Van springen tot loslaten

Een zorgeloze overdracht van mijn familiebedrijf

2

Wannes Gheysen

Organisatie Van Breda Advisory

Vincent Muntz

Dominic Dhaene

Danny Neyens

Opvolging & Overdracht

Bank J. Van Breda & C° Gespecialiseerde adviesbank voor ondernemers & vrije beroepen

gdgd

Klanten helpen de juiste financiële keuzes te maken

op sleutelmomenten in het leven

Van Breda Advisory

Accountant Account manager

Van Breda Advisory

Account manager

Van Breda Advisory

Accountant

Overzicht programma

1. Marktcontext

2. Waardering KMO + optimalisatie

3. Familiale overdracht

4. Verkoop van het familiebedrijf

Sense of urgency?

• “Op basis van VKBO databank zijn er in

Vlaanderen 78.978 KMO’s waarvan

zaakvoerder ouder dan 50 jaar

werkzaam is. 44.553 KMO’s hebben een

zaakvoerder ouder dan 55 jaar.”

• “De SERV schat dat er in Vlaanderen

jaarlijks ongeveer 13.500

ondernemingen van eigenaar zullen

veranderen.”

Bronnen: Stoppen is starten (UNIZO 2015), Vandorpe Gilles

Bedrijfsoverdracht in Vlaanderen (AMS & Uhasselt 2015), Eddy Laveren & Tensie Steijvers

Hoe zien jullie de toekomst?

Een kwart van de familiebedrijven verandert de komende vijf jaar van eigenaar. De voorkeur gaat daarbij naar de kinderen van de huidige eigenaar.”

0,00%5,00%10,00%15,00%20,00%25,00%30,00%35,00%40,00%45,00%50,00%

Andere

Niet van toepassing/ben ik niet…

Stopzetting activiteiten

Schenking

Overdracht aan de familie

Overdracht aan de volgende…

Verkoop aan het management

Verkoop aan derden buiten familie

2015

2013

2011

45% Extern

27% Intern

17% Stopzetting

Bron: Stoppen is starten (UNIZO 2015), Vandorpe Gilles Familiebedrijvenbarometer (De Tijd 1/02/2018), Lambrecht Johan &

Bouckaert Wouter

Binnen welke termijn zien jullie de overdracht?

18% 24% 25% 18% 15%

Binnen de 2 jaar Binnen 2 - 5 jaar

Na 5 jaar Nog niet aangedacht

Niet van toepassing/nooit

Bron: Stoppen is starten (UNIZO 2015), Vandorpe Gilles

Familiebedrijven zijn niet klaar voor toekomst Voka Limburg (11/04/2017), Johan Grauwels

Persoonlijke redenen

Wat zijn uw redenen om over te laten?

Cijfers die duiden

Leeftijd

Familiale redenen

Financiële & economische

redenen

Leeftijd, gezondheid, herbronnen, time for a

change, personeel,…

Interne overdracht: Opvolgers zijn er klaar

voor

Verkoop: Slechte vooruitzichten, goede prijs,

meerwaardebelasting

Verkoop: Geen opvolging of complexe

familiale successie

Interne overdracht: Overnemers kunnen het

financieren, tijdige successieplanning,

meerwaardebelasting

Bron: Bedrijfsoverdracht in Vlaanderen (AMS & Uhasselt 2015), Eddy Laveren & Tensie Steijvers

Overzicht programma

1. Marktcontext

2. Waardering KMO + optimalisaties

Rol bank in de Objectieve waardebepaling

We starten met een oriënteringsgesprek

We bekijken het bedrijf 5 à 10 jaar voor de overdracht

We maken een objectieve waardering op basis van de cijfers

We maken een SWOT-analyse

We maken een sectorvergelijking

We zoeken naar mogelijkheden ter optimalisatie in voorbereiding op de overdracht

We beschikken intern over experts en hebben een netwerk van externe specialisten

waar nodig

Waarderingsprincipes

Continuïteit van de

onderneming

Stand Alone Waarde & prijs

zijn niet gelijk

Waarde is 100%

van de aandelen

100%

Waarderingsprincipes

Continuïteit van de

onderneming

Uitgangspunt is dat de

onderneming wordt verdergezet

Liquidatiewaarde

Waarderingsprincipes

Stand Alone

Uitgangspunt is dat de

vennootschap wordt gewaardeerd

op eigen prestaties

Synergieën zijn voor koper

Waarderingsprincipes

“Price is what you

pay, value is what

you get!”

