Prosa-team - bapanaesth.be · Het Prosa-team brengt bij tot • De veiligheid en het comfort van...

Post on 01-Dec-2018

224 views 1 download

Transcript of Prosa-team - bapanaesth.be · Het Prosa-team brengt bij tot • De veiligheid en het comfort van...

Prosa-teamKO E N VA N H O N S E B R O U C K

V E R P L E E G K U N D I G C O Ö R D I N A T O R V A N H E T P I J N B E L E I D B I J K I N D E R E N

Wat is het Prosa-team?

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Wat is het Prosa-team?

Prosa staat voor

PROcedurele Sedatie en Analgesie

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Wat is het Prosa-team?

Prosa staat voor

PROcedurele Sedatie en Analgesie

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Procedure in ziekenhuis?• Bloedname

• Plaatsen infuus

• Aanprikken poortkatheter

• Plaatsen MS

• Plaatsen BS

• Wondzorg

• Onderzoeken• Biopsie (neustrilhaartje, nier, huid, …)◦ Lumbaal punctie◦ Beenmergpunctie◦ Punctie in gewrichten◦ CT◦ MR◦ Nucleaire onderzoeken◦ ………

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Wat is het Prosa-team?

Prosa staat voor

PROcedurele Sedatie en Analgesie

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Wat is analgesie?• Welke definities vinden we terug op

• Afkomstig uit het Grieks; staat voor ongevoeligheid voor pijn • Opheffen van pijngevoel• Ongevoeligheid voor pijn • Afwezigheid van pijngevoel• Verminderde pijngevoeligheid

• Dus …… • Vermijden indien mogelijk• Of iets doen/geven tegen de pijn

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Aoutch!

•Opletten met het minimaliseren van pijn:

• Zoals het gebruiken van verkleinwoorden• Het is maar een klein prikje• Het is een klein naaldje• Het doet maar een beetje pijn• Het is maar efkes

• “Het is zo gedaan …. Hou ‘m effe vast”

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Aandacht hebben voor angst en pijn vermindert de pijnervaring bij latere procedures

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

And remember! An elephant never forgets!

16-12-2017 KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE

Wat is het Prosa-team?

Prosa staat voor

PROcedurele Sedatie en Analgesie

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Wat is sedatie?• Definities via

• Van het Latijn : “sedare” : tot bedaren brengen• Sufheid, slaperigheid• Kalmerend effect• Een vrij krachtig kalmeermiddel wordt toegediend waardoor de patiënt geen last meer heeft van de

behandeling die wordt toegepast.• Kunstmatig verlagen van het bewustzijn waarbij een patiënt angstvrij en coöperatief is bij het

ondergaan van een ingreep. De bovenste luchtwegreflexen blijven dan intact, in tegenstelling tot bij narcose .

• Sleutelwoorden:• Verlagen van bewustzijn• Geen last van de behandeling• Geen invloed op de ademhaling (is geen narcose!)

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Niveaus van sedatieLichte sedatie Matige sedatie Diepe sedatie Anesthesie

Aanspreekbaarheid en reactie op

tactiele prikkel of pijnprikkel

Normale reactie op verbale aanwijzingen en

lichte aanraking

Adequate reactie op verbale aanwijzingen of

tactiele prikkels

Reageert niet op verbale aanwijzingen,

wel op herhaalde tactiele prikkels of

pijnprikkels

Reageert niet op verbale aanwijzingen of

pijnprikkels

Luchtwegen en ondersteuning

Geen effect Geen ondersteuning nodig

Ondersteuning kan nodig zijn

Ondersteuning vaak nodig

Spontane Ademhaling

Geen effect Adequate ademhaling Kan verminderd zijn Vaak verminderd

Hart en circulatie Geen effect Meestal intact Meestal intact Kan verminderd zijn

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

American Society of Anesthesiologists; Continuum of depth of sedation of general anesthesia and levels of sedation and analgesia. (okt, 2004)

In welke zone werken wij?Lichte sedatie Matige sedatie Diepe sedatie Anesthesie

Aanspreekbaarheid en reactie op

tactiele prikkel of pijnprikkel

Normale reactie op verbale aanwijzingen en

lichte aanraking

Adequate reactie op verbale aanwijzingen of

tactiele prikkels

Reageert niet op verbale aanwijzingen,

wel op herhaalde tactiele prikkels of

pijnprikkels

Reageert niet op verbale aanwijzingen of

pijnprikkels

Luchtwegen en ondersteuning

Geen effect Geen ondersteuning nodig

Ondersteuning kan nodig zijn

Ondersteuning vaak nodig

Spontane Ademhaling

Geen effect Adequate ademhaling Kan verminderd zijn Vaak verminderd

Hart en circulatie Geen effect Meestal intact Meestal intact Kan verminderd zijn

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Geschiedenis

1985

Eerste guidelines voor management sedatie en analgesie bij kinderen

(AAP : American Academy of Pediatrics)

