Post on 24-Jan-2015
description
Sectie titel
1
Workshop burgerparticipatieGemeente Westvoorne
Frank HessHein Albeda
PAGINA 2
Agenda
• Presentatie burgerparticipatie • Presentatie burgerparticipatie instrumenten • Bespreking casus • Discussie casus
• Conclusies
Burgerparticipatie
•Wat is burgerparticipatie
•Beleidsparticipatie en burgerinitiatieven
•Vooraf en tijdens het proces
•Bespreking casussen
•Rolverdeling college, raad en organisatie
•Burgerinitiatieven
Presentatie burgerparticipatie
Burgerparticipatie?
‘Participatie is een proces waarin stakeholders invloed hebben op en delen in de controle over initiatieven en de besluiten en middelen die hen raken’
Leden politieke partij: 2% tegen 13% in 1948
lid politieke partij geen lid
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
1948
2010
Beleidsparticipatie en burgerinitiatieven
Ophalen kennis
Beter aansluiten op wensen
Betere en belangen-overstijgende oplossingen
Zorgvuldige uitvoering
Wij als burgers gaan over de invulling van onze buurt
Wij ouders nemen initiatieven rond onze school
Wij als gemeenschap nemen initiatieven rond armoede binnen onze gemeenschap
Frustraties van burgers over beleidsparticipatie
• De politiek heeft al besloten;
• Burgers worden te laat betrokken;
• Inbreng wordt genegeerd;
• Gemeente verstrekt geen, onjuiste of onvolledige informatie;
• Verwachtingen van burgers stroken niet met de realiteit;
• Gemeente handelt niet zorgvuldig;
• Gemeente wil geen gesprek met haar burgers
Soorten participatie
Vorm: Rol burgers:
• Faciliterend initiatiefnemer
• Samenwerkend co-producent
• Participatief adviseur
• Consulterend geraadpleegde
• Voorlichtend ontvanger
Toetsen of je participatie werkwijze goed is: Het CLEAR-model
• Can they participate?
• Do the Like to participate?
• Are they Enabled to particpate?
• Are they Asked to participate?
• Are they Responded to if they do participate
CLEAR
Rol van de raad, Wanneer de raad betrekken?
• Kaders stellen: werken met startnotities en stappenplan
• Kies bewust welke participatievorm en vraag ruimte
• Ga met raad naar de kernen toe
• Experimenteer en leer
• Koppel terug wat de inbrengen waren en je deed met de inbreng
Stappenplan
● Maak krachtenveldanalyse● Bepaal niveau van participatie● Bepaal de actoren met bijbehorende boodschap● Maak een kalender● Bepaal welke middelen en methoden je inzet
Evalueren en borgen
• Kadernota
• Vaste participatieparagraaf
• Na twee jaar deze periode de kwaliteit van de procedures voor burgerparticipatie evalueren
• Vaste werkwijze in organisatie evalueren
• Vaste verantwoordelijke aanspreken
• Participatie onderdeel functioneringsgesprek
• Blijven vernieuwen!
Instrumenten
Frank Hess
PAGINA 17
Instrumenten
• Instrumenten burgerparticipatie kennen veel gelijkenis met onderzoeksinstrumenten.
• Onderzoek maakt onderscheid in kwantitatief en kwalitatief onderzoek.
PAGINA 18
Kwantitatief
• Meet de mate waarin bepaalde uitspraken voorkomen.
• representatief
• betrouwbaar (mits goed uitgevoerd)
• vragenlijsten
• steekproef
PAGINA 19
Kwalitatief
• Meet de reden WAAROM bepaalde uitspraken voorkomen.
• Niet representatief
• Discussieleidraad
• Kleine groep respondenten
• Gespreksleider
• Diep
PAGINA 20
Kwantitatief
Het burgerpanel• Belangrijk instrument voor consulteren en adviseren
• Vormen ● Gemeentelijk panel● Doelgroepen panel (ouderen, jongeren, lifestyle, woongebied
etc)● Online, telefonisch, face to face, schriftelijk
Ad hoc onderzoek
PAGINA 21
Belangrijke aandachtspunten van het burgerpanel
• Denk goed na over je doel wanneer een burgerpanel wordt geïnstalleerd Voor welke vragen wordt het burgerpanel het meest ingezet? Denk hier van te voren over na
• En verder● Hoe om te gaan met verwachtigingen burgers?● Rol burgerpanel / raad?● Zelf doen of uitbesteden?
