HEPATITIS ABCD E

Lien Cattoir 11 december 2018

Epidemiologie, kliniek en diagnostiek

OVERZICHT

• 2 casussen

• HEV algemeen: kenmerken, geschiedenis, genotypes en klinisch beeld

• Komt het voor bij ons? Voldoende gekend/aandacht?

• Transmissie

• Diagnostiek, inclusief enkele studies/projecten

• Therapie en preventie

Casussen

HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

CASUS 1

• Man, 71 jaar

• MUG interventie: • Sinds 2 dagen algemeen minder goed

• Onwel op restaurant (suf, klamzweterig, minder responsief)

• Geen syncope, geen retrosternale pijn

• Spoedopname: • Goed aanspreekbaar

• Geen neurologische problemen

• Geen andere klachten

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

CASUS 1

• Voorgeschiedenis: • Arteriële hypertensie, CABG

• Diabetes mellitus

• Jicht

• Medicatie: • Asaflow, Bisoprolol, Coruno

• Glucophage, Galvus, Uni diamicron

• Lipanthylnano

• Allopurinol

• Geen ethyl, geen pijnstillers

• Recent kuur Augmentin via HA

CASUS 1

• Klinisch onderzoek: geen bijzonderheden

• Labo: sterk gestoorde levertesten

• Echo abdomen: leversteatose, verder geen bijzonderheden

CASUS 1

• Toevallige vondst gestegen ALT/AST (bilirubine, albumine en INR normaal)

• Geen abdominale klachten of icterus

• Geen VG van hepatitis, normale leverset begin van de maand

• Echografisch leversteatose

• Recent kuur Augmentin

Acute steatohepatitis Toxisch?

Ischemisch?

CASUS 1

• Infectieuze serologie

• Hepatitis A: doorgemaakt

• Hepatitis B: seronegatief

• Hepatitis C: seronegatief

• HSV: doorgemaakt

• VZV: doorgemaakt

• EBV doorgemaakt

• CMV: seronegatief

• Toxoplasma: IgM zwak positief, IgG sterk positief

Acute hepatitis op Toxoplasmose infectie ?

CASUS 1

• Bijkomende serologie/moleculaire diagnostiek

• Hepatitis E serologie: IgM en IgG positief

• Hepatitis E PCR: positief, hoge virale lading

Acute hepatitis E infectie

• Spontaan gunstige evolutie, met normaliseren van

leverparameters 1 maand later

CASUS 2

• Man, 60 jaar

• Spoedopname:

• snel opgekomen icterus

• enkele keren diarree

• geen abdominale pijn

• geen braken

CASUS 2

• Voorgeschiedenis: cirrose

• Medicatie: geen

CASUS 2

• Echo abdomen: geschrompelde lever + ascites

• Serologie hepatitis B

• HBsAg: positief

• HBcAL: positief

• HBeAg: negatief

• HBeAL: positief

Chronische hepatitis B infectie

CASUS 2

• Achteruitgang met oplopend INR en progressieve

encefalopathie

acuut op chronisch leverfalen op hepatitis B cirrose

transfer UZ Gent voor urgente levertransplantatie

CASUS 2

• Oorzaken van acuut leverfalen

• Hepatitis E • anti-HEV IgM: positief acuut op chronisch

• anti-HEV IgG: positief leverfalen agv hepatitis E

• HEV RNA PCR: positief infectie!

• Genotype 3f

HEPATITIS E VIRUS

• Kenmerken

• Klein (27-34nm)

• Niet omkapseld

• Enkelstrengig

• RNA virus

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

GESCHIEDENIS

1978

the first described HEV epidemic in India (Kashmir region)

1700 deaths

GENOTYPES

EASL CPG HEV. J Hepatol 2018;doi: 10.1016/j.jhep.2018.03.005 [Epub ahead of print]

Hepeviridae

Orthohepevirus

Virus family

Genus

Species A D C B

GT 1 GT 2 GT 3 GT 7 GT 6 GT 5 GT 4 GT 8

GENOTYPES

Varken, hert,

andere zoogdieren

Mens-op-mens, maternofoetaal

Bloedtransfusie, orgaanTx, via omgeving?