Waarde

Prijs

Waarderingsprincipes

Waarde is

100% van de

aandelen

100%

! Cao 32bis voor personeel !

Asset deal

Share deal

Voordelen Afschrijven

activa

Weinig risico

verleden &

passief

Meestal vrijstelling

meerwaarde

Continuïteit

Verkoper ontlast

verantwoordelijk-

heid

Nadelen Meerwaarden

meestal belast

Verkoopbedrag

kom in

vennootschap

binnen

Verkoper blijft

verantwoordelijk

voor verleden

Niet afschrijfbaar

Risico’s voor koper

Specifiek voor KMO

Normalisatie cijfers

Beschikbare informatie

Afhankelijkheid zaakvoerder

Afhankelijkheid klanten & leveranciers

Voorbeeld

Kachels & haarden BVBA

Swot analyse

20

Niche-activiteit

Sterke innovatie

Recurrente onderhoudscontracten

Gedifferenitieerd aanbod

B-2-C tot B-2-B

Kwalitatief technisch personeel

Strengths (Sterktes)

Onvoldoende klantenopvolging

Rendement

Structuur in de organisatie

Weaknesses (Zwaktes)

Commerciële uitbouw

Verhogen efficiëntie & verminderen productiekost

Consolidatie in de sector

Opportunities (Opportuniteiten)

Investeringen stopzetten

Continuïteit van het product

Afhankelijkheid van zaakvoerders

Google & DIY pakketten

Threats (Bedreigingen)

O T

S W

Verschillende methodes

Substantiële

waarde

Rendements

waarde Vergelijkende

waarde Toetsing

aan

financiering

Verschillende methodes

Substantiële

waarde

Alle activa minus alle schulden…

aan marktwaarde

rekening houdend met belastingen

Substantiële waarde

Boekhoudkundig

eigen vermogen

Vastgoed

Klantenvorderingen

Rekening couranten actief

Provisies

Voorraad

…

Boekhoudkundig

eigen vermogen

Voordelen

Geeft duidelijk beeld

Vaak minimumwaarde

Voor vastgoedvennootschappen & holdings

Nadelen

Houdt geen rekening met toekomstige winsten

Kachels & Haarden BVBA

Boekhoudkundig

eigen vermogen:

€ 1.028.967 Correctie op

dubieuze debiteuren

Waardering:

€ 1.023.146

Rendements

-waarde

• De waarde wordt berekend door de

toekomstige vrije cashflows

gedurende een bepaalde periode

verdisconteerd naar vandaag

Rendements

-waarde

• Vrije cashflows

• Discontovoet

• Periode

Rendements-

waarde

Voordelen

Belangrijk voor terugbetaling bij financiering

Stabiele cashflows zijn belangrijk

Nadelen

Toekomstige winsten laten zich moeilijk

voorspellen

Welke verdisconteringsvoet?

Kachels & Haarden BVBA

Vrije cashflows € 127.580,61 € 130.132,22 € 132.734,87 € 135.389,56 € 138.097,36 € 140.859,30

Terminal Value € 1.083.533,10

Verdisconteerde Vrije Cash

flows

€ 113.158,45 € 100.366,63 € 89.020,84 € 78.957,61 € 70.031,97

Waarde onderneming € 1.535.068,59

Netto financiële schuld € 378.085,00

Waarde aandelen € 1.913.153,59

Verschillende methodes

Vergelijkende

waarde

• De waarde wordt berekend door te

vergelijken met soortgelijke bedrijven

adhv een multiple

Vertrekpunt: EBITDA

Omzet

- aankopen

Bruto Marge

- personeelskosten, en andere…

EBITDA Winst voor belastingen, intresten,

afschrijvingen en waardeverminderingen

Vergelijkende

waarde

Voordelen

Snel en eenvoudig

Algemeen aanvaarde methode

Geeft indicaties

Nadelen

Appels met peren?

