Stoken met hout

Robbie GorisInverdeInverde

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

hout = recent opgeslagen zonnehout = recent opgeslagen zonnehout = recent opgeslagen zonne---energieenergieenergiehout = recent opgeslagen zonnehout = recent opgeslagen zonnehout = recent opgeslagen zonne energieenergieenergie

t k t h t k l t f t lt k t h t k l t f t lt k t h t k l t f t lstoken met hout = koolstofneutraalstoken met hout = koolstofneutraalstoken met hout = koolstofneutraal

hout juist stoken = milieuvriendelijkhout juist stoken = milieuvriendelijkhout juist stoken = milieuvriendelijk

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Koolstof-cyclus

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Wat is hout ?

• cellulose & lignine• andere organische stoffen• mineralen• mineralen• water

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Hout verbranden

• exotherme omzetting van hout naar gCO2, H2O, as en warmte

ff ll d b d• stoffen onvolledige verbranding…– CO PAK NO dioxines fijn stofCO, PAK, NOx, dioxines, fijn stof

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Hout verbranden

• vluchtige brandbare componenteng p→ houtgas, vlammen

l h • niet-vluchtige brandbare componenten→ gloeiende kolen→ gloeiende kolen

• niet-brandbare componenten– water & mineralen (drogen & as)

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Verbrandingsproces

• drogen– restvocht verdampen: 100°

• vergassenvergassen– houtgas ontstaat: 225°

• verbranden– pyrolyse en oxidatie: 260 à 1000°pyr y n a 6 à

• verkolenid ti 500 à 800°– oxidatie 500 à 800°

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Verbrandingszones

• drogen• vergassen• verkolen

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Verbranding vraagt lucht

• primaire lucht 80%– hoofdverbranding

• secundaire lucht 20%secundaire lucht 20%– volledige verbranding

houtgas (min 1 s)houtgas (min. 1 s)– best voorverwarmd– turbulenties

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Samengevat: de 3 T’s

• Temperatuur

• Tijd

T b l ti• Turbulentie

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Rendement

• verhouding tussen ingaande houtenergie en uitgaande nuttige energieenergie

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Rendementen bij houtverbrandingRendementen bij houtverbrandingŋŋ

92%

104%

80%

88%

40%

T³10%

De 3 T-s : Temperatuur, Tijd, Turbulentie

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Warmte-inhoud of stookwaarde

• maatgetal voor energie in een bepaalde brandstof

• voorbeelden: • voorbeelden: – 1 l mazout = 10 kWh = 36 MJ– 10 stère beuk ~ 2000 l mazout

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Warmte-inhoud of stookwaarde

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Soortelijk gewicht

• maatgetal voor de densiteit (kg/m³)– ‘zware houtsoorten’:

eik beuk haagbeuk es kastanje eik, beuk, haagbeuk, es, kastanje, …

– ‘lichte houtsoorten’: populier, wilg, den, spar, …

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Cuub en stère

• cuub is 1 kubieke meter (m³) vol hout• stère is hout gestapeld op 1 × 1 × 1 m

– verband is stapelfactor

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Stapelfactor

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

2/3

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Warmte-inhoud of stookwaarde

• gemiddeld bij 0 % vocht = ovendroog• hoger bij naaldhout door hars

kWh / kg kWh / stère

Loofhout 4,2 2.100

Naaldhout 4,4 1.600

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Vocht hindert verbranding

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Stookwaarde in praktijk

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Afvalhout uit bouw & tuin

• BEZINT EER GE BEGINT !!!!!!• BEZINT EER GE BEGINT !!!!!!

Inleiding Verbranding InstallatiesBrandstoffen Stooktips

Wat beter niet stoken ?!!

• (verlijmd) plaatmateriaal• geverfd hout• verduurzaamd hout• verduurzaamd hout

– fungicide / i i idinsecticide

– creosoot e.d.– zware metalen– synthetische stoffensynthetische stoffen

Pl t t i lInleiding Verbranding InstallatiesBrandstoffen Stooktips

Plaatmaterialen…OSB spaanplaat

lijm met multiplex MDFaldehydeharsen

Inleiding Verbranding InstallatiesBrandstoffen Stooktips

Behandeld hout…

• ‘groen’ timmerhout: pesticiden• afbraak ramen, meubels: verf, vernis

Inleiding Verbranding InstallatiesBrandstoffen Stooktips

Dwarsliggers…

creosoot

G d i hInleiding Verbranding InstallatiesBrandstoffen Stooktips

Geïmpregneerd tuinhout…

koperkoper chroom arseenarseen

…

N h i k !Inleiding Verbranding InstallatiesBrandstoffen Stooktips

Naar het containerpark !

