Post on 19-Feb-2016
description
ACHTERGROND
InstagramHet geheim van dé populaire fotodienst
TEST
PremiumcompactsSony NEX-6Tamron 90 mm Macro VC USD
WORKSHOP
Doordrukken & tegenhoudenJe foto donkerder of lichter waar jij dat wilt!
EDUCATIEF
De juiste sluitertijdDoseer bewegingsonscherpte voor het beoogde e$ect
fotografiemagazine
jaarg
an
g 10
0 • n
um
me
r 3 • m
aart 2
013
foto
gra
fie
mag
azin
e
©©©©©©©©©©©©© Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Edd Eddy vay vay vay vay vay vay vay vay vy vy vy vy v n Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wen Wn Wn W sselsselsselsselsselsselsselsselsselsselsselsselsselssel
jaargang 100
nummer 3
maart 2013
€ 6,95
PRAKTIJK
Raw of JPEG?Combineer de voordelen van beide
EDDY
VAN WESSEL
WINNAAR ZILVEREN
CAMERA 2012
FOCUS 03 8 MAART 2013
SPOTLIGHT
Bij de Sony World
Photography Awards
komen zowel
professionele
fotografen, amateurs als
studenten aan hun trekken.
Er stroomde deze keer een
recordaantal inzendingen
binnen: meer dan
122.000 foto’s uit
170 landen.
Een van de finalisten in de profes-
sionele competitie is Ilya Pitalev in
de categorie Current A#airs. Sinds
2006 werkt Ilya als sta#otograaf bij
RIA-Novosty, een nationaal nieuwsagent-
schap in Moskou. Hij maakte deze foto in
april vorig jaar in Pyongyang, tijdens de
viering van de honderdste geboortedag van
Kim Il Sung, de grondlegger van Noord-
Korea. De foto is onderdeel van de serie
Personality and society. Reality vs illusions.
Kim Jong Il, die de politieke koers van zijn
vader jarenlang voortzette, overleed in 2011.
Onder zijn bewind bleef Noord-Korea een
van de meest gesloten landen ter wereld.
Berichtgeving uit Noord-Korea was nooit
volledig en betrouwbaar. Kim Jong Un, de
kleinzoon van Kim Il Sung, regeert nu over
het land. De lezers van Time Magazine
kozen hem tot ‘Person of the Year 2012’. Zal
dit nieuwe staatshoofd de bijna honderd jaar
lange stilte verbreken?
De Awards-ceremonie wordt op 25 april in
Londen gehouden. Dan zal blijken of Ilya
Pitalev tot de gelukkige winnaars behoort.
www.worldphoto.org
2013 SONY WORLD
PHOTOGRAPHY AWARDS
UNIFORM«
© Ilya Pitalev, Russia, finalist Current A$airs, Professional Competition, 2013 Sony World Photography Awards.
FOCUS 03 10 MAART 2013
INEvenementen,
exposities, boeken en sites
waarvan Focus vindt dat je
ze niet mag missen.
FOCUS
Joris Kalma - My ViewJoris Kalma heeft zijn beste foto’s van hiphoparties-
ten verzameld in het boek My View. Hij fotografeert
de artiesten tijdens concerten, maar ook daarbuiten.
KRS One, Rakim, GZA, Dope DOD, Evidence, Pete
Philly, Postman, Method Man en Redman zijn enkele
namen die hij voor zijn camera heeft gehad. Waarom
hiphop? Joris: “In eerste instantie omdat de muziek
mij aanspreekt. Ik begon hiphop te fotograferen voor
de website houseofhiphop.nl. Ik maakte portretten
bij interviews of deed concertreportages. Hierdoor
leerde ik steeds meer mensen kennen en ben ik een
beetje in ‘het wereldje’ gerold. Ik distantieer mij
overigens niet van andere muzieksoorten, maar het
is nog niet op mijn pad gekomen.”
Fotografeer je artiesten liever op of achter het
podium? “Ik vind concerten heel leuk, maar als ik zou
moeten kiezen, zou ik gaan voor backstage. Ik vind
het ook leuk om te laten zien wat er naast het
concert gebeurt; dat zie je bijvoorbeeld bij de repor-
tages van Artifacts, The Proov en Postman in het
boek. Zo bouw je ook een soort band met ze op, en
worden de foto’s wat ‘losser’.”
