Post on 10-Nov-2020
REGIONALE AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID Arbeidsmarktregio Noord-Limburg
2013 – 2014
‘De touwtjes in handen nemen’
‘De eindjes aan elkaar knopen’ ‘De knopen doorhakken’
2 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
INHOUDSOPGAVE
Inhoudsopgave
1. INLEIDING ...................................................................................................................3
2. REGIONALE AANPAK .................................................................................................5
2.1. De regio in beeld ........................................................................................................5
2.2. Regionale missie en visie ...........................................................................................7
2.3. Regionale ambitie .......................................................................................................7
2.4. Uitgangspunten ..........................................................................................................7
3. WERKGEVERSAANPAK..............................................................................................9
3.1. De vraag in beeld .......................................................................................................9
3.2. Verbinding met de sectoren(plannen)........................................................................ 11
3.3. Verbinding met (commerciële) partners..................................................................... 11
4. JONGERENAANPAK ................................................................................................. 13
4.1. Het aanbod in beeld.................................................................................................. 13
4.2. Preventie voorop! ..................................................................................................... 15
4.3. Instroombeperking .................................................................................................... 18
4.4. Uitstroombevordering ............................................................................................... 19
5. AFTRAP REGIONALE AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID ....................................... 21
6. OVERZICHT ACTIES REGIONALE AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID.................... 22
6.1. Acties Regionale aanpak .......................................................................................... 22
6.2. Acties Werkgeversaanpak ........................................................................................ 22
6.3. Acties Jongerenaanpak
6.4. Acties regionale aftrap .............................................................................................. 23
7. FINANCIERING .......................................................................................................... 24
3 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
1. INLEIDING
De arbeidsmarktregio Noord-Limburg heeft de intentie uitgesproken naar het Rijk dat zij zich
extra wil inspannen om de jeugdwerkloosheid regionaal aan te pakken. Op 12 juni jl. heeft
Venlo, namens de regiogemeenten en de samenwerkingspartners een intentieverklaring
ondertekend. Noord-Limburg wil er met elkaar extra de schouders onder zetten, vanuit het
besef dat de aanpak ter voorkoming en bestrijding van de jeugdwerkloosheid een gedeelde
verantwoordelijkheid kent.
Als onderdeel van een bredere aanpak in het kader van het voorkomen en bestrijden van de
jeugdwerkloosheid investeert het Kabinet in een regionale aanpak en stelt in 2013 voor de jaren
2013 en 2014, € 25 miljoen extra beschikbaar. Op basis van het aantal jongeren tot 27 jaar die
ingeschreven staan als niet-werkende werkzoekende (nww-er) in Noord-Limburg betreft de
maximale ondersteuning voor Noord-Limburg € 414.500, middels 50% aan cofinanciering.
Naast de regionale aanpak investeert het Kabinet in:
Een kwaliteitsverhoging van het onderwijs en een betere aansluiting onderwijs –
arbeidsmarkt
Het voorkomen van voortijdig schoolverlaten
De voortzetting van het programma School Ex
Een sectorale aanpak
Een integrale aanpak
Kwaliteitsverhoging onderwijs en betere aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt
Het kabinet wil de kwaliteit van het middelbaar beroepsonderwijs verder verbeteren door in
aanvulling op het actieplan ‘Focus op vakmanschap’ € 250 miljoen beschikbaar te stellen
gekoppeld aan prestatieafspraken met onderwijsinstellingen over onder andere het uitdagender
maken van opleidingen, voldoende aandacht voor de basisvaardigheden taal/rekenen en een
sterke praktijkoriëntatie. Met dit pakket aan maatregelen worden de scholieren op het
middelbaar beroepsonderwijs (mbo’ers) de vakmensen die nodig zijn op de Nederlandse
arbeidsmarkt.
Voorkomen voortijdig schoolverlaten
Het voorkomen van jeugdwerkloosheid begint met een stevige aanpak van voortijdig
schoolverlaten. Het huidige instrumentarium dat hiervoor wordt gebruikt is effectief. Voor het
tiende opeenvolgende jaar is het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters afgenomen en sinds
2002 gehalveerd. De bewezen aanpak wordt voortgezet maar het kabinet treft ook nieuwe
maatregelen. Het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap heeft nieuwe regionale
convenanten met prestatieafspraken afgesloten met gemeenten en onderwijsinstellingen in het
voortgezet onderwijs en in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo).
Voortzetting programma School Ex
Hier trekt het kabinet € 25 miljoen voor uit voor de schooljaren 2013-2014 en 2014-2015. Vanaf
april zullen mbo-instellingen intensieve begeleidingsgesprekken voeren met jongeren die op het
punt staan hun opleiding op niveau 11 of 2
2 af te ronden om hen te stimuleren langer door te
leren en te kiezen voor een opleiding gericht op een hoger niveau of met meer
arbeidsmarktperspectief. Zo vergroten zij hun kans op de arbeidsmarkt.
1 Niveau 1 = Assistent beroepsbeoefenaar, geen startkwalificatie
2 Niveau 2 = Medewerker/ basisberoepsoefenaar
4 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Daarnaast zullen mbo-instellingen vanaf juni ombuiggesprekken voeren met jongeren die zich
aanmelden voor een opleiding op niveau 1 of 2 met weinig arbeidsmarktperspectief. Door
jongeren actief te wijzen op de mogelijkheden die er zijn, stimuleren mbo-instellingen jongeren
te kiezen voor een opleiding waar behoefte aan is op de regionale arbeidsmarkt. In het
schooljaar 2014 – 2015 stelt de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB)
een studiebijsluiter beschikbaar waarin informatie is te vinden over de
arbeidsmarktperspectieven van opleidingen, om bij de gesprekken te betrekken.
Sectorale aanpak
Het Kabinet heeft in zowel 2014 als in 2015 een bedrag van 300 miljoen euro beschikbaar
gesteld voor cofinanciering van sectorplannen, waarin sectoren gericht aan de slag gaan met
de uitdagingen op de arbeidsmarkt. Partijen die in 2013 nog met een adequaat sectorplan
kunnen en willen starten krijgen in 2013 al middelen voor cofinanciering beschikbaar.
Het sectorplan onderbouwt, voor het toepassen van maatregelen, minimaal twee van de
onderstaande zeven thema’s, die het Kabinet met de Stichting van de Arbe id in het Sociaal
Akkoord op 11 april jl. hebben afgesproken. De keuze welke twee thema’s en maatregelen
geadresseerd worden in het sectorplan is vrij. Immers, niet elke sector heeft te maken met
dezelfde knelpunten.
1. Arbeidsinstroom en begeleiding jongeren
2. Behoud oudere vakkrachten
3. Arbeidsinstroom van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
4. Mobiliteit en duurzame inzetbaarheid
5. Scholing
6. Van-werk-naar-werk van met ontslag bedreigden (sectoraal en intersectoraal)
7. Goed werkgeverschap en goed werknemerschap
Voorbeelden van maatregelen die voor cofinanciering in aanmerking komen, zijn scholing,
inclusief loopbaanscan, Ervaringscertificaat (EVC) en betere beheersing Nederlandse taal,
arbeidsbemiddeling en outplacement, werkervaringsplaatsen en stages en ondersteuning bij het
in dienst nemen van kwetsbare groepen. Op verzoek van het Ministerie van Onderwijs Cultuur
en Wetenschap wordt in aanvulling hierop het stage- en leerwerkbanenoffensief van SBB in
2013 geïntensiveerd.
Integrale aanpak
Een investering op bovengenoemde punten is een uitgelezen kans om de samenwerking
tussen de sectoren en de regio’s te verbeteren en te versterken. De bedoeling is dat een match
ontstaat tussen de vacatures, stageplaatsen en leerwerkbanen die werkgevers beschikbaar
stellen en de jongeren die op zoek zijn naar werk. Hiervoor moeten de plannen van de sectoren
goed aansluiten bij de wensen en mogelijkheden van de 35 arbeidsmarktregio’s. Mirjam Sterk is
door het kabinet aangesteld als ambassadeur voor de Aanpak Jeugdwerkloosheid voor de duur
van 2 jaar. Zij heeft voornamelijk als taak om ervoor te zorgen dat de regionale en de sectorale
aanpak elkaar versterken. Daarbij zal zij bijzondere aandacht schenken aan jongeren die
relatief hard worden getroffen door werkloosheid, zoals jongeren zonder startkwalificatie en
jongeren met een niet-westerse achtergrond.