● Statistische kennis aanwezig?● Ervaring opzetten vragenlijst?● Genoeg capaciteit om panel te onderhouden?
● Aantal keren inzetten?● Speeltje communicatie / gemeentelijk breed.● Terugkoppeling resultaten
PAGINA 22
Conclusie burgerpanel
Voordelen
• Ideaal voor monitoring (0, 1 meting etc)• Ideaal voor snelle metingen• Hoge mate van respons
Nadelen• verwachtingmanagement respondenten• vaak hoge kosten (tijd indien zelf, geld indien uitbesteden)
=> Soms is gewoon ad hoc onderzoek handiger en voordeliger!
PAGINA 23
Kwalitatief
Belangrijk instrument voor bijvoorbeeld coproductie
Instrumenten worden ingezet wanneer er met de burger moet worden nagedacht over oplossingen.
• Kenmerken● Niet representatief● Kleine groep● Selectieve groep
• Vormen● Het online discussieplatform● Het ronde tafel gesprek (groepsdiscussie)● Een op een face to face gesprekken
PAGINA 24
Leerervaringen
● Maak voorafgaand aan inspraakavonden gebruik van onderzoek (kwali of kwanti)
● Zorg dat je burgerpanel representatief is (mn selectie burgers is van belang. Gevaar is selectieve respons
● Denk goed na over het aantal keer dat je een burgerpanel inzet
● Kijk goed naar de informatiebehoefte en maak dan een keuze uit een kwanitatief of kwalitatief instrument
● Laat je keuze ook afhangen van de doelgroep.
Casussen: skatebaan en wellness centrum
1. Mega SkatebaanIn een van de woonkernen van de gemeente is gebrek aan
speelgelegenheid voor jongeren. Nu is er een ondernemer gekomen met een plan voor een Mega Skatebaan. De gemeenteraad wil wel een voorziening maken voor jongeren, maar wat wil de buurt zelf?
2. Mega wellness fysiotherapieIn een van de woonkernen van de gemeente is gebrek aan mogelijkheden
voor ontspanning en fysiotherapie voor ouderen. Nu is er een ondernemer gekomen met een plan voor een Beauty/ wellness/fysiotherapie centrum. De gemeenteraad wil wel een dergelijke voorziening en tot nu toe zag geen enkele fysiotherapeut er brood in. Maar wat wil de buurt zelf?
Vragen bij de casus
Het doel van de participatieprocedureDe rol van de burgers De mogelijkheden om burgers al dan niet ruimte te geven om een
bijdrage te leveren. Welke instrumenten en vormen kunnen gebruikt wordenHoe ga je om met de verwachtingen van burgers?Welke vorm kies je?
Wat leren we hiervan?
Keuze rol: tijd, belang, ruimte
Let op:
• Neem de tijd voor veranderproces
• Zoek goede voortrekkers
• Vermeng niet de participatiekwaliteit met de inhoud
• Leer van de fouten en beloon goede praktijk
• Leer van anderen: werkbezoeken en expertmeetings
• Leer los te laten
Goede rolverdeling
Raad
•Kaders voor instrumentarium en doelen participatie
•Op goede momenten sturing geven
•Afweging doelen en middelen
College
•Inzicht in kwaliteit (BM)
•Acceptatie opnemen in P&C en meekijken BM (weth)
Organisatie
• Uitvoerder is verantwoordelijk
• Kwaliteit participatie in functioneringsgesprekken
Communicatie:
• Hulp bij keuze rol burger
• Hulp bij keuze communicatievorm
Leerpunten voor jezelf en vervolgstappen
Wat leerde je? Wat ga je nu anders doen?
Burgerinitiatieven
• Trekt de gemeente het beleid naar zich toe? Of steunt ze de burgers in hun activiteit?
• Werkvormen
– Wijkcontracten (Haarlem)
– Dorpsbudgetten (Hoogeveen)
– Eigen Kracht Centrales
– Burgerinitiatief op agenda toelaten
– Referendum, Keuzereferendum, e-petities
Bedankt
Materiaal
Participatiewijzer (IPP)Stappenplan (Utrecht)We gooien het de inspraak in (Ombudsman)De harde kant van burgerparticipatie
www.ipp-participatiewijzer.nlwww.verantwoording.nl