Prosa-team - bapanaesth.be · Het Prosa-team brengt bij tot • De veiligheid en het comfort van...
49
Prosa-team KOEN VANHONSEBROUCK VERPLEEGKUNDIG COÖRDINATOR VAN HET PIJNBELEID BIJ KINDEREN
Transcript of Prosa-team - bapanaesth.be · Het Prosa-team brengt bij tot • De veiligheid en het comfort van...
Prosa-teamKO E N VA N H O N S E B R O U C K
V E R P L E E G K U N D I G C O Ö R D I N A T O R V A N H E T P I J N B E L E I D B I J K I N D E R E N
Procedure in ziekenhuis?• Bloedname
• Plaatsen infuus
• Aanprikken poortkatheter
• Plaatsen MS
• Plaatsen BS
• Wondzorg
• Onderzoeken• Biopsie (neustrilhaartje, nier, huid, …)◦ Lumbaal punctie◦ Beenmergpunctie◦ Punctie in gewrichten◦ CT◦ MR◦ Nucleaire onderzoeken◦ ………
Wat is analgesie?• Welke definities vinden we terug op
• Afkomstig uit het Grieks; staat voor ongevoeligheid voor pijn • Opheffen van pijngevoel• Ongevoeligheid voor pijn • Afwezigheid van pijngevoel• Verminderde pijngevoeligheid
• Dus …… • Vermijden indien mogelijk• Of iets doen/geven tegen de pijn
Aoutch!
•Opletten met het minimaliseren van pijn:
• Zoals het gebruiken van verkleinwoorden• Het is maar een klein prikje• Het is een klein naaldje• Het doet maar een beetje pijn• Het is maar efkes
• “Het is zo gedaan …. Hou ‘m effe vast”
Aandacht hebben voor angst en pijn vermindert de pijnervaring bij latere procedures
Wat is sedatie?• Definities via
• Van het Latijn : “sedare” : tot bedaren brengen• Sufheid, slaperigheid• Kalmerend effect• Een vrij krachtig kalmeermiddel wordt toegediend waardoor de patiënt geen last meer heeft van de
behandeling die wordt toegepast.• Kunstmatig verlagen van het bewustzijn waarbij een patiënt angstvrij en coöperatief is bij het
ondergaan van een ingreep. De bovenste luchtwegreflexen blijven dan intact, in tegenstelling tot bij narcose .
• Sleutelwoorden:• Verlagen van bewustzijn• Geen last van de behandeling• Geen invloed op de ademhaling (is geen narcose!)
Niveaus van sedatieLichte sedatie Matige sedatie Diepe sedatie Anesthesie
Aanspreekbaarheid en reactie op
tactiele prikkel of pijnprikkel
Normale reactie op verbale aanwijzingen en
lichte aanraking
Adequate reactie op verbale aanwijzingen of
tactiele prikkels
Reageert niet op verbale aanwijzingen,
wel op herhaalde tactiele prikkels of
pijnprikkels
Reageert niet op verbale aanwijzingen of
pijnprikkels
Luchtwegen en ondersteuning
Geen effect Geen ondersteuning nodig
Ondersteuning kan nodig zijn
Ondersteuning vaak nodig
Spontane Ademhaling
Geen effect Adequate ademhaling Kan verminderd zijn Vaak verminderd
Hart en circulatie Geen effect Meestal intact Meestal intact Kan verminderd zijn
American Society of Anesthesiologists; Continuum of depth of sedation of general anesthesia and levels of sedation and analgesia. (okt, 2004)
In welke zone werken wij?Lichte sedatie Matige sedatie Diepe sedatie Anesthesie
Aanspreekbaarheid en reactie op
tactiele prikkel of pijnprikkel
Normale reactie op verbale aanwijzingen en
lichte aanraking
Adequate reactie op verbale aanwijzingen of
tactiele prikkels
Reageert niet op verbale aanwijzingen,
wel op herhaalde tactiele prikkels of
pijnprikkels
Reageert niet op verbale aanwijzingen of
pijnprikkels
Luchtwegen en ondersteuning
Geen effect Geen ondersteuning nodig
Ondersteuning kan nodig zijn
Ondersteuning vaak nodig
Spontane Ademhaling
Geen effect Adequate ademhaling Kan verminderd zijn Vaak verminderd
Hart en circulatie Geen effect Meestal intact Meestal intact Kan verminderd zijn
Geschiedenis
1985
Eerste guidelines voor management sedatie en analgesie bij kinderen