3e trimester

Onderliggend leverlijden, immuunsuppressie

GEOGRAFISCHE DISTRIBUTIE

EPIDEMIOLOGIE EN KLINISCH BEELD

• HEV type 1 en 2

• outbreaks

• vnl jong volwassenen (15-35 jaar)

• ♂/♀ 2-5/1

• slechts ½-1/4 symptomatisch

• meestal zelflimiterend, zelden fulminante hepatitis

• mortaliteit 0,2 – 4% (25% bij zwangere vrouwen)

EPIDEMIOLOGIE EN KLINISCH BEELD

• HEV type 3 en 4

• sporadisch

• vnl oudere mannen

• vaak asymptomatisch

• zelflimiterend (spontaan herstel na 1-5 weken) tot

fulminante hepatitis

• ALT↑, icterus (75%), malaise, vermoeidheid, anorexie,

nausea, abdominale pijn, koorts, artralgie

• DD drug-induced liver injury (DILI)

• mortaliteit tot 10% (?) (vnl acuut op chronisch leverfalen)

POPULATIE AT RISK

46%

Hepatitis A

Days of work missed (median) 6 days 20 days

KLINISCHE PRESENTATIE

Glomerulonephritis,

artritis, myocarditis,

…

CHRONISCHE HEPATITIS

• HEV type 3 (en 4) - chronische infectie

= aanwezigheid van RNA in bloed of faeces > 6 maanden

• risicofactoren: orgaantransplantatie, HIV, hematologische

maligniteit onder chemo

• meestal asymptomatisch (2/3), soms moeheid of icterus

• ALT slechts matig ↑

• serologie niet steeds betrouwbaar!

• snelle progressieve leverfibrose levercirrose (10-15%) gedecompenseerde chronische ziekte mortaliteit

TRANSMISSION AND DISEASE PROGRESSION IN TRANSPLANTED INDIVIDUALS

*Possible increased likelihood for LTx recipients, only GT 3

Behrendt P, et al. J Hepatol 2014;61:1418–29

4050%

Solid organ transplanted individual

Clearance Chronic infection

5060%*

Cirrhosis ~10% rapid progression

Death

Need for LTx

KLINISCHE PRESENTATIE

Glomerulonephritis,

artritis, myocarditis,

…

Organ system

Clinical syndrome Notes

Neurological Neuralgic amyotrophy*

Guillain–Barré syndrome*

Meningoencephalitis*

Mononeuritis multiplex

Myositis

Bell’s palsy, vestibular neuritis

and peripheral neuropathy

~150 cases of neurological

injury (in HEV GT 3); mainly

Europe

Most (>90%) cases in the

immunocompetent

Renal* Membranoproliferative and

membranous

glomerulonephritis

IgA nephropathy

Mainly immunosuppressed GT 3-

infected patients

Renal function improves and

proteinuria levels decrease

following HEV clearance

Haematological

Thrombocytopenia

Monoclonal immunoglobulin

Cryoglobulinaemia

Aplastic anaemia†

Haemolytic anaemia†

Mild thrombocytopenia is

common; occasionally severe

Reported in 25% of cases of

acute HEV in UK study

Occurs mainly in association

with renal disease

Other Acute pancreatitis

Arthritis†

Myocarditis†

Autoimmune thyroiditis†

55 cases worldwide. HEV GT 1

only; usually mild

EXTRAHEPATISCHE MANIFESTATIES

EASL CPG HEV. J Hepatol 2018;doi: 10.1016/j.jhep.2018.03.005 [Epub ahead of print]

Most important

WIE? WAT?

