoegde suiker

Pannenkoeken, wafels, oliebollen, beignets

Witte deegwaren: vermicelli, tapioca

Gevulde deegwaren: ravioli, canneloni, lasagne

Witte rijst, rijstpudding met suiker

Gebakken aardappelen, frieten, kroketten, chips

Instant puddingpoeder

Cruësli

Groenten

Aanbevolen Te mijden

De meeste groenten bevatten weinig of geen koolhydraten en mogen onbeperkt gebruikt worden

Alle soorten peulvruchten: erwten, witte bonen, kapucijnen, bruine bonen

Rode bier

Pompoen

Maïs, popcorn (liefst zonder zout)

Groenten met witte saus

Popcorn met suiker

Fruit Aanbevolen Te mijden

Rabarber, citroen en limoen zijn vrij toegelaten

ALLE soorten fruit bevat suiker: -Vers-Diepvries-Fruit uit blik op eigen sap

ALLE fruitsappen: OOK deze zonder toegevoegde suiker

Indien fruit gegeten wordt i.p.v. groenten moet men rekening houden met de hoeveelheid aangebrachte Kh

Appelmoes zonder toegevoegde suiker

Ananas, peren, perziken op eigen sap

Fruit in diepvries waaraan suiker toegevoegd is

Fruit uit blik op siroop, lichte siroop

Fruitsappen met toegevoegde suiker

Druivensap

Appelmoes met toegevoegde suiker

Ananas, peren en perziken op siroop

Fruitlijst • FRUITLIJST• 1 stuk fruit komt overeen met de volgende hoeveelheden

schoongemaakt vers fruit:• = 300 g veenbessen• = 250 g aardbei, stekelbessen, rode bessen, watermeloen• = 200 g bosbessen, braambessen, clementines, frambozen, guave,

sterfruit (carambole), zwarte bessen• = 125 g abrikozen, appel, kaki, kiwi, mandarijn, meloen, morellen,

nectarine, passievrucht, peer, perzik, pomelo, pompelmoes, pruimen, sinaasappel, tangerine, witte, blauwe en kruisbessen

• = 100 g verse ananas (3 schijfjes op eigen sap), cavaillon (1/4), kersen, papaja, tamarillo, ananaskers

• = 75 g kumquat, mango (= ¼), lychee, verse vijgen• = 70 g granaatappel• = 65 g sharon• = ½ banaan• = 10 druifjesgebruik evenveel van fruit opgelegd in eigen sapvrij gebruik van citroen, limoen en rabarber

Melk en melkproductenAanbevolen Te mijden

Halfvolle en magere melk

Magere yoghurt en drinkyoghurt zonder toegevoegde suiker

Magere platte kaas ( met of zonder fruit) zonder toegevoegde suiker

Karnemelk

Sojamelk

Chocomelk zonder toegevoegde suiker (zowel gewone melk als met sojamelk)

Zelf bereide milkshake zonder toegevoegde suiker

zelfbereide pudding ( met melk of sojamelk) zonder toegevoegde suiker

Pap (met bloem, havermout of rijst) zonder toegevoegde suiker

Volle melk en melkproducten

Volle yoghurt en drinkyoghurt, met suiker

Platte kaas met ( fruit en ) suiker

Volle platte kaas

Karnemelkdrinks

Chocomelk met suiker

Milkshake

Alle bereidingen met sojamelk (deze zijn met suiker)

Alle soorten pap

9.Hoeveel stijgt de suiker in uw bloed?

• Afhankelijk van:

• Het voedingsmiddel zelf: bevat het veel of weinig Kh

• De hoeveelheid die u ervan eet

10. KOOLHYDRAATRUILWAARDEN

• Per voedingsmiddelen wordt aangegeven hoeveel Kh er aanwezig zijn

• Porties aangeven• Per portie voedingsmiddel = 12.5 g

koolhydraten• Internationaal• Koolhydraatruilwaarden= brood

eenheden= koolhydraatporties = broodwaarden

• Dit onderwerp wordt uitvoerig belicht in een volgende sessie

• Ik hoop u terug te zien• Op: • Kaarten van sweetbee: • Informatiebrochure omtrent diabetes• Voedingsatlas• Folders, brochures, stalen• Af te halen in Bond Moyson burelen

Hartelijk dank voor uw aandacht !

Zijn er nog vragen?