5 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
2. REGIONALE AANPAK
2.1. De regio in beeld
Onderwijsinstellingen, ondernemers en overheid zijn allemaal gebaat bij een samenwerking op
de schaal van de arbeidsmarktregio Noord-Limburg. Onderwijsinstellingen hebben een
regionale functie, de arbeidsmarkt stopt niet bij een gemeentegrens en ook werkgevers hebben
vaak een werkgebied dat breder is dan dat van de gemeente alleen. Daarnaast is een
samenwerking op deze schaal van belang om een serieuze gesprekspartner te kunnen zijn bij
het samenstellen van landelijke sectorconvenanten. Wij zien een regionale aanpak dus als een
belangrijk fundament voor een naadloze aansluiting tussen onderwijs-arbeidsmarkt, de
werkgeversdienstverlening en de verbinding met de landelijke sectorplannen en daarmee als
essentieel bij de inspanningen om de jeugdwerkloosheid te voorkomen en te bestrijden. De
regio is de plek waar gemeenten en hun samenwerkingspartners met kennis van de lokale en
regionale situatie die jongeren, die het op eigen kracht niet redden, kunnen helpen richting een
opleiding of een baan. Zo bouwt de regio voort op de goede resultaten die tijdens het Actieplan
Jeugdwerkloosheid uit 2009 zijn geboekt en de regionale werkwijze en samenwerkingsstructuur
die vanaf de start tot stand is gebracht.
Regiogemeenten en de samenwerkingspartners
Noord-Limburg is één van de 35 arbeidsmarktregio’s van waaruit het Uitvoeringsinstituut
Werknemersverzekeringen (UWV) en gemeenten dienstverlening aan werkgevers en
werkzoekenden vormgeven. Naast de arbeidsmarktregio Noord-Limburg kent Limburg nog de
arbeidsmarktregio’s Midden-Limburg en Zuid-Limburg. De gemeenten Beesel, Bergen, Gennep,
Horst aan de Maas, Peel en Maas, Venlo en Venray, met een totaal aan ruim 260.000
inwoners, behoren tot de arbeidsmarktregio Noord-Limburg.
Belangrijke samenwerkingspartners in het kader van het voorkomen en bestrijden van de
jeugdwerkloosheid zijn naast het UWV, het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC),
onderwijsinstellingen, Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (SBB), de
kenniscentra, werkgevers en sociale partners.
Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC)
Om meer grip te krijgen op het terugdringen en voorkomen van voortijdig schoolverlaten is
Nederland verdeeld in 39 RMC regio's. Noord-Limburg behoort tot RMC-regio 38. De
contactgemeente van de regio is Venlo en daarnaast kent de regio nog vier sub regio’s zijnde
Roermond, Venlo, Venray en Weert. De contactgemeente is de coördinator in een regionaal
samenwerkingsverband van overheid, onderwijs, jeugdzorg, justitie en arbeid. De kerntaken
van de RMC regio zijn: een sluitende melding en registratie, doorverwijzing en herplaatsing van
voortijdig schoolverlaters (VSV-ers); het bevorderen van een goede samenwerking tussen alle
partijen in de regio die te maken hebben met jongeren tot 23 jaar; het realiseren van een
sluitende aanpak met een zo goed mogelijk traject op-maat voor de jongere die extra zorg nodig
heeft.
6 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Onderwijsinstellingen
In het kader van het voorkomen en bestrijden van de jeugdwerkloosheid zijn de volgende
onderwijsvormen het meest relevant: voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo);
voortgezet speciaal onderwijs (VSO); praktijkonderwijs (PrO) en middelbaar beroepsonderwijs
(mbo). Het middelbaar beroepsonderwijs onderscheidt vier niveaus. Een diploma op de
niveau’s 2 t/m 4 vallen onder de norm van een startkwalificatie, evenals een havo- of vwo-
diploma. Een vmbo, VSO, PrO en mbo-niveau 1 diploma wordt niet gezien als startkwalificatie.
Een startkwalificatie is in de ogen van de Nederlandse overheid het minimale onderwijsniveau
dat nodig is om serieus kans te maken op duurzaam geschoold werk in Nederland.
Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (SBB)
SBB maakt afspraken over de inhoud van de mbo-opleidingen en legt in ‘kwalificatiedossiers’
de behoefte van de arbeidsmarkt vast. Zo kunnen de mbo-instellingen beter inspelen op de
ontwikkelingen binnen de arbeidsmarkt en daardoor studenten goed adviseren over de kansen
op een baan. Onderwijs en bedrijfsleven maken in deze dossiers ook bindende afspraken over
examinering. Daarnaast werken in SBB onderwijs en bedrijfsleven samen aan een doelmatig
opleidingsaanbod. Elke mbo-er doet tijdens de opleiding praktijkervaring op tijdens een stage of
een leerbaan: de ‘beroepspraktijkvorming’. SBB maakt over deze beroepspraktijkvorming
afspraken die voor een hele bedrijfstak gelden, zoals de zorg, de bouw, de metaal of de horeca.
School, leerbedrijf en deelnemer maken op basis van deze landelijk geldende afspraken
vervolgens individuele afspraken.
Kenniscentra
Nederland telt zeventien kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven. Zij werken
sectoraal voor 43 sectoren waarvoor geschoold wordt in mbo en hebben kennis van 140
opleidings- en ontwikkelfondsen (O&O-fondsen) en hun stimuleringsregelingen. De
kenniscentra brengen onderwijs en bedrijfsleven bij elkaar en voeren binnen hun eigen sector
de wettelijke taken uit. Zij zijn actief op vele terreinen zoals: erkennen en begeleiden van
leerbedrijven (in Noord- en Midden-Limburg ruim 8.000 waarvan in Venlo 1.750); onderhoud
van de kwalificatiestructuur en afstemmen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.
Sociale partners
De sociale partners is de naam voor de werkgevers en de werknemers. De werkgevers worden
vertegenwoordigd door werkgeversorganisaties zoals de VNO-NCW en MKB Nederland. De
werknemers worden vertegenwoordigd door vakbonden, waaronder de FNV en het CNV.
Duurzame regionale samenwerking Om in de regio duurzaam aan de slag te gaan, starten de regionale partners in het kader van het voorkomen en bestrijden van de jeugdwerkloosheid met:
Het inventariseren van elkaars belangen
Draagvlak creëren voor een gezamenlijke aanpak
Een ‘sense of urgency’ delen
Vertrouwen geven en krijgen
Regionale projectleider
Ook de wat ‘zachtere’ aspecten zoals vertrouwen en ‘het elkaar gunnen’ blijken vaak keiharde
voorwaarden voor een succesvolle regionale samenwerking. Hierin heeft de regionale
projectleider een belangrijke functie. Meerwaarde van de projectleider is de functie van
‘verbinder’. De projectleider stuurt op resultaten en houdt mensen aan hun
verantwoordelijkheden om die resultaten te behalen.
7 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
2.2. Regionale missie en visie
Jongeren in Noord-Limburg doen ertoe en doen mee!
Alle jongeren in Noord-Limburg doen ertoe en doen mee! Het is niet acceptabel dat jongeren
aan de kant komen te staan en er een nieuwe generatie werklozen opgroeit. Vanuit het besef
dat de jongeren zelf, de overheid, het bedrijfsleven, sociale partners en de onderwijsinstellingen
een gedeelde verantwoordelijkheid hebben zorgen we er samen voor dat kansen en
perspectieven optimaal ontwikkeld en/ of benut worden. We bouwen met de aanpak van nu,
aan de toekomst van morgen.
2.3. Regionale ambitie
Sluitende aanpak
De Noord-Limburgse aanpak is sluitend. Er staan geen jongeren aan de kant. Onze jongeren
doen ertoe en doen mee. Ultimo april 2013 staan er 1.359 nww’ers tot 27 jaar geregistreerd.