Triade:

- Bil schouderpijn

- ♂, middelbare lft

- ALT ↑ hoge predictieve

waarde voor HEV

infectie

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

• 261 cases met voldoende informatie

• 91,6% positieve serologie

• 16,1% positieve PCR

Begin symptomen

Diagnose

Mediaan: 19 dagen

Consultatie (huis)arts

Mediaan: 5 dagen

Consultatie arts (61%)

Consultatie arts (24%)

Bloedafname (86%)

Andere diagnose (62%)

Andere onderzoeken

Echo 92% Faeceskweek 12% Urinekweek 17% CT 12% MRI 9% Rx 9%

Gastro- of coloscopie 20% Leverbioptie 17%

AANTAL AANVRAGEN HEPATITIS SEROLOGIE

25 26

51

62

88

0

20

40

60

80

100

2011 2012 2013 2014 2015 (tot

juli)

HEV IgM - UZ Gent

1

22 23

0

5

10

15

20

25

30

2016 2017 2018 (tot nu)

HEV IgM - OLV Aalst

HEPATITIS E VERSUS HEPATITIS A

51 62

827 953

0

200

400

600

800

1000

1200

2011 2012 2013 2014 2015 (tot juli)

UZ Gent HAV IgM

HEV IgM

1 22 23

412

537

368

0

100

200

300

400

500

600

2016 2017 2018 (tot nu)

OLV Aalst

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

MEER AANDACHT VOOR HEPATITIS E

• Media

• 2011: Nationaal referentiecentrum

• 2015: Surveillance via peillaboratoria

• 2017: HEV net

• 2017: ECDC surveillance report

• 2018: EASL (European association for the study of the liver) guidelines

• 2018: Richtlijn zorg en gezondheid

VOORKOMEN IN BELGIË - SEROPREVALENTIE

9,3-13%

11,3%

3,6-25%

4,7%

6,8-19,8%

15,9%

5-27,8%

1,7-31%

3,2-52% 4,2-30,3% 51,1%

12,5-14%

9,6% 1,08-19,9% 4%

0,7-20,6%

5%

15%

36%

Patient without evidence of

hepatitis or gastroenterological

problems:

2011: 15% (44 years)

2016: 15% (44 years)

Patients with liver disorders:

18,5% (48 years)

Patients with reumatologic

disorders: 19% (54 years) 2,6-34%

Hepatitis E virus genotype

3

VOORKOMEN IN BELGIË - INCIDENTIE

HEV ‘HOT SPOTS’ IN EUROPE

1. Thom K, et al. Euro Surveill 2018;doi: 10.2807/1560-7917.ES.2018.23.12.17-00174 [Epub ahead of print];

2. Mansuy JM, et al. Hepatology 2016;63:1145–54; 3. Zaaijer HL. Hepatology 2015;62:654;

4. Müller B, et al. Transfus Med Hemother 2015;42:1–66; 5. Adlhoch C, et al. J Clin Virol 2016;82:9–16;

6. Lucarelli C, et al. Euro Surveill 2016;21; 7. Bura M, et al, Int J Infect Dis. 2017; 61:20–2.

EASL CPG HEV. J Hepatol 2018;doi: 10.1016/j.jhep.2018.03.005 [Epub ahead of print]

Scotland, 2016: 1:2,481 donors viraemic1

SW France, 2016: incidence 34%2

The Netherlands, 2014: 1:600 donors viraemic3

Western Germany, 2015: 1:616 donors viraemic4

Czech Republic, 2015: 400 lab-confirmed cases5

Abruzzo, Italy, 2016: seroprevalence 49%6

Western/Central Poland, 2017: seroprevalence 50%7

VOORKOMEN IN BELGIË - INCIDENTIE

STUDIE 1

DOELSTELLING

Wat is de klinische impact van hepatitis E virus

infecties in België?