KMO tov beursgenoteerde bedrijf gaat vaak

niet op

Kachels & Haarden BVBA

Gecorrigeerde EBITDA € 249.479

Multiple x 4 x 5 x 6

Waardering € 997.916 € 1.247.395 € 1.496.874

Netto kas (+) / schuld (-)

positie + € 378.085

Waarde € 1.376.002 € 1.625.480 € 1.874.959

Waarderingsvork

33

€ 1.023.146

€

1.913.154 €

1.625.480

Substantiële

waarde

Rendements-

waarde

Vergelijkende

waarde

Mogelijke

optimalisaties:

IPT

overtollige activa afzonderen

Afhankelijkheid van zaakvoerder

verminderen

Marge verhogen

Liquidatiereserves

…

Toetsing

aan

financiering

Kachels & Haarden BVBA

Is dit bedrijf terugbetaalbaar op 5-7 jaar?

Wordt er een stuk eigen inbreng gedaan (25-30%)?

Overzicht programma

1. Marktcontext

2. Waardering KMO + optimalisatie

3. Familiale overdracht

Belangrijkheid familiebedrijven in België

Bijdrage werkgelegenheid

Bijdrage Belgische BBP

familiebedrijven 77%

45%

33%

Bron: Het economisch belang van familiebedrijven in België (FBNet), Johan Lambrecht & Vincent Molly

Doelstelling familiale overdracht

Overdracht mits:

• Eensgezindheid familie

• Continuïteit bedrijf

• Consensus eigendom

Eigendom

Bedrijf Familie

1 : algemene vergadering ( van

vennoten/aandeelhouders)

2 : (college van) zaakvoerders /

managementteam

3 : college van zaakvoerders / raad van

bestuur

4 : family office

5 : familie-forum/raad van advies

Rol bank in de Familiale Opvolging

We starten met een oriënteringsgesprek met de ouders

We organiseren individuele gesprekken met alle familieleden

We brengen consensus waar nodig

We bieden overdrachtscenario’s en bieden een uitgebreid stappenplan aan

We ondersteunen de doe-het-zelf aanpak waar mogelijk

We behouden het overzicht gedurende het traject

We beschikken intern over experts en hebben een netwerk van externe specialisten

waar nodig

Succesfactoren & valkuilen

• Fiscaliteit primeert

• Goed contract volstaat

• Overdrager beslist alleen

• Tijd

• Communicatie

• Objectivering

Familieleden

Familiale opvolging adhv stappenplan

Schenken/verkopen

Familieleden

Omschrijving problematiek

Wensen familieleden Mogelijkheden overdracht aandelen

Strategische visie

Opvolgers

Familieleden

Familieleden

Familieleden Schenken/verdelen?

Fiscale optimalisatie

Schenken/verkopen

Juridische uitwerking

Hoe kijkt de overlater hiernaar?

Hoe ziet de opvolger de toekomst?

Visie van de sleutelmedewerkers?

Kan het bedrijf op eigen kracht verder?

Zonder toekomst…, geen opvolging!

Keuze voor carrière in bedrijf

42

Is het dat wat de opvolger echt wil?

Heeft hij/zij de motivatie, de drive?

Heeft hij/zij voldoende competenties?

Kan hij/zij het leven als zelfstandige aan?

Hoe omgaan met meerdere kinderen?

I WANT

I CAN

I DO

Wensen familieleden

Op persoonlijk vlak

Wil graag bedrijf overnemen

Tegen 2021 graag regeling, is

pensioendatum vader

Wil liever geen schoonfamilie in bedrijf

Wil nu al nadenken of derde generatie in

bedrijf mag komen

Is ouders heel erkentelijk. Ook voor de

vrijheid die hij nu al krijgt binnen het bedrijf

Loopt laatste jaren goed. Al eens flink

ruzie maar alles wordt altijd rechtgezet

Lukt te weinig om bij overleg op

donderdagochtend te zijn

Zus gaat er echt al vol voor en kan het

ook

Bereikbaarheid zus kan beter ‘s morgens.

