Dilemma’sEen keuze uit twee of meer alternatieven, die even (on)aantrekkelijk

zijn.

Georganiseerd in samenwerking met Flevum Executive.

Inhoud

• Introductie• Werving, opleiding en training• Besluiten• Dilemma’s (voorbeelden)• Lessons learned / take away• Omgaan met dilemma’s• Afsluiting

Even voorstellen• Arie van Beelen, Luitenant-kolonel der Genie buiten dienst• 18 functies waarvan 6x commandant• 3x uitgezonden

• Kosovo opbouw kampen, bevolking steunen.• Irak onderhoud kampen, lokale autoriteiten steunen,

gevechtsondersteuning.• Afghanistan Defence, Development, Diplomacy.

Werving, opleiding en training• Officieren• Vooropleidingseisen• Opleiding• Begeleiden• Terugkoppeling op leidinggeven

• After action reviews en evaluaties• Functioneringsgesprekken• Beoordelingen.

Een leven lang lerenGeneraal

(1,5 jaar Hogere Defensie Vorming)

Kolonel, luitenant-kolonel,

majoor

(6 mnd. Middelbare Defensie Vorming)

Kapitein, luitenant

(2 mnd. Primaire Vorming)

Onderwerpen per loopbaanfase officieren (Leidinggeven)

Initiële Opleiding

Communicatie Dilemma's in leiderschap Groepsdynamica Sociale Aspecten van Leidinggeven (SAvL) Situationeel Leiderschap Leiding ontvangen Valkuilen van het leidinggeven

Primaire Vorming

Authenticiteit Effectief vergaderen Inspirerend leiderschap Begeleiden Moreel en ‘Esprit de corps’ Teamcompetenties

Middelbare Defensie Vorming (MDV)

Macht

Hogere Defensie Vorming (HDV)

Wijs leiderschap

Onderwerpen voor alle loopbaanfasen

Betrokken en tevreden naar het werk Diversiteit Eigenaarschap Leidinggeven onder gevaarlijke omstandigheden Leidinggeven aan multinationale teams Mentale weerbaarheid Morele professionaliteit Normen en waarden Normvervaging Reflectie Selectie en leiderschapsontwikkeling Stress

Besluiten

• BMB (Beeld-,Mening- en Besluitvorming)• 5WH (Wie, Wat, Waar, Wanneer, Waarom en Hoe.)• OATDOEM: Oriëntatie op de opdracht;

Analyse van de opdracht; Terreinaspecten en weer; Dreigingsanalyse; Overige factoren en actoren van invloed; Eigen middelen; Mogelijkheden.

• TBM (Tactisch BesluitvormingsModel)• OPP (Operationeel PlanningsProces)

Munitie schaarste

• Munitie van de president van Afghanistan naar Chenartu, naar zijn vriend Akthar Mohammad of naar Chora i.v.m. een mogelijke strijd op komst. Levens kunnen hier vanaf hangen.

Wat is Chora waard?• Een massale taliban aanval op de politieposten van Chora. • Kap Larry met zijn mannen steunt, maar moet terugtrekken. • Er dreigt een tekort aan munitie.• Politiepost Oost is gevallen; alle agenten zijn vermoord. • Mannen worden door de talibs gruwelijk vermoord. • De politieposten in het westen houden nog vol.• Er dringt een grote aanvalsmacht het stadje Chora binnen. • De situatie verslechterd snel. • Kap Larry vraagt aan zijn commandant wat het behoud van Chora

waard is.

Wat is Chora waard?

Terugtrekken inwoners van Chora worden overgeleverdaan de genade van de Taliban.

VechtenDe overmacht is groot; - Taliban: 1000 tot 1500 man.

- Taskforce: 450 man. - Krijgsheer Rosi Khan: 150 man.

Grote kans dat veel militairen zullen sneuvelen.

Overwegingen

• Verlies van vertrouwen van de Afghanen• Overwinning voor de Taliban• Srebrenica – media slachting – trauma militairen

• Niet winnen is ook mogelijk.

• Wij bezitten het luchtruim en hebben gepantserde voertuigen.

• Mogelijk sneuvelen er veel militairen.• Dat wil je niet, ook al kun je het verantwoorden.• Missie op de tocht? • Verlies van aanzicht van de Nederlandse krijgsmacht

Kenmerken dilemma

• Twee keuzemogelijkheden die allebei even (on)aantrekkelijk zijn• Keuze en verantwoordelijkheid bij de baas, je staat er alleen voor• Uiteindelijk is de keuze dus persoonlijk• Urgentie (perceptie)• Druk vanuit de omgeving

Uw ervaringen

• Situatie• Dilemma• Keuze en argumentatie• Is er een geleerde les?

Lessons learned

• Soms blijft twijfel bestaan, ook jaren later• Korte termijn vs. lange termijn• Ga niet over een nacht ijs• Maak medewerkers deelgenoot van jouw (keuze)probleem• Schroom niet om advies te vragen• Mitigerende maatregelen (verzacht de pijn)• Bij ethische vraagstukken, eerlijk duurt het langst

Omgaan met dilemma’s (Jaques Graste)(Ethische reflectie)

• Formuleer het dilemma• Wat is er aan de hand?• Beschrijf de situatie in een zin. De twee kanten van het dilemma.• Formuleer de (ethische) vraag.• Betrek anderen: geef en laat geven een intuïtief oordeel.

• Benoemde de waarde en normen• Welke waarde en normen zijn in het geding? • Gebruik verschillende perspectieven.

• Vind alternatieve mogelijkheden• Gebruik verschillende perspectieven

• Maak een afweging en een keuze• Welke waarde en norm wegen het zwaarst – vind consensus

Afsluiting