(AAP : American Academy of Pediatrics)
16-12-2017 [email protected]
Geschiedenis
2012Nationale richtlijnen in
(NVK : Nederlandse vereniging voor Kindergeneeskunde)
16-12-2017 [email protected]
Prosa
Opgestart in najaar 2014 op dienst Kindergeneeskunde
Eerste patiënt op 28/11/2014
Procedures worden door verpleegkundigen (1,1 VTE) uitgevoerd◦ Volgens protocol◦ Na specifieke opleiding◦ Tijdens de weekdagen
Prosa activiteiten
Toenemende aantal procedures sinds het opstarten◦ 2014 : 12◦ 2015 : 216◦ 2016 : 501◦ 2017 (eerste 5 maanden) : 344
Dit betekent een potentieel van meer dan 800 procedures tegen eind 2017
Prosa activiteiten Aantal effectieve procedures tot en met November 2017:◦ Geregistreerd : 774
Aantal niet uitgevoerde procedures, die wel aangevraagd werden:◦ Redenen:
◦ Dubbel geboekt◦ Prosa-verpleegkundige niet aanwezig (geen continuïteit door verlofperiode of tekort aan staf, ziekte)
◦ Aantal : 76 procedures
Theoretische oefening:◦ Tot einde van 2017: extrapolatie van uitgevoerde procedures : 844◦ En wat met 2018? ……
16-12-2017 [email protected]
Prosa activiteiten : waar?•Externe onderzoeksafdelingen◦ Endoscopie (36%) : voornamelijk gastroscopies en bronchoscopies◦ Radiologie (24%) : CT, MR, plaatsen PICC◦ Nucleaire Geneeskunde (22%) : DMSA, MIBG, Botscan , EC-scan,…
• Op dagzaal: (11%)◦ BN, infuzen, Lumbaal punties, puncties gewricht, IM-inspuiting ….. Onder Kalinox®
• Anderen: (7%)◦ Functiemeting uro, echo-cor, …◦ Wondzorg bij volwassenen (Kalinox® op hospitalisatie-afdeling)
Verdeling per discipline
Radiologie CT 2 36 56 29 123
MR 1 36 49 33 119
BMC 1 2 1 2 6
plaatsen PICC 0 10 1 3 14
Echo cor 0 4 0 1 5
4 88 107 68 267
26,7 38,9 21,1 19,5 % 24,3Endoscopie Gastro - Coloscopie 0 1 223 122 346
Bronchoscopie 0 0 8 40 48
Sigmoïdoscopie 0 0 1 1 2
0 1 232 163 396
0,0 0,4 45,8 46,7 % 36,1Nucleaire Geneeskunde DMSA 0 46 49 29 124
MIBG 0 3 13 7 23
EC-scan 0 20 23 15 58
Pet-scan 0 0 1 3 4
Botscan 0 4 12 8 24
Meckel-scan 0 0 5 1 6
Spect-scan 0 0 0 3 3
0 73 103 66 242
0,0 32,3 20,3 18,9 % 22,1
Activiteiten Dagzaal bloedname 1 3 14 15 33
hechtingen 0 2 1 1 4
IV-perifere katheter 0 3 5 10 18
lumbaal punctie 3 14 3 4 24
wondzorg 0 3 13 5 21
IM inspuitingen 1 7 6 5 19
5 32 42 40 119
33,3 14,2 8,3 11,5 % 10,8
Totaal 93,3
2014 2015 2016 2017 (5)
Prosa- medicatie
Medicatie Dosering Onderzoek?
Chloraalhydraat PO or IR
Neonaat : 30 mg/kg MR, CT
< 6m : 50 mg/kg CT, NG
> 6m : 75 mg/kg (max 2g) CT, NG
Pentobarbital(Nembutal®) IR 5 mg/kg (max 100 mg) (stap 2) : CT, NG
Promethazine(Phenergan®) IM 1 mg/kg (max 25mg) (stap 3) : CT, NG
Chloorpronazine(Largactil®) IM 1 mg/kg (max 25mg) (stap 4) : CT, NG
Fentanyl® IN 1,5 µg/kg (max 100µg) Wondzorg, neusbiopt
Midazolam(Dormicum®)
IV 0,1 mg/kg Gastro , broncho
IN 0,2 mg/kg Echo cor
Pethidine (Dolantine®) IV 1 mg/kg Gastro, broncho
Lachgas (Kalinox®) On-demand klep Puncties, wondzorg
Veiligheid van het kind• Pre-sedatie toestand van het kind:
• ASA-schaal (American Society of Anesthesiology)
• Opvolging toestand van het kind tijdens de sedatie• Vitale parameters : HR, Sat, EKG, NIBD, ETCO2, AHfreq
• Post-sedatie afspraken:• Ontslag : de ALDRETE-score
ASA I Normaal gezonde patiënt
ASA II Patiënt met lichte systemische aandoening
ASA III Patiënt met invaliderende systemische aandoening die normale activiteit beperkt
ASA IV Patiënt met invaliderende systemische aandoening, constante bedreiging voor het leven
ASA V Patiënt zal zonder ingreep binnen de 24 uur overlijden
Prosa-monitoring
Onderzoek Sat HF NIBD EKG ETCO2 AH freq.