16-12-2017 KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE

Geschiedenis

2012Nationale richtlijnen in

(NVK : Nederlandse vereniging voor Kindergeneeskunde)

16-12-2017 KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE

Geschiedenis

2014

Opstart

in UZ Leuven

16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE

Prosa

Opgestart in najaar 2014 op dienst Kindergeneeskunde

Eerste patiënt op 28/11/2014

Procedures worden door verpleegkundigen (1,1 VTE) uitgevoerd◦ Volgens protocol◦ Na specifieke opleiding◦ Tijdens de weekdagen

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Leeftijd van onze patiënten

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

50%

Prosa activiteiten

Toenemende aantal procedures sinds het opstarten◦ 2014 : 12◦ 2015 : 216◦ 2016 : 501◦ 2017 (eerste 5 maanden) : 344

Dit betekent een potentieel van meer dan 800 procedures tegen eind 2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Prosa activiteiten Aantal effectieve procedures tot en met November 2017:◦ Geregistreerd : 774

Aantal niet uitgevoerde procedures, die wel aangevraagd werden:◦ Redenen:

◦ Dubbel geboekt◦ Prosa-verpleegkundige niet aanwezig (geen continuïteit door verlofperiode of tekort aan staf, ziekte)

◦ Aantal : 76 procedures

Theoretische oefening:◦ Tot einde van 2017: extrapolatie van uitgevoerde procedures : 844◦ En wat met 2018? ……

16-12-2017 KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE

Prosa-activiteiten

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Prosa activiteiten : waar?•Externe onderzoeksafdelingen◦ Endoscopie (36%) : voornamelijk gastroscopies en bronchoscopies◦ Radiologie (24%) : CT, MR, plaatsen PICC◦ Nucleaire Geneeskunde (22%) : DMSA, MIBG, Botscan , EC-scan,…

• Op dagzaal: (11%)◦ BN, infuzen, Lumbaal punties, puncties gewricht, IM-inspuiting ….. Onder Kalinox®

• Anderen: (7%)◦ Functiemeting uro, echo-cor, …◦ Wondzorg bij volwassenen (Kalinox® op hospitalisatie-afdeling)

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Verdeling per discipline

Radiologie CT 2 36 56 29 123

MR 1 36 49 33 119

BMC 1 2 1 2 6

plaatsen PICC 0 10 1 3 14

Echo cor 0 4 0 1 5

4 88 107 68 267

26,7 38,9 21,1 19,5 % 24,3Endoscopie Gastro - Coloscopie 0 1 223 122 346

Bronchoscopie 0 0 8 40 48

Sigmoïdoscopie 0 0 1 1 2

0 1 232 163 396

0,0 0,4 45,8 46,7 % 36,1Nucleaire Geneeskunde DMSA 0 46 49 29 124

MIBG 0 3 13 7 23

EC-scan 0 20 23 15 58

Pet-scan 0 0 1 3 4

Botscan 0 4 12 8 24

Meckel-scan 0 0 5 1 6

Spect-scan 0 0 0 3 3

0 73 103 66 242

0,0 32,3 20,3 18,9 % 22,1

Activiteiten Dagzaal bloedname 1 3 14 15 33

hechtingen 0 2 1 1 4

IV-perifere katheter 0 3 5 10 18

lumbaal punctie 3 14 3 4 24

wondzorg 0 3 13 5 21

IM inspuitingen 1 7 6 5 19

5 32 42 40 119

33,3 14,2 8,3 11,5 % 10,8

Totaal 93,3

2014 2015 2016 2017 (5)

Prosa- medicatie

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Medicatie Dosering Onderzoek?

Chloraalhydraat PO or IR

Neonaat : 30 mg/kg MR, CT

< 6m : 50 mg/kg CT, NG

> 6m : 75 mg/kg (max 2g) CT, NG

Pentobarbital(Nembutal®) IR 5 mg/kg (max 100 mg) (stap 2) : CT, NG

Promethazine(Phenergan®) IM 1 mg/kg (max 25mg) (stap 3) : CT, NG

Chloorpronazine(Largactil®) IM 1 mg/kg (max 25mg) (stap 4) : CT, NG

Fentanyl® IN 1,5 µg/kg (max 100µg) Wondzorg, neusbiopt

Midazolam(Dormicum®)

IV 0,1 mg/kg Gastro , broncho

IN 0,2 mg/kg Echo cor

Pethidine (Dolantine®) IV 1 mg/kg Gastro, broncho

Lachgas (Kalinox®) On-demand klep Puncties, wondzorg

Veiligheid van het kind• Pre-sedatie toestand van het kind:

• ASA-schaal (American Society of Anesthesiology)

• Opvolging toestand van het kind tijdens de sedatie• Vitale parameters : HR, Sat, EKG, NIBD, ETCO2, AHfreq

• Post-sedatie afspraken:• Ontslag : de ALDRETE-score

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

ASA I Normaal gezonde patiënt

ASA II Patiënt met lichte systemische aandoening

ASA III Patiënt met invaliderende systemische aandoening die normale activiteit beperkt

ASA IV Patiënt met invaliderende systemische aandoening, constante bedreiging voor het leven

ASA V Patiënt zal zonder ingreep binnen de 24 uur overlijden

Prosa-monitoring

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Onderzoek Sat HF NIBD EKG ETCO2 AH freq.

