Rekenen, toerekenen, afrekenen

Hein Albeda gaat op zoek met Oude IJsselstreek naar de

lerende gemeente

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Frustraties van burgers over beleidsparticipatie

• De politiek heeft al besloten;

• Burgers worden te laat betrokken;

• Inbreng wordt genegeerd;

• Gemeente verstrekt geen, onjuiste of onvolledige informatie;

• Verwachtingen van burgers stroken niet met de realiteit;

• Gemeente handelt niet zorgvuldig;

• Gemeente wil geen gesprek met haar burgers

Interne ervaringen

• Nota’s en handreikingen raken niet de juiste snaar en zijn niet breed geïmplementeerd.

• De raad begrijpt ons niet, de raad gaat met de grootste schreeuwers mee

• Participatie komt bovenop het normale werk.• Participatie is ‘van communicatie’.• De raad wordt te weinig om sturing gevraagd• Leren is niet geborgd.

Grootste problemen met evaluatie

Er gebeurt niets met de lessen

De evaluaties blijven intern

Waar geleerd wordt blijft het individueel

Goede ervaringen worden niet beloond

De evaluatie is gericht op het succes van het project en niet op de kwaliteit van participatie

De gemeenteraad blijft buiten beeld en leert niet

De burgemeester kent de kwaliteit van participatie niet, maar ook burgers zien niet wat goed gaat

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Wat wil je met evaluatie en rekenschap bereiken?

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Rekenen

Gemeente heeft kaders en een programmabegroting

Waar rekenen burgers op? Hoe scoor je in vergelijking met anderen? Hoe bereken je welke kosten passen bij welk

participatieproject

Accountabilityfinancieel – performance

Regels gerespecteerd

Procedures correct

Normen behaald

Conform budget

(vergelijking met anderen)

Wat is er gedaan?

Hoe beoordeelt een ieder dat?

Is geprobeerd te vernieuwen?

Hebben individuen hun best gedaan

Zit de organisatie niet in de weg

Wat was de kwaliteit van samenwerking?

Is er vertrouwen?

(vergelijking met eerdere ervaringen)

Toerekenen

Krijgen de mensen die goed werk leverden een compliment?

Worden er conclusies getrokken als iemand niet de competenties weet te verwerven?

Krijgt een ieder erkenning?

Goede rolverdeling

Raad

•Kaders voor instrumentarium en doelen participatie

•Op goede momenten sturing geven

•Afweging doelen en middelen

College

•Inzicht in kwaliteit (BM)

•Acceptatie opnemen in P&C en meekijken BM (weth)

Organisatie• Uitvoerder is verantwoordelijk• Kwaliteit participatie in

functioneringsgesprekken

Communicatie: • Hulp bij keuze rol burger• Hulp bij keuze

communicatievorm

Samenleving• Naar je toe halen of niet?

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Methode communicatieHet CLEAR-model

• Can they participate?• Do the Like to participate?• Are they Enabled to particpate?• Are they Asked to participate?• Are they Responded to if they do

participate

CLEAR

Mogelijke methode integraal

• Zinvol?

• Probleem

• Actoren

• Verkennende analyse

• Ruimteverkenning

• Mobilisatie-strategie

• Politieke sturing

• Invloedsniveau

• Beslisarena

• Uitvoering en regie

• Interactie

• Monitoring

• Handhaving

Door wie en met welke werkvorm?

Zelfevaluatie

Gemengde vorm

Onderzoek door buitenstaander

Evaluatiegesprek projectgroep

Evaluatieformulier invullen

Rondetafelgesprek

Intervisie binnen organisatie

Enquête onder participanten

Quick scan

Studie selectie kernvragen

Afrekenen

Projectmatig werken Professionele vormgeving processen Realisatiekracht

Democratisch werken Kwaliteit van samenwerking Democratische meerwaarde

projectmatig werken

Is de aanwezig kennis benut

Zijn de juiste actoren betrokken

Zijn de belangen in beeld gebracht

Zijn reële en mogelijke maatregelen geïnventariseerd

Was er duidelijkheid over voorgeschiedenis, lopend en komend beleid

Zijn de doelen realistisch, haalbaar en tegen acceptabele kosten realiseerbaar

Is een evaluatie vastgelegd

democratisch werken

Is op het juiste moment politieke sturing gevraagd

Zijn politieke gevoeligheden geanalyseerd

Zijn mogelijke verwachtingen goed gecommuniceerd

Stonden processtappen in perspectief

Hadden actoren ruimte om eigen beslissingen te nemen

Is tijd politiek / juridisch goed benut

Is er een verrijking van ideeën geweest

Is gecontroleerd of de uitvoering conform afspraak plaatsvindt

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Casus

Herken je elementen uit de casus uit de eigen praktijk?

Zou je dezelfde keuze hebben gemaakt?

Wat mis je en wat vind je goed?

Wat vertel je de bewoners?

Wat kan de interne organisatie doen?

Wat kunnen bewoners doen?

Hoe zorg je dat de kennis verder verspreid wordt?

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Terug naar: Grootste problemen met evaluatie

Er gebeurt niets met de lessen

De evaluaties blijven intern

Waar geleerd wordt blijft het individueel

Goede ervaringen worden niet beloond

De evaluatie is gericht op het succes van het project en niet op de kwaliteit van participatie

De gemeenteraad blijft buiten beeld en leert niet

De burgemeester kent de kwaliteit van participatie niet, maar ook burgers zien niet wat goed gaat

Manieren om te borgen

Systematisch evalueren van burgerparticipatie (standaard formulieren, gemeentelijk overzicht)

Sturing op kwaliteit via competentieprofielen en functioneringsgesprekken (meenemen ervaringen uit evaluaties)

Sturing op doelen en speerpunten voor burgerparticipatie via de P&C-cyclus (raad betrekken bij formuleren doelen en rapporteren)

Vaste evaluatie/intervisiebijeenkomsten

…...

Programma

Ervaringen van burgers en ambtenaren Doelen van evaluatie en rekenschap Soorten rekenschap en verantwoording Methoden Casus Kwaliteitsborging Visitatie door burgers Afsluiting

Grotere rol voor burgers

Project evalueren met burgers Burgers evalueren project Burgers evalueren de kwaliteit van de

participatie

Visitatie: regie loslaten: je laten beoordelen

Leeuwarden laat zich beoordelen

Het visitatieproces

Handreiking visitatie Samenstellen visitatiecommissie Vaste onderdelen:

– politiek bestuurlijk leiderschap, organisatorisch vermogen, resultaatgerichtheid, beleidsprestaties en effecten, kwaliteitszorg, gedrag en samenwerking met stakeholders

Werken met zelfevaluatie– Invullen door organisatie

(college, raad)

Werkwijze vrij Gesprekken: Burgemeester,

raad, corporatie buurt-groepen, griffie, journalist etc

– Bezoeken college, raad

– Stukken doornemen

– ...

Advies aan de raad: wat gaat goed, wat kan beter

Ondersteuning secretariaat, penhouder

Terugkomdag na jaar

Wat zou je ambitie voor komende maand zijn?

Deelnemers formuleren voor zichzelf een eerste stap die ze morgen zouden kunnen zetten ten aanzien van dit onderwerp, mede geïnspireerd op ingebrachte ervaringen van andere deelnemers.