Waar fotografeer je mee? “Ik fotografeer met een
Canon EOS 5D Mark II. Daarnaast heb ik de Canon-
lenzen F4/24-105 mm, F1,4/24 mm en F1,8/50 mm
en de Speedlite-flitser 580EX II.” Ongeveer een jaar
geleden kocht Brainpower een van zijn foto’s, waar
hijzelf opstaat met Rakim. “Als liefhebber van zijn
muziek vind ik dat natuurlijk heel leuk. Hij is trouwens
ook een van de eersten die mijn boek hebben
gekocht. Ik had een paar jaar geleden nooit gedacht
dat ik dat soort dingen zou meemaken.” My View is
zowel in drukvorm als digitaal te bestellen op:
www.joriskalma.nl/myview
«
Guilty Simpson. © Joris Kalma
Het VervolgNoorderlicht biedt met de
opdrachtenreeks Het Vervolg zeven
Nederlandse fotografen de
gelegenheid terug te keren naar
een eerder gefotografeerd onder-
werp om dat verder uit te werken of
aan te scherpen. Het resultaat zal
van 8 september tot en met 6
oktober te zien zijn tijdens de
Noorderlicht Internationale
Fotomanifestatie 2013. De fotogra-
fen die meedoen zijn: Ad van
Denderen, Pieter ten Hoopen,
Christian Kryl, Andrea Stultiens,
Lidwien van de Ven, Xiaoxiao Xu en
Kadir van Lohuizen. Laatstgenoem-
de volgde in 1993 het leven van een
familie van Marokkaanse komaf,
woonachtig in Amsterdam-Oost.
Een doorsneefamilie die probeerde
deel uit te maken van de Neder-
landse samenleving, maar toch
altijd werd gezien als ‘die Marokka-
nen’, terwijl men hen in Marokko
weer ‘vernederlandst’ vond. Nu,
twintig jaar later, bezoekt Van
Lohuizen deze familie opnieuw.
Hoe gaat het nu met ze en hoe
staat het met het Nederlandse
integratiebeleid?
www.noorderlicht.com
«
Postman. © Joris Kalma
FOCUS 03 11 MAART 2013
In het werk van Henk Wilschut zijn kwetsbaar-
heid, ontheemding en isolement terugkerende
thema’s. Hij bewaart in zijn langlopende
documentaire projecten een zekere afstand.
Sentiment ontbreekt, en dit maakt zijn werk
zuiver en aangrijpend. In Museum Jan Cunen is
momenteel een overzicht te zien van vijftien jaar
werk. Met onder andere de serie Sandrien, over
een schip dat anderhalf jaar aan de ketting lag in
de Amsterdamse haven, waardoor de Indiase
bemanning letterlijk tussen wal en schip leefde.
Samen met Raimond Wouda bracht Wildschut
het leven aan boord van het schip in beeld.
A’dam DOC.k gaat over dezelfde haven, en voor
de serie Men at Sea bracht hij drie weken door
op een containerschip. Ook de serie Shelter,
waarvoor hij in 2011 de Dutch Doc Award
ontving, maakt deel uit van de expositie. Voor dit
project fotografeerde hij jarenlang de provisori-
sche onderkomens van vluchtelingen door heel
Europa. Bij de tentoonstelling verschijnt een
gelijknamige publicatie in samenwerking met
Uitgeverij De Kunst.
Solo - Henk Wildschut
t/m 25 aug
Museum Jan Cunen
Molenstraat 65, Oss
www.museumjancunen.nl
Solo - Henk Wildschut
Edland ManIn Galerie Pictura Groningen is een overzicht van het werk van Edland Man
te zien. De expositie omvat werken vanaf 1985 tot 2012. Tot de expositie
behoren de mode-illustraties die hij in de beginjaren voor Vogue en Vanity
maakte, de fotomontages/collages uit de periode 1987-1993 waaronder de
serie Photo Fashion Playcards, en de recentere art-series Blind Faith,
Liquids, Panic en Fake.
Ook zijn zeven werken van Edland Man te zien op de Jean Paul Gaultier-
tentoonstelling in de Kunsthal, waar een bijzonder overzicht van het uitge-
breide oeuvre van deze bekende Franse couturier wordt getoond. Natuurlijk
ontbreekt de modefotografie niet. Behalve van Edland Man is er werk van
onder anderen Cindy Sherman, David LaChapelle, Richard Avedon en Pierre
et Gilles te zien.
Out of Dark - Edland Man
10 mrt t/m 27 apr
Pictura Groningen
St. Walburgstraat 1
www.pictura-groningen.nl
The Fashion World of Jean Paul Gaultier.