15% IgG+

METHODOLOGIE

• Studie in samenwerking met dienst hepatologie (UZ Gent)

• Studiepopulatie: 1/ ↑ leverenzymen na leverTx

2/ acute of toxische hepatitis

3/ ↑ leverenzymen

4/ cirrose met acute op chronische exacerbatie

5/ screening van hoog risico patiënten

Geen andere verklaring gevonden

• Analyses: • Anti-HEV IgG and IgM ELISA assay (Biorex, Antrim, United Kingdom)

• HEV RNA PCR (in-house)

RESULTATEN

• 81 patiënten, 2011-2014

• 57% mannen, gemiddelde leeftijd 48,4 jaar (15-76)

18.5% 4.9% 2.5%

CONCLUSIE

HEV should be

considered as a cause of

liver pathology especially

in middle-aged men

with inexplicable

elevation of

liver enzymes

CONCLUSIE

• Onvoldoende data in België… MAAR hepatitis E virus niet te

verwaarlozen oorzaak van acute hepatitis

• Toekomst:

• Studies over seroprevalentie en klinische impact

• Informeren/bewustmaking van clinici

• Diagnstiek voor HEV toevoegen aan de standaard uitwerking van patiënten met een acute hepatitis

• …

TRANSMISSIE

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

• HEV-circulatie tussen mensen, dieren en de omgeving nog

onduidelijk

• Foodborne

• Waterborne

• Environment

FR: 30% HEV RNA + D: 20% HEV RNA +

NL: 6,4% HEV RNA +

NL: 17% HEV RNA +

NL: 15-85% HEV RNA + NL: 1/600 HEV RNA +

Transplantatie

Sexuele/verticale/persoon-persoon transmissie?

VARKENS …

REPRODUCTIEGETAL (R0)

Hepatitis E virus bij varkens R0

= 8

VARKENS …

TRANSFUSIE

• Overdracht bewezen

TRANSFUSIE

• Overdracht bewezen

• Screening bloedproducten?

• Positiviteitsratio bloeddonoren ~ regio en timing

Country Blood donors HEV RNA positive Reference

Austria 1:8416 Fischer et al. 2015

Denmark 1:2330 Harrishoj et al. 2016

England 1:1365

1:2848

1:7000

Domanovic et al. 2017

Hewitt et al. 2014

Iljaz et al. 2012

France 1:2218 Gallian et al. 2014

Germany 1:616

1:1200

1:4525

Müller et al. 2015

Vollmer et al. 2012

Baylis et al. 2012

Ireland 1:2778

1:4997

Domanovic et al. 2017

O’Riordan et al. 2016

Netherlands 1:612

1:2671

Zaaijer et al. 2015

Slot et al. 2013

Poland 1:1033 Gdowska et al. 2016

Scotland 1:2481

1:1250

1:14520

Thm et al. 2018

Domanovic et al. 2017

Cleland et al. 2013

Spain 1:3333 Sauleda et al. 2015

Sweden 1:7986 Baylis et al. 2012

Wales 1:2280 Domanovic et al. 2017

Country Blood donors HEV RNA positive Reference

Australia 1:14799

1:74131

Shrestha et al. 2016

Hoad et al. 2017

Canada 1:13993 Fearon et al. 2017

China 1:1790

1:1000

Ren et al. 2013

Zhang et al. 2016

India 1:67

1:27

Arankalle et al. 2000

Khuroo et al. 2004

Japan

1:745

1:8173

1:15075

Gotanda et al. 2007

Matsubayashi et al. 2011

Minagi et al. 2016

USA 1:9500

1:42673

Stramer et al. 2016

Roth et al. 2017

TRANSFUSIE

• Overdracht bewezen

• Screening bloedproducten?

