Post on 13-Apr-2017
Sessiegever:
PETER DEKEYSER
Datum: 2 maart 2016
Risicoanalyse
als instrument voor
veilig speelruimtebeleid
2
Wie is Kind & Samenleving?
Nijverheidsstraat 10
1000 Brussel
3
Inleiding: “Wie weet iets over de regelgeving
veilige uitbating van speelterreinen?”
De wetgeving in een notendop
Als uitbater: wat doe je zelf, waarvoor huur je derden in?
Risicoanalyse hoe gaat dat?
Inspectie- en onderhoudsschema
Administratie
Formuleer een goede opdracht aan derden
Visie op speelkansen
INHOUD VAN DEZE SESSIE:
4
Inleiding: “Wie weet iets over de regelgeving
veilige uitbating van speelterreinen?”
De wetgeving in een notendop
Als uitbater: wat doe je zelf, waarvoor huur je derden in?
Risicoanalyse hoe gaat dat?
Inspectie- en onderhoudsschema
Administratie
Formuleer een goede opdracht aan derden
Visie op speelkansen
INHOUD VAN DEZE SESSIE:
OPDRACH
T
5
Ik denk
dat dat
niet mag
van de
wet!
Ik vind veel
van onze
terreinen
gewoon
gevaarlijk!
Maar wij
hebben toch
een contract
met een
erkende
keurder?
Die weten
het wel
zeker?
We moeten
zorgen dat we
geen risico
lopen …
Dat moet nu
allemaal volgens de
normen zijn.
Moeten wij alle risico’s
bannen? Of vormen
berekende risico’s een
noodzakelijk deel van
spelen en de speelse
omgeving?
Een goede
risicoanalyse helpt het
enge ‘norm’-denken te
doorbreken.
WIE WEET ER IETS OVER ‘VEILIGHEID VAN SPEELTERREINEN’?
6
Ik denk
dat dat
niet mag
van de
wet!
Ik vind veel
van onze
terreinen
gewoon
gevaarlijk!
Maar wij
hebben toch
een contract
met een
erkende
keurder?
Die weten
het wel
zeker?
We moeten
zorgen dat we
geen risico
lopen …
Dat moet nu
allemaal volgens de
normen zijn.
Moeten wij alle risico’s
bannen? Of vormen
berekende risico’s een
noodzakelijk deel van
spelen en de speelse
omgeving?
Een goede
risicoanalyse helpt het
enge ‘norm’-denken te
doorbreken.
Veel betrokkenen bij aanleg en beheer van speelterreinen (en veel moeials).
(gebrekkige) kennis van de wetgeving veilige uitbating speelterreinen
De bestaande aanpak door de gemeente als uitbater
De persoonlijke bespiegelingen van lokale medewerkers van de uitbater.
Uitspraken van anderen (vb. andere uitbaters, toestellenverkopers, …)
WIE WEET ER IETS OVER ‘VEILIGHEID VAN SPEELTERREINEN’?
7
WIE WEET ER IETS OVER ‘VEILIGHEID VAN SPEELTERREINEN’?
ONWETENDHEID
ANGST
DESINTERESSE,
SLECHTE WIL
ONDERSCHATTING
MISVATTING
Ik denk
dat dat
niet mag
van de
wet!
Ik vind veel
van onze
terreinen
gewoon
gevaarlijk!
Maar wij
hebben toch
een contract
met een
erkende
keurder?
Die weten
het wel
zeker?
We moeten
zorgen dat we
geen risico
lopen …
Dat moet nu
allemaal volgens de
normen zijn.
Moeten wij alle risico’s
bannen? Of vormen
berekende risico’s een
noodzakelijk deel van
spelen en de speelse
omgeving?
Een goede
risicoanalyse helpt het
enge ‘norm’-denken te
doorbreken.
8
WIE WEET ER IETS OVER ‘VEILIGHEID VAN SPEELTERREINEN’?
Ik denk
dat dat
niet mag
van de
wet!