Wel begrip dat ze er ‘s morgens voor

haar gezin is. Zij mailt immers omgekeerd

ook ‘s avonds als hij al slaapt.

Ziet groei-en uitbreidingsmogelijkheden.

Vader is relativerende factor, hij zal nog

waardevol klankbord kunnen zijn.

Nog onduidelijk hoe beslissingsproces in

de toekomst met zus zal lopen maar

denkt te kunnen doorduwen.

Binding met de schilders is minder. Ziet

oplossing van zus wel zitten: nieuwe

medewerker

Zoon Op financieel vlak

Wil dat ouders financieel gerust zijn. Wil

bedrijf gerust kopen

Wil niet minder verdienen dan nu

Vindt tov zus gelijk loon voor gelijk werk

fair

Is zus dankbaar dat ze hem boekhouding

& financieel toelicht. Beseft dat dit

belangrijk is

M.b.t. familiebedrijf

Loslaten van het levenswerk

44

Financieel onafhankelijk?

Bewustzijn van de relationele band met het bedrijf

Droom doorgeven

Coachen en loslaten van de opvolger (-s)

Het leven een nieuwe zinvolle wending geven

Wensen familieleden

Op persoonlijk vlak Op financieel vlak M.b.t. familiebedrijf

Wil graag meer vrij zijn

Wil graag regeling tegen 65

jaar

Wil familiale consensus

en dat familie samen blijft

Staat open voor eender

welk voorstel

Voldoende financiële

middelen voor zichzelf

Wil graag villa in Spanje

Wil graag goede oude dag

met echtgenote

Vader ziet de komende jaren

als een groeiperiode voor de

onderneming

Vader erkent dat bedrijf nood

heeft aan extra knowhow

Vader wil graag nog tijdje

blijven werken

Wil graag overdragen aan

dochter & schoonzoon op

termijn maar ook rekening

houdend met andere

aandeelhouders

Wil graag dat operationeel

directeur nog lang aan

boord blijft

Vader

Interesse van andere familieleden

46

Betrokkenheid familieleden

Eerlijk en fair traject

Open communicatie

INTERESSE ANDERE FAMILIELEDEN

Wensen familieleden

Op persoonlijk vlak

Houdt van het creatieve en

wil hier ook in verder

Heeft goede relaties met

alle familieleden en wil dit

graag houden

heeft het gevoel dat broer

dat goed zal doen

Hoopt dat ouders rust

krijgen door definitieve

regeling

Wil geen aandeelhouder

zijn in de vennootschap

Wil graag creatieve zaken

blijven doen (eventueel ook

voor het familiebedrijf)

Wil graag inspringen waar

nodig en hiervoor vergoed

worden

Schoondochter kan

aandeelhouder worden

indien ze dat wil

Dochter

25 jaar Op financieel vlak

Wil graag gelijke en billijke

behandeling tussen de

kinderen

M.b.t. familiebedrijf

Naar de nieuwe eigendomsstructuren

48

Schenking van familiale aandelen Verkoop familiale aandelen Familieleden als stille vennoot

“Van wie van plan is om zijn bedrijf binnen de vijf jaar over te

laten aan de kinderen, kiest 42 pocent voor een verkoop en 28

procent voor een schenking.“

Bron: Familiebedrijvenbarometer (De Tijd 1/02/2018) , Lambrecht Johan & Bouckaert Wouter

Schenking van familiale aandelen

Vragen Is een

schenking

wenselijk?

Wat zijn de

juridische

mogelijkheden?

Financieel

mogelijk?