• Positiviteitsratio bloeddonoren ~ regio en timing

• Kosten-effectiviteit

TRANSFUSIE

• Nederland • Kosteneffectiviteitsanalyse: HEV screening kosteneffectiever dan

screening voor HBV, HCV en HIV

• Engeland • transfusion-transmitted HEV infectie <1% van alle HEV infecties

• transfusie van 13 bloedcomponenten van verschillende donoren ~

jaarlijks voedingsrisico

Screening van bloedproducten voor HEV zal het aantal iatrogene

HEV infecties minimaliseren, echter met een beperkte impact op het

totaal aantal infecties

TRANSFUSIE

Switserland November 2018 All blood products will be screened

DIAGNOSTIEK

• Direct

• = detectie van virus zelf

• moleculaire diagnostiek

• Indirect

• = detectie van immuunrespons van de gastheer

• serologie

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

WIE TESTEN?

*Grade of evidence A, Grade of recommendation 1; †Testing should be done at disease onset, irrespective of ALT results; ‡Testing should be done at disease onset if ALT is abnormal; §If ALT is above the limit of normal on more than one occasion

EASL CPG HEV. J Hepatol 2018;doi: 10.1016/j.jhep.2018.03.005 [Epub ahead of print]

Immunological status Patients who should be tested for HEV

Immunocompetent Any patient with biochemical evidence of hepatitis*

Suspected drug-induced liver injury*

Decompensated chronic liver disease†

Neuralgic amyotrophy†

Guillain–Barré syndrome†

Encephalitis†

Patients with unexplained acute neurology and raised

ALT‡

Immunocompromised (developed countries)

As above

Persistently abnormal ALT§

SEROLOGIE VS PCR

• Acute infectie • anti-HEV IgM

• + snel, eenvoudig, kwaliteit?

• HEV RNA PCR

• + sensitief en specifiek

• - kortdurende viremie negatieve PCR sluit recente infectie niet uit

• Persisterende/chronische infectie • HEV RNA PCR

• Opvolgen van patiënt met HEV – respons op behandeling, detectie van recidief • HEV RNA PCR

• Vaststellen immuniteit • anti-HEV IgG

• - sensitiviteit en specificiteit?

Kan negatief zijn bij

herinfectie en immuunsuppressie

VOORBEELD UIT DE PRAKTIJK

0

400

800

1200

1600

0

5

10

15

20

25

30

35

ALT

(U

/L)

Test

va

lue

HEV PCR

HEV IgM

HEV IgG

ALT

DIAGNOSTISCH ALGORITME

Serology and NAT testing are best used in combination, as a negative PCR does not exclude acute infection;

serology is sometimes negative in immunosuppressed patients with chronic infection

EASL CPG HEV. J Hepatol 2018;doi: 10.1016/j.jhep.2018.03.005 [Epub ahead of print]

Anti-HEV-IgM (and IgG) and HEV RNA

Positive

Acute hepatitis E

Immunocompetent

Extrahepatic

manifestation?

Immunocompromised

HEV RNA

± serology

Chronic hepatitis E

Elevated liver enzymes

Pre-existing

chronic liver disease?

Acute-on-chronic

liver failure?

Transplant-centre?

Ribavirin?

Positive

HEV-infection

HEV RNA positive

>3 months?

STUDIE 2

• Hepatitis E virus infectie DD virale hepatitis auto-immuun hepatitis

drug-induced liver injury

klinisch beeld

routine labo parameters

accurate diagnostische testen voor HEV zijn essentieel voor een correcte diagnose !

• Vergelijking van • drie HEV IgM en drie HEV IgG ELISA assays

• drie HEV PCR assays

VRAAGSTELLING

“PROBLEMEN”

• Gouden standaard???