MR “matrasje” X X X X X
CT X X
Nucleaire Oz X X X X
Gastroscopie X X X X X
Bronchoscopie X X
Plaatsen PICC X X X
Neusbiopt X X
Kalinox® X X
Onze werkinstrumenten• Verpleegkundigen:◦ Ervaring en motivatie troef!◦ Bijkomende opleiding (4 dagen : sedatie en analgesie bij kinderen : theorie en praktijk)◦ Werken 20% voor Prosa-team
◦ Resterende percentage op eigen dienst (Zuigelingen, onco, medium Care neo (N*), consultatie, spoedgevallen)
• Prosa-boek• Digitaal via KWS (Klinisch Werkstation)• Afspraken kunnen geboekt worden• Overzicht werkplanning
• Prosa-kar:• Mobiel• Alle materiaal en monitoring
De Prosa-kar:
Monitoring : EKG, HF , Sat, EtCO2, NIBD
Zuurstoffles
Mobiele Kalinox◦ flessen◦ Afzuigsysteem
Materiaal:◦ Spuiten, naalden◦ EKG-kabels, sat-probes
Laptop : Draadloos – Klinisch Werk Station (KWS) : medisch dossier + Prosa-boek
Aspiratie + materiaal
Reanimatie◦ Medicatie◦ Ambu◦ Intubatie materiaal (ETT ,LM)◦ Botboor
Gemotoriseerd
16-12-2017 [email protected]
Welke procedures of onderzoeken?
• Gastro- en coloscopie
• Bronchoscopie
•Puncties• Vene
• Bloedname• Aanprikken Port-a-Cath• Plaatsen katheter
• Gewricht • Lumbaal
Welke procedures of onderzoeken?• Nucleaire onderzoeken:◦ DMSA-scan ◦ EC-scan ◦ MIBG-scan ◦ Botscan ◦ Meckel-scan
Wat is er zo bijzonder?◦ Langdurige onderzoeken ◦ Patiëntjes moeten heel stil liggen
Welke procedures of onderzoeken?• Radiologische onderzoeken◦ CT ◦ NMR
◦ Neonato of N* ◦ Grotere kinderen (Cosmo-project) (zonder medicatie)
• Voordeel?◦ Uitsparen van risicovolle narcose bij kinderen
◦ 100 (2 MR-sedatie-sloten per week) per jaar bij de neonaten (tot 6 à 8 weken)◦ Meer dan 150 per jaar voor kinderen tussen 5 jaar en 8 jaar
Cosmo-protocol
• MR bij kinderen van 5 jaar tot 8 jaar
• Niet-medicamenteus• Zonder “mock scanner”• Het verhaal van de “vallende ster”• Wordt uitgevoerd voorafgaand het onderzoek
• Uitsparen van een anesthesie voor het kind• Meer dan 150 procedures per jaar
Wat brengt de toekomst?• Variaties op Cosmo-protocol?
• Bestralingen …• Protontherapie …• CT ….
• Uitbreiding van populatie kinderen om MR onder sedatie te kunnen ondergaan• Praktische punten:
• Locatie van sedatie • Materiaal voor sedatie (grotere matras)• Aanpassing medicatie
• Nauwere samenwerking met de dienst Anesthesie
• Gebruik van efficiëntere en betere medicatie
Belangrijkste aspect ?
Om focus te behouden op :
• VEILIGHEID• PIJNBESTRIJDING van het kind• COMFORT
Om af te ronden….• Het Prosa-team brengt bij tot
• De veiligheid en het comfort van het kind• De kwaliteit van zorg van het kind• De tevredenheid van de ouders• De ondersteuning van de verpleegeenheden• De organisatie van de onderzoeksafdelingen (patiënt is er op het voorziene
uur)• De kwaliteit van de onderzoeken (bijv. MR-beelden)• De voldoening voor het geleverde werk. (voor mijn Prosa-verpleegkundigen)
16-12-2017 [email protected]
