1 - 23/03/16

Presentatie Risicoanalyse Psychosociale Aspecten (RAPSY)

Ann Magnus – APB Provinciaal Onderwijs Antwerpen

2 - 23/03/16

Analyse en preventie in de praktijk bij APB Provinciaal Onderwijs Antwerpen

Psychosociale belasting als (mede) oorzaak van

arbeidsongevallen

3 - 23/03/16

Toelichting historiek APB POA: •  APB POA = Autonoom Provinciebedrijf Provinciaal Onderwijs Antwerpen

> vóór 2011 aparte (provinciale) scholen / Gemeenschappelijk Provinciebedrijf (GPB) met directeurs aan het hoofd > 2011 - 2013 Intern Verzelfstandigd Agentschap (IVA POA) > vanaf 1 januari 2014 APB Provinciaal Onderwijs Antwerpen (APB POA) = schoolbestuur onder leiding van directeur en stafdienst

•  Verschillende types personeel: - gesubsidieerd (interim / tijdelijk / vaste benoeming (TADD)) - niet-gesubsidieerd: - statutair (vastbenoemd & ter beschikking gesteld door provinciebestuur) - contractueel (tijdelijk of onbepaalde duur bij APB POA)

4 - 23/03/16

Aanleiding eindwerk / motivatie:

•  Enkele aangiftes van arbeidsongevallen vielen eigenlijk onder de categorie psychosociale belasting, zoals bv. pesten op het werk of (psychologisch) geweld door derden, o.a. door leerlingen. Deze incidenten werden toen (onterecht) als arbeidsongevallen aangegeven.

•  Ontevredenheid van het personeel in enkele scholen werd

opgemerkt, in de mate dat er duidelijk in kaart moest gebracht worden waar de knelpunten zich bevonden. Op expliciete vraag van de directies van de onderwijsinstellingen werd de IDP&B ingeschakeld om dit op te volgen en de mogelijke oorzaken te onderzoeken.

5 - 23/03/16

Doel: •  Welzijn personeel verbeteren,

o.a. door:

•  In kaart brengen knelpunten (RAPSY)

•  Procedures opstellen / aanpassen (AO en PSY)

•  Werkgroep WELZIJN opstarten (betrokkenheid HL)

> Werkverlet verminderen! AO verminderen!

6 - 23/03/16

Timing - aanpak – acties (1):

•  Aanstellen vertrouwenspersoon (VP) •  Risicoanalyse (RAPSY) laten uitvoeren •  Terugkoppelen resultaten RAPSY •  Procedures PSY + AO opstellen / aanpassen •  Opstarten werkgroepen Welzijn •  Analyse AO – aanwezigheidsbeleid optimaliseren •  Samenwerking HL + LPA + VP + personeel stimuleren

7 - 23/03/16

Timing - aanpak – acties (2):

Najaar 2013 Vraag van directeurs voor opstarten enquête 2013-2014 Offertes risicoanalyse / enquête September Oktober November 2014

Communicatie rond thema psychosociale risico’s: - directeurenoverleg - werkgroepen P&B + PA - personeel

17 November 2014 Testfase enquête door stafdienst 24 November 2014 Aankondiging via affiche + toelichting timing 1 december 2014 Start enquête gesubsidieerd personeel (link) 8 december 2014 1ste reminder via Smartschool 15 december 2014 2de reminder via Smartschool 18 december 2014 Aanstelling vertrouwenspersoon APB POA 31 december 2014 Afsluiting online enquête

8 - 23/03/16

Timing - aanpak – acties (3):

Januari 2015 Kennisgeving contactgegevens vertrouwenspersoon Januari Februari 2015

Persoonlijke voorstelling VP tijdens personeels-vergaderingen en werkgroepen P&B + toelichting procedure psychosociale aspecten

23 februari 2015 Analyse resultaten enquête 16 maart 2015 Samenstellen rapport + afdrukken 1 april 2015 21-29 april 2016 Mei 2015

Terugkoppeling resultaten RAPSY: - directeurenoverleg - werkgroepen P&B - personeel (via nieuwsbrief Smartschool)

Mei – juni 2015 Opstart werkgroepen Welzijn per school (2 acties) Juni – augustus 2015

Toelichting resultaten RAPSY door EDPB + doel werkgroepen Welzijn

Schooljaar 2015-2016

Implementatie actieplannen Opname in GPP/JAP door PA

Schooljaar 2015-2016

Terugkoppeling STAVAZA tijdens vergaderingen werkgroep P&B

9 - 23/03/16

Respons RAPSY:

Aantal werknemers

Aantal respondenten

Respons Foutenmarge

APB Provinciaal Onderwijs Antwerpen

997

341

34%

4%

Instelling 1 244 124 51% 6%

Instelling 2 177 75 42% 9%

Instelling 3 141 49 35% 11%

Instelling 4 237 58 24% 11%

Instelling 5 198 31 16% 16%

10 - 23/03/16

Resultaten RAPSY:

11 - 23/03/16

Resultaten /conclusie:

•  Geen open communicatie rond dit thema (ligt gevoelig) >bespreekbaar maken

•  Vertrouwenspersoon niet gekend! >nu OK

•  Betrokkenheid HL niet optimaal >veel vanuit Stafdienst + IDP&B

•  AO moeilijk op te volgen door preventieadviseur > types personeel

•  Elke onderwijsinstelling zal intern zijn eigen actiepunten moeten bepalen in onderling overleg met alle partijen > GPP en JAP. Ondersteuning door de PAPSY, VP, LPA en IDP&B zijn essentieel.

12 - 23/03/16

Leerpunten voor mezelf:

•  Moet gedragen zijn vanuit directie / HL, sàmen met personeel: niet enkel initiatief vanuit IDP&B / Stafdienst.

•  RAPSY was slechts nulmeting: er is nog veel samenwerking nodig en constante aandacht voor dit welzijnsdomein is essentieel!

•  Onderwijsinstellingen verschillen onderling sterk qua betrokkenheid HL / PA en samenwerking met IDP&B. Medewerking is soms moeilijk te verkrijgen.

•  Psychosociale risico’s zijn een delicaat onderwerp, alsook privacy en interpreteren van medische gegevens bij AO en afwezigheden wegens ziekte ligt moeilijk.

•  Vertalen van wetgeving naar de praktijk is niet eenvoudig: procedures zijn soms lang en ingewikkeld, korte versies persoonlijk toelichten bij betrokkenen helpt echter en werd steeds positief ontvangen.

•  Positieve evolutie is merkbaar, maar thema heeft véél tijd (enkele schooljaren) nodig om ingeburgerd te geraken. Personeel is gemotiveerd en klaar voor verandering!

13 - 23/03/16

Bedankt

APB PROVINCIAAL ONDERWIJS ANTWERPEN Interne Dienst Preventie & Bescherming Boomgaardstraat 22 bus 112, 2600 Berchem T 03 240 55 11 - T 03 240 55 88 – M 0470 95 13 87 www.provinciaalonderwijsantwerpen.be