Ik vind veel
van onze
terreinen
gewoon
gevaarlijk!
Maar wij
hebben toch
een contract
met een
erkende
keurder?
Die weten
het wel
zeker?
We moeten
zorgen dat we
geen risico
lopen …
Dat moet nu
allemaal volgens de
normen zijn.
Moeten wij alle risico’s
bannen? Of vormen
berekende risico’s een
noodzakelijk deel van
spelen en de speelse
omgeving?
Een goede
risicoanalyse helpt het
enge ‘norm’-denken te
doorbreken.
=> ONJUIST BEELD
ONJUISTE UITSPRAKEN
ONWETENDHEID
ANGST
DESINTERESSE,
SLECHTE WIL
ONDERSCHATTING
MISVATTING
JEUGDWERKER
9
CHEF TECH. D.
SCHEPEN
SPEELTOESTELLEN-
VERKOPER
BUURTBEWONERS
KEURINGS-
BEDRIJF
TOEZICHTHOUDENDE
OVERHEID
ONTWERPER
SPEELRUIMTEAANLEGGER
SPEELTERREIN
WIE WEET ER IETS OVER ‘VEILIGHEID VAN SPEELTERREINEN’?
VEILIGHEIDS-
COÖRDINATOR
ONDERHOUD
10
De wetgeving in een notendop
11
KB veilige uitbating speelterreinen
Koninklijk besluit van 28 maart 2001
betreffende de uitbating van speelterreinen.
De wetgeving in een notendop
12
De wetgeving in een notendop
13
De wetgeving in een notendop
Algemene wet
Veiligheid producten en
diensten KB veiligheid
speeltoestellen
KB uitbating
speelterreinen
= zeer algemeen kader)
De wetgeving in een notendop
WET 25 APRIL 2013
Elk product / dienst moet voldoen aan algemene veiligheidsverplichting
van het wetboek economisch recht, boek IX betreffende de veiligheid
van producten en diensten.
25 APRIL 2013. — Wet houdende invoeging van
boek IX « Veiligheid van producten en diensten » in
het Wetboek van economisch recht en houdende
invoeging van de definities eigen aan boek IX in
boek I van het Wetboek van economisch recht (1)
= zeer algemeen kader)
De wetgeving in een notendop
WET 25 APRIL 2013
Elk product / dienst moet voldoen aan algemene veiligheidsverplichting
van het wetboek economisch recht, boek IX betreffende de veiligheid
van producten en diensten.
25 APRIL 2013. — Wet houdende invoeging van
boek IX « Veiligheid van producten en diensten » in
het Wetboek van economisch recht en houdende
invoeging van de definities eigen aan boek IX in
boek I van het Wetboek van economisch recht (1)
Het KB uitbating speelterreinen zegt hoe de uitbater dat moet aantonen.
Het KB speeltoestellen zegt hoe de fabrikant speeltoestellen op de markt
moet brengen
KB
speeltoestellenKB
speelterreinen
= zeer algemeen kader)
De wetgeving in een notendop
WET 25 APRIL 2013
Elk product / dienst moet voldoen aan algemene veiligheidsverplichting
van het wetboek economisch recht, boek IX betreffende de veiligheid
van producten en diensten.
Het KB uitbating speelterreinen zegt hoe de uitbater dat moet aantonen.
Het KB speeltoestellen zegt hoe de fabrikant speeltoestellen op de markt
moet brengen
KB
speeltoestellenKB
speelterreinen
17
De wetgeving in een notendop
Wat zegt het KB
veiligheid
speelterreinen?
18
Speelterrein opgebouwd en geïnspecteerd
Speeltoestellen geïnstalleerd, gemonteerd, beproefd, geïnspecteerd
Moet voldoen aan algemene veiligheidsverplichting van de wet
Veiligheid van producten en diensten
Het KB zegt hoe de uitbater dat moet aantonen.
De wetgeving in een notendop
KB zegt
19
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speelterrein ?