Inleiding Verbranding Brandstoffen Installaties Stooktips

Stookinstallaties

één ruimte één + enkele volledig huis (+ eventueel één ruimteruimtes

gwarm water, zonneboiler)

• open haard

• houtkachel• houtkachel met radiatoren

• CV ketel brandhout

• hoogrendement houtkachel

• inbouwkachelinbouwkachel

• accumulatie-kachel

• pelletkachel

• CV ketel pellets

• CV ketel chips

• pelletkachel• pelletkachel met radiatoren

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Kachels en ketels: bijvullen ?

• MANUEELll ll – alle installaties op

houtblokken en –brikettenb d d k l – brandtijd max. enkele uren

• AUTOMATISCH• AUTOMATISCH– installaties met chips & pellets

d d l – brandtijd ~ opslagcapaciteit: uren tot weken

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Open haard

• veel gezelligheid…

• tussen het …tussen het aanzeulen van bergen hout bergen hout toch

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Open haard

• aanvoer verbrandingslucht niet regelbaar

• open haard trekt veel (opgewarmde) open haard trekt veel (opgewarmde) lucht door de schoorsteen

d t 10 à 15% t t ti f !• rendement: 10 à 15% tot negatief !

af te raden als hoofdverwarming…

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Gewone houtkachel

• beter rendement dan open haard door gesloten verbrandingsruimte

• vrij goedkoop toestelvrij goedkoop toestel

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Gewone houtkachel

• regeling luchtaanvoer vrij primitief• rendement 40-50 %

niet meer dan bijverwarming niet meer dan bijverwarming…

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Hoogrendement houtkachel

• optimale verbranding door goede luchttoevoer en verbrandingsruimte

• dus meer warmte met minder houtdus meer warmte met minder hout

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Hoogrendement houtkachel

• gescheiden luchttoevoer & vuurvaste steen

• rendement 60-80 %rendement 60 80 %

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

RIKA h tk h lRIKA houtkachels

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Rookgastemperatuur

Warmte

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

RIKA houtkachels

• manuele regeling (RLS)

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

RIKA houtkachels• Rikatronic: automatische regeling

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Hout drogen

droog is minder dan 20 % vocht

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

2 jaar

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Goed verlucht

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Onderleggers

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Best afgedekt

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

En vooral: klieven & korten

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Klief je hout vers !

b k • berk, gedroogd na klieven

• berk, h f achteraf

gekloveng

H dInleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Hout drogen% vocht

droogtijd

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Vuur aanmaken

• best lichte houtsoorten, goed droog• kachel niet té vol stoppen• licht ontvlambaar materiaal• licht ontvlambaar materiaal

– klein hout– dennenappels, berkenschors– broodzakkenr za n– (ecologisch)

aanmaakblokjeaanmaakblokje

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Vuur aanmaken

• beter niet met kranten en tijdschriften– drukinkt verbranden = vieze stoffendruk nkt verbranden v eze stoffen

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Vuur aanmaken

• tentstapel– meest ontvlambare materiaal onderaan– warmte stijgt en geeft doorwarmte stijgt en geeft door– vooral voor ‘open’ vuur

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Vuur aanmaken

• aansteken van boven– meest ontvlambaar materiaal bovenaan– warmteoverdracht naar hout eronder is warmteoverdracht naar hout eronder is

goed in gesloten verbrandingsruimte– efficiënte en propere methode !– efficiënte en propere methode !

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Stoken

• droog hout !• bijvullen als de kachel nog niet

helemaal leeg gebrand ishelemaal leeg gebrand is• voldoende luchttoevoer voor zuivere

b diverbranding

beter de warmte regelen met het hout dan met de lucht ! u an m u !

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Schoorsteen

• hoog genoeg boven de nok• best dubbelwandig• onderhoud• onderhoud

Inleiding Verbranding StooktipsBrandstoffen Installaties

Luchttoevoer kachel

• 1 kg hout verbrandt met 3-4 m³ lucht• minder afkoeling door tocht

www inverde bewww.inverde.be

codewoord: ‘RIKA’