De jaarrekening lezen en interpreteren

Wat is een jaarrekening?

• Verschil officiële jaarrekening versus interne jaarrekening

• Balans• Resultatenrekening• Toelichtingen• Sociale balans

Om te starten…

Wat is een investering?

Wat is een investering?

• Investering versus kost• De kost van een investering = afschrijving• Dus belangrijk:

– Bij investering is er een verschil tussen de geldstroom en het effect op uw resultaat van het boekjaar

– Afschrijving = niet-kaskost– Andere voorbeelden niet-kaskosten:

voorzieningen, waardeverminderingen

ACTIVA PASSIVABezittingen en vorderingen Eigen vermogen en schulden

VASTE ACTIVA investeringenNiet snel in geld om te zetten

• Immateriële vaste activa• Materiële vaste activa• Financiële vaste activa

VLOTTENDE ACTIVA op korte termijn in geld om te zetten

• Voorraden• Handelsvorderingen• Te innen subsidies• Liquide middelen (= geld)• (Overlopende rekeningen)

Activa – de juiste vragen

• Over- of onderschattingen?• Waarborgen t.o.v. derden toelichting• Inbaarheid?• Voorraadwaardering toelichting• Eigendommen in huur?• Groepsrelaties?

ACTIVA PASSIVA

Bezittingen en vorderingen Eigen vermogen en schulden

VASTE ACTIVA investeringenNiet snel in geld om te zetten

• Immateriële vaste activa• Materiële vaste activa• Financiële vaste activa

VLOTTENDE ACTIVA op korte termijn in geld om te zetten

• Voorraden• Handelsvorderingen• Te innen subsidies• Liquide middelen (= geld)• (Overlopende rekeningen)

EIGEN VERMOGEN start-kapitaal / winsten uit het verleden / kapitaalsubsidies

VOORZIENINGEN reserve aangelegd om toekomstige risico’s te dekken

VREEMD VERMOGEN schulden• > 1 jaar• < 1 jaar

• LT schulden• Financiële KT schulden• Handelsschulden• (Para)fiscale schulden• ‘Overige’• (Overlopende rekeningen)

Passiva – de juiste vragen

• Zijn alle schulden opgenomen?• Niet geboekte voorzieningen• Risico’s en toekomstige verplichtingen• Lopende rechtszaken?• schulden vervallen of niet?• orderrekeningen + toelichting

ACTIVA PASSIVA

VASTE ACTIVA

VLOTTENDE ACTIVA

EIGEN VERMOGEN

VOORZIENINGEN

VREEMD VERMOGEN

resultaat periode

+70 Omzet

+71 Voorraadwijziging

+72 Werken in uitvoering

+74 Andere bedrijfsopbrengsten

-60 Aankopen grondstoffen / diensten

-61 Diensten & diverse goederen

-62 Bezoldigingen

-63 Afschrijvingen & provisies

-64 Andere bedrijfskosten (taksen)

+75 Financiële opbrengsten (intresten)

-65 Financiële kosten (intresten)

66/76 Uitzonderlijke resultaten

67/77 Belastingen

---------------------------------------

NETTO WINST / VERLIES

RESULTATENREKENING31/12/2007

Exploitatierekening

• Balans = bezittingen vs. Schulden• Exploitatie = winst of verlies• Balans = foto op één bepaald moment• 1 / 5 rekeningen• Exploitatieresultaat = stand van winst of

verlies over een bepaalde periode• 6 / 7 rekeningen

cash flow

• Cash flow = geldstroom GELD• Vertaling van resultaat naar geldstromen• A.d.h.v. resultaat

– Operationele cash flow– Vrije cash flow

Profit is

an opinion,

Cash is a

fact

werkkapitaalACTIVA PASSIVA

VASTE ACTIVA

VLOTTENDE ACTIVA

EIGEN VERMOGEN start-kapitaal / winsten uit het verleden / kapitaalsubsidies

VREEMD VERMOGEN LT

VREEMD VERMOGEN KT

Positief werkkapitaal(opgelet met voorraad)

13

Cash flow:Netto resultaat

+ niet-kaskosten (afschrijvingen, provisies, …)

Operationele cash flow

- Investeringen (/ + desinvesteringen)

+ nieuwe kredieten

- Aflossing bestaande kredieten

Vrije cash flow

+/- verandering van de overige posten van het werkkapitaal

Beweging van de cashpositie van de onderneming

Analyse cash flow & resultaat

Rentabiliteit

verbeteren /

toekomstig gevaar

Gezond

Ongezond + gevaar

Werk-kapitaal in de gaten houden

Resultaat

Vrije Cash Flow

De extraatjes

• Ondernemingstype herkennen a.d.h.v. de jaarrekening

Stabiele, gezonde onderneming

• Omzet & resultaat evolueren nauwelijks of met de index

• Overheadkosten stabiel, afschrijvingen stabiel• Positieve operationele cash flow; vrije cash

flow al dan niet rond het nulpunt (niet negatief)

• Geen sterke schommelingen in het werkkapitaal

Groeiende onderneming

• Sterke stijging van omzet• Plotse toename van vaste kosten (de ‘sprong’

van vaste kosten)• Sterke daling werkkapitaal om groei te

financieren• Zware investeringen die vrije cash flow

uithollen (zeker indien niet gefinancierd)

€

q

omzet

FC

VC

TC

Break even

€

q

omzet

VC

FC

TC

Nieuw break even point

groeipijnen

• Opgelet: ook niet financiële groeipijnen– Procedures & organisatie– Spanningen bij personeel– ‘Growth anxiety’ (angst)

• Zorgen dat de ganse onderneming kan volgen• Wensen van de aandeelhouders?• Financieel goed opvolgen + opletten met

investeringen

Groeipijnen – wat erna?

• Opnieuw stabilisatie• Zorgen dat omzet voldoende stijgt om

gestegen overhead te kunnen dragen (de ‘sprong’ kan aanvankelijk tot verlies leiden)

• Risico’s: groei zet zich niet door zodat gestegen kostenlast niet kan gedragen worden; procedures volgen niet; …

Even de moeilijke woorden

• Solvabiliteit• = de mate van financiële onafhankelijk (mate

van auto-financiering)• Eigen vermogen / balanstotaal

Even de moeilijke woorden

• Liquiditeit• = de mate waarin korte termijnschulden

kunnen voldaan worden– a) ervan uitgaand dat voorraad op korte termijn

kan gevorderd worden = current ratio– b) als we de voorraad niet meetellen = quick ratio

of acid test

Aflossingscapaciteit

• = vrije cash flow• Opgelet:

– Jaarrekening = beeld van het verleden– Ook toetsen aan budgetten en prognoses– Opletten voor verplichtingen die volgen (sanering,

verplichting tot aankoop, …)

Bedenkingen• Investeringen financieren met eigen middelen?

– Eet werkkapitaal op – Werkkapitaal is moeilijk extern financierbaar; investeringen zijn

meestel gemakkelijk extern financierbaar.– Randoplossing = gebruiksvergoeding bij latere aankoop

• Wensen van de aandeelhouders?• Tijd voor procedures

– Controle– Operationeel– Financieel (debiteurenbeheer, eigen boekhouding, …)

• Vinger op de pols + goede kostenopvolging (rendementstest)