PCR is sensitief en specifiek

MAAR

beperkte duur van viremie!

niet bruikbaar voor IgG

verschillen tussen PCR assays onderling

• Asymptomatische infecties

METHODOLOGIE

• Patiëntenpopulatie: 1/ ↑ leverenzymen na leverTx

2/ acute of toxische hepatitis

3/ ↑ leverenzymen

4/ cirrose met acute op chronische exacerbatie

5/ screening van hoog risico patiënten

Geen andere verklaring gevonden

• 16 stalen van externe kwaliteitscontrole (QCMD)

(enkel voor PCR)

METHODOLOGIE

• Analyses: • 3 anti-HEV IgM and 3 anti-HEV IgG ELISA assays

• Biorex • Wantai • Mikrogen

• 3 HEV RNA PCR assays • In-house A (Jothikumar et al. 2006 – ORF 3) • In-house B (Gyarmati et al. 2007 – ORF2) • Commerciële PCR – Altona Realstar

• Sequencing (stalen positief met PCR werden doorgestuurd naar referentiecentrum)

RESULTATEN

• 70 patiënten

Clinical picture Number of patients

Elevation of liver enzymes in post-liver transplant 17

Acute or toxic hepatitis 20

Elevation of liver enzymes 22

Cirrhosis with acute-on-chronic exacerbation 4

Screening of high risk patient 1

Patients belonging to two categories 6

Total 70

SEROLOGIE

• 58/70 (82,9%)

concordant

• 12/70 (17,1%)

tegenstrijdige

resultaten voor

IgM en/of IgG

SEROLOGIE

• Kappa concordance coëfficiënt

• Prevalentie van HEV antilichamen: • 5,7% (4) - 14,3% (10) IgM positief

• 15,7% (11) - 20% (14) IgG positief

Kappa concordance coefficient

Biorex-Wantai

Biorex-Mikrogen

Wantai-Mikrogen

IgM 71% 53% 53%

IgG 95% 76% 80%

SEROLOGIE

• Kappa concordance coëfficiënt

• Prevalentie van HEV antilichamen: • 5,7% (4) - 14,3% (10) IgM positief

• 15,7% (11) - 20% (14) IgG positief

Kappa concordance coefficient

Biorex-Wantai

Biorex-Mikrogen

Wantai-Mikrogen

IgM 71% 53% 53%

IgG 95% 76% 80%

Seroprevalentie data? (geografische ≠)

PCR

• Patiëntstalen

• 67/70 negatief

• 1/70 positief

• 2/70 discordante resultaten

• EQC stalen

• 2/16 negatief

• 4/16 positief

• 10/16 discordante resultaten

Assay type + name

Forward primer Reverse primer Prober Amplified region

Volume

sample extract

Volume mastermix

Temperature

of elongation

Reference

Commercial

Altona RealStar®

NA NA NA NA 25 µL 25 µL 55°C

In-house A GGT GGT TTC TGG

GGT GAC

AGG GGT TGG GAT

GAA

TGA TTC TCA GCC

CTT CGC ORF3 7,5 µL 17,5 µL 60°C

Jothikumar

et al. 2006

In-house B CTG TTY AAY CTT GCT

GAC AC

GTC GGC TCG CCA

TTG GCT GAG AC

CCG ACA GAA TTG ATT TCG TCG

GC

ORF2 7,5 µL 17,5 µL 60°C Gyarmati

et al. 2007

PCR

QCMD sample Sample content Sample

concentration (IU/mL)

Altona RealStar® In-house A In-house B

2013/1 HEV type 3f 50000 24,03 30,73 42,57

2013/2 HEV type 3c 10000 26,79 32,46 neg

2013/3 HEV type 3f 500 30,71 37,39 neg

2013/4 HEV type 3f 10000 26,20 32,95 neg

2013/5 HEV type 3c 50000 24,46 30,16 47,6

2013/6 negative neg neg neg

2013/7 HEV type 3c 500 31,09 37,12 neg

2013/8 HEV type 3c 10000 26,54 32,49 neg

2014/1 HEV type 3f 18197 27,58 31,71 neg

2014/2 HEV type 3c 10814 28,90 31,45 neg

2014/3 negative neg neg neg

2014/4 HEV type 3c 24210 27,64 30,61 46,77

2014/5 HEV type 3c 15885 27,30 30,43 48,19

2014/6 HEV type 3f 1119 32,73 35,99 neg

2014/7 HEV type 3c 1385 32,83 35,09 neg

2014/8 HEV type 3f 9550 28,53 32,49 neg

PCR

QCMD sample Sample content Sample

concentration (IU/mL)