20
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speelterrein ?
Speelterrein
een ten behoeve van spel
en/of ontspanning geplande
en daartoe ingerichte ruimte
waarin zich minstens één
speeltoestel bevindt;
21
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speelterrein ?
Speelterrein
een ten behoeve van spel
en/of ontspanning geplande
en daartoe ingerichte ruimte
waarin zich minstens één
speeltoestel bevindt;
OPDRACHT
Welke is/zijn volgens de definitie VRIJWEL
ZEKER een speelterrein ?
Welke is/zijn volgens de definitie wellicht GEEN
speelterrein ?
1 2 3
22
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speelterrein ?
Speelterrein
een ten behoeve van spel
en/of ontspanning geplande
en daartoe ingerichte ruimte
waarin zich minstens één
speeltoestel bevindt;
23
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speelterrein ?
Speelterrein
een ten behoeve van
spel en/of
ontspanning
geplande en daartoe
ingerichte ruimte
waarin zich minstens
één speeltoestel
bevindt;
24
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speelterrein ?
Speelterrein
een ten behoeve van
spel en/of
ontspanning
geplande en daartoe
ingerichte ruimte
waarin zich minstens
één speeltoestel
bevindt;
KEURINGS-
BEDRIJF
?
25
De wetgeving in een notendop
KB zegt: wat is een speeltoestel ?
26
De wetgeving in een notendop
speeltoestel:
een product bestemd voor vermaak of ontspanning,
ontworpen of kennelijk bestemd
om te worden gebruikt door personen die de leeftijd
van achttien jaar nog niet hebben bereikt,
waarbij uitsluitend van zwaartekracht of van fysieke
kracht van de mens gebruik wordt gemaakt
en bestemd voor collectief gebruik
op een tijdelijk of blijvend speelterrein.
KB zegt: wat is een speeltoestel ?
27
De wetgeving in een notendop
speeltoestel:
een product bestemd voor vermaak of ontspanning,
ontworpen of kennelijk bestemd
om te worden gebruikt door personen die de leeftijd
van achttien jaar nog niet hebben bereikt,
waarbij uitsluitend van zwaartekracht of van fysieke
kracht van de mens gebruik wordt gemaakt
en bestemd voor collectief gebruik
op een tijdelijk of blijvend speelterrein.
KB zegt: wat is een speeltoestel ?
NIET
28
De wetgeving in een notendop
speeltoestel:
een product bestemd voor vermaak of ontspanning,
ontworpen of kennelijk bestemd
om te worden gebruikt door personen die de leeftijd
van achttien jaar nog niet hebben bereikt,
waarbij uitsluitend van zwaartekracht of van fysieke
kracht van de mens gebruik wordt gemaakt
en bestemd voor collectief gebruik op een tijdelijk of
blijvend speelterrein.
29
De wetgeving in een notendop
30
De wetgeving in een notendop
OOSTENDE MECHELEN
31
De wetgeving in een notendop
OOSTENDE MECHELEN
UITBATER
?SPEELTOESTEL OF NIET
=
SPEELTERREIN OF NIET
SCHEPEN
32
De wetgeving in een notendop
OOSTENDE MECHELEN
UITBATER
?SPEELTOESTEL OF NIET
=
SPEELTERREIN OF NIET
neen ja
SCHEPEN
- Risicoanalyse
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
- Speeltoestel in overeenstemming met een Europese norm =
vermoeden van veiligheid
- Op basis van de risicoanalyse = punten die onvoldoende veilig
zijn. => Preventiemaatregelen toepassen.
veiligheidsgraad verhogen
technische maatregelen
organisatorische maatregelen
toezicht
informatieverstrekking
- JA. (dit concept mag worden uitgebaat).
De wetgeving in een notendop
KB zegt
Dat waren de
definities. Nu de
inhoud…!