Zonder ingrijpen verwachten we dat dit oploopt naar circa 1.700 jeugdige nww’ers per ultimo
2014. Onder invloed van de acties genoemd in deze aanpak beogen we de groei aan
jeugdwerkloosheid in onze regio gedurende de periode 2013 en 2014 stop te zetten. Daarnaast
hebben de acties ten doel de nww’ers tot 27 jaar te plaatsen op een opleiding of werk en indien
dit niet direct haalbaar is, de arbeidsfitheid te verhogen. Zo kunnen de jongeren direct aan de
slag op het moment dat de economie aantrekt en de kansen toenemen. Dus het doel van onze
aanpak is dat de jongeren of op school zijn, of aan het werk zijn, of hun arbeidsfitheid verhogen
door op één of andere manier ertoe te doen en mee te doen! Wij richten ons hierbij zowel op de
niet-uitkeringsgerechtigden als jongeren met een uitkering op grond van de Wet werk en
bijstand (WWB’ers) en een uitkering op grond van de Werkloosheidswet (WW’ers).
2.4. Uitgangspunten
Samen buiten de kaders
Onder invloed van deze aanpak willen we een forse impuls geven aan de samenwerking tussen
de jongeren, ondernemers, onderwijs en overheid waarbij we ondernemen vanuit lef en
ondernemerschap. Kansen en perspectieven pakken we integraal op voor de totale doelgroep,
los van bestaande kaders binnen onze eigen organisaties. We hanteren in de samenwerking de
volgende uitgangspunten:
We richten ons op alle jongeren in de leeftijdsklassen 16 tot 27 jaar, ongeacht uitkering,
opleiding of werkloosheid;
We richten ons in de eerste plaats op scholing om duurzaam te kunnen participeren en
vervolgens op werk met bij voorkeur in combinatie met leren;
We sluiten zoveel mogelijk aan op bestaande structuren en maken optimaal gebruik van
wat we in onze regio al hebben;
We verkennen de problematieken integraal en middels een gezamenlijke denkrichting
komen we tot een actiegerichte aanpak (één-plan, één-regisseur-principe);
We investeren fors in een goede verbinding met de sectorale aanpak die wordt beschreven
in de sectorplannen. We willen als arbeidsmarktregio deel uitmaken van de sectorplannen
van een aantal kansrijke sectoren in de regio.
8 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Acties regionale aanpak
1. We gaan in de regio voor een duurzame samenwerking tussen gemeenten en
samenwerkingspartners waarbij we de regionale aanpak breed inzetten ter
verbetering van de transitie van onderwijs naar onderwijs, van onderwijs naar
werk en van werk naar werk.
2. We versterken de regionale aanpak door de verbinding met de sectorale aanpak te
leggen en onderdeel uit te maken van de, voor de regio van belang zijnde,
sectorplannen.
3. We zetten de regionaal projectleider in als verbinder tussen de regiogemeenten en
de samenwerkingspartners en de regio en de sectoren.
4. De regionale projectleider acteert hiervoor op verschillende niveaus, stuurt op
resultaten en houdt mensen aan hun verantwoordelijkheden.
9 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
3. WERKGEVERSAANPAK
3.1. De vraag in beeld
Mbo-vacatures
In de periode van december 2012 tot en met maart 2013 waren er in de regio Noord-Limburg
1.600 mbo-vacatures. Ten opzichte van de vorige periode, augustus tot en met november 2012,
is dit aantal gedaald met 12%. Beroepsgroepen met een sterke daling van het aantal vacatures
zijn zorg, detailhandel, schoonmaak en glazenwassen. In de beroepsgroep installatie-, elektro-
en metaaltechniek is het aantal vacatures gestegen. Vergelijken we de verdeling van het aantal
vacatures in de regio met het landelijk beeld, dan blijkt dat er in de regio Noord-Limburg veel
vacatures zijn in de beroepsgroepen installatie-, elektro- en metaaltechniek, plantenteelt en
transport en logistiek en weinig in de horeca en welzijn3.
Banen blijven zich de komende jaren openen in bovengenoemde beroepsgroepen. De sector
Techniek, Transport en Logistiek en de Agrarische sector worden dan ook gezien als kansrijk.
Alleen: de banen ontstaan over het algemeen niet door groei maar veelal door een
vervangingsvraag. Ondanks een beperkte groei wordt er de komende jaren krapte verwacht op
de arbeidsmarkt. Voor de sectoren wordt dat gezien als een knelpunt aangezien een tekort aan
personeel op den duur een rem vormt op de bedrijfsontwikkeling.
Kansrijke sectoren
In de regio Noord-Limburg focussen we ons in het kader van het voorkomen en bestrijden van
de jeugdwerkloosheid op de meest kansrijke sectoren waaronder Techniek, Transport en
Logistiek en de Agrarische sector. Deze sectoren komen veelal samen in Greenport Venlo.
Sector Techniek
Tot de techniek behoren de industrie, de metaal- en elektrotechniek, de chemie, de energie en
de bouw en bouwinstallatie. Maar ook in andere sectoren is technisch geschoold personeel aan
de slag. ‘Techniek’ is dus geen sector op zich. In heel Limburg zijn er meer dan 100.000 banen
in technische beroepen. Dat aantal daalt de komende jaren met minstens 3.500. Toch wordt
voorzien in een tekort van 12.500 gediplomeerde technici tot en met 20164.
Agrarische sector
De agrarische sector in heel Limburg had afgelopen jaren ongeveer 20.000 banen. De
komende jaren daalt dat aantal met 8%. Toch krijgt ook de agrarische sector te maken met een
tekort aan personeel op alle beroepsniveaus. In 2016 zijn er ongeveer 1.200 mensen te weinig.
Met name door een gebrek aan leerlingen in het mbo ontstaat een tekort aan personeel in
middenkaderfuncties5.
3 Basiscijfers Jeugd van de niet-werkende werkzoekende jongeren, stageplaatsen- en leerbanenmarkt regio Noord-
Limburg, gezamenlijke uitgave van UWV en SBB, juni 2013
4 RAIL 2012 – 2016, kompas voor de arbeidsmarkt, sprinten door de regionale arbeidsmarktinformatie Limburg
5 RAIL 2012 – 2016, kompas voor de arbeidsmarkt, sprinten door de regionale arbeidsmarktinformatie Limburg
10 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Sector transport en logistiek
De transportsector zorgt voor ruim 30.000 banen in heel Limburg. Vervoer, opslag en logistiek
zijn echter breder. Immers ook andere bedrijven hebben werk voor bijvoorbeeld
heftruckchauffeurs. Ondanks de economische zware tijden is de verwachting dat de sector
tussen 2014 en 2016 weer zal gaan groeien. Naast deze mogelijke uitbreidingsvraag vergrijst
ook de logistieke sector (44% is ouder dan 45 jaar). De sector zal de komende jaren dan ook in
toenemende mate geconfronteerd worden met een vervangingsvraag. In 2016 wordt vooral aan
lager opgeleiden een tekort verwacht: 1.600 arbeidskrachten oftewel 11% in heel Limburg. Voor
de hoger opgeleiden betreft het een verwacht tekort van 4%6.
Hoe de sector transport en logistiek in de toekomst kan beschikken over de mensen die nodig
zijn, wordt besproken in het Servicepunt transport en Logistiek. Dit is een Noord-Limburgs
netwerk van opleidingsinstituten, overheid en bedrijfsleven. Eén van de belangrijkste
doelstellingen van het Servicepunt is het bevorderen van een goed personeelsbeleid in de
sector. Zo informeert het Servicepunt over zaken als mobiliteit, scholing en opleiding, vacatures
en HR-activiteiten van werving tot ontslag.
Greenport Venlo
Het agrocomplex in Greenport Venlo bestaat uit vijf deelcomplexen: akkerbouw, intensieve
veeteelt, grondgebonden veeteelt, glastuinbouw en opengrondtuinbouw. Elk deelcomplex is een
keten bestaande uit primaire land- en tuinbouw (teelt en het houden van dieren), verwerking
(voedselverwerkende industrie), toelevering (goederen en diensten als input voor de primaire
sector) en distributie (logistiek en groothandel).