MR “matrasje” X X X X X

CT X X

Nucleaire Oz X X X X

Gastroscopie X X X X X

Bronchoscopie X X

Plaatsen PICC X X X

Neusbiopt X X

Kalinox® X X

Onze werkinstrumenten• Verpleegkundigen:◦ Ervaring en motivatie troef!◦ Bijkomende opleiding (4 dagen : sedatie en analgesie bij kinderen : theorie en praktijk)◦ Werken 20% voor Prosa-team

◦ Resterende percentage op eigen dienst (Zuigelingen, onco, medium Care neo (N*), consultatie, spoedgevallen)

• Prosa-boek• Digitaal via KWS (Klinisch Werkstation)• Afspraken kunnen geboekt worden• Overzicht werkplanning

• Prosa-kar:• Mobiel• Alle materiaal en monitoring

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Prosa-boek

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

De Prosa-kar:

Monitoring : EKG, HF , Sat, EtCO2, NIBD

Zuurstoffles

Mobiele Kalinox◦ flessen◦ Afzuigsysteem

Materiaal:◦ Spuiten, naalden◦ EKG-kabels, sat-probes

Laptop : Draadloos – Klinisch Werk Station (KWS) : medisch dossier + Prosa-boek

Aspiratie + materiaal

Reanimatie◦ Medicatie◦ Ambu◦ Intubatie materiaal (ETT ,LM)◦ Botboor

Gemotoriseerd

16-12-2017 KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE

Welke procedures of onderzoeken?

• Gastro- en coloscopie

• Bronchoscopie

•Puncties• Vene

• Bloedname• Aanprikken Port-a-Cath• Plaatsen katheter

• Gewricht • Lumbaal

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Welke procedures of onderzoeken?• Nucleaire onderzoeken:◦ DMSA-scan ◦ EC-scan ◦ MIBG-scan ◦ Botscan ◦ Meckel-scan

Wat is er zo bijzonder?◦ Langdurige onderzoeken ◦ Patiëntjes moeten heel stil liggen

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Nucleaire geneeskunde

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Nucleaire geneeskunde

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Welke procedures of onderzoeken?• Radiologische onderzoeken◦ CT ◦ NMR

◦ Neonato of N* ◦ Grotere kinderen (Cosmo-project) (zonder medicatie)

• Voordeel?◦ Uitsparen van risicovolle narcose bij kinderen

◦ 100 (2 MR-sedatie-sloten per week) per jaar bij de neonaten (tot 6 à 8 weken)◦ Meer dan 150 per jaar voor kinderen tussen 5 jaar en 8 jaar

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Radiologische onderzoeken : MR

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

MR

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

MR

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Cosmo-protocol

• MR bij kinderen van 5 jaar tot 8 jaar

• Niet-medicamenteus• Zonder “mock scanner”• Het verhaal van de “vallende ster”• Wordt uitgevoerd voorafgaand het onderzoek

• Uitsparen van een anesthesie voor het kind• Meer dan 150 procedures per jaar

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Wat brengt de toekomst?• Variaties op Cosmo-protocol?

• Bestralingen …• Protontherapie …• CT ….

• Uitbreiding van populatie kinderen om MR onder sedatie te kunnen ondergaan• Praktische punten:

• Locatie van sedatie • Materiaal voor sedatie (grotere matras)• Aanpassing medicatie

• Nauwere samenwerking met de dienst Anesthesie

• Gebruik van efficiëntere en betere medicatie

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Belangrijkste aspect ?

Om focus te behouden op :

• VEILIGHEID• PIJNBESTRIJDING van het kind• COMFORT

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

Om af te ronden….• Het Prosa-team brengt bij tot

• De veiligheid en het comfort van het kind• De kwaliteit van zorg van het kind• De tevredenheid van de ouders• De ondersteuning van de verpleegeenheden• De organisatie van de onderzoeksafdelingen (patiënt is er op het voorziene

uur)• De kwaliteit van de onderzoeken (bijv. MR-beelden)• De voldoening voor het geleverde werk. (voor mijn Prosa-verpleegkundigen)

KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE16-12-2017

16-12-2017 KOEN.VANHONSEBROUCK@UZLEUVEN.BE