- Risicoanalyse
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
- Speeltoestel in overeenstemming met een Europese norm =
vermoeden van veiligheid
- Op basis van de risicoanalyse = punten die onvoldoende veilig
zijn. => Preventiemaatregelen toepassen.
veiligheidsgraad verhogen
technische maatregelen
organisatorische maatregelen
toezicht
informatieverstrekking
- JA. (dit concept mag worden uitgebaat).
De wetgeving in een notendop
KB zegt
- Risicoanalyse
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
- Speeltoestel in overeenstemming met een Europese norm =
vermoeden van veiligheid
- Op basis van de risicoanalyse = punten die onvoldoende veilig
zijn. => Preventiemaatregelen toepassen.
veiligheidsgraad verhogen
technische maatregelen
organisatorische maatregelen
toezicht
informatieverstrekking
- JA. (dit concept mag worden uitgebaat).
Administratie = het bewijs dat
dit gebeurd is !!!!!
De wetgeving in een notendop
KB zegt
Nu moet de uitbater verder onderhouden:
Uitbater stelt een inspectie- en onderhoudsschema (een plan) op
Voor
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Periodieke controles
Hij voert deze acties ook uit!
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Periodieke controles
De wetgeving in een notendop
KB zegt
Nu moet de uitbater verder onderhouden:
Uitbater stelt een inspectie- en onderhoudsschema op
Voor
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Periodieke controles
Hij voert deze acties ook uit!
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Periodieke controles
Administratie = 2. het bewijs
dat de controles gebeurd zijn
!!!!!
Administratie = 1. het plan
van aanpak
De wetgeving in een notendop
KB zegt
38
De wetgeving in een notendop
En dat is het
eigenlijk…
De rest zijn details.
KB zegt
39
De wetgeving in een notendop
QUIZzoek de
5 fouten
40
De wetgeving in een notendop
Zegt het KB ?
QUIZzoek de
5 fouten
Risicoanalyse
= Kijken of alles volgens de norm is.
Speeltoestel niet in overeenstemming met een Europese norm =
onveilig
Op basis van de risicoanalyse => indien onveilig, toestel
verwijderen.
Of bord plaatsen: ‘niet verantwoordelijk voor ongevallen’.
Op basis van de risicoanalyse stelt de uitbater een inspectie- en
onderhoudsschema op
Voor
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Uitbater moet jaarlijks zijn speeltoestellen laten controleren
door een erkend keuringsorganisme.
41
De wetgeving in een notendop
Risicoanalyse
= Kijken of alles volgens de norm is.
Speeltoestel niet in overeenstemming met een Europese norm =
onveilig
Op basis van de risicoanalyse => indien onveilig, toestel
verwijderen.
Of bord plaatsen: ‘niet verantwoordelijk voor ongevallen’.
Op basis van de risicoanalyse stelt de uitbater een inspectie- en
onderhoudsschema op
Voor
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Uitbater moet jaarlijks zijn speeltoestellen laten controleren
door een erkend keuringsorganisme.
Zegt het KB ?
QUIZzoek de
5 fouten
42
De wetgeving in een notendop
- Risicoanalyse
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
- Speeltoestel in overeenstemming met een Europese norm =
vermoeden van veiligheid
- Op basis van de risicoanalyse = punten die onvoldoende veilig
zijn. => Preventiemaatregelen toepassen.
veiligheidsgraad verhogen
technische maatregelen
organisatorische maatregelen
toezicht
informatieverstrekking
- JA. (dit concept mag worden uitgebaat).
Uitbater stelt een inspectie- en onderhoudsschema (een plan) op
Voor
• Regelmatig nazicht
• Onderhoud
• Periodieke controles
Zegt het KB ?
QUIZDe antwoorden =
KB zegt
43
Zelf doen?
Derden inhuren?
44
CBS
Zelf doen? Derden inhuren?
45
CBS
Ik kan dat!
Ik mag dat!
Zelf doen? Derden inhuren?
46
CBS
Ik kan dat!
Ik mag dat!
Dat is waar!