Vlotter bedrijf overdragen met behoud van macht 0 4 juni 201822:51

Nieuwe vennootschapsregels geven familiale ondernemers meer vrijheid

Ter opfrissing

Schenkbelasting roerende goederen

Tarieven schenking en vererving roerende goederen

In rechte lijn, tss echtgenoten of samenwonenden Tussen broers & zussen

Tussen anderen

0 - 50.000 € 3% 0 - 75.000 € 30% 0 - 75.000 € 45%

50.000 € - 250.000 € 9% 75.000 € - 125.000 € 55% 75.000 € - 125.000 € 55%

> 250.000 € 27% > 125.000 € 65% > 125.000 € 65%

In rechte lijn, tussen echtgenoten of samenwonenden Alle anderen

3% 7%

Erfbelasting roerende goederen

Schenkbelasting familiebedrijf = 0% en erfbelasting familiebedrijf

3% (of 7%)

Voorwaarden

1. Woonplaats schenker / erflater:

Vlaams Gewest

2. Ligging zetel: EER

Specifieke voorwaarden per

soort entiteit

Algemene voorwaarden

Specifieke voorwaarden

Afhankelijk van soort entiteit

Familiale

onderneming

(éénmanszaak)

Familiale

Vennootschap

Familiale

Holding

Familiale vennootschap

1. Participatievoorwaarde

(familiaal karakter & maximaal 3 families)

2. Economische activiteitsvoorwaarde

3. Reële economische activiteitsvoorwaarde

Specifieke voorwaarden

Holding

Werkelijke economische activiteit & reële economische activiteit

(actieve holding)

volledige holding = vrijstelling

Geen werkelijke economische activiteit doch wel een

rechtstreekse participatie van minstens 30% (volle

eigendom) in een operationele EER

dochtervennootschap (passieve holding) &

geconsolideerde reële economische activiteit

beperkt tot waarde van de aandelen van de

holding in de onderliggende operationele EER

dochtervennootschap(pen)

Voorafgaand attest en voorwaarden nadien?

Geen verplichting, doch sterk aan te raden

Schenking

X-1 X-2 X-3 X+1 X+2 X+3

Verdachte periode

1. Registratie belangrijk

2. Anders verdachte periode van 7 jaar

(i.p.v. 3 jaar)

Naar de nieuwe eigendomsstructuren

57

Schenking van familiale aandelen Verkoop familiale aandelen Familieleden als stille vennoot

Verkoop van familiale aandelen

Is een

schenking

wenselijk?

Zeer vaak keuze voor

Verkoop van het familiebedrijf via

holdingstructuur

Verkoop van de aandelen

Onafhankelijke waarde = 1 mio € (incl. 200.000 € cash)

Oprichting holding met startkapitaal: 100.000 € Openstaand krediet: 900.000 € Uitkering dividend tbv 200.000 € Rekening/courant in vennootschap 100.000 €

Schenking aan beide kinderen van 400.000 €

1

3

2

4

Ouders verkopen aandelen

Financiering op lange termijn van 600.000 €

Alternatief: Verkoop van de aandelen

Oprichting met startkapitaal: 50.000 €

Schenking aandelen aan beide kinderen voor elk de helft

1

2

3 1 kind koopt aandelen van ander kind voor 500.000 €

Uitkering dividend

4

5 Resterend krediet is saldo van 300.000 €

Mogelijke voordelen

61

Definitieve regeling indien faire prijs

Opvolger op eigen benen : drive!

Overdrager financieel onafhankelijk

Successieproblematiek verkleinen

Geen aandelen verdelen, wel cash

Geen onverdeeldheid creëren rond familiebedrijf

Naar de nieuwe eigendomsstructuren

62

Schenking van familiale aandelen Verkoop familiale aandelen Familieleden als stille vennoot

Schenken/verkopen

Familieleden als stille vennoot?

Hoe omgaan

met stille

vennoten?

Als een uitkoop niet haalbaar of

gewenst is?

Wat zijn de

juridische

mogelijkheden? Hoe kan

opvolger

controle

houden?

Eigendom

Bedrijf Familie

Uitdagingen : managen van een

complexere structuur

1° aandeelhouders : van 1 naar…?

2° zaakvoerders/bestuurders : van 1 naar

…?

3° managementteam?

4° niet-actieve vennoten/aandeelhouders !

5° almaar groeiende familie !