From the Sidewalk to the Catwalk
t/m 12 mei
Kunsthal Rotterdam
Museumpark
Westzeedijk 341, Rotterdam
www.kunsthal.nl
«
Blind Faith 2011. © Edland Man
«
A’dam DOC.k, Unknown man, 2002. Foto: Henk Wildschut
«
Shelter, Calais, France, February 2009. Foto: Henk Wildschut
FOCUS 03 12 MAART 2013
Henny Al ruim 36 jaar volgt Michel Szulc Krzyza-
nowski Henny, inmiddels een 52-jarige
vrouw met een zeer bewogen leven. Michel
begon haar te fotograferen op haar zestien-
de en legde haar om de vijf tot tien jaar
opnieuw vast. Een bijzondere en aangrijpen-
de samenwerking, die niet meer alleen over
Henny zelf gaat, maar ook een beeldverslag
is geworden van opvattingen, mode,
techniek en leefgewoonten. Ter gelegen-
heid van de verschijning van het zesde
Hennyboek Henny. Het zit best wel tegen
wordt in BKKC in Tilburg de expositie Henny:
de documentaire gehouden. Het is een
audiovisuele presentatie van Studio APVIS
over het Hennyproject, en staat in het teken
van documentaire fotografie.
Een moment uit de recente fotosessies dat
Michel zich nog steeds herinnert, is het
close-updubbelportret van Henny en haar
man Arie. Michel: “Het toont een zeldzaam
moment dat twee mensen echt helemaal
zichzelf zijn. En dit op een manier die heel
veel over hen vertelt. De zorgen die Henny
heeft. De moedeloosheid en uitzichtloos-
heid die ze vaak voelt. Maar ook is te zien
wat het alcoholisme van Arie met hem en
Henny doet. Het lijden van ‘m. Het slachtof-
fer zijn. Om zo’n intiem moment te kunnen
vastleggen, moet er een hele goede band
tussen de geportretteerden en de fotograaf
zijn. Juist daar heb ik altijd heel hard aan
gewerkt, en deze foto toont me hoe stevig
die band is geworden.”
Een aantal jonge documentaire fotografen is
inmiddels geselecteerd voor een master-
Festival Circulation(s) Van 22 februari tot en met 31 maart vindt in Parijs de
derde editie van Circulation(s) plaats: een festival voor
jonge Europese fotografie. Er is een tentoonstelling met
meer dan veertig jeugdige Europese fotografen en er
zijn diverse evenementen.
www.festival-circulations.com
class, waarna de twee beste deelnemers de
mogelijkheid krijgen om in de voetsporen
van Michel Szulc Krzyzanowski te treden.
Michel: “De bedoeling is dat de uitgekozen
fotografen een verbintenis met een van
Henny’s kinderen aangaan en dit project
heel hun verdere leven voortzetten, net als
ik met Henny heb gedaan. Ze moeten niet
alleen de belangrijke momenten vastleggen,
maar er tevens zorg voor dragen dat dit op
een of andere manier aan het grote publiek
wordt gepresenteerd. Ook hebben ze de
verantwoordelijkheid om na veertig of vijftig
jaar het stokje weer door te geven. Om op
dat moment weer nieuwe, jonge fotografen
te selecteren die de kleinkinderen van
Henny gaan volgen.”
www.szulc.info
Henny: de documentaire
t/m 7 apr
BKKC
Spoorlaan 21 i-k, Tilburg
www.bkkc.nl
Henny. Het zit best wel tegen
Michel Szulc Krzyzanowski
Uitgeverij Lecturis
€ 25,-
ISBN 9789070108861
Foto: Michel Szulc Krzyzanowski
«
Animals. © Vladimir Vassilev
«
Anne Gadenne. © Delphine Gatinois
FOCUS 03 19 MAART 2013
Eddy
GESCHIEDENIS VASTLEGGEN
In indrukwekkende
reportages legt
Eddy van Wessel het
leven vast in landen als
Afghanistan, Tsjetsjenië
en Irak. Hoewel hij ook
het conflict niet schuwt,
wil hij vooral de impact
op en gevolgen voor
mensen in oorlogsge-
bied laten zien.
In januari won Eddy de
Zilveren Camera 2012
met zijn serie gemaakt
in de Syrische stad
Aleppo.
TEKST Jannie de Kruij$
vanWessel
Bag
dad
, Ira
k. 2
011
FOCUS 03 20 MAART 2013
Fotograferen begon als hobby. En
dat is het nog steeds, vertelt Eddy.
