“Het coachen van zowel individuele atleten als van

samengestelde teamatleten”

◦ Als coach is het mijn taak de atleten te begeleiden bij het behalen van hun doelen.

◦ Deze begeleiding kent zowel directe beïnvloedingen (zoals het geven van trainingen ter bevordering van de sportspecifieke vaardigheden) als indirecte beïnvloedingen (zoals het geven van steun ter verbetering van de intrinsieke motivatie).

◦ Het kunnen coachen en het effect van coachen zijn uiteraard afhankelijk van situationele factoren

Huijbers, J., Murphy, P. (2010). Totaalcoachen . Begeleiden met

Action Type. Nieuwegein: Arko Sports Media.

ISTJ ISFJ INFJ INTJ

ISTP ISFP INFP INTP

ESTP ESFP ENFP ENTP

ESTJ ESFJ ENFJ ENTJ

De Cuyper, B., (2004). Communiceren moet je leren. Praktijktips voor trainers en coaches. Nieuwegein: Arko Sports Media.

De Cuyper, B., (2010). Emotiecoachen in de wedstrijdsport. Driftkikkers en angsthazen. Nieuwegein: Arko Sports Media.

Sta voor wat u zegt.

Eerst volgen dan leiden.

De taal van uw sporters kunnen spreken.

Spreken en luisteren is de wijsheid

Ontvangen van boodschappen

Decoderen van boodschappen

Niet communiceren bestaat niet.

Luisteren is een werkwoord. ◦ Tijd en ruimte maken

◦ Luisterhouding aanpassen

◦ Listen with your eyes

◦ Op tijd samenvatten

◦ De juiste vraag stellen

Zenden van boodschappen.

Een gesprek moet zinvol zijn. ◦ Je moet het gespreksthema heel duidelijk maken.

◦ Selecteer de informatie in functie van het gespreksdoel.

◦ Kies het juiste moment.

◦ Formuleer op het niveau van de speler.

◦ Maak het boeiend.

◦ Werk met ik-boodschappen.

◦ Voorzichtig met heruitzendingen.

◦ Schriftelijke vastlegging.

◦ Vervolg noodzakelijk.

Deze terugkoppeling kan voor een gunstig effect zorgen. ◦ Richt je op het gedrag en niet op de persoon.

◦ Wees concreet.

◦ Doseer en selecteer.

◦ Opletten met eenzijdig negatieve feedback.

◦ Zorg voor wegen naar verbetering.

◦ Hou rekening met het incasseringsvermogen.

◦ Hou contact met de ontvanger.

◦ Plan een goede timing.

Wees bewust van uw woorden.

Exploreren, reageren, concluderen.

Bij een mogelijke kwetsuur is het belangrijk om het risico te kunnen inschatten.

Bij een mogelijke kwetsuur is het belangrijk om de snelheid van herstel in te schatten.

Blondeel, B. (2008). Mentale en sociale vaardigheden in jeugdsport. Academia Press: Gent.

Damen, T., Meurs, B., de Koning, O., Bröring, R. (2010 ). Mentale training en begeleiding in het voetbal. Nieuwegein: Arko Sports Media.

Huijbers, J., Murphy, P., Otter, D. (2008). Oefenboek Totaalcoachen. Begeleiden met action Types. Nieuwegein: Arko Sports Media.

Huijbers, J., Murphy, P. (2010). Totaalcoachen . Begeleiden met Action Type. Nieuwegein: Arko Sports Media.

Weinberg, R., Gould, D. (2011). Foundations of Sport and Exercise Psychology.

In de optimale mentale prestatietoestand presteert een atleet vanuit mentaal oogpunt optimaal. In deze toestand is zijn mentale weerbaarheid het grootst. Deze weerbaarheid kan worden verbeterd door individuele mentale training en begeleiding.

4. Zelfcontrole 1. Kenmerken

3. Vaardigheden 2. Zelfinzicht

Grondhouding / gemotiveerde houding

TOESTAND

toewijding verbinding

geloof in eigen

kunnen

TOPVORM

Optimale mentale

prestatietoestand

Zelfvertrouwen Individuele doelen

Emotionele controle Spanningsregulatie

Visualisatie Focussen

Individuele doelen beïnvloeden de richting, de inspanning en de mate van volharding in gedrag bij atleten en maken het mogelijk gedrag en prestaties te evalueren.

