Spraakverstaan met CI...Aantal implantaties per jaar in het LUMC! 2000 tot 2013" 0 2 4 10 16 20 15...

Post on 29-Aug-2020

0 views 0 download

Transcript of Spraakverstaan met CI...Aantal implantaties per jaar in het LUMC! 2000 tot 2013" 0 2 4 10 16 20 15...

Spraakverstaan met CI ���resultaten en verruimde indicatiecriteria

Peter-Paul Boermans

Jeroen Briare

Janette van Dijhuizen

Johan Frijns

Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten

Leids Universitair Medisch Centrum

Aantal implantaties per jaar in het LUMC ���2000 tot 2013

0 2 4 10

16 20

15 18 17 21

12 15

6

20

5 9

30

30 26

33 40 39 42

41 55

64 76

61

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Aantallen implantaties Zorgpad CI & ABI LUMC

Kinder OK Volwassen OK

570 volwassenen - 420 postlingualen - 150 prelingualen

160 kinderen

NVA 26-09-14

Gebruikte data voor deze presentatie

•  Postlingualen:

-  Klinische data verkregen bij de reguliere postoperatieve onderzoeken tijdens de revalidatieperiode (1ste jaar post-op) en de jaarlijkse follow-up bezoeken

-  Na het eerste jaar relatief veel “missing data”: -  Sommige patiënten vinden de testen niet prettig (kans op bias!)

-  Door groeiend aantal patiënten onvoldoende capaciteit om iedereen jaarlijks te blijven te testen

! Geen studie, geen correctie voor “missing data”

•  Prelingualen

-  Deels klinische data verkregen bij regulier postoperatief onderzoek,

deels data in het kader van een prospectieve studie

NVA 26-09-14

Postoperatieve testen bij volwassenen

•  Testen: -  Vrije veld drempels (alleen 1 en 2 weken na start revalidatie)

-  CVC-woorden in stilte en in ruis

-  Speech tracking

-  Erber-test (informeel afgenomen)

-  Zinnen-test in ruis (Plomp) (vroeger, nu niet meer)

-  ASSE-test (vroeger, nu niet meer)

• Regelmatige momenten na start revalidatie: -  Voorheen: 1 wk, 2 wk, 1 mnd, 2 mnd, 3 mnd, 6 mnd, 1 jr en

daarna jaarlijks

-  Tegenwoordig: 1 wk, 2 wk, 1 mnd, 3 mnd, 6 mnd, 1 jr, 2 jr, 3 jr, 5 jr, 7 jr, 10 jr en daarna 5-jaarlijks

NVA 26-09-14

NVA-woorden test (CVC-woorden)

•  In stilte bij 55, 65 en 75 dB

•  In ruis indien foneemscore in stilte > 50% •  65 dB spraak

•  oplopende ruisniveaus: +10, +5, 0 en -5 dB S/N, zolang

foneemscore > 30%

•  4 lijsten per conditie (tenzij score < 20%, dan 2 lijsten)

NVA 26-09-14

Individuele foneemscores ���Verloop scores postoperatief; 25 postlinguaal dove volwassenen

NVA 26-09-14

Gemiddelde Foneemscores Postlingualen

0

43

52

6366 68 70 71

68 69 71

33

49

6068

7174 78 79 76 76 79

37

48

5965 68

71 74 75 73 73 76

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Pre-op 1 wk 2 wk 1 mnd 2 mnd 3 mnd 6 mnd 1 jr 2 jr 3 jr 4 jr

Fo

nem

en C

orr

ect

[%]

55 dB65 dB75 dB

Gemiddelde foneemscores ��� Verloop scores postoperatief; postlinguaal dove volwassen (n=370)

P < 0.001 ns ns ns

n=190 n=150 n=120 n=290 n=320

NVA 26-09-14

70.680.3 75.0

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

55 dB 65 dB 75 dB

Fo

nem

en C

orr

ect (

%)

 

Gemiddelde foneemscores ���Effect van presentatieniveau; postlinguaal dove volwassenen (n=170)

NVA 26-09-14 CIRCLE

P << 0.00001

Distributie foneemscores ���Postlinguaal dove volwassenen (n=290); 1 jaar na start revalidatie

NVA 26-09-14

Gemiddelde foneemscores ��� Lange termijn stabiliteit; postlinguaal dove volwassen (n=60)

Gemiddelde Foneemscores Postlingualen

7771

7580 82 82

78 79 80

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1 jaar 4(3) jaar 8/12 jaar

Fone

men

Cor

rect

[%]

55 dB65 dB75 dB

Verloop foneemscores 2000 - 2014���Postlinguaal dove volwassenen (n=340); lopend gemiddelde over n=25

P=0.15

P<<0.001

NVA 26-09-14

Spraakverstaan in ruis ���Postlingualen met CI (gemiddeld en beste 10%) t.o.v. normaalhorenden

NVA-woorden in ruis na 1 jaar

n=290 n=160 n=240 n=110

P90 CI

gemiddeld NH

gemiddeld

n=200

NVA 26-09-14

Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI ���3 maanden na start van de revalidatie (n=91)