In de tijd dat hij zelf veel sportte,
had hij steevast zijn camera bij
zich. Af en toe dropte hij een foto bij het
Parool, waar hij dan 40 gulden voor kreeg.
Eddy: “Ik raad mensen die oorlogsfoto-
graaf willen worden aan om eerst sportfo-
tografie te doen. Daarmee leer je op de
goede plek te staan, te anticiperen en je
apparatuur met je ogen dicht te bedienen.
Dat zijn dingen waar je in landen als Syrië
geen tijd voor hebt: dat moet zonder
nadenken lopen.”
Vervolgens kwam Eddy in een fotostudio
terecht, waar hij met licht leerde omgaan.
Toen de studio begon te benauwen, ging
hij op reis naar Zuidoost-Azië. Later
vergezelde hij een vriend naar Bosnië en
kwam zo in conflictgebied terecht. “In
Sarajevo kwam ik erachter dat ik nog
steeds in staat ben om te fotograferen
wanneer mensen op mij schieten. Ook al
was ik heel bang, ik bleef wél functione-
ren. En daar is datgene uitgegroeid wat ik
nu doe.”
Liever op film
Als Eddy een idee heeft voor een reportage,
legt hij dit aan redacties voor, die dan al dan
niet geld toezeggen voor publicatie. “Als ik
een paar van dat soort klanten heb en ik kan
mijn ticket betalen, mijn filmpjes en wat ik
verder denk nodig te hebben, dan ga ik. Ik
heb het toevallig van de week zitten uitreke-
nen: Syrië heeft mij geld gekost. Maar dat wil
niet zeggen dat ik het niet had moeten
doen.”
Fotograferen doet hij zowel digitaal als
analoog, maar het liefst zou hij alleen maar
op film werken. “Ik weet nog dat ik in 2003
voor Trouw fotografeerde. Ik trok met de
eerste lichting Amerikanen richting Bagdad,
en toen had ik een digitale camera meege-
kregen: een Nikon D100. Maar ik schoot altijd
op film, dus ik fotografeerde gewoon met
mijn Leica. Ik had in Irak iemand gevonden
die de films voor me ontwikkelde. Met een
macrolensje dat ik had meegenomen,
maakte ik met de Nikon-camera een foto van
het negatief voor een tl-buis, en het resultaat
stuurde ik naar de redactie. Kreeg ik een
mailtje: wat zien jouw foto’s er toch raar uit...”
FOCUS 03 21 MAART 2013
Kirkuk, Irak. 2008
De Amerikaanse consul gaat
winkelen in Kirkuk. Hij wil
daarmee aantonen hoe
‘veilig’ het is.
Mosul, Irak. April 2003Een verlaten Iraakse tank. De
lokale bevolking komen na de
strijd nieuwsgierig dichterbij.
Vorig jaar in Syrië had hij een Widelux -
een ronddraaiende panoramacamera - bij
zich, een een 6 x 9 cm Co-Wide, een
(digitale) Epson R-D1 en een Leica M, die
altijd zijn basis en uitgangspunt blijft. Kleur
gebruikt hij zo min mogelijk. “Af en toe flirt
ik een beetje met kleur, gewoon om
mezelf te plagen. Maar mijn wereld is
zwart-wit... mijn foto’s althans.”
De waanzin van het moment
Irak volgt Eddy al tien jaar lang. Hij is er
zeer vaak geweest. “Je legt de geschiede-
nis van een land vast en volgt de hele
ontwikkeling. Dat is een hele mooie
manier van werken. De kinderen van de
mensen die ik toen ontmoette, hebben nu
zelf kinderen. Dit wil niet zeggen dat je
een verstrengeling krijgt - je wilt toch altijd
objectief blijven -, maar mensen vertrou-
wen je en laten je dingen zien die eerder
niet mogelijk waren. Een verhaal over
terrorisme is eigenlijk not done in Irak: dat
maak je niet. Maar als je er lang genoeg
komt, dan kom je uiteindelijk toch met de
juiste mensen in contact. Dan ben je erbij
en dan kan ook alles.”
“Je laat natuurlijk de slachto*ers zien,
maar vooral ook de emotie eromheen. Zo
van: wat is hier in vredesnaam aan de
FOCUS 03 22 MAART 2013
hand? En dán ga je verder kijken. Dan kom je
in het verhaal en beland je echt in de waanzin
van het moment. Daar moet je als fotograaf
middenin willen staan om dat vast te leggen.