Zelf doen? Derden inhuren?
47
CBS
Ik kan dat!
Ik mag dat!
Risicoanalyse
Regelmatig nazicht
Onderhoud
Periodieke controle
Zelf doen? Derden inhuren?
Dat is waar!
48
CBS
Ik kan dat!
Ik mag dat!
Risicoanalyse
Regelmatig nazicht
Onderhoud
Periodieke controle
*
*
Zelf doen? Derden inhuren?
Dat is waar!
49
CBS
Ik kan dat!
Ik mag dat!
Risicoanalyse
Regelmatig nazicht
Onderhoud
Periodieke controle
Graag:
Vorming
Vb. speelom*
*
Zelf doen? Derden inhuren?
*
Dat is waar!
50
CBS
“Wij, erkende
instantie !!!”
Zelf doen? Derden inhuren?
51
CBS
“Wij, erkende
instantie !!!”
Yeah, right!
Zelf doen? Derden inhuren?
52
CBS
Zelf doen? Derden inhuren?
Belangrijk.
Eigen kennis, en inzet
goede opdracht formuleren aan derden.
firma’s aanspreken met brede kennis m.b.t.
speelkansen en veiligheid
53
RISICOANALYSE
RISICOANALYSE
54
Zie je op 1 of meer van deze foto’s een detail
waarvan je denkt: “oei, daar zou een kind zich wel
eens ernstig bij kunnen bezeren…!”
RISICOANALYSE
55
De wetgeving in een notendop
OOSTENDE MECHELEN
UITBATER
?SPEELTOESTEL OF NIET
=
SPEELTERREIN OF NIET
neen ja
SCHEPEN
56
De wetgeving in een notendop
MECHELEN
OPDRACHT
Zoek de verschillen…
Hier zijn wijzigingen gebeurd, om veiligheidsredenen…
Doel van de wijziging: verlagen van ‘risico’.
Bediscussieer met 2 (buur):
Waarom, denk je, heeft men deze wijziging doorgevoerd.
VOOR NA
57
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
• Ev. Preventiemaatregelen
• risicoanalyse
RISICOANALYSE
58
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
• Ev. Preventiemaatregelen
• risicoanalyse
RISICOANALYSE
Benoemen van het soort gevaar
Een redenering maken over kans / ernst
Toelaatbaar / ontoelaatbaar
Verandering aan product of uitbating om
risico te verminderen.
59
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
• Ev. Preventiemaatregelen
• risicoanalyse
normen
Checklist A en
stappen van
risicoanalyse
RISICOANALYSE
60
“Speeltoestel in overeenstemming met een
Europese norm = vermoeden van veiligheid”
RISICOANALYSE
61
“Speeltoestel in overeenstemming met een
Europese norm = vermoeden van veiligheid”
ATTEST
1176
RISICOANALYSE
62
De rest van het terrein =
meer werk aan de
risicoanalyse…
“Speeltoestel in overeenstemming met een
Europese norm = vermoeden van veiligheid”
RISICOANALYSE
63
De rest van het terrein =
meer werk aan de
risicoanalyse…
“Speeltoestel in overeenstemming met een
Europese norm = vermoeden van veiligheid”
Handboek is een
hulp
RISICOANALYSE
64
Valgevaar
RISICOANALYSE
65
Valgevaar
RISICOANALYSE
66
Valgevaar
RISICOANALYSE
67
Beknelling
RISICOANALYSE
68
Beknelling
RISICOANALYSE
69
Beknelling
RISICOANALYSE
70
Beknelling
RISICOANALYSE
71
RISICOANALYSE
72
Gebruik giftige plantenRISICOANALYSE
73
Door kinderen gemaakt, onder
toezicht, in het kader van hun spel
=> geen speeltoestel.
RISICOANALYSE
74
OPDRACHT
Waar gaat mijn
lampje branden?
RISICOANALYSE
75
Noem punten die je
nader zou willen
onderzoeken.