Er waren in 2010 ca. 62.440 personen werkzaam in het agrocomplex van de arbeidsmarktregio
Greenport Venlo (dit zijn naast de gemeenten in Noord-Limburg ook de gemeenten Deurne,
Asten en Someren in Noord-Brabant). 42% van de personen was werkzaam in het Limburgse
deel van Greenport Venlo. De meeste werkgelegenheid was in de primaire land- en tuinbouw
en in de verwerking, toelevering en distributie van akkerbouwproducten. De meeste
werkgelegenheid is op middelbaar (mbo niveau 2 t/m 4) niveau (ca. 45%), vooral in de
richtingen groen, techniek en economie. Hoger opgeleiden vormen een kleine minderheid,
behalve in de toelevering, dit zijn vooral personen met een hbo economie opleiding.
Over het algemeen wordt er tot 2016 verwacht dat per saldo de werkgelegenheid zal afnemen,
vooral door toenemende arbeidsproductiviteit en crisis. Alleen in de distributie zal er per saldo
groei plaatsvinden. Wel treedt er een vervangingsvraag op: vooral in de land- en tuinbouw en
de distributie. Opgeteld leiden de uitbreidings- en vervangingsvraag tot baanopeningen tot
2016. Deze worden geprognosticeerd op 12.160 in totaal, waarvan de meeste in de primaire
land- en tuinbouw, gevolgd door de distributie, toelevering en verwerking. De baanopeningen
worden deels opgevuld door arbeidsmarktinstroom vanuit het onderwijs, vooral op middelbaar
niveau (economie, havo/vwo, groen en techniek). Op hoger niveau is er een kleinere
arbeidsmarktinstroom, vooral in de richting economie. Per saldo is de verwachte
arbeidsmarktinstroom kleiner dan het voorziene aantal baanopeningen. Dit leidt tot krapte op de
arbeidsmarkt, die naar verwachting tot een tekort van ca. 1.850 personen oploopt. De krapte
doet zich in alle activiteiten voor, maar is absoluut het grootst in de primaire land- en tuinbouw.
6 RAIL 2012 – 2016, kompas voor de arbeidsmarkt, sprinten door de regionale arbeidsmarktinformatie Limburg
11 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Het tekort op het lage opleidingsniveau wordt ingeschat op 1.050. Hier is slechts een beperkte
mate van specifieke kennis nodig, die veelal ook op het werk aangeleerd zou kunnen worden7.
Kortom: Greenport Venlo heeft veel potentie, maar er ligt een grote uitdaging op
arbeidsmarktgebied. Om de groeiambities te realiseren zullen voldoende leerlingen opgeleid
moeten worden. Hierbij komen ook slimme combinaties van opleidingen van pas, waarbij kennis
van het groene domein altijd centraal staat. Zo kan er gekeken worden naar het inbrengen van
een regionale component in de opleidingen. Gezien het belang van het groene domein in
Greenport Venlo, zou dit altijd een rol kunnen spelen bij technische en economische
opleidingen. Maar ook andersom zou er een prominentere plaats voor economie en techniek in
groene opleidingen kunnen zijn. Zo vervagen de grenzen tussen het ‘groene’ en het ‘grijze’
domein om te komen tot opleidingen die het beste in de regionale context passen8.
3.2. Verbinding met de sectoren(plannen)
Arbeidsmarkten hebben tegelijkertijd een sectoraal en een regionaal karakter. De Regionale
Aanpak Jeugdwerkloosheid moet dus in verbinding staan met de Sectorplannen die relevant
zijn voor de regio in het kader van Jeugdwerkloosheid. Een begin met de sector Transport en
Logistiek, kenniscentrum VTL, SBB en regiogemeenten is gemaakt tijdens het bezoek van
Mirjam Sterk aan Noord-Limburg op 12 juni jl. Afgesproken is 70 jongeren onder te brengen bij
de sector transport en logistiek. De 70 jongeren gaan aan de slag bij bedrijven in de sector met
een contract dat ze afsluiten met de gemeente waarin zij wonen. Hun loon wordt betaald door
de gemeente en het betreffende bedrijf. Dergelijke gesprekken gaan we met
samenwerkingspartners als SBB en de kenniscentra ook met onder andere de sector Techniek
en de Agrarische sector voeren. Vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid bouwen we zo aan
regionale (inter)sectorale arrangementen voor onze jongeren die voor alle betrokkenen winst
opleveren.
3.3. Verbinding met (commerciële) partners
In onze kansrijke sectoren wordt regelmatig met arbeidsmigranten gewerkt, vaak in combinatie
met uitzendbureaus. Om de krapte in de toekomst te bestrijden verwachten Noord-Limburgse
bedrijven meer gebruik te gaan maken van arbeidsmigranten. Voor de regio is een belangrijke
rol weggelegd om de instroom van jongeren te stimuleren in deze sectoren om zo de
concurrentie aan te gaan met de arbeidsmigranten. Uitzendbureaus zijn hiervoor een geschikte
samenwerkingspartner. De uitzendbranche trekt als eerste weer aan en is uitermate geschikt
voor jongeren om uiteindelijk een vast dienstverband te hebben. Veel jonge en laagopgeleide
werklozen vinden in eerste instantie werk dat tijdelijk is. Dit tijdelijke werk leidt vaak tot een
vaste baan. Uit onderzoek van het UWV blijkt dat het daarbij niet uitmaakt of daar een ‘gewoon’
tijdelijk contract aan vooraf gaat of een contract via een uitzendbureau. 15% van de
werkzoekenden die als uitzendkracht zijn gaan werken krijgt na 2 jaar een vast contract. Dit
percentage ligt voor een werkzoekende met een tijdelijk contract vrijwel gelijk, namelijk op 18%.
Het Kabinet heeft onlangs voor iedere arbeidsmarktregio € 130.000 beschikbaar gesteld om
meer werkzoekenden aan werk te helpen. De arbeidsmarktregio krijgt dit budget als minimaal
twee gemeenten samen met uitzendbureaus en het UWV de werkzoekendenbestanden beter
inzichtelijk maken en de dienstverlening aan werkgevers verbeteren.
7 E,til. De toekomstige arbeidsmarkt van Greenport Venlo, eerste stap in de Human Capital Agenda, juni 2012
8 E,til. De toekomstige arbeidsmarkt van Greenport Venlo, eerste stap in de Human Capital Agenda, juni 2012
12 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Het projectplan ‘ontsluiting werkzoekendenbestand: werkzoekenden 2.7 en 4.5’ is begin mei jl.
ondertekend door gemeenten Venlo en Venray, namens de arbeidsmarktregio Noord-Limburg,
UWV en uitzendbureau Randstad. Afgesproken is onder andere gedurende de looptijd (tot 31
januari 2014) 130 personen te plaatsen op werk waarvan 40 jongeren tot 27 jaar. Randstad is
hiervoor ook actief op het Werkplein Venlo – Venray.
Acties Werkgeversaanpak
5. We maken in de regio een verdiepingsslag bij het analyseren van de knelpunten
en kansen binnen de sectoren om zo optimaal de verbinding te kunnen leggen.
6. We maken in de regio een verdiepingsslag bij de analyse van de baanopeningen
om zo gerichter te kunnen matchen.
7. We bouwen met de regionale aanpak samen met onder andere de sector Techniek
en de Agrarische sector aan arrangementen voor het plaatsen van jongeren op
een stage- of (leer)werkplek.
8. We geven samen met de sector Transport en Logistiek, kenniscentrum
Vakopleiding Transport en Logistiek (VTL) en de regionale bedrijven invulling aan
het plaatsen van 70 jongeren binnen de sector Transport en Logistiek.
9. We gaan de concurrentie aan met de arbeidsmigranten door samen te werken met
uitzendbureaus bij het plaatsen van jongeren.
10. We leggen in de samenwerking met de uitzendbureaus de verbinding met het
project ‘ontsluiting werkzoekendenbestand: werkzoekenden 2.7 en 4.5’, waarin is
afgesproken 40 jongeren tot 31 januari 2014 te plaatsen op de arbeidsmarkt.
11. We stimuleren een intersectorale aanpak tussen groen en grijs gericht op de
toekomstige krapte bij Greenport Venlo.
13 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
4. JONGERENAANPAK
4.1. Het aanbod in beeld
Jongeren die ter voorkoming en bestrijding van de jeugdwerkloosheid door onze
samenwerkingspartners in beeld kunnen worden gebracht staan geregistreerd als niet-
werkende werkzoekende (nww’er) bij het UWV, staan geregistreerd als (voortijdig)
schoolverlater bij een onderwijsinstelling/ RMC of zijn zoekende naar een stageplek of
leerbaan.