Of je het wilt, is eigenlijk geeneens een issue.
Als ik naar Irak reis om verslag te doen van
wat zich daar afspeelt, dan hoort dat er
gewoon bij. Ik ben daar om vast te leggen
wat daar gebeurt. Ook al zou ik me liever
omdraaien en weglopen.”
Naar binnen en naar buiten
Eddy heeft veel tijd besteed om Syrië binnen
te komen. En vooral ook om weer het land
uit te komen, wat nóg moeilijker is. “Er zijn
natuurlijk collega’s die gewoon de grens
oversteken en die daar ook hun ding doen -
het gaat goed zolang het goed gaat. Maar je
gaat naar een land om een verhaal te maken,
en het heeft geen zin om dan niet terug te
komen. Zo zeker als ik ben dat ik foto’s
maak, zo zeker wil ik ook zijn dat ik ze uitein-
delijk kan presenteren. Zonder duidelijke
uitweg ga ik een land niet in. Dat draait
volledig om contacten: de juiste mensen, op
de juiste plek. Ik ben drie jaar geleden bijna
gekidnapt in Afghanistan. Uiteindelijk heeft
de relatie met onze chau(eur en tolk ons
gered, omdat wij al jaren met die man
werken. Anders had ik hier misschien niet
eens gezeten.”
Iemand die vorig jaar daadwerkelijk werd
ontvoerd in Syrië en daarbij ook werd
“Ik ga een land pas in als ik weet
dat ik er ook weer uit kom.”
neergeschoten, is fotograaf Jeroen Oerle-
mans. “Ja, die kans loop je. Ik heb me heel
goed voorbereid, en dat heeft Jeroen denk ik
ook. Ik wil niet zeggen dat ik geluk heb gehad
en hij pech, want zo duidelijk is die scheids-
lijn niet. Het zit in honderden hele kleine
momentjes van iedere dag, waarvan je er
misschien één verkeerd schakelt waardoor je
een andere kant opgaat en op een verkeerde
plek terechtkomt. Het had mij net zo goed
kunnen gebeuren, ondanks de goede
contacten die ik denk te hebben. Ik heb niet
de arrogantie om te denken dat ik het beter
had gedaan in zijn situatie... totaal niet.”
FOCUS 03 23 MAART 2013
In een deel van Syrië trok hij op met
PKK-rebellen. Eddy maakte al een aantal
verhalen over de PKK en heeft daardoor
redelijk goede contacten. Zij hebben het
noordelijk deel van Syrië in handen: een
kleine strook die tegen Irak aanligt, waar ze
op dit moment bijna autonomie genieten.
Vertrouwden ze hem? “Nou nee... Het is
oorlog: niemand vertrouwt niemand. Maar ik
denk dat hun doel op dat moment misschien
hetzelfde is als dat van mij. Het zijn mensen
met een bepaald idealisme, en op het
moment dat ik iets doe wat tegen hun
idealisme ingaat, dan is er geen volgende
keer. Dat is simpel; wél moet je erg waken
voor propaganda. Maar ik denk wel dat zij
het idee hebben dat ik mijn werk integer
doe. En als zij daar behoefte aan hebben,
dan ben ik een partij voor ze.”
Tikrit, Irak. April 2003Terwijl de Amerikanen de macht overnemen
in Irak wordt een checkpoint onder vuur
genomen door sluipschutters. Terwijl de
gearresteerden angstig op de grond liggen,
beantwoorden de verraste soldaten het
vuur.
In Aleppo koos Eddy uiteindelijk voor een
soort hulppostje waar eigenlijk alles samen-
kwam. Daar lag voor hem het verhaal. “Want
ik wilde graag over mensen vertellen, maar
de soldaten zijn ook mensen. De soldaat van
vandaag is de bakker van gisteren, zogezegd.”
Loslaten
Er moeten momenten zijn dat hij het niet
meer ziet zitten... “Natuurlijk. Niet van: ik stop
ermee. Maar wel van: wat moet ik met die
waanzin die je voor je lens krijgt? Hoe je dat
verwerkt? Niet. Je kunt er helemaal niets
mee. Je legt het vast, en voor mij is het heel
belangrijk dat andere mensen het zien. Als ik
ergens fotografeer en ik zou de foto’s vervol-
gens in een la stoppen, dan zou ik denk ik
knettergek worden. Die laatste fase is heel
essentieel. Daardoor kan ik het ook weer