Verandering van Tijdperk:een unieke Kantelkans

Jan Rotmans

Amersfoort, 04-11-2013

www.twitter.com/janrotmans

We leven niet in tijdperk van verandering

maar in een verandering van tijdperk

Kantelperiode

periode waarin heel veel tegelijk verandert

is zeldzaamheid in de geschiedenis

voorbeeld: eind 19de eeuw

moderniseringsproces fundament Nederland

onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale opbouw

Crisis is Systemisch

crisis diep geworteld in ons economisch systeem

we lossen de echte oorzaak van crisis niet op

crisis keert in andere gedaante terug

ecologische crises zijn echte crises

Voordeel van het Nadeel

terug naar de kern op moderne manier

nieuwe soberheid

eruptie aan creativiteit en innovatie

menselijke schaal

Economie 3.0

CO2-arm

biobased kleinschalig

circulair

maatwerk bottom-up

nieuwe maakindustrie

Samenleving Kantelt

Samenleving 3.0

do it ourselves society

samenleving van onderop

participatiesamenleving

burgerkracht sociaal doe het zelven

Kantelfase

energiebedrijven vallen om

massale ontslagen in thuiszorg

welzijnsorganisaties verdwijnen

bouwbedrijven saneren op grote schaal

Paradigma Wisseling

oude wereldbeeld nieuwe wereldbeeld

exploitatie co-operatie

structuren mensen

onnatuurlijk natuurlijk

ontlenen waarde creëren

lineair cyclisch

Evolutionaire Revolutie

silo’s worden afgebroken

nieuwe instituties ontstaan

mensen breken door structuren heen

Economie 3.0

groene grondstoffen als uitgangspunt

snijdt dwars door (top)sectoren heen

nu nog 2-4% van de totale economie

in 2025 11 - 21% bij 15% groei per jaar

in 2030 22 - 43% bij 15% groei per jaar

Groene Economie

http://www.agro-chemie.nl/assets/sites/3/Green-Chemistry-Campus-2.jpg

Green Chemistry Campus

pearl of the biobased economy

campus created by petrochemical company SABIC

SABIC opens their laboratories for entrepreneurs

results in biobased radical innovations

biopolymers, biobased building materials, bio natural colours

maakt papier van oud papier

C2C deels doorgevoerd

is duurzame koploper en in 2020 energieneutraal

wil pad inslaan van circulaire economie

papier van gras uit de regio [miscanthus]

kan groeien op mijnheuvels in Limburg

Van Houtum

Lessons

Lessons

Lessons

nieuwe industriële revolutie

digitale revolutie in de maakindustrie

fundamentele verandering van:

hoe wij dingen maken en vooral wie het maakt

álles kan op een pc worden gemaakt!

iedereen wordt producent

Nieuwe Maakindustrie

prosument: nieuwe macht, digitaal georganiseerd

prosument: wordt ontwerper, bouwer, fabrikant

prosument: maakt eigen huis, kleding, voedsel

van consument tot prosument tot fabricent

Consumenten worden Fabricenten

verdienen niet zozeer geld met bouwen zelf

maar met het faciliteren van de klant

decentrale energie

telecommunicatie

interieurverzorging

Bouwbedrijf 3.0

is plat en horizontaal georganiseerd

zelfsturende teams

mens staat centraal in alles

zorgen voor mens op allerlei gebieden

Zorgbedrijf 3.0

produceert schone, decentrale energie

heeft grote energiecentrales gesloten

is gespecialiseerd in smart-grids

co-produceert met klanten in wijk/buurt

Energiebedrijf 3.0

Hoe kunnen we dit nu versnellen?

stimuleren van nieuwe combinaties

grote bedrijven en kleine bedrijven

cross-sectorale samenwerking

bedrijven en organisaties

coöperaties en bdrijven

Nieuwe Combinaties

verschillende werelden bij elkaar brengen

innovatie

social entrepreneurs

economic entrepreneurs

duurzaamheid

Nieuwe Ontmoetingen

verbinden is effectieve manier van sturen

mensen

ideeën

schaalniveau’s

projecten

Nieuwe Verbindingen

verbinden is effectieve manier van sturen

mensen

ideeën

schaalniveau’s

projecten

Ruimte Creëren

groot, inspirerend verhaal vertellen

verhaal opgebouwd uit tal van kleine verhalen

behoefte aan verhalenvertellers

behoefte aan grote en kleine verhalen

Richting Geven

zoeken, leren en experimenteren

cultuur ontwikkelen zonder faalangst

risico’s mogen, leven met onzekerheid

dwarsdenkers en friskijkers belonen

Radicale Innovatie Stimuleren

Amersfoort in Transitie

Energiek Amersfoort

gebouwde omgeving energieneutraal in 2025

woningen, gebouwen, scholen, sportverenigingen,

bedrijventerreinen energieneutraal in 2025

Amersfoortse Energiecoöperatie en 033energie

Gezond Amersfoort

voedselbeweging van onderop in Amersfoort

stadsboerderij

circulaire voedselketen

in alles duurzaam

Amersfoort Innovatiecampus

innovatiecampus gericht op 3D

scholen-bedrijven-organisaties

leerpark Dordrecht/RDM-campus als voorbeeld

leren-werken-ondernemen

Amersfoort 3D-Hub

3D-gemeenschap van creatievelingen

toepassingen 3D-printer stimuleren

bedrijven en onderwijsinstellingen

Groen Amersfoort

groene daken stimuleren

multi-functionele oppervlaktes

sportverenigingen, onderwijsinstellingen

groen lint door de stad als verbinding

Kantel Plan Amersfoort

1. stip op de horizon: Economie 3.0 in 2025

2. selecteer 5 doorbraakprojecten Amersfoort 3.0

3. snel uitvoeren van deze kantelprojecten

4. leren van kantelprojecten en opschalen