Te fanatiek Starheid

Te competitief

Doelloos Freewheelen

Ongemotiveerd

Doelgericht Gemotiveerd Realistisch Volhardend

Aantal goed gestelde doelen

Pre

sta

tie

Specifiek

Meetbaar

Acceptabel

Realistisch

Tijdgebonden

De mate van spanning is de prikkeling tot lichamelijke, emotionele en mentale opwinding. Het regelt de autonome functies van het lichaam, zoals hartslagfrequentie, ademhaling, reflexen en spierfuncties.

Overspanning Geïrriteerd

Nerveus

Ongemotiveerd Vlak

Vermoeid

Actief Alert

Optimale spierspanning

Fysiek en mentaal startklaar

Spanning

Pre

sta

tie

Ontspanning

Technieken

Focussen is het vrijmaken, verzamelen, richten en vasthouden van de aandacht op taak-relevante aspecten. Een atleet moet daarbij kunnen switchen tussen de aandachtsstijlen als de situatie erom vraagt.

Starheid Willekeur

Mentaal vermoeid

Doelloos Afwezig Afgeleid

Scherp Alert

Hier en nu Flexibel

Ontspannen

Focussen

Pre

sta

tie

Aandacht vrijmaken

Aandacht verzamelen

Aandacht richten

Aandacht vasthouden

Aandacht switchen

Visualiseren is het gebruikmaken van alle zintuigen om bewegingen en situaties in de gedachte van een atleet te construeren.

Visualiseren

Pre

sta

tie

Duidelijkheid

Controleerbaarheid

Perspectief van kijken

Er is sprake van emotionele controle als een atleet zich niet laat meeslepen door zijn emoties, maar er zo mee omgaat dat de emoties hanteerbaar blijven en in ieder geval de prestaties niet verslechteren.

Star Inflexibel

Weinig passie

Heetgebakken Kortsluiting

Voldaan

Realistisch waarnemen en interpreteren Kalm , koel en

gefocust blijven Gewenst gedrag

vertonen

Emotionele controle

Pre

sta

tie

Denkreactie

Emotionele reactie

Gedragsreactie

Zelfvertrouwen is de overtuiging om in de toekomst op een succesvolle wijze gewenst gedrag te kunnen vertonen.

Zelfoverschatting Arrogant Voldaan

Onzekerheid Zelfkritisch

Negatief zelfbeeld

Optimistisch Realistisch

Lef Evaluatie gericht

op gedrag

Zelfvertrouwen

Pre

sta

tie

Uitdagingen

Gedachtecontrole

Positieve zelfinstructie

Fysieke en mentale voorbereiding

Damen, T., Meurs, B., de Koning, O., Bröring, R. (2010 ). Mentale training en begeleiding in het voetbal. Nieuwegein: Arko Sports Media.

Huijbers, J., Murphy, P. (2010). Totaalcoachen . Begeleiden met Action Type. Nieuwegein: Arko Sports Media.

Juchtmans, R., Leekens, G. (1998). Winnen door teambuilding. Standaard Uitgeverij: Antwerpen.

Teamwerk is complex maar we kunnen al vertrekken van de stelling dat de wetenschap erkent dat zelfs spontaan teamwerk niet automatisch leidt tot chaos

Verloren wedstrijd Gewonnen wedstrijd Afgedwongen geluk Geen vedettisme Succes van individu

Bij teamwerk is teamoverleg een belangrijk onderdeel. ◦ Inleiden. ◦ Iedereen doet zijn zegje. ◦ Bewaken. ◦ Opstellen van overzicht opmerkingen. ◦ Iedereen kan aanvullen. ◦ Opstellen van samenvatting. ◦ Iedereen zoekt mee naar oplossing. ◦ Bewaken van haalbaarheid. ◦ Opstellen van overzicht voorstellen. ◦ Iedereen werkt mee aan een overeenkomst. ◦ Eindverslag.

Teamleader

Bobcoach

Media

Teamontwikkeling verhoogt duidelijk de efficiëntie.

Instrueren Delegeren Coachen

Team Competentie

Team Betrokkenheid

Oplossing Ontgoocheling Hoog

Productief Orientatie

Coachen … wat een job…

◦ Een helse job

◦ Een heerlijke job