3 MEI 2023 2

ROL VAN OMER/GMER/PDER?!

Als we na willen denken over de rol van de betrokken professionals in het kade van een vernieuwd HZ-Pabo curriculum, dan kan een korte intro op samen-opleiden dienstbaar zijn. (dacht ik dit weekend)

Daarbij aandacht voor:• Scenario's,• Visie op professionalisering (as.) leraren• Werkplekleren: wat is dat? Kenmerken en voorwaarden• Beroeps situaties• Mentoring en coaching

3 MEI 2023 3

WAAROM WERKPLEKLEREN?

Scenario’s voor samen-opleiden1. Stageplek-leverancier2. Mede-opleider3. Partners in leren(Geldens, 2008)

De onderwijsraad onderscheidt (2005) drie hoofdmodellen4. Het coördinator-model5. Het partnermodel6. Het netwerkmodel

3 MEI 2023 4

VISIE OP PROFESSIONALISERING VAN (AANSTAANDE) LERAREN

Tendensen:• Van opleiden naar leren• Van sturing door de docent naar sturing door student• Van overdracht door expert naar dialoog• Van een abstracte context naar de context van de lerende• Van abstracte generalisaties naar concrete inhouden• Van kennisverwerving zonder meer naar handelingsgericht

leren

5

Werkdefinitie voor werkplekleren: een door basisschool en lerarenopleiding ingerichte leer- en werkomgeving waarbinnen aanstaande leraren in een competentiegericht leerwerktraject de voor het beroep benodigde bekwaamheden kunnen verwerven in een wisselwerking tussen leren en werken (Geldens, 2007).

werkplekleren

6

De opleidings-didactische uitdaging bestaat erin om ervoor te zorgen dat theoretische kaders en praktijkervaringen - in voortdurende interactie – elkaar versterken en uitdagen en dat de lerende die interactie en integratie actief realiseert.

3 MEI 2023 7

ESSENTIELE KENMERKEN

Essentiële kenmerken voor de kracht van een werk plekleeromgeving.

• mentoring en coaching blijkt de meest cruciale. Tegelijkertijd komen uit het onderzoek elementen naar voren waaruit blijkt dat dit krachtige kenmerk kwetsbaar is.

• heldere samenwerkings afspraken waarbij ook de aanstaande leraar inbreng heeft.

• derde kenmerk: een doorgaande lijn

3 MEI 2023 8

VOORWAARDEN

Ondanks de vele verschillende invullingen, zijn er een aantal voorwaarden waaraan moet worden voldaan wil het werkplekleren kunnen slagen:• Een duidelijke afstemming tussen de verwachtingen en

noden van het opleidingsinstituut en die van de werkplek.• De werkplek biedt een emotioneel veilig en uitdagend

leerklimaat aan de lerende.• De werkplek beschikt over een aantal middelen en andere

werkinstrumenten die het leren voor de student mogelijk maken.

• Een kwalitatief goede begeleiding en ondersteuning op de werkplek van de lerende in zijn competentieontwikkeling.

9

• Uitgangspunt voor werkplekleren is een beschrijving van een authentieke beroepssituatie. Dit is een kenmerkende situatie in het PO waarin de te verwerven competenties in die fase van de opleiding waarvoor die situatie is geschreven, herkenbaar zijn verwerkt. Op die wijze beschreven zijn authentieke beroepssituaties zowel vanuit het PO als vanuit de pabo relevant.De authentieke beroepssituatie wordt beschreven als casus en geeft ruimte voor invulling naar de actualiteit van de situatie op de leerwerkplek.

•

Authentieke beroepssituatie

10

Doelen beroepssituaties

De situaties dienen meerdere doeleinden: -om te beginnen zijn ze uitgangspunt voor het onderwijs op de pabo; -op de tweede plaats geven ze de groepsmentor en opleidingsmentor houvast in het ondersteunen van het leerproces van de aanstaande leraar op de leerwerkplek en -op de derde plaats geven ze focus aan het leerproces van de aanstaande leraar.

Heel concreet kunnen authentieke beroepssituaties aanleiding zijn voor:• Voorbeeldgedrag/voorbeeldlessen door de mentor• Onderzoekend en ontwerpend leren samen in een PLG of als

individuele student• Collegiale consultatie• Intervisie• Toepassen van theorie • Reflectie

3 MEI 2023 11

MENTORING EN COACHING

• Beroepsgerichte of opleidingsgerichte cultuur-werkbegeleiding-leerbegeleiding

• Rijke leeromgeving:-toegesneden op de individuele behoeften,

mogelijkheden en stijlen van de lerende en- Laat variaties in leerstrategieën toe- nodigt uit tot activiteit.

- Ruimte voor autonomie:- De student moet verantwoordelijkheid krijgen.- Oppassen voor adaptief leren ipv creatief en innovatief

leren.