Niet-werkende werkzoekenden (nww’ers)
Nww’ers tot 27 jaar zijn jongeren tot 27 jaar met een uitkering op grond van de
Werkloosheidswet (WW), een uitkering op grond van de Wet werk en bijstand (WWB) of niet-
uitkeringsgerechtigden (Nuggers). In Nederland is het aantal nww’ers tot 27 jaar in een jaar tijd
(april 2012 tot en met april 2013) flink gestegen (+55%) en bedraagt ultimo april 2013, 82.771
personen. In alle arbeidsmarktregio’s stijgt het aantal nww’ers tot 27 jaar. In enkele
arbeidsmarktregio’s is zelfs sprake van een verdubbeling9.
De arbeidsmarktregio Noord-Limburg laat de volgende ontwikkelingen zien:
Eind april bedraagt het aantal nww’ers tot 27 jaar 1.359 personen. Dit is een toename van
47% in een jaar tijd en is een minder grote stijging dan het landelijk gemiddelde van 55%.
Het aantal nww’ers tot 27 jaar nam in de periode juli 2012 – februari 2013 toe. In maart en
april 2013 is het aantal voor het eerst weer iets afgenomen.
Het aantal nww’ers tot 27 jaar met een opleiding op mbo-niveau 310
of 411
is gestegen, van
177 (april 2012) tot 365 (april 2013). Daarnaast is er ook een sterke stijging bij nww’ers tot
27 jaar met hbo- of wo-niveau: van 56 naar 120. Het merendeel van de nww’ers tot 27 jaar
zijn echter laagopgeleid en hebben geen startkwalificatie12
.
Het aantal nww’ers tot 27 jaar vormt een onderschatting van de werkelijke jeugdwerkloosheid,
omdat werkzoekende jongeren die geen recht op een uitkering hebben niet verplicht zijn zich
als werkzoekende in te schrijven. Het aanbod op de arbeidsmarkt is dus groter dan het aantal
dat is ingeschreven bij UWV.
Met de regionale aanpak wordt
beoogd de jongeren scherper in
beeld te krijgen door het nww-
bestand te specificeren naar
beroepsgroep en niveau zodat een
betere match met de vacatures kan
plaatsvinden. Hiervoor worden
afspraken gemaakt met UWV en
SBB.
9 Basiscijfers Jeugd van de niet-werkende werkzoekende jongeren, stageplaatsen- en leerbanenmarkt regio Noord-
Limburg, gezamenlijke uitgave van UWV en SBB, juni 2013 10
Niveau 3 = zelfstandig medewerker/ zelfstandig beroepsbeoefenaar/ vakopleiding 11
Niveau 4 = middenkaderfunctionaris/ gespecialiseerd beroepsbeoefenaar (geeft toegang tot hbo)
12 Basiscijfers Jeugd van de niet-werkende werkzoekende jongeren, stageplaatsen- en leerbanenmarkt regio Noord-
Limburg, gezamenlijke uitgave van UWV en SBB, juni 2013
14 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
(Voortijdig) schoolverlaters
We beperken ons in eerste instantie tot het in beeld brengen van onderstaande schoolverlaters:
Schoolverlaters vanuit het vmbo, VSO, PrO en mbo-niveau 1 (vanaf 01-01-2014 wordt mbo-
niveau 1 vervangen door de Entreeopleiding);
Schoolverlaters mbo niveau 3 en 4;
Voortijdig schoolverlaters (VSV’ers), waaronder leerlingen die geen stageplek/
werkervaringsplek kunnen vinden of deze dreigen te verliezen.
Binnen de groepen van bovengenoemde (voortijdig) schoolverlaters bevinden zich veelal de
kwetsbare jongeren. In eerste instantie zijn de onderwijsinstelling of RMC aan zet, maar de
regio wil graag tijdig ondersteunend zijn om een naadloze aansluiting tussen onderwijs en
arbeidsmarkt te kunnen bewerkstelligen.
Stage- en leerbanenmarkt
In Nederland verdwijnen steeds meer leerbanen. Van de bijna 150.000 leerlingen binnen de
beroepsbegeleidende leerweg (bbl-leerlingen) is de inschatting dat in het schooljaar 2012-2013
15.000 leerlingen geen leerbaan krijgen verworven. Dit is in vergelijking met voorgaande jaren
een zeer hoog percentage (meestal 3,4%, nu dus 10%). Er gaan veel leerbedrijven failliet, nu
ongeveer 4.000 per jaar13
.
In de regio Noord-Limburg worden knelpunten gesignaleerd in het aanbod van praktijkplaatsen
in de beroepsgroepen welzijn, zorg, hospitality en wellness, economisch administratief, bouw en
infra en afbouw en onderhoud. Belangrijkste redenen voor het tekort aan stageplekken zijn de
afname van werkgelegenheid en opleidingscapaciteit, met name voor de eerstejaars, door de
recessie (bedrijven krijgen onvoldoende opdrachten zoals in de bouw) en door
Rijksbezuinigingen (welzijn).
Vooralsnog worden er in de sectoren die wij als kansrijk zien geen tekorten verwacht in stage-
en leerwerkplekken. In principe zorgen kenniscentra voor voldoende leerbedrijven en
praktijkplaatsen in aansluiting op de regionale behoefte. Bij tekorten wordt een aquisitieplan
opgesteld in afstemming met het onderwijs. Is er sprake van een regionale sectorale mis match
worden ook gemeenten hierbij betrokken. Gemeenten, onderwijs en kenniscentra zoeken
samen naar een oplossing waarbij de regionale behoefte de boventoon voert.
13
Basiscijfers Jeugd van de niet-werkende werkzoekende jongeren, stageplaatsen- en leerbanenmarkt regio Noord-Limburg, gezamenlijke uitgave van UWV en SBB, juni 2013
15 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
4.2. Preventie voorop!
Met name voor de kwetsbare jongeren is een naadloze aansluiting tussen onderwijs-onderwijs,
onderwijs-werk of werk-werk van groot belang. In de regel ondervinden de kwetsbare jongeren
veel belemmeringen in het onderwijs en bij toetreding op de arbeidsmarkt. Als ze al werk
vinden, hebben ze vervolgens veel moeite zich staande te houden op de arbeidsmarkt. Door in
te zetten op preventie, voorkomen is immers beter dan genezen, voorkomen we als regio dat de
jongeren werkloos bij de gemeenten aankloppen. De inzet op preventie is in dit kader
voornamelijk gelegen in de aansluiting bij de dienstverlening van de samenwerkingspartners.
Het streven binnen de regio is deze aansluiting naadloos te laten zijn. Daarnaast benut,
ondersteunt en stimuleert de regio de dienstverlening van de partners zoveel als mogelijk.
Aansluiting samenwerkingspartners
Voor een naadloze aansluiting zijn onder andere de samenwerkingspartners RMC, mbo-
instellingen, SBB, kenniscentra en UWV van belang.
RMC
Voor de studiejaren 2012-2013 tot en met 2014-2015 heeft RMC-regio 38 een
samenwerkingsovereenkomst met de onderwijsinstellingen ondertekend en een convenant met
het Ministerie van OCW, inzake het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters.
Afgesproken is maatregelen te treffen in school, tussen school en buiten/ boven schools.
Maatregelen in school zijn onder andere gericht op beroepskeuze en loopbaanbegeleiding,
verzuimpreventie en sluitende lesroosters. Maatregelen tussen de ene en de andere school in
zijn onder andere gericht op monitoren en begeleiden. 7% van de totale overstappopulatie
behoort tot de risicogroep van voortijdig schoolverlaters. Ten slotte maatregelen buiten/ boven
schools zijn onder andere gericht op aansluiting onderwijs-onderwijs en aansluiting onderwijs-
arbeidsmarkt. Vanuit de regionale aanpak is het streven de dienstverlening van RMC-regio 38
te verbreden door ook voor jongeren tot 27 jaar bovengenoemde maatregelen te treffen.
Mbo-instellingen
De grootste preventieve winst bij kwetsbare jongeren vanuit de Mbo-instellingen is te
verwachten door het programma School Ex 2.0 dat wordt ingezet. Mbo-instellingen voeren met
de jongeren ombuiggesprekken en/ of Exit-Begeleidingsgesprekken. Vanuit de regionale
aanpak wordt hierin de urgentie voor een opleiding met arbeidsmarktperspectief gestimuleerd.