Naar een nieuwe structuur

Familieleden als stille vennoot

65

Vertrouwen

Informatie gang van zaken

Informatie omtrent toekomstvisie

Geduldig kapitaal

Emotionele band

Dezelfde naam

Dezelfde band

Fiscale optimalisatie

66

Fiscaliteit is belangrijk maar een uitloper van het voorgaande

Juridische uitwerking

67

Uitschrijven van intenties van partijen (consensus)

“Bij Ardo is familie toegelaten in het management, maar pas als

je drie tot vijf jaar ervaring bij een ander bedrijf hebt opgedaan en

als een onafhankelijke consultant na een assessment stelt dat je

over het potentieel beschikt om door te groeien naar een

leidinggevende functie. Een universitair diploma en talenkennis

zijn ook voorwaarden.”

Bron: Interview Philippe Haspeslagh (De Tijd 27/04/2018): “Je bedrijf ook na je dood willen controleren, is

een slechte filosofie”

Overzicht programma

1. Marktcontext

2. Waardering KMO + optimalisatie

3. Familiale overdracht

4. Verkoop van het familiebedrijf

Rol van de bank in externe overdracht

is klankbord in de voorbereiding en tijdens het traject op onafhankelijke wijze

klant krijgt idee welke prijs hij mag verwachten

wij beschikken intern over experts

kennis van de overnamemarkt

heeft een uitgebreid netwerk van externe specialisten (want bedrijven verkopen is een

beroep)

Partner van M&A & Buyout Centre Vlerick Business School

SOME FACTS & FIGURES

Wereldwijd

Al dat fusie- en overnamegeweld past in een

bredere hausse. Volgens de consultant

Dealogic ging in de eerste vier maanden van

het jaar wereldwijd een recordbedrag van

1.700 miljard dollar (1.400 miljard euro) om

in megadeals.

Dat was mede te danken aan een

overnamegekke 24 uur op maandag 30 april,

waarin voor liefst 120 miljard dollar aan

deals werd bekendgemaakt.

Wereldwijde evolutie overnames A

an

tal tr

an

sa

ctie

s

Source: IMAA analysis of Thomson Financial data

Wa

ard

e v

an

de

tra

nsa

ctie

s (

in m

ld €

)

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

0

10000

20000

30000

40000

50000

6000019

85

19

86

19

87

19

88

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

20

17

Aantal

België

Via zijn dochter Cozie koopt Engie Electrabel

twee installateurs van centrale verwarming.

De energiereus wil een netwerk in heel België

uitbouwen.

“Familie Colruyt koopt onlineapotheek

Newpharma”

IP-specialist Valipat in Duitse handen

Belgische evolutie overnames

Aantal gepubliceerde transacties op jaarbasis

Source: IMAA analysis of Thomson Financial data

0

100

200

300

400

500

600

700

Inzichten in de Belgische overnamemarkt

2018

Op basis van inzichten van 152

Belgische experts in het domein

van fusies en overnames (2017)

Voornaamste redenen actieve overnamemarkt

1. Lage rente

2. Grote liquiditeit

3. Economische context

Goedkoop geld, een aantrekkende wereldeconomie en efficiëntere

bedrijven stutten een wereldwijde fusie- en overnamegolf. 'En de

pijplijn zit nog goed vol', zeggen Belgische experts.

Bron: https://www.tijd.be/nieuws/archief/Bedrijven-kunnen-nu-hun-slag-

slaan/10007645

Wie zijn de kopers?

1. Collega’s/ concurrenten

2. Strategische kopers (Buy & build,…)

3. Aanverwante kopers (horizontaal & verticaal)

4. Financiële kopers (Family offices, PE,…)

5. Management Buy IN

6. Management BUY OUT

Waarom nemen kopers over?

0,00,51,01,52,02,53,03,54,04,5

MOTIVES FOR STRATEGIC BUYERS (5-POINT SCALE) 2017

0,0

5,0

Revenue improvement Buy-and-build Margin improvement Fin leverage Multiple arbitrage

MOTIVES FOR FINANCIAL BUYERS (5-POINT SCALE)

2015 2017

Zijn er veel kopers?

