Post on 08-Jun-2015
Dynamiek op de Nederlandse arbeidsmarkt
Transities van oudere en laagopgeleide werknemers
Jos Sanders
Jan Fekke Ybema
3 maart 2011
NEA cohortonderzoek
Metingen in 2007, 2008 en 2009
N = 7.860 met 3 metingen
N = 4.301 werknemers van 45-64 jaar
N = 1.779 werknemers met lage opleiding (<MBO)
Ouderen
Uitstroom uit arbeid naar vroegpensioen en werkloosheid
Interne en vrijwillige externe mobiliteit
Laag opgeleiden
Transitiementaliteit en transitiecapaciteit
Vrijwillige interne en/of externe mobiliteit 2007-2008-2009
Uitstroom uit arbeid naar leeftijd
1,3%
1,6% 2,0% 2,2%3,4%
12,4%
1,0%
1,5%
1,0%
6,0%
1,0%
0,7% 0,7%
%
5%
10%
15%
20%
15-24 25-34 35-44 45-54 55+
Uit
str
oo
m u
it a
rbe
id g
ed
ure
nd
e 2
jaa
r
Anders
(Vroeg)pensioen
Uitkering
Scholing
Voorspellers van uitstroom bij 45-plussers
Voorspellers Vroegpensioen Werkloosheid
Leeftijd 60-64 jaar 55-59 jaar
Dienstverband tijdelijk>vast
Duur in functie 10 jaar of langer
Bedrijfsgrootte klein>groot
Pesten/intimidatie intern ja>nee
Agressie/geweld klant nee>ja
Moeilijkheidsgraad laag>hoog
Tevredenheid salaris hoog>laag
Arbeidstevredenheid laag>hoog
Interne en externe mobiliteit naar leeftijd
33,3%
17,6%
11,1%7,3%
3,7%
17,3%
19,8%
18,7%
13,6%
9,6%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
15-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-64 jaar
interne mobiliteit
externe mobiliteit
Voorspellers van mobiliteit bij 45-plussers
Voorspellers Interne mobiliteit Externe mobiliteit
geslacht vrouw>man
leeftijd jong>oud jong>oud
dienstverband vast>tijdelijk tijdelijk>vast
duur in functie kort>lang
bedrijfsgrootte groot>klein
leiding geven wel>niet
reorganisatie wel>niet
taakeisen hoog>laag
arbeidstevredenheid laag>hoog
Effect van mobiliteit op arbeidstevredenheid
Arbeidstevredenheid*
3,4
3,5
3,6
3,7
3,8
3,9
4,0
4,1
2007 2009
* (1-5, met 5 = hoge arbeidstevredenheid)
geen transitie
externe mobiliteit
interne mobiliteit
Conclusie
45-plussers
Externe mobiliteit wordt gestuurd door ontevredenheid
Bij interne mobiliteit lijkt sprake van opwaartse carrièreontwikkeling
Mobiliteit leidt tot minder vervroegd pensioen
Werkloosheid dreigt vooral voor 55-59-jarigen
STREAM: Study on Transitions in Employment, Ability and Motivation
STREAM is een longitudinaal onderzoek onder 12.000 werknemers,
1.000 zelfstandigen en 2.000 niet-werkenden van 45-64 jaar (op T1)
naar de arbeidsparticipatie van ouderen.
– Gestratificeerd naar leeftijd en werkstatus
– Metingen in najaar 2010, 2011, 2012 en 2013
– Afname vragenlijst via internet
– Gebruik van internetpanel van Intomart GfK
– Koppeling aan registraties bij CBS
– Aanvullend kwalitatief onderzoek
STREAM onderzoeksmodel
Transitiegedrag (2007-2008-2009)
Invloed van onvrede en capaciteit op vrijwillig transitiegedrag
Voorspellers Interne transitie Externe transitie
Regelmatig tijdsdruk + .
Conflict met collega’s . +
Conflict met leidinggevende + .
Functie-uitbreiding (05-07) + .
Eerdere externe transitie (< 05) . +
Cursusdeelname (05-07) + .
Hogere leeftijd - -
Man - .
Vast dienstverband . -
Industriesector . -
Conclusie
LO
Zowel interne als externe mobiliteit nauwelijks gestuurd door
ontevredenheid
Sociaal relationele factoren belangrijkst (conflict collega/lg)
Ervaring met externe mobiliteit vergroot kans op vrijwillige externe
mobiliteit
Functie-uitbreiding en cursusdeelname vergroten kans op vrijwillige
interne mobiliteit
17-2-2011Leren en Werke Combineren
ScholingsdeelnameIntentie
Psychologisch contract
Taakinformatie
Subjectieve norm
Attitude
Self efficacy
Steun van collega’s
Steun van management
Orientatie op loopbaanmogelijkheden
Valentie
Stimuleren van scholingsdeelname LO (Project Leren en Werken Combineren, 2007-2010)
Functie-uitbreiding, Job-crafting
12-04-23 01:07Titel van de presentatie
15
Vragen…?
Voorspellers Externe mobiliteit Interne mobiliteit OR 95% CI OR 95% CI Geslacht Man 1.00 1.00 Vrouw 1.49 * 1.14-1.94 1.10 0.89-1.35 Leeftijd 45-49 1.78 * 1.38-2.30 1.57 * 1.28-1.92 50-54 1.22 0.94-1.59 1.11 0.90-1.37 55-59 0.79 0.58-1.07 1.06 0.85-1.32 60-64 0.59 0.34-1.01 0.54 * 0.35-0.85 Dienstverband Vast dienstverband 1.00 1.00 Tijdelijk dienstverband 4.69 * 3.27-6.73 0.34 * 0.17-0.66 Duur in huidige functie 0-2 1.62 * 1.30-2.03 2-5 1.31 * 1.08-1.58 5-10 1.10 0.92-1.32 10-20 0.70 * 0.56-0.86 20 jaar of langer
0.62 * 0.49-0.78 Bedrijfsgrootte 1-9 werknemers 0.49 * 0.33-0.73 10-49 werknemers 1.02 0.82-1.28 50-99 werknemers 1.25 0.98-1.60 100 of meer werknemers
1.58 * 1.31-1.90 Leiding geven Nee 1.00 Ja, aan 1-9 personen 1.59 * 1.23-2.05 Ja, aan 10 of meer personen
1.24 0.92-1.67 Reorganisatie 1.42 * 1.15-1.74 Taakeisen Laag 1.00 Gemiddeld 1.18 0.88-1.60 Hoog
1,47 * 1.05-2.07 Arbeidstevredenheid Zeer tevreden 1.00 Tevreden 2.25 * 1.36-3.72 Niet tevreden 4.00 * 2.35-6.83