SBB
SBB biedt preventieve maatregelen vanuit het stage- en leerbanenoffensief, bestaande uit:
Goede arbeidsmarkt en stage-informatie per sector en per regio
Mediacampagne voor voldoende stages en leerbanen
Oproep VNO-NCW/ MKB-Nederland naar werkgevers voor stages en leerbanen
Betere beroepenoriëntatie en voorbereiding met onder andere BeroepeninBeeld.nl
Arbeidsmarkt- en studiebijsluiter informeert over o.a. kans op werk en stage
Goede vindbaarheid beschikbare stages en leerbanen
Betere match studenten en leerbedrijven via stagemarkt.nl
Meldpunt stagetekorten.nl voor dreigend tekort voor studenten, ouders en scholen
SBB Barometer van stage- en leerbanenmarkt geeft vier maal per jaar actuele stand. Op 27
juni is de set Basiscijfers jeugd, die samen met UWV wordt opgesteld, beschikbaar.
16 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Vanuit de regionale aanpak maken we optimaal gebruik van de maatregelen vanuit het stage-
en leerbanenoffensief om een naadloze aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te
stimuleren en te ondersteunen.
Kenniscentra
Aan de hand van een brede beroepenoriëntatie krijgen de jongeren zicht op loopbaanpaden in
de sectoren waar perspectief is. Alle kenniscentra hebben hiervoor materiaal en geven extra
steun aan sectoren met goede arbeidsmarktkansen en dreigend tekort aan vakmensen. Vanuit
de regionale aanpak wordt optimaal gebruik gemaakt van het materiaal van de kenniscentra
gekoppeld aan onze kansrijke sectoren.
UWV
De doelgroep jongeren tot 27 jaar met een WW-uitkering vallen momenteel vanwege
bezuinigingen bij het UWV binnen de elektronische dienstverlening (E-dienstverlening) en
krijgen dus geen face-to-face contact meer. Bij het streven van een sluitende aanpak is
uitsluitend E-dienstverlening absoluut ongeschikt. In samenwerking met UWV willen we met de
regionale aanpak dan ook inzetten op intensieve begeleiding van jongeren met een WW-
uitkering om te voorkomen dat deze jongeren onnodig op de bank zitten.
Met de regionale aanpak wordt beoogd de initiatieven van de samenwerkingspartners te
benutten, ondersteunen en/ of stimuleren om zo een naadloze overgang tussen onderwijs en
arbeidsmarkt te bewerkstelligen. Een verbinding wordt daarvoor gelegd met de maatregelen
van het RMC, School-Ex 2.0 van de mbo-instellingen, stage- en leerbanenoffensief van SBB,
materialen van de kenniscentra en bestanden van het UWV. Daarnaast worden vanuit het
Werkplein jongerencoaches ingezet om jongeren tot 27 jaar met een WW-uitkering intensief te
begeleiden en RMC-consulenten om voortijdig schoolverlaters tot 27 jaar op te vangen.
Maatwerkroutes
In de regio zijn een drietal netwerken reeds actief voor de meest kwetsbare jongeren, zijnde het
ZAT-overleg, de Werkontwikkelingsroute en het Zorgnetwerk 27-min. Deze netwerken
kenmerken zich door hun kleinschaligheid waardoor zij op basis van maatwerk in staat zijn deze
meest kwetsbare jongeren te plaatsen op een opleiding of de arbeidsmarkt. Zeker voor de
jongeren die middels de reguliere routes niet bemiddeld kunnen worden is een integrale aanpak
vanuit het principe van één regisseur, één plan, essentieel.
ZAT-overleg
Het Zorgadviesteam (ZAT) helpt leerlingbegeleiders van vmbo en onderbouw havo/vwo met het
zoeken naar oplossingen voor leerlingen met problemen. Het is een intensieve vorm van
leerlingbegeleiding die zich kenmerkt door een gezamenlijke aanpak van problemen op allerlei
terreinen: leren, thuissituatie, gezondheid en overtredingen.
Werkontwikkelingsroute
In de regio Noord-Limburg is een pilot ‘Werkontwikkelingsroute’ gestart. Overheid, onderwijs en
ondernemers bedenken hier alternatieve routes voor jongeren gericht op werk. De route bevind
zich nu nog in de ontwikkelfase maar in de tweede helft van 2013 worden concrete voorstellen
gedaan en wordt er onder andere een link gelegd met de jongeren die vanaf 2014 uitstromen
vanuit de entreeopleiding14
richting arbeidsmarkt.
14
Entreeopleidingen vervangen vanaf 2014 de opleidingen op niveau 1.
17 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Zorgnetwerk 27-min
In Venlo is onlangs het Zorgnetwerk 27-min als pilot van start gegaan. Ook hier wordt integraal
door de verschillende zorginstellingen en gemeenten voor ieder individu een plan opgesteld en
één regisseur aangewezen.
Binnen de regionale aanpak worden de maatwerkroutes/ netwerken op elkaar afgestemd zodat
het een sluitend netwerk is voor de meest kwetsbare jongeren. Daarnaast worden succesvolle
netwerken gedeeld in de regio.
Startersbeurs
De Startersbeurs is een laagdrempelig instrument om jongeren werkervaring op te laten doen
d.m.v. een leer/werkervaringsovereenkomst. Jongeren krijgen de mogelijkheid om zes
maanden werkervaring op te doen bij een werkgever. De jongere gaat zelf op zoek naar een
werkgever die mee wil werken maar kan ook zoeken naar vacatures op de site van de
Startersbeurs voor de regio. Als de match er is, krijgt het bedrijf van de gemeente een
vergoeding van € 500 per maand als bijdrage in de begeleidings- en re-integratiekosten van de
starter. De starter ontvangt € 500 als stagevergoeding van het bedrijf. Gedurende zes maanden
dat de jongere werkervaring opdoet wordt de ontwikkeling van een aantal specifieke
competenties in kaart gebracht en vastgelegd. Daarnaast wordt voor iedere maand dat de
jongere werkervaring opdoet bij het bedrijf € 100 gereserveerd voor een aanvullende ople iding
of cursus voor de starter. De jongere heeft na zes maanden een budget opgebouwd van € 600
en kan hiermee een cursus/ opleiding volgen om te werken aan de geconstateerde
tekortkomingen in één of meerdere competenties.
Met de regionale aanpak wordt onderzocht in hoeverre de startersbeurs ingezet kan worden
voor de schoolverlaters tot 21 jaar.
18 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
4.3. Instroombeperking
Met de Regionale Aanpak willen we de jongeren tot 27 jaar die zich melden op Werk.nl direct in
beeld hebben zodat we in staat zijn de instroom te beperken. De wettelijk bepaalde zoektermijn
voor jongeren tot 27 jaar van 4 weken betekent voor ons dus slechts uit de uitkering maar we
willen ze absoluut niet uit het oog verliezen. Dit geldt ook voor de laatste 4 weken van de WW-
uitkering voor jongeren, deze periode is gelijkgesteld met de zoektermijn.
Collectieve dienstverlening
De dienstverlening aan de poort is met name collectief en gaat uit van ‘willen’, ‘uitdagen’ en
‘verleiden’ in plaats van ‘moeten’ en ‘verplichten’. De jongeren maken gebruik van vouchers die
zij op basis van maatwerk, naar eigen inzicht kunnen inzetten op de verschillende collectieve
onderwerpen. De onderstaande onderwerpen komen aan bod:
Motivatie: trainingen in het kader van empowerment (de jongeren zijn zelf verantwoordelijk
voor hun toekomst),
Oriëntatie: kennismaking met de kansrijke sectoren; bedrijfsbezoeken; speeddates met
werkgevers; snuffelstages,
Preventieve acties
12. Onderwijsinstellingen brengen schoolverlaters in beeld naar sector en niveau.
13. RMC brengt voortijdig schoolverlaters tot 27 jaar in beeld naar niveau.
14. UWV brengt jongeren tot 27 jaar met een WW-uitkering in beeld naar
beroepsgroep en niveau.
15. Gemeenten brengen jongeren tot 27 jaar met een WWB-uitkering in beeld naar
beroepsgroep en niveau.
