Post on 04-Jun-2015
Landelijk gebied in ontwikkeling
Drijvende krachten: Profit
Wereldwijd stijgende vraag food-feed-fuel; stijgende wereldmarktprijzen
West-europese afzetmarkt blijft gelijk/krimpt. Wel groei
koopkracht.
(Agro)logistieke en technologische ontwikkelingen
Regionale markt ‘verbreding landbouw’ blijft beperkt, maar er is ruimte voor verdubbeling
Drijvende krachten: Profit
Hervormingen EU landbouwbeleid:
▫ Liberalisatie: toenemende internationale concurrentie, maar ook toegang tot nieuwe markten
▫ Markt wordt bepalender, meer en sterker fluctererende prijzen
▫ Koppeling bedrijfstoeslagen aan maatschappelijke prestaties van de landbouw (vraag: wat en waar?)
▫ Afschaffing melkquota in 2015▫ Schaalvergroting in alle schakels van de ketens
Drijvende krachten: Profit
Van boerenerven naar woonerven en van werklandschappen naar woonlandschappen
Verbreding economie in het landelijk gebied
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
16.000
18.000
1986 1995 2005
landbouw areaal (x 20 ha)
aantal bedrijven
Drijvende krachten: Planet
Klimaatverandering geeft natte winters, droge zomers en onvoorspelbare weersextremen:▫ water/bodem vraagt meer en wordt sturender in
ruimtegebruik▫ natuur:
▪ extra stressfactor bovenop de huidige onvoldoende milieu-, water- en ruimtelijke condities
▪ arealen van soorten gaan schuiven, zodat soorten zich ook moeten gaan verplaatsen
Landbouw: doorwerking EU-beleid (Natura 2000, KRW, nitraat- en bodemrichtlijn) leidt tot extra kosten
Drijvende krachten: Planet
Landschap:▫ Gesloten wordt opener
▫ Open wordt geslotener▫ Veel verschillende functies
naast en door elkaar
Drijvende krachten: PeopleVeranderende wensen van mensen: toenemende behoefte aan recreatiemogelijkheden meer mobiliteit en wensen tot wonen in het groen groeiende aandacht voor gezondheid en beleving regionale identiteit als tegenhanger van globalisering
Druk op ruimte:▫ ruimtevraag voor uitbreiding steden, kernen en
bedrijventerreinen beperkt ▫ wel vraag om ruimte voor andere functies (water,
natuur, recreatie,...) ▫ grondprijzen blijven stijgen?
Drijvende krachten: People “Mentale” verstedelijking platteland:
▫ Opkomst “andere” bedrijvigheid op platteland▫ Meer burgers op het platteland▫ Opkomend issue: maatschappelijke acceptatie landbouw
(dierenwelzijn, schaalvergroting, bouwblokken, concentraties bedrijven, etc.);
Toenemende welvaart:▫ besteedbaar inkomen▫ vraag naar belevingsplatteland
Huidig beleid landelijk gebied
Doel: sterke steden en leefbaar platteland
• Water: veiligheid, kwaliteit en kwantiteit• Landschap en natuur: beheer cultuurlandschap,
biodiversiteit • Landbouw: structuurversterking, versterking
economische basis• Duurzame energie en energiebesparing
Huidig beleid landelijk gebied
Middelen
• Overlegstructuren/convenanten/intentieverklaring• Subsidies• Regels/aanwijzingen/zoneringen
Kansen en problemen
hogere marktprijzen voor landbouwproducten leiden door automatische koppeling tot hogere vergoedingen voor andere functies
geen verdere afname milieudruk (mobiliteit, energieverbruik en intensivering land- en tuinbouw). Natuur staat onder druk.
Groei koopkracht West-europeanen en de hiermee samenhangende consumententrends (convenience, health, biologisch, streek)
Kansen en problemen
Schaalvergroting (o.a. grondgebonden landbouw) in een kleinschalig landschap
Veel functies vragen om ruimte: (toenemende?) druk op de grondmarkt
Natuur & landschap vermarkten?
Overijssels agrocluster heeft een sterke positie op de (Westeuropese) markten
Waterkans toevoegen
Centrale beleidsvragen
1. Waarvoor is het Overijssels landelijk gebied?
▫ Met welke bril kijkt u naar Overijssel?▫ Behoefte aan ‘uitloopgebied’, rurale idylle en
belevingseconomie ▫ Verstedelijking▫ Wereldmarktontwikkelingen food-fuel-feed▫ Noodzaak eigen duurzame ontwikkeling van economie
en werkgelegenheid?
Centrale beleidsvragen
2. Bedrijvigheid op het platteland wordt groter en professioneler zowel in recreatie als bijvoorbeeld in landbouw en dienstverlening.
Hoe kijkt u aan tegen professionalisering en schaalvergroting in verschillende sectoren?
Welke functies horen thuis in het landelijk gebied? Passen deze functies in iedere omvang in het landelijk
gebied? Hoe verhoudt zich dit tot de kernwaarden van het
Overijsselse landschap?
Centrale beleidsvragen3. Natuur, landbouw en landschap zijn thema’s die wij
historisch benaderen vanuit behoud en zorg met daarbij een instrumentarium bestaande uit subsidies en regels
Willen en kunnen we zorgen voor een omkering in denken rond bovenstaande thema’s? Van zorg en behoud naar kapitaal door ontwikkeling? Wat betekent dat voor de rol en het instrumentarium van provincie en gemeente?
Wie investeert in natuur en landschap?