HIV, de rol van de huisarts

Dr.Tine Van Haegenborgh

11.05.’05

Kenmerken huisartsenpraktijk Geografische situering Praktijksetting en –inrichting Deskundigheid: preventie-curatief-palliatief Multidisciplinaire contacten Leefomgeving, ‘gezin’ én individu Laagdrempelig Continue beschikbaarheid

Hiv-test Huisartsen vinden 60% van hiv (België) 50% van personen die test vragen niet

in verband met objectieve risicofactor Hiv test = soa check-up!

vb. Serologie hiv + hbv +/- hcv + syf Informed consent

Hiv test (vervolg)

1) patiënt vraagt test ‘Waarom komt deze patiënt nu bij mij?’Vraag achter de vraag?Window faseSoa-hypochondrieRepeat testerAnonieme test

Hiv test (vervolg 2)

2) Arts overweegt test Personen met hoogrisicoprofiel Zwangerschap(swens) Bepaalde symptomen (jonge personen

met ‘mononucleosis’, TBC, uitgebreide psoriasis, recidiv.vaginale mycose,…)

Precounseling (inhoud)VraagverhelderingKennis soa/hiv toetsenKennis/implicaties hiv-test toetsenDetails bespreken: Wat? Waar? Wie?

Wanneer?Postcounseling voorbereiden

Precounseling (methodiek)Open vragen !!Angstverhelderend, in dialoogActief luisteren (gevoelsreflecties

geven, benoemen, toetsen, samenvatten) : regisseren, met stiltes

Samen maken van inventaris van barrières, intenties en keuzes

PostcounselingMondeling, na 1 weekRuimte latenMethodiek precounselen herhalenNegatieve test = evalueren vrijgedrag

en ‘inventaris maken’Soa preventie (vaccin HBV)Positieve test: gesprek goed timen

Fases slecht nieuws gesprek

1. Bereid jezelf voor – eigen angst – timing !

2. Inleiden met ik-boodschap3. Slecht nieuws : kort en direct4. Ingaan op emoties; meeleven-

reflecteren-spiegelen – ruimte!!5. Zo nodig toelichten slecht nieuws6. Planning maken (24 uur)

Valkuilen counselen Jezelf niet goed voorbereiden (1) Mededeling uitstellen, patiënt laten raden,

afleidingsmanoeuvres, pil vergulden (3) Troosten, tegenspreken, bagatelliseren (4) (‘u bent één van de velen’), contra-agressie

« het ergste wat kan gebeuren is dat er niets gebeurt » (F.Perls)

Eerste vervolgconsultVerwerking nagaan; luisterbereidheid

(maximaal)Respect eigen tempo patiënt Informatie geven (minimaal) (folder)Geen klinisch onderzoekCrisisopvang: beperkt aantal

vertrouwenspersonen, profession.adresFollow-up aanbieden

Hiv basis check-up (1) Klinisch onderzoek :-algemeen: BD, LG, abdomen, huid, NKO,…-gynaecologisch (PAP 1x/J)-soa :‘met letsel/met afscheiding/onzichtbare’ Labo nuchter:- hemato (complet, T4 aantal/%, VL) - biochemie: Glc, nierftie, urinezuur, chol, TG,

lever, CK, amylase, Fe, …- serologie (Toxo, CMV, EBV, syf, HBV, HCV,..)

Hiv basis check-up (2)Urine (ESU) :microscopie, PCRVaccinatiesRX thorax IDR (Mantoux)AnticonceptieAnamnese afmaken; tijdstip van

seroconversie? transmissie ?

Hiv, follow-upKlinische/biologische parametersZiekte- en gezondheidsbelevingMantelzorg/partners…Preventie items, veilig vrijen & soaNetwerk: wie, wat, waar, wanneer -

werkmap

Follow-up onbehandelde patiëntStadium en kliniek ~T4Hemato, T4, biochemie : 2 x /jSerologie : 1 x /jSoa check-up, Pap, IDR : 1 x/jVaccinatiesCounseling evtl. therapiestart?

Verwijzen behandeling T4 < 250 – 300 ; snelle T 4 daling VL > 10 000-50 000 Symptomen ! Compliance beter bij juiste startmoment Slaagkansen verminderen na elke cocktail:

80% na eerste, 70 % na tweede,… Bijwerkingen HAART?

Follow-up behandelde patiëntBiologische en klinische parameters

- hemato, biochemie: 4 x/j InteractiesBijwerkingen: diabetes, hyperlipidemie,

neuropathie,…Positieve lijstPsychosociale begeleiding

Positieve lijstPijnstillers: aspirine, paracetamol,

ibuprofenAntibiotica: peni’s, tetra’s, azithro,

ciprofloxaAntihistaminica: cetirizineSedativa: lorazepam, temazepamAntidepressiva: fluoxetineNeuroleptica: RisperdalR

Positieve lijst (vervolg)Antipsychotica: fluconazoleAntimigraine: sumatriptanAntiviraal: acyclovir, famciclovirBetablokkers: atenolol

Huisartsen-hiv-netwerk

= deskundigheidsbevordering Horizontaal (huisartsen A’pen) (intervisie) Verticaal (patiënt/sensoa/ARC/ziekenhuis) Praktijkmap Peer review Productinfo KAR,WVVH,UA,…

Huisartsenhivnetwerk Antwerpen15-tal huisartsen A’pen3-4 x/j navormingPeer review , met ‘gasten’Medisch technischPsychosociaalRichtlijnen

SamenwerkingsprotocolOnderling vertrouwen, zonder

competitie Inzicht in complementaritietDuidelijke taakomschrijvingUitwisseling van informatieBekendheid van patiënt/verwijsbeleid

= model van integrale samenwerking

Taakomschrijving huisartsen Medisch technisch:

- correct testen en counselen

- basis check-up

- preventie

- correct verwijzen indien nodig/gewenst

- mede follow-up (vooral T4, VL,…)

- adherence Psychosociale ondersteuning

Taakomschrijving ARC Medisch technisch:

-counselen rond AVT (wanneer, wat, hoe,…)

-follow-up AVT (2-4 x/j)

-switchen AVT

-verwijzen derde lijn Psycho-sociaal: gespecialiseerde hulp Research

Kenmerken gezondheid Autonomie Wilservaring, vanuit innerlijke Keuzes maken Ervaring van betekenis en zingeving Vermogen tot diepgaande relaties Lichaamsbewustzijn Expressie geven Humor