16. We maken in de regio een verdiepende analyse van punt 12 t/m 15 om zo de match
te kunnen maken met de huidige en toekomstige vraag binnen de regio.
17. We zoeken in de regionale aanpak samen met gemeenten, onderwijs en
kenniscentra naar een oplossing bij een regionale sectorale mis match bij het een
tekort aan stageplekken en leerbanen waarbij de regionale behoefte van de
arbeidsmarkt de boventoon voert.
18. We verbreden in de regio de dienstverlening van het RMC voor jongeren tot 27
jaar.
19. We benutten, ondersteunen en/ of stimuleren met de regionale aanpak de
initiatieven van de samenwerkingspartners om zo een naadloze overgang tussen
onderwijs-onderwijs, onderwijs-werk en werk-werk te bewerkstelligen. Een
verbinding wordt daarvoor gelegd met de maatregelen van het RMC, School-Ex
2.0 van de mbo-instellingen, stage- en leerbanenoffensief van SBB, materialen van
de kenniscentra en bestanden van het UWV.
20. We pakken de jongeren tot 27 jaar met een WW-uitkering intensief op binnen de
regionale aanpak en er wordt niet volstaan met E-dienstverlening.
21. We stemmen netwerken zoals het ZAT-overleg, de Werkontwikkelingsroute en het
Zorgnetwerk 27-min op elkaar af voor het realiseren van een sluitende aanpak
voor de meest kwetsbare jongeren.
22. We delen de netwerken binnen de regio die een route uitstippelen naar werk voor
de meest kwetsbare jongeren.
23. We onderzoeken gedurende de regionale aanpak hoeveel Startersbeurzen voor
schoolverlaters tot 21 jaar kunnen worden ingezet om de jeugdwerkloosheid te
voorkomen en te bestrijden.
19 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Beeldvorming: zowel de beeldvorming die de sectoren hebben van jongeren als de
beeldvorming die jongeren hebben van bepaalde sectoren,
Competenties en vaardigheden: beroepenoriëntatie; solliciteren; oplossen van conflicten;
geven en krijgen van feedback; samenwerken; uiterlijke verzorging,
Presentatie: hoe presenteer je jezelf telefonisch, face-to-face, op social media, schriftelijk
etc.
Integrale aanpak
Binnen de regionale aanpak is het streven de dienstverlening op bovengenoemde thema’s
onder te brengen in een gezamenlijk aanbod van meerdere partijen gericht op de transitie van
onderwijs-onderwijs, onderwijs-arbeidsmarkt en werk-werk. Partijen zoals RMC,
onderwijsinstellingen, SBB, kenniscentra en UWV hebben initiatieven ontwikkeld die we voor
een optimaal resultaat moeten bundelen. Zo kan de ene keer een voorlichting over
werkloosheid tijdens de opleiding worden gegeven, de andere keer bij het einde van de
opleiding een oriëntatie door een speeddate met werkgevers en tenslotte bij melding via werk.nl
leren jongeren met schulden omgaan met geld.
4.4. Uitstroombevordering
Tijdens het Actieplan Jeugdwerkloosheid 2009-2012 is het Werkplein uitgebreid met goed
toegeruste jongerencoaches die de werkzoekende jongeren actief bemiddelen. Werkgevers
worden optimaal bediend door instrumenten als loonkostensubsidie, detachering, aanvullende
scholing, job coaching en nazorg actief in te zetten. Maar er wordt ook aandacht besteed aan
de wensen en mogelijkheden van de jongeren om zich doorlopend te blijven ontwikkelen. Er
wordt maatwerk geleverd.
Omdat we vinden dat jongeren actief moeten zijn en alle jongeren ertoe doen en meedoen heeft
de gemeente Venlo in 2009 gekozen voor een ‘UNI’ contract. Sinds 2013 wordt de UNI ook in
Venray uitgevoerd. UNI staat voor ‘van Uitkering naar Inkomen’ maar heeft tevens de klank van
een educatief concept. De UNI biedt jongeren een baan tegen een betaling gelijk aan de van
toepassing zijnde bijstandsnorm. Aan de hand van een Werkplan voor elke jongere wordt
invulling gegeven aan de werkzaamheden.
Instroom beperkende acties
24. Jongeren die zich melden via Werk.nl en jongeren die nog 4 weken recht hebben
op een WW-uitkering, worden direct in beeld gebracht door gemeenten en UWV.
25. Jongeren aan de poort kunnen middels vouchers naar eigen inzicht collectieve
dienstverlening inzetten.
26. De collectieve dienstverlening wordt in samenwerking met de partners zoals
gemeenten, UWV, onderwijsinstellingen, etc. geboden en hebben betrekking op
thema’s als motivatie, oriëntatie, beeldvorming, competenties en vaardigheden en
presentatie.
27. De regio sluit in het kader van de WEB met Gilde Educatie een aparte
overeenkomst af voor het ondersteunen van de collectieve dienstverlening met
onderwijs in taal- en rekenen voor jongeren met achterstand.
20 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
Deze kunnen bestaan uit:
Scholing/ opleiding/ training/ workshops
Parttime werkzaamheden
Stage lopen/ werkervaring opdoen
Maatschappelijk zinvolle activiteiten
Zorg gerelateerde activiteiten (bijvoorbeeld afspraken psychiater of verslavingszorg)
Ook de regiogemeenten kunnen de dienstverlening aanbieden in de vorm van een Werkplan, al
dan niet gekoppeld aan een dienstverband. Door het maken van smart afspraken met de
jongeren over hoe de jongere een plek (terug) kan krijgen op school of op de arbeidsmarkt zijn
de jongeren binnen de regio actief en zinvol bezig en zitten niet thuis op de bank.
Tweede kans
Het zittende bestand willen we regionaal opnieuw in beeld brengen, voornamelijk om de actie
richting onderwijs een nieuw impuls te geven. Hierbij betrekken we partners als RMC. Sinds 1
januari 2013 is onderwijs een voorliggende voorziening vanuit de WWB. Is school haalbaar dan
is een uitkering uitgesloten. Deze maatregel biedt een extra houvast om jongeren gemotiveerd
te krijgen weer aan de slag te gaan.
Bij het stimuleren van jongeren om (terug) naar school te gaan willen we met de regionale
aanpak de jongere die gemotiveerd is ontzorgen. Uit lokaal onderzoek in Venlo blijkt dat
alleenstaande ouders tot 27 jaar best gemotiveerd kunnen worden om weer naar school te
gaan. De meeste van hen zijn namelijk tijdens de zwangerschap gestopt met een opleiding. Het
‘reguliere studentenleven’ (studiebeurs, lening en bijbaantje) is echter aan hun niet besteed
waardoor zij veelal voortijdig afhaken. Vanuit de regio willen we de jongeren ontzorgen,
faciliteren, bijvoorbeeld door een voorziening in de kinderopvang te treffen, omdat we het niet
acceptabel vinden dat jongeren die in principe te motiveren zijn om iets van hun toekomst te
maken door bijvoorbeeld het ontbreken van kinderopvang laten weerhouden. Het zittend
bestand krijgt hiermee een nieuwe kans.
Uitstroom bevorderende acties
28. Jongerencoaches op het Werkplein worden ingezet om jongeren tot 27 jaar actief
te bemiddelen naar school of naar werk.
29. De dienstverlening aan jongeren in het kader van het Werkplan wordt regionaal
uitgerold. In het Werkplan worden tussen de jongere en de coach concrete
afspraken gemaakt over hoe de jongere een plek (terug) op school of op de
arbeidsmarkt kan krijgen.
30. Jongeren waarbij school of werk niet haalbaar is vanwege het niet ingevuld
krijgen van randvoorwaarden zoals kinderopvang of overbruggen afstand van
huis naar werk, worden door de regio hierin ondersteund op basis van maatwerk.
21 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
5. AFTRAP REGIONALE AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID
De aftrap van de Regionale Aanpak Jeugdwerkloosheid wordt door de regio ingezet als een
instrument. Tijdens de aftrap, die wordt georganiseerd in september, wil de regio een groot
netwerk aan werkgevers, politici, verenigingen, betrokken organisaties en de jongeren bij elkaar
brengen en hen de intentie laten uitspreken in de aanpak gezamenlijke verantwoordelijk te
nemen. De incidentele aftrap willen we gebruiken voor structurele netwerken inzichtelijk te
maken waarin we ons doelen kunnen realiseren.