Leeftijd bij implantatie

Duur van doofheid Pre-operatieve foneemscore

Leeftijd van doof worden

p < 0.01

p < 0.0001

Briaire et al., Thesis, 2008

ns

ns

NVA 26-09-14

Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI ���2 jaar na start van de revalidatie (n=91)

p < 0.05

p < 0.05

Briaire et al., Thesis, 2008

ns

Leeftijd bij implantatie Leeftijd van doof worden

Duur van doofheid Pre-operatieve foneemscore

ns

NVA 26-09-14

Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI ���Effect duur van doofheid (n=91)

Duur van doofheid Duur van doofheid

p < 0.05 p < 0.0001 6 % per 10 jr 2.5 % per 10 jr

3 maands data 2 jaars data

Briaire et al., Thesis, 2008 NVA 26-09-14

Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI ���2 jaar na start van de revalidatie (n=91)

p < 0.05

p < 0.05

Briaire et al., Thesis, 2008

ns

Leeftijd bij implantatie Leeftijd van doof worden

Duur van doofheid Pre-operatieve foneemscore

ns

NVA 26-09-14

Preoperatief verstaan als voorspeller voor resultaat CI in stilte ���1 jaar na start van de revalidatie bij 65 dB; postlingualen (n=260)

p = 0.01

lin.regr

P10

NVA 26-09-14

Preoperatief verstaan als voorspeller voor resultaat CI in stilte ���1 jaar na start van de revalidatie bij 75 dB; postlingualen (n=260)

lin.regr.

p < 0.001

P10

NVA 26-09-14

Preoperatief verstaan als voorspeller voor resultaat CI in ruis ���1 jaar na start revalidatie; 5 dB S/N vs 65 dB; postlingualen (n=210)

lin.regr

p < 0.001

P10

NVA 26-09-14

Verruimde indicatiecriteria CI volwassenen

1.  Spraakverstaan “Best Aided” ≤ 50%

2.  Indien spraakverstaan “Best Aided” 50% - 70%

! verstaan bij + 5 dB S/N ≤ 50%

3.  Overige indicaties, zoals bijv. -  verbening (meningitis) -  snelle progressie -  skislope verlies met spraakverstaan 50% - 70%

Maar er zijn ook vragen:

-  Is spraakverstaan altijd de beste maat voor “output”

-  Is ook een beperktere winst nog (kosten-)effectief

NVA 26-09-14

Uitgangspunt: De verstaanbaarheid van de spraak van prelinguaal dove volwassenen voorspelt hoe goed ze zullen verstaan met CI

•  Vooraf aan de normale intakeprocedure voor CI, wordt de verstaanbaarheid van de eigen spraak bepaald:

- Opname van de spontane spaak (vertellen van een verhaal)

- Test met klinkers

•  Verstaanbaarheid wordt beoordeeld door 2 logopedisten

• De slechtste sprekers gaan niet door naar de reguliere CI-intake

Prelinguaal dove volwassenen ���Selectie voorafgaand aan reguliere intake CI

NVA 26-09-14

CIRCLE

Prelinguaal dove volwassenen ���Inclusiecriteria

•  Standaard criteria Leids CI-programma

•  Start doofheid voor leeftijd 4 jaar

•  Functioneert in auditief / orale omgeving

•  Zeer gemotiveerd

NVA 26-09-14

Prelinguaal dove volwassenen ���Spraakverstaan voor implantatie en 1 jaar na start revalidatie

Dijkhuizen et al., Ear & Hearing, 2011 NVA 26-09-14

r = 0.82 (p < 0.01)

Prelinguaal dove volwassenen ���Verstaanbaarheid als voorspeller van het resultaat met CI na 1 jaar

Dijkhuizen et al., Ear & Hearing, 2011 NVA 26-09-14

Gemiddelde Foneemscores Prelingualen

16 1825 27 27

33 35 36 39 40 38

18 1824 27 25

31 3337 35 36 36

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Pre-op 1 wk 2 wk 1 mnd 2 mnd 3 mnd 6 mnd 1 jr 2 jr 3 jr 4 jr

Fo

nem

en C

orr

ect

[%]

65 dB75 dB

Prelinguaal dove volwassenen ���Gemiddelde foneemscores (N=120)

n=30 n=45 n=25 n=80 n=70

NVA 26-09-14

Resultaten speciale groepen ���Foneemscores bij 65 dB, 1 jaar na start revalidatie

* 3 mo contra

n=283 n=79 n=7

mediaan *

*

* 5 yr

2 yr *

* * 4 yr

NVA 26-09-14

Spraakverstaan per merk���Gemiddelde foneemscore 1 jaar na start revalidatie sinds 2008

Cochlear

Advanced Bionics

Med-El

82,5% 83,1% MS-elec: 82,4% 1J-elec: 77,4%

NVA 26-09-14

Bedankt voor uw aandacht!

Heeft u nog vragen?