Aantal geïnteresseerde partijen die een indicatief bod uitbrengen

3

4

6

7

6

5

3

4

5

7

6

5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

<€5m €5-€20m €20-€50m €50-€100m >€100m All segments2016 2017

Wat zoeken kopers?

Positionering bedrijf

Rendabele & transparante ondernemingen

Geen te grote afhankelijkheid eigenaar

Geen zware structuren

Welke prijzen worden betaald?

Welke waarderingsmethode wordt gebruikt?

47%

40%

27%

3%

3%

Multiple van EBITDA

Aangepaste boekwaarde

Discounted cash flow

Multiple van EBIT

Multiple van omzet

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Deze cijfers zijn gebaseerd op enquêtes van 97 CEOs/CFOs van Belgische groeiondernemingen: Vlerick Business

School

Welke prijzen worden betaald?

Huidige waardering (EV/EBITDA): 2017

5,0

6,2

7,3

7,9

8,8

6,7

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

9,0

10,0

<€5m €5-€20m €20-€50m €50-€100m >€100m All segments

Welke prijzen worden betaald?

Historische evolutie – EV/EBITDA

4,4

4,9

5,7

5,0 4,7

5,5

6,8

5,6

4,6

5,7

6,9

6,1

4,7

6,2

7,4

6,4

5,0

6,2

7,7

6,7

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

9,0

<€5m €5-€20m >€20m All segments

2013 2014 2015 2016 2017

Moeten kopers een eigen inbreng voorzien?

% eigen inbreng bij overname

35% 35% 37%

35% 33%

38% 40%

37%

33%

28%

33% 32%

28% 29%

38%

33%

22% 21%

19% 21%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

<€5m €5-€20m >€20m All segments

2013 2014 2015 2016 2017

Inbreng of quasi-inbreng? Vendor Loan of Earnout

48%

39%

31% 27%

15%

36%

50% 43%

31% 25%

15%

36%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

<€5m €5-€20m €20-€50m €50-€100m >€100m All segments

2016 2017

30% 27% 28%

17%

5%

26%

32% 31%

25% 23% 24%

28%

0%

10%

20%

30%

40%

<€5m €5-€20m €20-€50m €50-€100m >€100m All segments

2016 2017

Hoe lang duurt een verkoopsproces?

0%

12%

45%

27%

9% 7%

0%

12%

40%

33%

11%

5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

0-60 days 61-120 days 121-180 days 181-240 days 241-300 days 301-360 days

2016 2017

Nog enkele tips voor u en uw familie

Neem er

voldoende tijd

voor 1 Maak duidelijke

afspraken 2 Win extern

advies in 3 Communiceer ten

alle tijde 4

5 Werk met een

stappenplan 6 Overleg met de

familie 7 “Denk, doe” is de

juiste volgorde!

Geen doe, denk! 8

Zorg voor

obectivering

jobs.bankvanbreda.be

Wij investeren in jouw talent!

89

Wannes Gheysen

Wannes Gheysen

Verantwoordelijke O&O nationaal

Tot uw dienst

Wannes.gheysen@bankvanbreda.be

03/217.60.33 of 0474/88.34.92

Website: www.bankvanbreda.be/overdracht

Let’s have a drink

Bank J.Van Breda & C° NV bezorgt u deze informatie over een deelaspect van uw

vermogen op uw vraag en op basis van de door u als cliënt verstrekte gegevens,

rekening houdend met de huidige stand van en onder voorbehoud van wijziging van de

wet- en regelgeving. Simulaties of berekeningen zijn indicatief en houden in voorkomend

geval rekening met verwachte rendementen, maar houden geen resultaatsverbintenis in

vanwege Bank J.Van Breda & C° NV. Deze informatie betreft geen raad over financiële

planning en Bank J.Van Breda & C° NV kan op geen enkele wijze aansprakelijk worden

gesteld voor de geschiktheid voor een bepaald doel of de gevolgen van eventuele

maatregelen die naar aanleiding van deze informatie worden genomen.