Acties regionale aftrap
31. Met de regio wordt in september een aftrap georganiseerd die wordt ingezet als
een structureel instrument.
22 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
6. OVERZICHT ACTIES REGIONALE AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID
6.1. Acties regionale aanpak
1. We gaan in de regio voor een duurzame samenwerking tussen gemeenten en
samenwerkingspartners waarbij we de regionale aanpak breed inzetten ter verbetering van
de transitie van onderwijs naar onderwijs, van onderwijs naar werk en van werk naar werk.
2. We versterken de regionale aanpak door de verbinding met de sectorale aanpak te leggen
en onderdeel uit te maken van de, voor de regio van belang zijnde, sectorplannen.
3. We zetten de regionaal projectleider in als verbinder tussen de regiogemeenten en de
samenwerkingspartners en de regio en de sectoren.
4. De regionale projectleider acteert hiervoor op verschillende niveaus, stuurt op resultaten en
houdt mensen aan hun verantwoordelijkheden.
6.2. Acties Werkgeversaanpak
5. We maken in de regio een verdiepingsslag bij het analyseren van de knelpunten en kansen
binnen de sectoren om zo optimaal de verbinding te kunnen leggen.
6. We maken in de regio een verdiepingsslag bij de analyse van de baanopeningen om zo
gerichter te kunnen matchen.
7. We bouwen met de regionale aanpak samen met onder andere de sector Techniek en de
Agrarische sector aan arrangementen voor het plaatsen van jongeren op een stage- of
(leer)werkplek.
8. We geven samen met de sector Transport en Logistiek, kenniscentrum Vakopleiding
Transport en Logistiek (VTL) en de regionale bedrijven invulling aan het plaatsen van 70
jongeren binnen de sector Transport en Logistiek.
9. We gaan de concurrentie aan met de arbeidsmigranten door samen te werken met
uitzendbureaus bij het plaatsen van jongeren.
10. We leggen in de samenwerking met de uitzendbureaus de verbinding met het project
‘ontsluiting werkzoekendenbestand: werkzoekenden 2.7 en 4.5’, waarin is afgesproken 40
jongeren tot 31 januari 2014 te plaatsen op de arbeidsmarkt.
11. We stimuleren een intersectorale aanpak tussen groen en grijs gericht op de toekomstige
krapte bij Greenport Venlo.
6.3. Acties Jongerenaanpak
Preventie acties
12. Onderwijsinstellingen brengen schoolverlaters in beeld naar sector en niveau.
13. RMC brengt voortijdig schoolverlaters tot 27 jaar in beeld naar niveau.
14. UWV brengt jongeren tot 27 jaar met een WW-uitkering in beeld naar beroepsgroep en
niveau.
15. Gemeenten brengen jongeren tot 27 jaar met een WWB-uitkering in beeld naar
beroepsgroep en niveau.
16. We maken in de regio een verdiepende analyse van punt 12 t/m 15 om zo de match te
kunnen maken met de huidige en toekomstige vraag binnen de regio.
17. We zoeken in de regionale aanpak samen met gemeenten, onderwijs en kenniscentra naar
een oplossing bij een regionale sectorale mis match bij het een tekort aan stageplekken en
leerbanen waarbij de regionale behoefte van de arbeidsmarkt de boventoon voert.
23 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
18. We verbreden in de regio de dienstverlening van het RMC voor jongeren tot 27 jaar.
19. We benutten, ondersteunen en/ of stimuleren met de regionale aanpak de initiatieven van
de samenwerkingspartners om zo een naadloze overgang tussen onderwijs-onderwijs,
onderwijs-werk en werk-werk te bewerkstelligen. Een verbinding wordt daarvoor gelegd met
de maatregelen van het RMC, School-Ex 2.0 van de mbo-instellingen, stage- en
leerbanenoffensief van SBB, materialen van de kenniscentra en bestanden van het UWV.
20. We pakken de jongeren tot 27 jaar met een WW-uitkering intensief op binnen de regionale
aanpak en er wordt niet volstaan met E-dienstverlening.
21. We stemmen netwerken zoals het ZAT-overleg, de Werkontwikkelingsroute en het
Zorgnetwerk 27-min op elkaar af voor het realiseren van een sluitende aanpak voor de
meest kwetsbare jongeren.
22. We delen de netwerken binnen de regio die een route uitstippelen naar werk voor de meest
kwetsbare jongeren.
23. We onderzoeken gedurende de regionale aanpak hoeveel Startersbeurzen voor
schoolverlaters tot 21 jaar kunnen worden ingezet om de jeugdwerkloosheid te voorkomen
en te bestrijden.
Instroom beperkende acties
24. Jongeren die zich melden via Werk.nl en jongeren die nog 4 weken recht hebben op een
WW-uitkering, worden direct in beeld gebracht door gemeenten en UWV.
25. Jongeren aan de poort kunnen middels vouchers naar eigen inzicht collectieve
dienstverlening inzetten.
26. De collectieve dienstverlening wordt in samenwerking met de partners zoals gemeenten,
UWV, onderwijsinstellingen, etc. geboden en hebben betrekking op thema’s als motivatie,
oriëntatie, beeldvorming, competenties en vaardigheden en presentatie.
27. De regio sluit in het kader van de WEB met Gilde Educatie een aparte overeenkomst af
voor het ondersteunen van de collectieve dienstverlening met onderwijs in taal- en rekenen
voor jongeren met achterstand.
Uitstroom bevorderende acties
28. Jongerencoaches op het Werkplein worden ingezet om jongeren tot 27 jaar actief te
bemiddelen naar school of naar werk.
29. De dienstverlening aan jongeren in het kader van het Werkplan wordt regionaal uitgerold. In
het Werkplan worden tussen de jongere en de coach concrete afspraken gemaakt over hoe
de jongere een plek (terug) op school of op de arbeidsmarkt kan krijgen.
30. Jongeren waarbij school of werk niet haalbaar is vanwege het niet ingevuld krijgen van
randvoorwaarden zoals kinderopvang of overbruggen afstand van huis naar werk, worden
door de regio hierin ondersteund op basis van maatwerk.
6.4. Acties regionale aftrap
31. Met de regio wordt in september een aftrap georganiseerd die wordt ingezet als een
structureel instrument.
24 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg
7. FINANCIERING
Met de regionale aanpak willen we naast de krachten zoveel mogelijk te bundelen ook de
middelen bundelen. Naast de bijdrage vanuit het Rijk denken we hierbij aan het
Participatiebudget, de educatiemiddelen vanuit de Wet Educatie en Beroepsonderwijs, de VSV-
middelen voor voortijdig schoolverlaters, de sectorale middelen, provinciale middelen en de
middelen uit het Europees subsidie fonds voor de nieuwe termijn 2014-2020.
Van de totale projectkosten voor de regionale aanpak wordt het maximale bedrag van €414.500
uit het ondersteuningsbudget van het Rijk gevraagd. De middelen zullen gedurende de periode
juli 2013 tot januari 2015, naar verwachting als volgt worden ingezet:
Regionale projectleider Aanpak Jeugdwerkloosheid € 120.000
Jongerencoaches ten behoeve van intensieve dienstverlening aan WW’ers tot
27 jaar
€ 120.000
RMC-consulenten ten behoeve van de dienstverlening van het RMC aan
jongeren tot 27 jaar
€ 100.000
Jongerencoaches/ trainers ten behoeve van de collectieve dienstverlening € 60.000
Communicatie € 14.500
Totaal € 414.500
Daarnaast wordt uit eigen middelen , in combinatie met middelen van samenwerkingspartners,
€ 720.000 gefinancierd. Deze middelen zullen gedurende de periode juli 2013 tot januari 2015,
naar verwachting als volgt worden ingezet:
Jongerencoaches ten behoeve van actieve bemiddeling van de jongeren naar
school of werk
€ 640.000
Trainers/ docenten ten behoeve van de collectieve dienstverlening € 60.000
Regionale projectleider Werkgeversaanpak ten behoeve van jeugdwerkloosheid € 20.000
Totaal € 720.000
25 Plan van aanpak Jeugdwerkloosheid 2013 – 2014, regio Noord-Limburg