Altona RealStar® In-house A In-house B

2013/1 HEV type 3f 50000 24,03 30,73 42,57

2013/2 HEV type 3c 10000 26,79 32,46 neg

2013/3 HEV type 3f 500 30,71 37,39 neg

2013/4 HEV type 3f 10000 26,20 32,95 neg

2013/5 HEV type 3c 50000 24,46 30,16 47,6

2013/6 negative / neg neg neg

2013/7 HEV type 3c 500 31,09 37,12 neg

2013/8 HEV type 3c 10000 26,54 32,49 neg

2014/1 HEV type 3f 18197 27,58 31,71 neg

2014/2 HEV type 3c 10814 28,90 31,45 neg

2014/3 negative neg neg neg

2014/4 HEV type 3c 24210 27,64 30,61 46,77

2014/5 HEV type 3c 15885 27,30 30,43 48,19

2014/6 HEV type 3f 1119 32,73 35,99 neg

2014/7 HEV type 3c 1385 32,83 35,09 neg

2014/8 HEV type 3f 9550 28,53 32,49 neg

PCR

QCMD sample Sample content Sample

concentration (IU/mL)

Altona RealStar® In-house A In-house B

2013/1 HEV type 3f 50000 24,03 30,73 42,57

2013/2 HEV type 3c 10000 26,79 32,46 neg

2013/3 HEV type 3f 500 30,71 37,39 neg

2013/4 HEV type 3f 10000 26,20 32,95 neg

2013/5 HEV type 3c 50000 24,46 30,16 47,6

2013/6 negative / neg neg neg

2013/7 HEV type 3c 500 31,09 37,12 neg

2013/8 HEV type 3c 10000 26,54 32,49 neg

2014/1 HEV type 3f 18197 27,58 31,71 neg

2014/2 HEV type 3c 10814 28,90 31,45 neg

2014/3 negative neg neg neg

2014/4 HEV type 3c 24210 27,64 30,61 46,77

2014/5 HEV type 3c 15885 27,30 30,43 48,19

2014/6 HEV type 3f 1119 32,73 35,99 neg

2014/7 HEV type 3c 1385 32,83 35,09 neg

2014/8 HEV type 3f 9550 28,53 32,49 neg

BESLUIT

• Grote verschillen in performantie van verschillende

assays ~ interpretatie van resultaten

• Serologie lijkt bruikbaar voor screening

• Epidemiologie zelfde assay!

STUDIE 3

BEHANDELING

• Meestal geen therapie nodig

• Verminderen dosis immuunsuppressie

• Ribavirine (vaak geen optie gezien comorbiditeit/contra-indicaties)

• Pegylated alpha interferon (niet bij Tx patiënten gezien stimulatie van immuunsysteem en risico op acute graft rejectie)

• Levertransplantatie

Casussen HEV

algemeen Voorkomen

Kennis Transmissie Diagnostiek

Therapie

Preventie

PREVENTIE

• Vaccinatie (China, niet in Europa;

geïnactiveerd vaccin)

• Immuungecomprommiteerde patiënten

BESLUIT

• Hepatitis E virus is de meest voorkomende oorzaak van virale hepatitis in de meeste Europese landen

• Klinische presentatie: • Acute hepatitis (vnl oudere mannen)

• Fulminant hepatitis (onderliggend leverlijden)

• Chronische hepatitis (immuunsuppressie)

• Neurologische symptomen

• HEV serologie ± PCR

• Transmissie? Preventie?

Denk aan HEV

Test voor HEV