RISICOANALYSE
OPDRACHT
76
• Identificeren van gevaren
• Vaststellen en nader bepalen van risico’s
• Evalueren van de risico’s
• Ev. Preventiemaatregelen
• risicoanalyse
Benoemen van
het soort gevaar
Een redenering maken over
kans / ernst
Toelaatbaar / ontoelaatbaar
RISICOANALYSE
77
redeneringen
+ Eventuele
preventiemaatregelen
RISICOANALYSE
78
redeneringen
+ Eventuele
preventiemaatregelen
Vóór de
uitvoering
Na de
uitvoering
RISICOANALYSE
79
Een voorbeeld.
Stad Antwerpen
RISICOANALYSE
80
RISICOANALYSE
81
RISICOANALYSE
OPDRACHTVervang
‘boomhut’
door een
term van je
eigen
speelterrein
82
Inspectie- en
onderhoudsschemaPlanning: Wie ? Wanneer?
83
Planning: Wie ? Wanneer?
Inspectie- en onderhoudsschema
84
Planning: Wie ? Wanneer?
Regelmatig nazicht onderhoud periodieke controle
Inspectie- en onderhoudsschema
85
Planning: Wie ? Wanneer?
Regelmatig nazicht onderhoud periodieke controle
Inspectie- en onderhoudsschema
86
Planning: Wie ? Wanneer?
Regelmatig nazicht onderhoud periodieke controle
Inspectie- en onderhoudsschema
87
Inspectie en onderhoudsschema Planning: Wie ? Wanneer?
Regelmatig nazicht onderhoud periodieke controle
Inspectie- en onderhoudsschema
88
Inspectie en onderhoudsschema
Opdracht: Maak uw eigen inspectie- en onderhoudsschema
Regelmatig nazicht:
wie? ………………….
Onderhoud:
Wie? …………………
Periodieke controle
Wie? ………………….
JAN FEB MAART APRIL MEI JUNI
JULI AUG SEPT OKT NOV DEC
x
Inspectie- en onderhoudsschema
89
Administratie
90
Administratie
Controleer, noteer ….. En steek het in een map !
Regelmatig
nazicht
Onderhoud
Periodieke
controle
RISICO
ANALY
SE
Inspectie- en
onderhoudsschema
91
Administratie
Controleer, noteer ….. En steek het in een map !
Regelmatig
nazicht
Onderhoud
Periodieke
controle
RISICO
ANALY
SE
Inspectie- en
onderhoudsschema
92
Formuleer goede opdracht aan derden
Gij zult
……..
93
CBS
Welke opdracht?
En aan wie vragen we het?
94
Deze persoon komt de jaarlijkse inspectie doen.
Welke opdrachtformulering hieronder is de minst slechte:
1. Kom onze toestellen controleren op de normen
2. Controleer ons speelterrein op de normen
3. Controleer de details van ons speelterrein en geef aan wat niet
meer aan het gewenste veiligheidsniveau voldoet.
4. Controleer onze toestellen op gevaarlijke slijtage
OPDRACHT
95
Visie op
speelkansen
96
Willen wij zoiets ?
Visie op speelkansen
97
Willen wij zoiets ?
Dat wil ik
wel!
Durven wij
dat ?
Dat kan bij ons
niet, denk ik.
Zoiets is bij
ons niet
nodig denk ik.
98
KB Is de wetgeving hier
eigenlijk van tel ?
99
En zo ja… krijg
je dat dan ook
goedgekeurd?
KB
KB
100
Of kun je maar beter
proberen van die
wetgeving weg te
blijven?
101
Waar dromen we van?
Wat willen wij kinderen bieden?
Zoek uit hoever je kunt, en wilt en
durft gaan
Kom zo tot een praktijkvisie.
NOOD AAN VISIE
102
vragenronde
Kind & SamenlevingNijverheidsstraat 10 1000 Brussel+32 (0) 02 894 74 66
pdekeyser@k-s.be
www.k-s.be